Talent belandt in rolstoel: ‘Ik weet niet of ik ooit nog kan voetballen’
Brazilië won in 2003 de tiende editie van het WK Onder-17. Het team van Marcos Paqueta won in de finale met 1-0 van Spanje en Cesc Fàbregas groeide met vijf doelpunten uit tot de topscorer van dat toernooi. Verliezend finalist Spanje speelde destijds in de poulefase tegen onder meer Sierra Leone en dat duel eindigde wonderwel in een 3-3 gelijkspel. Een van de uitblinkers bij de Sierra Leoners was Emerson Samba, maar een grote carrière zou de aanvallende middenvelder nooit krijgen.
De selectie van Sierra Leone telde 28 man, maar toen zij na de uitschakeling in Finland terug wilde vliegen naar hoofdstad Freetown, kwam slechts de helft opdagen op het vliegveld. Die voetballers wilden niet terug naar het land waar van 1991 tot 2002 een burgeroorlog woedde en die aan 50.000 tot 300.000 mensen het leven kostte. Meer dan twee miljoen mensen raakten ontheemd en hiervan vluchtte een half miljoen naar buurlanden. Zeker drie spelers vroegen asiel aan in Finland, maar de nu dertigjarige Emerson Samba was daar niet bij. Hij reisde wél mee terug naar zijn vaderland in het westen van Afrika.
Samba vertrok niet veel later om te gaan voetballen voor Al-Ahly. Hij werd opgenomen in de beloftenploeg van de Egyptische grootmacht, maar kreeg geen profcontract aangeboden omdat hij nog maar zeventien jaar was. Samba probeerde later nog even aan de bak te komen, maar was verder enkel actief in zijn vaderland actief: voor de Diamond Stars of Kono, Mighty Blackpool en de Kamboi Eagles. Mede door blessureleed ging zijn carrière als een nachtkaars uit en tegenwoordig zit Samba vanwege gedeeltelijke motorische verlamming zelfs in een rolstoel. Wat zijn aandoening precies is, dat weet hij niet, zo vertelt het gewezen toptalent in een interview met de BBC. Een professionele diagnose heeft hij nooit gekregen. “Maar ik weet niet of ik ooit weer kan voetballen. Alleen God weet dat.”
“Ik heb een jaar lang in het ziekenhuis gelegen, zeven maanden in Freetown en drie maanden in Kenema. De dokters hebben de oorzaak voor mijn verlamming nooit kunnen vinden en hebben mij in de plaats daarvan behandeld aan doorligwonden. Die moeten nog altijd herstellen. Als ik in 2003 in Finland was gebleven, had ik waarschijnlijk een betere medische behandeling gekregen die mij beter had kunnen maken, maar dit is hoe God het gewild heeft. Ik heb er geen spijt van dat ik ben teruggekeerd naar Sierra Leone, want ik had er vertrouwen in dat mijn toekomst als speler rooskleurig zou zijn. Een paar jaar ‘na Finland’ heb ik nog enkele stages gelopen in Egypte en ik heb ook in de hoogste afdeling van Libanon gespeeld.”
“In Libanon liep ik een knieblessure op, maar ik weet niet of die de reden is van mijn verlamming”, vervolgt Samba, die in 2015 ziek werd en sinds een wedstrijd in Algerije tegen ASO Chlef in datzelfde jaar geen wedstrijd meer speelde. “Een paar maanden na die wedstrijd in Algerije voelde ik tijdens een training iets drukkends in mijn borst en werd ik heel koud. Ik moest de training afbreken en ben naar huis gegaan. Dat is de laatste keer dat ik een bal heb aangeraakt. Ik dacht eerst dat het een griepje was en daar ben ik ook voor behandeld, maar ik werd maar niet beter. De situatie werd slechter en slechter en op een gegeven moment raakten mijn handen en voeten verlamd. Ik heb inmiddels wat meer gevoel in mijn handen, maar mijn voeten kan ik nog altijd niet voelen. Daarom zit ik ook in een rolstoel.”
Samba zegt veel (financiële) steun te krijgen van onder anderen voormalig Bolton Wanderers-middenvelder Mohamed Kamara, een goede vriend van hem. En ook sportminister Ahmed Khanou heeft diverse rekeningen betaald: “Ik ben hem en de anderen daar heel dankbaar voor. Maar ik hoop nog meer financiële hulp te krijgen zodat ik in het buitenland verder behandeld kan worden. Ik zal de hoop nooit verliezen. Zolang er leven is, is er hoop.” Samba bleef na het WK in Finland voor zijn land spelen en werd in november 2003 opgeroepen voor het ‘grote’ Sierra Leone, voor een wedstrijd tegen Congo-Brazzaville. Hij bleef echter negentig minuten op de bank zitten en zou nooit één officiële interland voor het eerste van Sierra Leone spelen.