Oud-Ajacied stunt met ‘Zlíncester’: ‘Ik zie hier het Juventus-DNA terug’

ZLÍN - Zdenek Grygera beleefde bij Ajax en Juventus de hoogtijdagen uit zijn carrière, maar voor de oud-verdediger begon het allemaal in de plattelandsstad Zlín. Bij de plaatselijke trots FC FASTAV Zlín maakte Grygera zijn debuut in het betaalde voetbal en via Sparta Praag kwam hij uiteindelijk in de Eredivisie terecht. De inmiddels 36-jarige Gryga keerde in februari 2015 na een carrière van vijftien jaar terug op het oude nest, want hij ging als sportief directeur aan de slag bij FC FASTAV Zlín.

DOOR GIJS FRERIKS

Zlíncester
Zlín is een stad van 87.000 inwoners die vooral bekendstaat om de productie van goedkope linnen schoenen én wordt gezien als een filmstad. Poppenspeler Jiri Trnka maakte hier immers een aantal poppenfilms volgens het bekende stop-motionprincipe. Voor het voetbal hoefde men nooit in Zlín te zijn, maar daar is de afgelopen anderhalf jaar verandering in gekomen. Zlín eindigde twee seizoenen geleden als derde op het tweede niveau en doordat het stadion van nummer twee FK Varnsdorf niet aan de eisen voldeed, mocht Zlín als nummer drie de zogeheten ePojisteni.cz Liga in. De club eindigde als promovendus vervolgens als derde en dit seizoen doet Zlín zelfs mee om het kampioenschap.

De Schoenmakers staan na tien speelronden op de derde plaats en hebben slechts vier punten minder dan koploper Mladá Boleslav. In de vijfde, zesde, zevende en achtste speelronde mocht Zlín zich zelfs virtueel kampioen van Tsjechië noemen en in eigen land gaat de club derhalve al door het leven als Zlíncester, een verwijzing naar het door vrijwel niemand verwachte kampioenschap van Leicester City in het vorige seizoen. De opmars van Zlín loopt parallel met de aanwezigheid van Grygera in het Letná Stadion, maar de ‘directeur internationale zaken en sportieve ontwikkeling’ zei vorige week donderdag in een interview met iDNES slechts een bescheiden aandeel in het succes te hebben.

Juventus
“De trainer doet al het werk. Ik laat hem vrij en als hij wil praten, dan kan ik hem van adviezen voorzien. De coach laat ons op zijn beurt praten met de spelers. Er is sprake van wederzijds respect”, aldus Grygera, die bij Zlín met drie personen de dagelijkse leiding heeft over het sportieve gedeelte van de club. De 65-voudig international van Tsjechië krijgt hulp van eigenaar annex voorziter Zdenek Cervenka, directeur Leos Gojs en trainer Bohumil Panik. “Ik ben hier ooit in Zlín begonnen en sindsdien is er veel veranderd. Toen ik hier terugkwam, wist ik dat er veel werk lag. We zijn gepromoveerd en willen nu verder.” Aan de mentaliteit van de spelersgroep kan het volgens Grygera in ieder geval niet liggen.

“Als de spelers presteren en blij zijn, ben ik ook blij. Ik weet natuurlijk dat ze hun tekortkomingen hebben en dat bepaalde voetballers hier aan hun plafond zitten, maar dat is oké. Wat ik mij van mijn periode bij Juventus vooral herinner, is het DNA in de club. Het gevoel dat je móet winnen en dat je daar alles voor moet willen doen. Bij deze jongens in Zlín zie ik dezelfde toewijding. Ze gaan er iedere wedstrijd helemaal voor”, aldus Grygera. Die toewijding zorgde ervoor dat Zlín in de eerste negen speelronden in het huidige voetbaljaar ongeslagen bleef. Afgelopen zaterdag ging het pas voor het eerst mis, want FK Teplice was op eigen veld met 2-0 te sterk voor de mannen van coach Panik.

Panik
Panik is een 59-jarige Tsjech die eerder werkte bij achtereenvolgens Zlín, SK Sigma Olomouc, Lech Poznán, Miedz Legnica en Pogon Stettin. Toen hij in november 2014 werd aangesteld bij bij Zlín, was hij niet de eerste keus, want de directie wilde aanvankelijk kiezen tussen de gelouterde coaches Vlastimil Petrzela, Petr Rada en Miroslav Koubek. Zij waren onhaalbaar en doordat Panik vervolgens erg goed beviel bij de spelers, mocht hij steeds blijven zitten. Hij is nu op weg om een record te vestigen met Zlín, want nog nooit eindigde de club in het Tsjechische voetbal hoger dan de zevende plaats in de eerste afdeling. Panik hamert er wel op dat iedereen binnen de club realistisch moet blijven.

“De spelers beseffen heel goed dat we in mei nog bijna onderaan stonden”, zei Panik eind september op de website van ePojisteni. “De spelers weten dat nog goed en willen zoiets niet nog eens meemaken. Het team heeft een lesje geleerd. Zlíncester? Leicester heeft een verhaal geschreven dat doet denken aan een sprookje. Ik ben gek op sprookjes”, lachte de coach, die zich naar eigen zeggen heeft laten inspireren door Giovanni Trapattoni en Karel Brückner. Ook Pavel Nedved werd, vorige week maandag, gevraagd naar de kansen van Zlín: “Ik hoop dat ze het volhouden, want het gaat nu om continuïteit. Het wordt erg moeilijk om Leicester te evenaren, maar het is duidelijk dat ze het in Zlín erg goed doen.”

Balotelli
Het geheim van Zlín is dat er geen geheim is, voegde Panik er in september aan toe. De geelhemden hebben geen grote namen in de selectie zitten en zijn daardoor op elkaar aangewezen. Voor sterren is volgens de oefenmeester geen plaats. “We zijn met z’n allen ervarener geworden en zijn naar elkaar toegegroeid. We hebben spelers uit dezelfde ‘bloedgroep’ en deze club is te klein voor bijvoorbeeld Mario Balotelli. Zo’n speler zal doen wat hij wil en zal de rest van het elftal nooit respecteren. Een speler die 25 keer scoort is natuurlijk altijd welkom, maar die moet geen problemen veroorzaken. Iemand als Zlatan Ibrahimovic, bijvoorbeeld. Hij is net als Balotelli speciaal, maar toont wél respect.”

Zlín, dat in het seizoen 1970/71 nog in de voorronde van de Europacup II werd uitgeschakeld door PSV, bereidt zich momenteel voor op de thuiswedstrijd van komende vrijdag tegen Bohemians 1905 uit Praag. Als Zlín wint, overnacht men op de tweede plaats in de competitie. Als de club daadwerkelijk Europa ingaat of zelfs kampioen wordt, zou dat gezien het spelersmateriaal en de faciliteiten een godswonder zijn. “Toen ik hier kwam, hadden we niet eens een beamerinstallatie om wedstrijden te analyseren. De spelers moesten de duels daardoor op hun eigen televisie terugkijken. Erg onhandig en improductief”, aldus voetbalbestuurder Grygera. “Die dingen verbeteren nu, de faciliteiten zijn oké.”

Plezier
“Natuurlijk, Zlín is nog geen Viktoria Plzen of Sparta Praag, maar daar huilen we niet om. Ik heb zelf niet eens een werkkamer. Ik ga bij de club gewoon aan een tafel zitten waar er plek is. En als ik onderweg ben, kan ik ook werken. Ik heb alleen een laptop, een notitieblok en mijn mobiele telefoon nodig”, gaat de voormalige back annex centrumverdediger verder. “Ik bel iedere dag een paar keer met de eigenaar (Cervenka, red.) en dan kijken we gewoon waar we elkaar kunnen spreken. Dan gaan we twee uur lang lunchen of spreken we af in de stad”, besluit Grygera, die zich helemaal op zijn plek voelt bij Zlín. “Ik voelde mij opgelucht toen ik hier terugkeerde. Tot dusver gaat het hartstikke goed.”

Directeur Gojs sluit zich in de krant Deník bij de woorden van Grygera aan, maar hij wil niet te hard van stapel lopen. “Succes? Nee, dat woord zou ik nu niet in de mond willen nemen. Ik zou eerder kiezen voor ‘plezier’ want dat is de basis van de huidige resultaten van Zlín. We zijn hier allemaal één familie, maar iedereen is ook heel erg toegewijd aan zijn eigen taak. Grygera? Hij is een goede vriend van mij. Hij was na zijn loopbaan op zoek naar rust en die heeft hij bij deze club gevonden. Hij vindt het hier leuk, heeft veel ervaring en het is prettig werken met hem.” En hoe zit het volgens Gojs met de kampioenskansen van Zlín? “Toen we voor het eerst over Zlíncester hoorden, moesten we lachen. Maar het is ook een enorme waardering voor het werk dat we hier hebben verricht. We zijn trots op deze club.”