Van 10 goals in de Eredivisie naar 30 miljoen in de Premier League

Armando Broja staat op de nominatie om de duurste aankoop uit de geschiedenis van Southampton te worden. De twintigjarige spits, die momenteel wordt gehuurd van Chelsea, kan voor dertig miljoen euro de overstap maken naar the Saints. Daarmee zou hij de duurste inkomende transfer worden, een record dat nu in handen is van Danny Ings (25 miljoen). Ondertussen zadelt de Albanees zijn eigenlijke werkgever op met een duivels dilemma. Is dit het moment om Broja te verkopen of moet hij langzaam worden klaargestoomd om in de toekomst de vaste stand-in te worden van Romelu Lukaku?

Door Mart Oude Nijeweeme

Southampton heeft alle reden om optimistisch te zijn over een permanente overstap van Broja. Niet alleen is de club gesterkt door een recente overname van Sport Republic, na vijf jaar van matige investeringen onder de vorige eigenaar Gao Jisheng, ook sloegen ze al eerder met succes toe bij de grootmacht uit Londen. Afgelopen zomer werd met trots Tino Livramento gepresenteerd, nadat de rechtervleugelverdediger van 2009 tot 2021 in de jeugdopleiding van the Blues bivakkeerde. In het Saint Mary's Stadium kennen ze het klappen van de zweep.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat manager Ralph Hasenhüttl Broja graag aan zijn selectie toevoegt. "Daar bestaat geen twijfel over. Bovendien heeft hij het hier naar zijn zin", zei de Oostenrijker onlangs tegen de Engelse pers. "Het zou geweldig zijn als hij hier zou blijven om onderdeel uit te maken van de ploeg. Ik denk dat dat gevoel wel voelbaar is. Jonge spelers die het niet redden bij Chelsea of Manchester City zijn hier van harte welkom. Wij zullen ze het platform geven dat ze verdienen en hopen daarmee nieuwe sterspelers te creëren."

Broja, die naast de Albanese ook over de Engelse nationaliteit beschikt, zou naar verluidt wel oren hebben naar een langer verblijf aan de Engelse zuidkust. De spits voelt zich goed en wist 7 keer te scoren in 21 wedstrijden in alle competities sinds hij in de zomer op huurbasis werd overgenomen van Chelsea. De toekomst van de Albanees zal echter voor een groot gedeelte bepaald worden door Chelsea, daar hij in Londen nog een contract heeft tot medio 2026. Het verleden moet Southampton hoop geven. Chelsea toonde de voorbije jaren al vaker de bereidheid om jonge talenten met winst door te verkopen. Livramento, die vorig jaar voor een slordige zes miljoen euro werd overgenomen door the Saints, is daarvan het levende bewijs.

Chelsea haalde ruim honderd miljoen euro op met de verkoop van jeugdspelers om de komst van Lukaku (116 miljoen) te bewerkstelligen. Indien de Belg niet was gekomen, was de kans groot geweest dat Broja onderdeel had uitgemaakt van de selectie van Thomas Tuchel. De Duitse manager liet al verschillende keren doorschemeren gecharmeerd te zijn van de aanvalsleider. "Armando wordt steeds beter", zei Tuchel begin januari. "Hij is een zeer unieke speler met unieke sterke punten in zijn spel. Hij heeft snelheid, is robuust en een echte afmaker. Het is belangrijk dat hij kalm blijft en zichzelf blijft verbeteren. Dan heeft hij een mooie toekomst voor zich."

Die mening wordt gedeeld door Thomas Bruns. De middenvelder van Adanaspor speelde vorig seizoen samen met Broja bij Vitesse en zag een belangrijke rol weggelegd voor Thomas Letsch. "Hij is soms een beetje laks, denkt dat het hem komt aanwaaien", aldus Bruns. "Toen hij bij Vitesse begon te scoren ging hij minder hard trainen. Hij kwam op de bank terecht en liep daarna op de training ook weer iets harder. Dan begint het meteen weer te lopen bij hem." Bruns omschrijft Letsch als een 'mensenmens', iemand die oog heeft voor de persoon achter de voetballer en weet wanneer een speler slecht in zijn vel zit. "Er zijn maar weinig trainers die dat hebben. Broja heeft veel aan hem te danken."

Broja kende een moeilijke beginfase bij Southampton en was niet meteen verzekerd van een basisplek. De Albanees werd gehaald om Danny Ings te doen vergeten en de concurrentiestrijd aan te gaan met Che Adams en Shane Long. Bij Chelsea was echter niet bekend dat Hasenhüttl op de achtergrond werkte aan de transfer van Adam Armstrong, die uiteindelijk voor een slordige achttien miljoen euro werd overgenomen van Blackburn Rovers. Een transfer die de kansen van Broja aanzienlijk in gevaar bracht. Chelsea's vrees werd werkelijkheid. Broja werd veroordeeld tot korte invalbeurten en moest het laten zien in de EFL Cup.

Hasenhüttl riep op tot geduld. "Hij heeft een moeilijk begin gehad", zei de Oostenrijker begin september. "Ik heb een aantal serieuze gesprekken met hem gevoerd en verteld wat ik wil zien. Je moet hem een beetje pushen, denk ik." Broja weet hoe het is om obstakels te overwinnen. In zijn eerste seizoen bij Chelsea Onder 18 worstelde hij eveneens, alvorens hij uitgroeide tot een van de grootste aanvallende talenten van de Cobham Academy. De onvoorwaardelijke steun van Hasenhüttl zou net dat zetje kunnen zijn wat Broja nodig heeft om zijn verheven ambities te verwezenlijken. De Albanees gelooft er heilig in dat hij op den duur de eerste spits van Chelsea kan worden, getuige zijn nieuwe vijfjarige contract.

Kijkend naar de statistieken overlegt Broja op veel aspecten betere cijfers dan vorig seizoen. De spits schiet vaker, heeft meer geslaagde dribbels, gaat vaker een luchtduel aan en wint procentueel gezien meer kopduels. Met name zijn fysieke kracht wordt veel beter benut in de Premier League. Broja ging dit seizoen gemiddeld liefst 13,6 luchtduels aan per negentig minuten, terwijl dat gemiddelde bij Vitesse op 3,7 lag. Hasenhüttl lijkt zijn lengte en kopkracht meer op waarde te schatten dan Letsch. Er zijn in de Premier League slechts vier spelers die vaker een luchtduel aangingen dan Broja (146): Chris Wood (Newcastle United/Burnley, 221), Ivan Toney (Brentford, 168), Tomás Soucek (West Ham United, 165) en Ethan Pinnock (Brentford, 155).

Zelfs als Broja niet in staat wordt geacht om volgend seizoen een rol van betekenis te spelen bij Chelsea, kunnen de Londenaren ervoor kiezen om een terugkoopclausule in het contract op te laten nemen. Datzelfde gebeurde bij Livramento. Naast een doorverkooppercentage wist Chelsea ook een terugkoopclausule af te dwingen, waardoor de verdediger volgend jaar zomer voor 41 miljoen terug te halen is. Ook in het geval van Broja wordt gedacht aan zo'n constructie, daar het voor beide clubs aantrekkelijk zou zijn. Om diezelfde reden liet Chelsea Lewis Bate (Leeds United), Myles Peart-Harris (Brentford) en Dynel Simeu (Southampton) afgelopen zomer gaan.

Volgens Bruns zou Broja ook bij Ajax niet misstaan. "Ajax heeft vaak de bal en speelt veel in kleine ruimtes. Dan is hij op zijn best", vertelt de voormalig Vitessenaar. Bruns had de mogelijkheid om bij FC Utrecht samen te werken met Erik ten Hag, maar vertrok transfervrij naar Vitesse. "Broja is ook een gevoelige jongen, die is ook gebaat bij een peoplemanager als Ten Hag. Wat dat betreft zou hij perfect bij Ajax passen. Ik heb Ten Hag bij FC Twente leren kennen, waar hij hoofd jeugdopleiding was. Een heel fijn mens en een héle goede trainer. Ik had ook graag met hem willen werken", aldus Bruns.

Bruns roemt Broja om de combinatie tussen snelheid en techniek. "Dertig miljoen had ik niet verwacht, maar ik had wel verwacht dat hij bij een goede club terecht zou komen. Hij ziet Mason Mount als zijn voorbeeld. Die heeft het bij Vitesse ook goed gedaan en is nu basisspeler bij Chelsea." Broja kwam bij bij Vitesse tot 10 doelpunten in 30 Eredivisie-duels. "Geen schokkende aantallen, maar buiten die tien doelpunten heeft hij wel laten zien welke kwaliteiten hij nog meer heeft. Ik denk dat hij het eerste van Chelsea kan halen, binnen nu en vier jaar. Dat zal ook zijn doel zijn. Er zal toch een nieuwe spits moeten komen als Lukaku op den duur een vervolgstap maakt. Ik denk dat hij dat aan zou kunnen", meent Bruns.

Verwacht wordt dat er op korte termijn geen duidelijkheid komt over de toekomst van Broja. Ondanks de intenties van Southampton om zo snel mogelijk een deal te sluiten, stellen zowel Chelsea als Broja de onderhandelingen uit tot de zomer. Dat betekent dat Southampton te maken krijgt met serieuze concurrentie, gezien de razendsnelle ontwikkeling van de Albanees. Broja zal niet de enige aanvaller zijn die komende zomer in de schijnwerpers staat. Met onder anderen Erling Braut Haaland, Kylian Mbappé en Jonathan David draait de transfercarroussel qua aanvallers zeer waarschijnlijk op volle toeren. Een gegeven dat vermoedelijk ook impact zal hebben op de keuzes van Chelsea.