Zweedse stuntploeg overleeft groepsfase EL: ‘We kunnen dit toernooi winnen’

Dit artikel verscheen in oktober op Voetbalzone. Omdat Östersunds zich donderdagavond dankzij een 2-0 overwinning op Zorya Luhansk verzekerde van overwintering in de Europa League, valt het verhaal over de Zweedse club nog een keer te herlezen.

ÖSTERSUND - Een benutte strafschop van Brwa Nouri was genoeg om de Jämtkraft Arena eind september in vuur en vlam te zetten. Östersunds FK versloeg het veel sterker geachte Hertha BSC (1-0), waardoor de Zweedse club nog altijd de maximale score heeft in de groepsfase van de Europa League. ÖFK blijft vriend en vijand verrassen, maar is zelf allerminst verbaasd door het succes.

Door Chris Meijer

Doordat Östersunds vorig seizoen de Zweedse beker wist te winnen, stroomde de club in de tweede kwalificatieronde van de Europa League in. Tijdens de loting werden de Zweden aan Galatasaray gekoppeld, op papier een affiche met weinig perspectief. De Turkse topclub investeerde afgelopen zomer namelijk behoorlijk en had probleemloos door moeten stoten naar de groepsfase van de Europa League. In theorie, want in de Jämtkraft Arena werd Cimbom getrakteerd op een 2-0 nederlaag. In Istanbul hield Östersunds de Turkse topclub op 1-1, waardoor Galatasaray uitgeschakeld werd in de Europa League.

In de derde voorronde volgde een dubbele overwinning op het Luxemburgse Fola Esch (1-0 en 1-2), waarna Östersunds in de play-off van de Europa League stuitte op PAOK Saloniki. Na een 3-1 nederlaag in Griekenland leek het sprookje over, maar niets was minder waar. De return werd met 2-0 gewonnen, waardoor Östersunds voor het eerst in zijn geschiedenis de groepsfase van de Europa League bereikte. In het hoofdtoernooi is het ook uitstekend begonnen, met overwinningen op Zorya Luhansk (0-2) en Hertha BSC (1-0). “Het is heel cool wat Östersunds laat zien, ze kennen een monsterlijke Europese trip tot nu toe”, was John Guidetti lovend tegenover Aftonbladet.

“Ik ben heel trots, dat is een understatement. We hebben een goede groep spelers met een uitstekende teamgeest. We zijn heel goed begonnen, maar we respecteren de competitie. De volgende wedstrijd zal bijzonder moeilijk worden”, sprak trainer Graham Potter na afloop van de wedstrijd tegen Hertha BSC tegenover Fotbollskanalen. Voorzitter Daniel Kindberg dacht daar iets anders over. “We kunnen alle teams in de Europa League verslaan. Het is duidelijk dat we dit toernooi kunnen winnen. Het maakt niet uit wie er aan de andere kant staat, je kan altijd een wedstrijd winnen. We bekijken het van wedstrijd tot wedstrijd, dat brengt ons heel ver.”

De architect van het succes
Kindberg zat vroeger in het leger en werd uitgezonden naar onder meer Bosnië, Libië en DR Kongo. Sinds 2005 zit de voormalig luitenant in het vastgoed. “Niemand schiet op je, dus de zakenwereld is best gemakkelijk”, zei Kindberg in gesprek met ESPN. Voorheen zat hij gelegerd in Östersund, dat een kleine zeshonderd kilometer ten noorden van Stockholm ligt en zo’n 50.000 inwoners heeft. De stad is geliefd onder wintersporters en huisvestte diverse keren het WK biatlon. Doordat Kindberg in Östersund gelegerd zat, kwam hij in aanraking met de plaatselijke voetbalclub, waar hij in het bestuur terecht kwam. Nadat Östersunds in 2010 naar het vierde niveau degradeerde, was Kindberg er klaar mee. Hij had meer ambities met de club, die nu in de marge van het Zweedse voetbal verdween.

“Ik hield niet van de negativiteit, we maakten ruzie om idiote dingen. Witte, machtige, heteroseksuele mannen maken elkaar zwart om allerlei dingen, dat is normaal in de voetbalwereld. Ik had er genoeg van, dus besloot te vertrekken”, verklaarde de huidige preses van Östersunds. Kort na zijn vertrek ging op een dag de deurbel. Plotseling stond de spelersgroep voor zijn huis. De spelers vroegen hem terug te komen. Als Kindberg niet terug zou keren bij de club, zouden de spelers het ook allemaal voor gezien houden. “In het leger of in de zakenwereld neem je geen beslissingen op gevoel, dus ik voelde me weer een kind. We hadden niks: een paar spelers, een stadion, één parttime medewerker en een jaaromzet van 300.000 euro. We moesten helemaal opnieuw beginnen. Daarom moesten we analyseren wat we wilden en waarom. We besloten dit en de rest is geschiedenis.”

Het eerste wat Kindberg moest hebben, was een nieuwe trainer. Via zijn vriend Graeme Jones, die al jarenlang assistent is van Roberto Martínez en zodoende bij Swansea City, Wigan Athletic en Everton werkte en tegenwoordig in dienst is bij de Belgische nationale ploeg, kwam Kindberg Potter op het spoor. Hij probeerde de Engelsman al langere tijd vast te leggen, maar Potter was bezig om zijn universitaire studie af te ronden en had net een kind gekregen. In januari 2011 besloot hij wel toe te happen.

“De kansen in Engeland waren best beperkt, waardoor ik dacht: waarom zou ik het niet doen? De club was op zijn laagste punt, er was veel negativiteit en de mensen hier vonden de club maar niks”, zei de oud-speler van onder meer Stoke City, Birmingham City, West Bromwich Albion en Southampton in een interview met ESPN. “Maar dat gaf mogelijkheden voor een frisse start. Daniel heeft iets unieks mogelijk gemaakt, namelijk dat we de club een identiteit hebben gegeven. Want als ze die al hadden, was die niet al te positief.”

Dansende voetballers
Met zijn aanvallende filosofie veroverde Potter al snel de harten van de fans. “We moeten onze positieve en aanvallende instelling blijven omzetten in resultaten”, liet de Engelse oefenmeester weten tegenover the Guardian. Toen Kindberg terugkeerde bij Österunds en Potter aangesteld had, sprak hij met Karin Wahlen. Haar vader was in 1996 een van de oprichters van de Zweedse club en Wahlen geloofde dat voetballers dankzij culturele activiteiten beter zouden gaan presteren. Zo werd er de afgelopen jaren door de spelers een boek geschreven, een kunstvoorstelling georganiseerd, een concert gegeven en een variant op de balletvoorstelling Het Zwanenmeer ten tonele gebracht.

“Een beroemde Zweedse schrijver zei tegen me: Daniel, weet je wat mensen doodeng vinden? Het podium opgaan voor veel publiek. Dat bleef in mijn hoofd zitten en daarom zijn we een samenwerking aangegaan met de cultuuracademie”, verklaarde Kindberg, die vluchtelingen in Östersund ook gratis de mogelijkheid geeft om wedstrijden van ÖFK te bezoeken. “We doen het om voetbalwedstrijden te winnen, het heeft daar direct invloed op. Dit soort dingen doen we niet voor de lol. Denk je dat het leuk is om te dansen voor vijfhonderd mensen? Het is vreselijk, de spelers waren zo bang. Maar je kan dat gevoel verslaan, dat voel je dieper dan een overwinning op het voetbalveld.”

Kansen in de Premier League
“Als je een speler als mens wilt ontwikkelen, moet je zorgen voor oncomfortabele ervaringen. Ik laat ze voortdurend kennismaken met iets nieuws, zodat ze weten dat ze op het veld als team moeten doorbijten in lastige situaties. Als ze zich niet op hun gemak voelen”, sluit trainer Potter zich bij Kindberg aan. De preses van Österunds zei tegenover Expressen dat de oefenmeester zelfs een aanbod vanuit de Premier League naast zich neergelegd heeft om in Zweden te blijven. “Je moet kijken hoe Graham is, hij krijgt hier heel veel vrijheid om te werken. Ik denk dat het realistisch is om te zeggen dat hij nog heel lang hier blijft.”

Potter is ook bij de spelers erg geliefd. “Hij is niet alleen een voetbaltrainer, hij is waarschijnlijk een van de beste mensen die ik ooit in mijn leven ontmoet heb. Potter is intelligent in zijn manier van omgaan met mensen. Je moet het zelf ervaren, maar voor mij is hij geweldig”, zei aanvoerder Nouri tegenover ESPN “Ik ben hem zo dankbaar, na alles wat ik heb meegemaakt. Iedereen moest lachen om de visie van Graham. Maar ieder jaar ging men er steeds meer in geloven. Nu kan niemand er meer wat van zeggen.”

Dromen
“Wat ik ook in de toekomst doe, het zal nooit zo goed worden als hier. We begonnen op het vierde niveau, maar zijn een aantal keer gepromoveerd, hebben de beker gewonnen en de Europa League gehaald. Als ik daar op terugkijk, denk ik wel: ja, dit is best wel goed”, bekende Potter, die een selectie met maar liefst zeven nationaliteiten heeft. Zo heeft hij onder meer spelers uit Ghana, Oeganda, Iran, Engeland, de Comoren, Irak, Syrië en Nigeria. Overigens is de beker nog niet het laatste hoogtepunt in de clubgeschiedenis, als het aan Kindberg ligt. In het eerste jaar op het hoogste niveau eindigde Östersunds op de achtste plaats. Best verdienstelijk voor een debutant, maar daar denkt de voorzitter van de club anders over. “Achtste? Dat is beschamend. Wij gaan de Allsvenskan winnen.”

“We hebben nu een omzet van zes miljoen euro. Als we kampioen van Zweden willen worden, moeten we een omzet van zeven miljoen euro draaien”, concludeerde Kindberg, wiens club dit seizoen hoogstwaarschijnlijk nog geen kampioen van Zweden gaat worden. Na 26 wedstrijden bezet Östersunds de zesde plaats, met 17 punten achterstand op koploper Malmö. “Als we een omzet van 55 miljoen euro per jaar draaien, kunnen we de Champions League winnen. Daar heb ik geen twijfel over. Niemand heeft dat ooit gedaan, maar wij zullen het voor elkaar krijgen. Het is een combinatie van succesvol zijn, de groepsfase van de Champions League een aantal keer overleven en investeren in dit project. Dat is hoe de kleintjes de groten kunnen verslaan: door vreemd en verschillend te zijn.”