Voormalig recordtiener klimt uit dal: ‘Stevende af op mijn laatste ademhalingen’

John Hartson is uit een diep dal geklommen. De voormalig spits van onder meer Arsenal, West Ham United en Celtic ontwikkelde tijdens zijn profloopbaan een gokverslaving en hoorde in 2009, toen zijn carrière al ten einde was, dat hij leed aan teelbalkanker. Omdat hij te laat naar de dokter was gegaan, was de ziekte al uitgezaaid in zijn lichaam. Tegen de verwachtingen in herstelde hij, en in zekere zin heeft de ziekte zijn leven misschien wel gered.

Hartson werd in 1995 de duurste tiener tot dat moment in Groot-Brittanië, nadat Arsenal een bedrag van 3,75 miljoen euro voor hem betaalde aan Luton Town. Namens the Gunners kwam Hartson 54 keer in actie en maakte hij 14 doelpunten. In 1997 maakte de Welshman de overstap naar West Ham United, waar hij onder meer opviel door ploeggenoot Eyal Berkovic een schop te verkopen op de training. Dat noemde hij ooit de grootste fout van zijn loopbaan. Hartson, 51-voudig international van Wales, voetbalde door tot 2008 en kort daarna kwam de rampzalige diagnose.

Tot overmaat van ramp had de inmiddels 42-jarige oud-spits een gokverslaving. Nu gaat het een stuk beter: Hartson heeft al zes jaar geen weddenschap meer geplaatst en is gezond verklaard. "Ik heb me nooit beter gevoeld dan nu. Soms vraag ik mezelf af hoe ik heb doorstaan wat ik heb doorstaan. Ik was ten dode opgeschreven. Ik zat in een duistere, heel duistere wereld", erkent hij in gesprek met de BBC. Wat er gebeurd zou zijn als Hartson níet ziek was geworden, daar denkt hij niet graag over na. "Ik zou waarschijnlijk in de gevangenis zitten. Misschien, ik weet het niet, had ik er een eind aan gemaakt."

"Het was een wanhopige situatie. Ik vergokte alles wat ik had, ik bleef laat op, had overgewicht…", somt hij op. "Aan het eind van mijn voetballoopbaan had ik enorme schulden. Ik had nooit een plan opgesteld, maar ik gokte wel heel veel. Al die stress hielp niet toen ik ook nog kanker kreeg. Ik stevende af op mijn laatste ademhalingen, maar om de een of andere reden was mijn tijd toch nog niet gekomen." Inmiddels vermijdt Hartson races waarop hij zou kunnen wedden. Hij doet 'geen voorspellingen meer' en kocht zelfs al zes jaar geen loterijkaartje meer. "Voor mij betekent dat veel, want die dingen beheersten mijn leven."

Tegenwoordig is Hartson werkzaam als commentator en analist op de Britse televisie. "Het enige positieve aan ouder worden, is dat je wijzer wordt en betere beslissingen neemt", stelt de voormalig voetballer. "Je weet aan wie je wat hebt, en aan wie niet. In mijn telefoon en e-maillijsten staan waarschijnlijk zo'n drieduizend contactpersonen. Ongeveer twaalf hebben me bezocht in het ziekenhuis. Veel mensen stuurden wel kaartjes en zeiden te bidden voor me, maar je denkt dan toch: maakte het mensen echt uit of ik leefde of niet? Deed het ze echt iets?"