‘Zo kun je niet meer tijdrekken en is er nooit discussie over extra tijd’

Komende zaterdag wordt in het Van Donge en De Roo Stadion van Excelsior een bijzonder duel afgewerkt: de ‘Wedstrijd van de Toekomst’. Promovendus Fortuna Sittard zal het opnemen tegen een selectie van Suriprofs en tijdens deze ontmoeting zullen vijf nieuwe spelregels getest worden en zal er geëxperimenteerd worden met nieuwe technologie. Voetbalzone sprak met algemeen directeur Coöperatie Eerste Divisie Marc Boele over dit evenement en vroeg om tekst en uitleg.

Waar komt het initiatief vandaan voor dit duel met nieuwe regels en technologie?
“Dat komt vanuit ons als Coöperatie Eerste Divisie. Wij hebben de ambitie als divisie van de toekomst te fungeren. Zo kunnen wij ons op onderscheidende wijze positioneren ten opzichte van andere competities. Twee jaar geleden speelden we voor het eerst met het idee een wedstrijd te organiseren met nieuwe regels en technologie. Als Jupiler League zien we onszelf een beetje als kraamkamer van het Nederlands voetbal. Zo hebben we vijf, zes jaar geleden de videoscheidsrechter uitgeprobeerd die volgend jaar zijn opwachting zal maken in de Eredivisie. We willen graag toonaangevend zijn en vinden dat wij de verplichting hebben te kijken hoe we de voetbalfans van de toekomst aan ons kunnen binden. Daarvoor kijken we naar mogelijkheden het spel eerlijker en aantrekkelijker te maken.”

En nieuwe spelregels zijn daarvoor de beste optie?
“Met bijvoorbeeld doellijntechnologie hebben we op het vlak van eerlijkheid grote stappen gezet en met nieuwe regels willen we de snelheid van het spel omhoog brengen waardoor de attractiviteit verhoogd wordt. Onze nieuwe ideeën hebben we vervolgens besproken met allerlei gremia. We hebben overleg gepleegd met de KNVB, ze getoetst bij de FIFA waar Marco van Basten actief was en dit seizoen hebben we gezeten met de coaches van de Suriprofs en de clubs Telstar, FC Emmen, NEC en Fortuna Sittard die de kans hadden te promoveren. Die hebben het vervolgens weer met de spelers besproken en voor het duel van zaterdag zullen beide teams minimaal een keer trainen met de veranderingen in regelgeving.”

Tekst gaat verder onder video.

Vanwaar de keuze voor een ontmoeting tussen Fortuna Sittard en de Suriprofs?
“Er is een lange traditie tussen de kampioen van de Jupiler League en de Suriprofs; het duel heeft in het verleden reeds meer dan tien keer plaatsgevonden. Dit jaar werd Jong Ajax kampioen, maar omdat zij geen lid van de Coöperatie Eerste Divisie zijn, hebben we gekozen voor promovendus Fortuna. De stichting Suriprofs plus zet zich in voor de stimulering van topsporters als rolmodellen voor Surinaamse jeugd en zaterdag zullen Michael Reiziger en Winston Bogarde een selectie van actieve topvoetballers coachen. Het leek ons een mooi moment voor zo’n experiment ook gezien het maatschappelijke karakter.”

Een belangrijke aanpassing is de invoering van effectieve speeltijd. Hoe werkt dat precies?
“We gaan inderdaad spelen met een effectieve speeltijd van tweemaal dertig minuten. Bij ieder moment dat het spel even stilligt, zet de vijfde official de klok stil en die gaat pas weer lopen zodra het spel hervat wordt. Daardoor is de actieve wedstrijd altijd een uur, vervalt de mogelijkheid tot tijdrekken en is er nooit discussie over extra tijd. Daarnaast loop de klok van dertig minuten terug naar nul en bestaat er net als in het basketbal de mogelijkheid tot floaters, doelpunten die vallen wanneer het schot gelost is vlak voor de tijd verstrijkt en in het doel verdwijnen terwijl de klok reeds op nul staat.”

En met wisselen wordt de klok dus ook stilgezet?
“Nee, want onbeperkt doorwisselen is de tweede nieuwe regel waarmee we gaan experimenteren. Dat wil zeggen dat er geen maximum zit aan het aantal substituties, maar ook dat een speler op een later moment weer terug het veld in kan komen. Het geeft de coaches de mogelijkheid van spelsysteem te wisselen en geeft meer opties tactische varianten toe te passen. Het spel wordt er ook niet meer voor stilgelegd en wisselen gebeurt dus tijdens de actie. Op voorhand waren de coaches enigszins bezorgd dat dit voor chaos zou zorgen, maar de vierde official houdt alles scherp in de gaten en de trainers kunnen natuurlijk zelf bepalen hoe en wanneer ze er gebruik van maken. Dit is een spelregel waar de FIFA zelf ook met een schuinoog naar kijkt.”

Wat zijn de andere drie regels?
“De self pass geeft de mogelijkheid bij een vrije trap de bal in de eerste vijf seconden zelf mee te nemen. De scheidsrechter telt daarbij zichtbaar af en na het verstrijken van die tijd volgt anders een reguliere vrije trap. Daarnaast gaan we intrappen in plaats van ingooien. Het mooie daaraan is dat de buitenspelregel niet telt en iemand bij wijze van spreken meteen een bal kan geven aan een medespeler bij de tweede paal. Tot slot maken de penalty’s bij een gelijke stand plaats voor shoot-outs. De spelers mogen vanaf 23 meter van de goal met de bal richting doel en krijgen twaalf seconden de kans om te scoren. De volgorde gaat via het ABBA-syteem zodat de druk op de spelers eerlijk verdeeld is en niet steeds het ene team als eerste moet.”

Tekst gaat verder onder video.

Wat verwachten jullie van deze regels en waarom hebben jullie juist deze gekozen?
“We verwachten dat het spel sneller zal gaan en dat de effectieve speeltijd toe zal nemen. Tijdens een eerder experiment op de Avant Garde Cup tussen Lisse en Katwijk zagen we een toename van twintig procent door de self pass en intrap. Aan de hand van dat duel schatten we dat de speeltijd per helft ongeveer 45 tot 50 minuten zal zijn. Door shoot-outs verwachten we dat de scoringskans wat af zal nemen. Voor het kiezen van de nieuwe spelregels hebben we naar andere sporten gekeken en een longlist gemaakt. Daar stonden ook zaken op als spelen zonder buitenspel, maar we willen niet direct te rigoureus te werk gaan en het voetbal herkenbaar houden. We gaan analyseren wat deze wedstrijd doet door de statistieken af te zetten tegen het gemiddelde van honderd door Opta geanalyseerde duels uit de Jupiler League.”

Als het goed bevalt, wordt er dan ook daadwerkelijk wat mee gedaan?
“Dit experiment is vooral om te kijken naar de mogelijkheden tot ontwikkeling en te onderzoeken welke significante verschillen er optreden bij deze aanpassingen. Die evalueren we en aan de hand daarvan besluiten we hoe we dit duel volgend jaar zullen invullen. De dingen die we testen zijn nu nog vele stappen te ver voor de FIFA en UEFA. Zaken die we daadwerkelijk tijdens de competitie toevoegen zijn vaak hele kleine veranderingen. De manier waarop we het nu doen is ook zoals het met de videoscheidsrechter is gegaan en zo proberen we te innoveren. Niet zozeer omdat we willen veranderen, maar omdat we bij willen blijven. Het kan niet zo zijn dat alle sporten doorontwikkelen terwijl er in het voetbal bij wijze van spreken al honderd jaar niets meer verandert. Bij basketbal kijken ze zelfs naar de effecten van drie-tegen-drie spelen. Dat is erg extreem en gaat ons te ver; wij vinden het belangrijk dat de authenticiteit van het voetbal gewaarborgd blijft.”

Tot slot gaan jullie naast deze regelgeving ook nieuwe technologie testen?
“Ja, vanuit de overtuiging dat ook daarmee het spel aantrekkelijker kan worden. Ik zie het wel voor me dat mensen in de toekomst thuis op de bank doormiddel van een VR-bril aan de rand van het veld zitten. In Amerika heb ik al voorbeelden van gezien bij de NBA en NFL. Daar kun je plaatsnemen op een court seat naast Jack Nicholson en Beyoncé Knowles terwijl je naar de wedstrijd zit te kijken. Dat zijn nu nog opgenomen beelden, maar dat gaat naar verloop van de tijd vast live worden. Ik kijk daarna en denk: wat kunnen wij daarmee? De referee cam die we zaterdag gaan gebruiken is daar een voorbeeld van. Daarnaast hebben een 360-gradencamera waarmee je kunt rondkijken en de aanvoerders, coaches en scheidsrechters hebben microfoontjes zodat je kunt horen wat er gezegd wordt.”

De 'Wedstrijd van de Toekomst' tussen de Suriprofs en Fortuna Sittard vindt zaterdag 12 mei om 15.00 uur plaats in het Van Donge en De Roo Stadion van Excelsior in Rotterdam. Tickets zijn verkrijgbaar op Jupilerleague.nl/suriprofs.