Nostalgie: De 'nitroboost' die Bosman was
Daar zat hij. De man die de profvoetballer rijk heeft gemaakt met zijn ‘strijd’. Die de linksback van Go Ahead Eagles een vorstelijk salaris heeft geschonken. De man die anderen rijk heeft gemaakt, is zelf arm. Jean-Marc Bosman, de man die de deur was naar de miljoenen voor de middelmatige, is werkeloos.
Ik heb het natuurlijk over Jean-Marc Bosman van het Bosman-arrest. Een beetje onrustig gaf hij zijn interview, het interview waarin hij vertelde niet rijk te zijn geworden van zijn ‘strijd’. Al lopend met de hond geeft hij toe, “toch wel iets eraan verdiend te willen hebben”. Wie niet. Zoals elke voetballer tegenwoordig dollartekens in zijn ogen heeft, had Jean-Marc dat destijds.
Het Bosman-arrest. Dát was zijn strijd. Voor de jonge lezer zal ik even uitleggen waar het over gaat, voor de oude lezer zal ik uitleggen wat het ook nog maar inhield. In het seizoen 1989/1990 speelde Bosman bij RC Luik. Nadat zijn contract was afgelopen in 1990 wou hij de overstap maken naar Duinkerken. Maar toch vroeg Luik een transfersom, zoals elke club dat toen deed. Aflopend contract of niet. Omdat Duinkerken weigerde te betalen stapte Bosman naar het gerecht, waarin hij aangaf de transferregels niet eerlijk te vinden. Zijn contract liep namelijk af, dus mag hij zelf bepalen waar hij zou gaan spelen, was zijn mening. Om een lang verhaal kort te maken; 5 jaar later kreeg Bosman uiteindelijk gelijk en er was een revolutie ontketend in voetballand. Elke speler waarvan het contract af liep was nu ineens vrij om te gaan en staan waar hij wilde. Omdat voetbalclubs het recht op een transfersom zolang mogelijk wilden behouden werden er lange contracten afgesloten in ruil voor een vorstelijk salaris. En daarom ontving, na 1995, de middelmatige rechtshalf van Cambuur ineens een salaris waar de minister-president de hik van kreeg. De voetballers kregen meer macht, meer geld en meer vrijheid
Maar Bosman kreeg niks. Geen geld, geen eer geen bedankje. En bedankjes zijn toch wel het minimale wat Bosman behoort te krijgen. Dat je als speler van Real Madrid een salaris opstrijkt van miljoenen per jaar is natuurlijk belachelijk, maar enigszins te begrijpen. De belangen zijn namelijk enorm. Een foutje van Real Madrid doelman Iker Casillas kan miljoenen euro’s kosten. Die druk en verantwoordelijkheid sleep je toch met je mee. Maar een doelman van FC Emmen heeft geen verantwoordelijkheden. Ja, dat’ie geen tegengoals krijgt, zodat zijn clubje wint, maar financiële gevolgen hebben een blunder van hem nauwelijks tot niet. En daarom is het belachelijk dat hij na het Bosman-arrest meer dan een ton durfde te vragen. De schaamteloosheid van de mens kwam hierin pijnlijk naar voren, via het geld.
In een bedrijfstak die haar medewerkers steeds meer ging betalen, waarin de werknemer steeds meer vroeg, was Jean-Marc Bosman de ‘nitroboost’ van de steeds harder rijdende voetbalprof. Dat de voetbalprof te hard reed blijkt nu. Clubs vallen om, vanwege de financiële sores. Sores die mede zijn ontstaan door de ridicule bedragen die werden gevraagd, omdat de speler meer macht kreeg. Meer macht, dankzij Jean-Marc Bosman. “geef mij een hoger salaris anders vertrek ik”. Een dreigement waar de clubs ziek van werden, sommigen werden doodziek. En sommigen overleden zelfs. Inmiddels is de ‘nitroboost’ uitgewerkt. Het geld is helemaal op en schandalige bedragen kunnen niet meer worden opgehoest. Hierdoor moest de middelmatige weer inleveren, heel veel inleveren. Nu had de club weer wat macht: “Teken nou maar, bij een andere club krijg je echt niet meer, als je er nog één vindt”. Een klein beetje gerechtigheid. Gerechtigheid die Jean-Marc Bosman zocht bij de rechtbank.
En zo was Jean-Marc Bosman een zegen en een vloek tegelijk. Een zegen voor de middelmatige, want hij kon ineens veel eisen. Een vloek voor de club, want de middelmatige werd veeleisend. En nadat ‘de nitroboost’ was uitgewerkt, zag de club haar zegen, ze zag het positieve: ze kon vrije spelers halen. Vrije spelers die hun nieuwe contracten een stuk minder waard zagen worden, waardoor hun eigen zegen veranderde in een financiële vloek.
En Jean-Marc? Die is bezig met het vinden van werk. Hij gaat maar weer eens naar het centrum van Luik, van zijn stad, om te kijken of er werk is. Werk voor een man die vele matigen miljoenen schonk. Die zelf opzoek was naar het miljoen, maar het niet vond. De man die de ‘maas in de wet’ wist te vinden, maar het niet wist uit te buiten. Anderen gingen er met zijn ‘buit’ vandoor. De buit die hij verdient, verkreeg hij niet. Dat is de voetbalwereld, zo is de voetbalwereld, zo blijft de voetbalwereld.