VZ telt af - ‘Ik vreesde dat ik iets belangrijkers zou verliezen dan paar duels’

Het WK in Rusland gaat op 14 juni van start met een wedstrijd tussen het gastland en Saudi-Arabië. Voetbalzone telt met een serie van dertig artikelen af naar het begin van het eindtoernooi, met vandaag een aflevering over Age Hareide, de trainer die als bondscoach van Denemarken nog wat recht te zetten had.

Door Robin Bruggeman

Met nog slechts een handvol wedstrijden te gaan en een voorsprong van zeven punten leek de landstitel in het seizoen 2001/02 slechts een kwestie van tijd voor het Deense Bröndby IF en zijn Noorse trainer Age Hareide. Een serie van twee gelijke spelen tegen respectievelijk Vejle BK en Aarhus GF en een nederlaag tegen FC Midtjylland zorgden echter voor een steeds heviger wordende crisis in de voorstad van Kopenhagen en deden de voordelige marge verdampen tot slechts twee punten.

Te midden van een groeiende stroom aan kritiek besloot Hareide op te stappen, waarna de Deense pers over de oud-verdediger van onder meer Molde, Manchester City en Norwich City heen tuimelde. De trainer werd uitgemaakt voor een ‘lafaard’, die ‘bij de eerste de beste tegenslag het hazenpad koos’ en de kwestie Hareide domineerde geruime tijd de koppen in de sportpers van het Scandinavische land. Dat jeugdtrainer Tom Köhlert, met de nodige tegenzin, op interim-basis het seizoen afmaakte en Bröndby op doelsaldo alsnog de landstitel bezorgde brak de reputatie van de opgestapte oefenmeester nog verder af.

De waarheid achter het plotselinge vertrek van Hareide kwam twee jaar later pas boven water toen hij zijn boek Voetbal, redenen en emoties publiceerde en daarin uitlegde een goede reden te hebben gehad voor zijn beslissing: “Mijn vrouw was in Molde terwijl ik vanwege mijn taken bij de club in Kopenhagen woonde. Op de dag van de wedstrijd tegen Velje belde ze mij op om te vertellen dat er kanker bij haar was geconstateerd. Ik kon er een week niet van slapen en ik kon ook niemand er iets over vertellen, aangezien iedereen in Denemarken en thuis in Noorwegen dan over haar heen zou vallen.”

“Het was totale chaos, de spelers zagen dat ik mezelf niet was, maar begrepen niet waarom. Het was alsof ik op een andere planeet verbleef. Ik belde Annbjörg zo vaak als ik kon, mijn team verloor drie keer op rij punten en het gekke was dat zij zich meer zorgen maakte over mij dan over zichzelf! Ze wist hoe moeilijk het voor mij is om te verliezen. Ik vreesde dat ik iets veel belangrijkers zou verliezen dan een paar wedstrijden. Annbjörg moest geopereerd worden en het was niet duidelijk hoe erg het was, ik was doodsbang.”

Na de wedstrijd tegen Midtjylland hakte hij de knoop door: “De spelers zagen een man de kleedkamer binnenkomen die dagen niet geslapen had, die had geschreeuwd en bang was en met zijn gedachten totaal ergens anders was.” Hareide vertelde alleen voorzitter Per Bjerregaard wat er echt aan de hand was toen hij zijn ontslag indiende en keerde terug naar Noorwegen: “Voetbal betekende toen niets. Er zijn dingen in het leven die belangrijker zijn dan voetbal en, nog belangrijker, er zijn dingen in het leven die gevaarlijker zijn dan voetbal. Wat dat betreft is voetbal absoluut onschuldig.”

De inmiddels werkloze trainer week de rest van het jaar niet van de zijde van zijn vrouw: “Het was levensbedreigend. Het kostte de rest van 2002 om van de operatie te herstellen, maar nu is ze weer gezond.” In die tijd legde hij een aantal aanbiedingen van Engelse clubs naast zich neer, om het jaar erop toch weer terug te keren in de voetballerij bij het Noorse Rosenborg: “Dat voorstel kwam om eerlijk te zijn een paar dagen nadat ik bij Bröndby was vertrokken binnen, maar het duurde even voordat ik zou moeten beginnen. Ik belde Annbjörg en zij zei dat ik moest doen wat mijn gevoel me ingaf. Aangezien ik pas in 2003 hoefde te beginnen, kon ik thuisblijven tijdens haar herstel. Daarom heb ik ‘ja’ gezegd.”

Hareide bouwde na zijn vertrek bij Bröndby gedreven verder aan zijn loopbaan als trainer en was onder meer actief bij de nationale ploeg van Noorwegen, Viking FK en Mälmo FF. Bij die laatste club vierde hij met een landstitel en supercup in 2014 zijn grootste successen en de inmiddels 64-jarige oefenmeester werd in datzelfde jaar ook uitgeroepen tot trainer van het jaar in de Allsvenskan. Hareide geeft toe dat de ziekte van zijn vrouw hem als persoon, en ook als trainer, veranderde en zijn selectie bij Mälmo daardoor voelde als een grote familie.

“Een speler kan wellicht in een scheiding verwikkeld zijn en daar moeten we dan mee om zien te gaan. Hij kan bijvoorbeeld de zorgen over zijn kinderen meenemen naar de training. En de andere spelers moeten dan misschien op de hoogte gesteld worden zodat zij zich realiseren dat hij steun nodig heeft tijdens deze moeilijke periode en dat er geen grappen worden gemaakt omdat hij zich ‘laat gaan’. Je kunt niet op het hoogste niveau presteren als er zoiets gebeurt in je privéleven. Het draait niet alleen maar om presteren, dat is duidelijk.”

Toen Morten Olsen na de nederlaag tegen Zweden in de play-offs voor het EK van 2016 er na vijftien jaar het bijltje het bijltje bij neergooide en de Deense bond vervolgens bij Hareide uitkwam kon de trainer zich niets anders dan gevleid voelen: “Denemarken is altijd een van de leidende voetballanden in Scandinavië geweest en de nationale ploeg heeft veel potentie. Dit is een land dat altijd goede spelers produceert en de huidige generatie heeft, zoals ik het zie, een goede balans tussen ervaren jongens die in het buitenland spelen en jonge talenten die eraan zitten te komen. Ik zag deze baan als een ideale uitdaging op dit punt van mijn carrière.”

“Ik heb in alle Scandinavische landen gewerkt en ik heb een mooie tijd gehad bij Bröndby, waar ik kon werken bij een grote club met veel internationals. Wat ik mooi vind aan Denemarken, is dat het een echt voetballand is. Voetbal is hier duidelijk de belangrijkste sport en de mensen hier leven hartstochtelijk mee met het nationale team. Dat is heel belangrijk en het zorgt voor een omgeving waarin ik graag wil werken. Het is een eer om dit team te mogen coachen.”

Onder leiding van Hareide werden de Denen in een poule met verder Armenië, Kazachstan, Montenegro en Roemenië tweede achter groepswinnaar Polen, waarna er in de play-offs dankzij onder meer een ontketende Christian Eriksen werd afgerekend met Ierland en de Scandinaviërs na het gemiste WK in 2014 na acht jaar weer acte de présence geven op een eindtoernooi. Bij de loting voor het toernooi in Rusland werd Denemarken vervolgens ingedeeld bij Frankrijk, Australië en Peru en voor Hareide zal zijn leven gedurende de laatste twee weken van juni in ieder geval weer even helemaal om het voetbal draaien.

De WK-reeks:

14 mei: ‘De vraag is niet óf het stadion zinkt, maar wanneer’
15 mei: Britten tergen Russen met Nazi-vergelijking: ‘Leg dat maar uit’
16 mei: Bondscoach wil nieuw trainingsregime: ‘Spanje loopt 60 jaar voor’
17 mei: ‘Messi heeft een pistool tegen zijn hoofd en moet winnen…’
18 mei: Saudische goalgetter doodt tijd tot WK bij Manchester United
19 mei: 'Twee weken langer en Thiago Silva was er geweest’
20 mei: De smaakmaker van Nigeria die voor Ajax had kunnen spelen
21 mei: ‘De bodem onder dit stadion is doordrenkt in bloed’
22 mei: Een boze prins en Beenhakker: de kleinste landen ooit op het WK