Russische ‘Totti’ neemt afscheid: ‘Die bomaanslag heeft mij geraakt’

MOSKOU - Lokomotiv Moskou won vorige week dinsdag de bekerfinale en heeft zijn doelstelling daarmee bereikt, want de club gaat komend seizoen de groepsfase van de Europa League in. Er staat dit seizoen dus niet veel meer op het spel voor De Stoomlocomotieven, maar toch kijken de fans reikhalzend uit naar het vervolg. Dat heeft alles te maken met de rentree van Dmitri Loskov.

DOOR GIJS FRERIKS

Francesco Totti
De 43-jarige Loskov speelde in september 2012 zijn laatste wedstrijd in het profvoetbal; hij deed toen mee in de met 0-3 gewonnen bekerwedstrijd tegen Torpedo Armavir. Vijftien maanden later kondigde de middenvelder zijn pensioen aan: “Ik heb mijn carrière beëindigd, hoogstwaarschijnlijk. Het liefst doe ik dat ook niet, maar je moet toch een keer stoppen. Natuurlijk kan ik nog wel in een andere stad spelen, maar ik wil niet weg uit Moskou. Ik kan hier veel tijd doorbrengen met mijn gezin”, zei hij in Sport-Express. Diezelfde krant pakte onlangs uit met het bericht dat Loskov toch nog één keer zijn opwachting gaat maken voor Lokomotiv, en wel in de competitiewedstrijd van aanstaande zaterdag tegen FK Orenburg. Het wordt de afscheidswedstrijd waarop Loskov lang heeft gewacht, maar die hij o zo heeft verdiend.

Dima is in West-Europa geen grote naam, maar wordt in Rusland gezien als een van de beste voetballers die de Premjer Liga ooit heeft gekend. Loskov pakte met Lokomotiv twee landstitels, vier bekers en twee keer de Supercup en werd daarnaast twee keer topscorer van de competitie én werd door het gezaghebbende Sport-Express tweemaal verkozen tot Speler van het Jaar. Hij heeft daarnaast de meeste wedstrijden voor Lokomotiv achter zijn naam staan: 420 stuks. Daar komt er dit weekeinde dus waarschijnlijk eentje bij, mits Loskov fit genoeg is en de stand een invalbeurt toelaat. Als Loskov in actie komt, wordt hij de eerste speler ooit die in twintig seizoenen heeft meegedaan in de Premjer Liga. “Hij is de Francesco Totti van Rusland”, zei rechtsbuiten Vladislav Ignatiev onlangs tegen R-Sport.

Terugkeer
“Ik moet met Loskov praten om te beslissen of hij klaar is voor de resterende wedstrijden van het seizoen. Hij traint in ieder geval met het team mee”, liet Yuri Semin zich onlangs ontvallen. De trainer hield zich dus enigszins op de vlakte over het al dan niet geven van speelminuten aan Loskov, maar ondanks dat Loskov misschien nog iets te zwaar is en verre van wedstrijdfit, twijfelt niemand er meer aan dat Loskov zijn rentree gaat maken. Lokomotiv schreef de huidige assistent-trainer in februari in voor de rest van het competitieseizoen en deed dat natuurlijk niet voor niets. Loskov liet toen zelf ook al weten ernaar uit te kijken om weer minuten te maken in het eerste elftal van Lokomotiv. “Toen ik vanmorgen van huis wegging om het contract te tekenen, wist zelfs mijn gezin niet waarom ik naar het stadion ging”, sprak de icoon.

“Ik had het ook niet besproken met vrienden en supporters, niemand wist ervan. Ik bedank de club en de trainer voor deze beslissing. Ik wil mijn loopbaan graag in ons stadion met onze fans afsluiten. En niet in een veteranen-, maar in een echte competitiewedstrijd. Ik begrijp dat het een afscheidswedstrijd wordt. Het wordt misschien een moeilijke pot, maar ik geef niet op en bovendien weet ik wat er gevraagd wordt in de voetballerij. Het wordt een uitdaging en die ga ik graag aan. Ik wil mijn verhaal hier met waardigheid afsluiten. En wanneer ik precies ga spelen, dat is natuurlijk aan de technische staf”, aldus Loskov in februari. Lokomotiv moet de wedstrijdselectie voor het duel met Orenburg nog bekendmaken, maar Loskov lijkt van een plekje verzekerd te zijn. En daarmee komt er een wens van hem in vervulling.

Dmitri Vyacheslavovich Loskov speelde tien seizoenen voor Lokomotiv alvorens een conflict met trainer Anatoly Byshovets hem naar de uitgang van het Lokomotiv Stadion dirigeerde; de 25-voudig international tekende bij FK Saturn en keerde drie jaar later terug naar Loko. “Ik heb altijd de wens gehad om mijn carrière bij Lokomotiv af te sluiten”, zei hij in 2010 bij zijn terugkeer. “Dit is de club van mijn thuis, de club waarbij ik tien mooie seizoenen heb beleefd. Ik ben er een echte voetballer geworden. Ik ben Lokomotiv en Semin dankbaar en ben erg blij om terug te zijn.” Het had overigens niet veel gescheeld of Loskov had zijn hoogtijdagen nooit bij Lokomotiv beleefd, want als aanstormend talent bij FK Rostov had hij de clubs in de jaren negentig voor het uitkiezen.

Bomaanslag
CSKA Moskou en het Zenit Sint-Petersburg van nota bene Byshovets - de coach die hem later wegjoeg bij Saturn - wilden Loskov hebben en Shakhtar Donetsk was het meest concreet. De Mijnwerkers nodigden de spelmaker en diens toenmalige vrouw Tatiana uit om een wedstrijd te bezoeken en zij gingen op die uitnodiging van voorzitter Akhat Bragin in. Die avond zou het leven van Loskov, tot op zekere hoogte, voorgoed veranderen. “Een delegatie van Shakhtar zocht mij op in Rostov aan de Don en de ochtend daarop ging ik naar een buitenverblijf van Bragin in Donetsk. We ontbeten, het was gezellig en in de avond gingen we naar de kampioenswedstrijd van Shakhtar (tegen Tavrya, red.). We stapten in een auto, maar werden daarna verzocht om in een andere auto te stappen. Dat heeft ons gered.”

“We hadden vertraging, de wedstrijd was begonnen. Nadat de auto was geparkeerd, rende Bragin met zijn lijfwachten naar boven om niets meer van het duel te missen. Ik zat nog in onze auto, was vijftien meter van Bragin verwijderd en zag het gebeuren. Het duurde een paar seconden en toen was daar een enorme explosie. Stof, lawaai, beton en ik zag overal mensenvlees liggen. De veiligheidschef was er ook en werd later in de bossen, op liefst honderd meter van de aanslag, teruggevonden. Er was een bom bevestigd onder de trap die leidde naar de viploge van Bragin. Als ik en mijn vrouw in dezelfde auto als Bragin hadden gezeten, dan waren we er ook geweest. Gelukkig was de Mercedes gepantserd. Ons is verteld dat we onder een gelukkig gesternte geboren zijn en dat beseffen we maar al te goed.”

“Ik en Tatiana werden direct teruggebracht naar het buitenverblijf en de volgende dag vlogen we naar Rostov. De gebeurtenis van die dag heeft ons diep geraakt. Officials van Shakhtar vroegen of ik hun aanbieding nog wilde accepteren, maar dat wilde ik natuurlijk niet meer. Ik bleef bij Rostov en toen Lokomotiv zich later meldde, ben ik daar voor gegaan.” Bragin, die de bijnaam Alik de Griek had, stond overigens te boek als de rijkste en machtigste oligarch van het land en zou een van de grootste maffiabazen van Donetsk zijn geweest. Diverse bendes en de naar Athene gevluchte voormalige politiechef Vyacheslav Synenko werden in 2005 aangewezen als de dader(s) van de aanslag, maar (veel) overtuigend bewijs ontbrak. Desondanks heeft de zaak nooit meer serieuze aandacht gekregen.

Champions League
Ofschoon de aanslag van oktober 1995 Loskov naar eigen zeggen heeft ‘geraakt’, leek zijn spel er ogenschijnlijk niet onder te lijden. De Rus maakte een seizoen later immers acht doelpunten in de competitie en verdiende een transfer naar Lokomotiv. Hij kostte 800.000 dollar, een bedrag dat de club niet had, maar uiteindelijk door één sponsor werd opgehoest. Loskov groeide onmiddellijk uit tot een van de belangrijkste spelers van de hoofdstedelingen en zou later ook zijn waarde bewijzen in Europees verband; zo maakte hij twee doelpunten tegen Internazionale, trof hij doel tegen Galatasaray (beide duels in de Champions League) en scoorde hij in de UEFA Cup een hattrick tegen Bröndby IF. Loskov wekte de belangstelling van clubs als Tottenham Hotspur en AS Monaco, maar vertrok nooit.

Of er concrete biedingen zijn uitgebracht op Loskov, dat weet hij niet: “Dat moet je aan Valery Filatov vragen, hij ging over het transferbeleid”, zei hij in oktober in een interview met Championat. “De geruchten zijn ook altijd langs mij heengegaan. Of ik het jammer vind dat ik niet in het buitenland heb gevoetbald? Nee, ik ben blij dat ik ben gebleven. Natuurlijk was het mogelijk om een andere competitie uit te proberen, maar ik ben tevreden over mijn loopbaan zich ontwikkeld heeft. Ik ben natuurlijk niet blij met hoe die geëindigd is, maar misschien kom ik daar nog eens op terug.” Toen Loskov dat zei, wist hij nog niet dat Lokomotiv een afscheidswedstrijd voor hem in petto had. Maar hoe komt het eigenlijk dat een clublegende als Loskov zo geruisloos van de radar verdween bij de tweevoudig landskampioen?

Vertrek
Slaven Bilic zou die vraag het beste kunnen beantwoorden, want hij was de coach onder wie Loskov degradeerde van een basisspeler tot een voetballer die niet eens meer tot de wedstrijdselectie behoorde. De Kroaat was in het seizoen 2012/13 de coach van Lokomotiv en gaf op ‘tien’ de voorkeur aan spelers als Denis Glushakov, Victor Obinna en Dmitri Torbinsky. “Maar het werkte niet, dus waarom zou je als trainer dan niet iets anders proberen? Dat begrijp ik niet”, zo schreef een verslaggever van Championat destijds in een opiniestuk. “Ik snap niet waarom Loskov genegeerd wordt. Heeft hij een sigaret gerookt? Heeft hij met een fles bier in de hand op Bakovka (het trainingscomplex, red.) gevoetbald? Sorry hoor, maar ik geloof er helemaal niets van. Ik begrijp dat een profclub geen liefdadigheidsinstelling is (...) "

" (...) Maar als je een van de beste Russische voetballers zo obsessief negeert, dan wek je alleen maar spanningen in de hand. Bilic moet weten welke kant men zal kiezen als het tot een confrontatie komt, maar hij lijkt dat nog altijd niet te begrijpen”, viel er in de analyse te lezen. Tot slaande deuren kwam het niet, maar het contract van Loskov werd niet verlengd. Hij mocht blijven als jeugdtrainer, als assistent-coach van het tweede elftal of als scout, maar die aanbiedingen werden door Loskov afgeslagen. “Na veertien jaar bij Lokomotiv dacht ik wel wat meer te hebben verdiend. Ik vroeg Olga Smorodskaya (de voorzitter, red.) waarom er voor mij geen plaats was bij het eerste elftal. Het had te maken met mijn positie waarvoor specifieke kwaliteiten gevraagd worden, zo werd mij verteld”, blikte Loskov in februari 2014 terug.

“Sommige clubs geloofden nog wel in mij, maar Lokomotiv dus niet”, aldus Loskov. Een van de clubs die nog wel in Loskov geloofde, was Saturn uit Ramenskoye, een stad op 46 kilometer ten zuidoosten van Moskou. Toen Loskov in augustus 2007 met Saturn voor een uitwedstrijd terugkeerde in het Lokomotiv Stadion, werd hij door het hele stadion toegezongen. Hij won met 0-2 en maakte na een half uur uit een strafschop de tweede en dus laatste treffer van de wedstrijd. “Ik ben een clubpatriot. Ik heb drie jaar voor Saturn gespeeld, maar in die periode ben ik altijd aan Lokomotiv blijven denken. Ik heb hun wedstrijden gezien, heb over de club gelezen en was nog vaak in het stadion te vinden. De letter ‘L’ betekent veel voor mij. Saturn was natuurlijk ook belangrijk voor mij, maar Lokomotiv was mijn lot”, zei hij eens.

Paolo Maldini
Loskov heeft zich in zijn loopbaan naar eigen zeggen nooit laten leiden door geld, ook niet toen hij voor Saturn koos in plaats van voor een andere club. “Of ik financiën belangrijk vind? Ja, voor melk en benzine. Je lacht wel, maar het is waar. Ik word enkel en alleen gedreven door sportieve ambities.” Al met al is Loskov dus een liefhebber en om het zo lang vol te kunnen houden, is hij zuinig op zijn lichaam. Daar kwam ook Vincenzo Pincolini achter; de techniektrainer van Italië Onder-19 was van augustus 2009 tot december 2010 de conditietrainer van Lokomotiv. “Loskov is fysiek enorm sterk en heeft zijn lichaam altijd goed in de gaten gehouden”, sprak de Italiaan in oktober 2010 in een interview met de krant Tvoi Den.

“Toen Loskov terugkeerde, zei ik: ‘als je mijn trainingsschema volgt, dan kun je tot je veertigste door’. Geloof me, dat is echt mogelijk. Ik heb met mensen als Paolo Maldini en Alessandro Costacurta gewerkt en Loskov is net zo onverzettelijk”, aldus Pincolini. “Het belangrijkste wat ik in Loskov zag, was toewijding. Hij heeft nog de toewijding om te laten zien dat hij zijn laatste woord in het topvoetbal nog niet gesproken heeft en dat hij nog altijd kan presteren op het hoogste niveau.” We zijn nu zeven jaar verder en Loskov heeft zijn laatste woord dus inderdaad nog niet gesproken. Dat mag hij aankomende zaterdag gaan doen in een volgepakt Lokomotiv Stadion, in het thuisduel met het tegen degradatie vechtende Orenburg.

Ajax
“Ik ben blij voor Dima”, zei oud-aanvaller Dmitri Bulykin in februari. “Hij is een goed mens en een goede voetballer en ik hoop dat hij nog altijd van waarde kan zijn voor Lokomotiv. Loskov is een legende van Lokomotiv, een publiekslieveling. Je kunt dat soort mensen niet weggooien; ze zijn de geschiedenis en toekomst van de club. In Europa is dat overigens heel normaal: daar blijven roemruchte spelers uit de geschiedenis ook na hun loopbaan verbonden aan de club. Zo heeft Ajax mij begin dit seizoen nog uitgenodigd voor de voorrondewedstrijd tegen FK Rostov. Dat was een erg mooi gebaar”, sprak de voormalig Ajacied, die ook nog voor onder meer FC Twente en ADO Den Haag speelde. “Ik ben blij voor Loskov”, voegde oud-middenvelder Sergei Gurenko er onlangs aan toe.

“Het is moeilijk om na vier jaar terug te keren als voetballer, maar voor Dima ben ik heel blij. Zijn technische kwaliteiten en spelinzicht zijn in de loop der jaren misschien verdwenen, maar dat betekent niet dat we moeten vergeten wat hij al voor de club gepresteerd heeft. Ik weet verder niet hoe hij er fysiek voor staat, maar ach: bij AS Roma speelt ook nog een legende mee die de veertig is gepasseerd…”, aldus Gurenko. Loskov, die sinds augustus alweer als assistent-coach van Yuri Semin aan Lokomotiv verbonden is, blijft ondertussen de bescheidenheid zelve. “Hoe het voelt om een legende te zijn van Lokomotiv Moskou? Geen idee, zo voel ik mij helemaal niet”, zei hij eens. Een legende of niet: Loskov staat voor komende zaterdag waarschijnlijk voor een afscheid om nooit meer te vergeten.