Nog 14 dagen tot het EK: Tsjechië vertrouwt op paar wereldtoppers

FEITEN EN CIJFERS
EK-deelnemer: Tsjechië
Officiële landsnaam: Ceská republika
Oppervlakte: 78.866 km²
Populatie: 10.562.214
Hoofdstad: Praag
Andere belangrijke steden: Brno, Ostrava, Plzen
Taal: Tsjechisch
Munt: Tsjechische kroon
Voetbalbond: Ceskomoravský fotbalový svaz (CMFS)
Opgericht: 1901
Website: http://nv.fotbal.cz
FIFA-ranglijst: 27ste

KWALIFICATIEROUTE
Tsjechië kreeg het flink voor de kiezen. Bij de loting voor de kwalificatiecampagne voor het EK van 2012 werd de ploeg van bondscoach Michal Bílek gekoppeld aan regerend Europees kampioen Spanje: op dat moment vrijwel unaniem beschouwd als de beste voetbalnatie ter wereld en enkele maanden na die loting ook nog eens gekroond tot wereldkampioen. Het mocht dus duidelijk zijn: de Tsjechen wisten op voorhand dat zij zich waarschijnlijk moesten gaan richten op de tweede plek, waarvoor een strijd met Schotland voor de hand lag. Immers, van voetbaldreumesen als Liechtenstein en Litouwen hoefde niet al te veel tegenstand te worden verwacht. Die prognose bleek inderdaad een juiste.

Hoe ongelooflijk frustrerend was het echter dat Národák, zoals de nationale ploeg in eigen land liefkozend wordt genoemd en wat zoveel betekent als ‘Nationale Ploeg’, de eerste de beste kwalificatiewedstrijd met 0-1 onderuitging tegen uitgerekend Litouwen. In eigen huis nota bene. Dat de mannen van Bílek een maand later thuis wel wisten te winnen van grootste concurrent Schotland (1-0) maakte echter veel goed. Vier dagen later werd ook Liechtenstein verslagen (0-2) en plots zag de voetbalhorizon er weer compleet anders uit voor de Tsjechische elf. Dat Spanje enkele maanden daarop in Salamanca met 2-1 te sterk bleek was verwacht en werd dan ook als voldongen feit geaccepteerd.

Nadien werd Liechtenstein andermaal met 2-0 verslagen, waarna de allesbeslissende confrontatie met Schotland uitsluitsel moest brengen. Het duel op Hampden Park in Glasgow leek dankzij een late treffer van Darren Fletcher af te stevenen op een overwinning voor the Tartan Army, maar in blessuretijd zorgde Michal Kadlec voor de o zo belangrijke gelijkmaker. Omdat vervolgens, wederom als verwacht, werd verloren van Spanje (0-2) en gewonnen van Litouwen (1-4) behield Tsjechië een voorsprong van twee punten op Schotland en eindigde het land als tweede achter het ongenaakbare Spanje. In de play-offs werd gedecideerd afgerekend met Montenegro (2-0 en 0-1). Missie geslaagd: voor de vijfde keer op rij plaatste Tsjechië zich voor de Europese eindronde.

DE BONDSCOACH
Met Michal Bílek (Praag, 13 april 1965) stelde de Tsjechische voetbalbond in oktober 2009 een coach aan zonder al te veel ervaring op het hoogste niveau. Althans, als trainer. De oud-speler van onder meer Sparta Praag, Real Betis en de Tsjecho-Slowaakse/Tsjechische nationale ploeg (35 interlands) begon zijn trainerscarrière in 2001 bij FC Teplice, waar hij het slechts enkele maanden volhield. Pardoes vertrok hij naar Costa Rica om aan de slag te gaan bij Cartagínes, maar ook dat bleek geen onverdeeld succes. Bílek keerde terug om zich kortstondig te ontfermen over de Tsjechische ploeg voor spelers onder de negentien jaar. Na een jaar in die functie toog hij naar Chmel Blsany, om in 2006 via Viktoria Plzen terecht te komen bij jeugdliefde Sparta Praag. In juli 2009 werd hij aangesteld als assistent-bondscoach van Tsjechië en drie maanden later schoof hij door naar de positie van keuzeheer.

Bílek, die in 1989 eenmaal werd verkozen tot Tsjecho-Slowaaks voetballer van het jaar, mocht zich samen met voormalig Liverpudlian Vladimír Smicer over die taak gaan ontfermen. Op dat moment had Tsjechië al een blamerende thuisnederlaag tegen Litouwen op zak, de reden waarom voorganger Ivan Hasek uit zijn functie werd ontheven. Het eerste kunstje van Bílek was een 1-0 thuisoverwinning op Schotland, dat alom werd beschouwd als de grote concurrent voor de tweede plek in de groep achter favoriet Spanje. Een prima start dus, en de 0-2 zege op Litouwen die daarop volgde sterkte de bondslieden in hun gevoel met Bílek en Smicer de juiste keuze te hebben gemaakt.

Het zal echter moeten blijken in hoeverre Bílek over genoeg kunde en ervaring beschikt om de Tsjechen te laten floreren op een eindronde. Het selectiebeleid van de 47-jarige oefenmeester, wiens contract na het EK ten einde loopt, verraadt dat hij er zelf ook nog niet helemaal uit is welke spelers hun land het beste kunnen vertegenwoordigen. Zo gebruikte hij tijdens de kwalificatiecampagne liefst 32 verschillende voetballers en slechts een enkeling lijkt zeker te zijn van zijn plek bij de eerste elf. In de weken in de aanloop naar het toernooi heeft Bílek, kortom, nog de nodige inventarisaties te doen.

HET TEAM
Velen in de Tsjechische ploeg moeten vechten voor hun plek, maar als er één speler is voor wie dat niet geldt, is het wel Petr Cech. De doelman van Chelsea is al jaren onomstreden tussen de palen bij Národák en niet zonder reden. De 29-jarige goalie wordt alom beschouwd als een van de beste keepers ter wereld en bewijst dat wekelijks op het allerhoogste niveau. Voor hem is Michal Kadlec van Bayer Leverkusen een ander zekerheidje voor bondscoach Michal Bílek. Daniel Pudil (Cesena), Tomás Sivok (Besiktas) en Theodor Gebre Selassie (Slovan Liberec) zijn andere veelgeziene gasten in de laatste linie. Oud-Ajacied Zdenek Grygera (Fulham), lange tijd zwaar geblesseerd geweest maar inmiddels aan de beterende hand, heeft sinds de aanstelling van Bílek geen interland meer gespeeld en gaat sowieso niet mee naar het EK.

Op het middenveld staat één positie sowieso niet meer ter discussie. Tomás Rosicky heeft zijn vorm van weleer hervonden bij zijn club Arsenal en wordt tegenwoordig samen met Cech als eerste op het wedstrijdformulier gezet. Ook de ervaren Jaroslav Plasil (Bordeaux) mag rekenen op heel wat speelminuten tijdens het EK. Wie Bílek om die twee heen gaat posteren, is giswerk. De bondscoach gebruikte heel wat krachten in de kwalificatiecampagne en de keuze bestaat uit spelers als Milan Petrzela (Viktoria Plzen), Petr Jiraceck (VfL Wolfsburg) en Tomas Hübschman (Shakhtar Donetsk).

In de voorste linie lijken, afgaande op de twee barrageduels tegen Montenegro, Vaclav Pilar (Viktoria Plzen), Tomás Pekhart (1. FC Nürnberg) en Jan Rezek (Anarthosis Famagusta) op de gunst van hun coach te mogen rekenen. Het is een teken dat de gouden tijden toen de Tsjechen nog konden kiezen uit aanvallers als Karel Poborsky en Jan Koller, voorbij zijn. Milan Baros (Galatasaray) stamt nog wel uit de periode dat de gouden generatie afscheid nam, maar hij is onder Bílek zijn plek lang niet altijd zeker. De bondscoach kiest soms nog eerder voor Tomas Necid (CSKA Moskou) en David Lafata (Jablonec). Onder Bílek is en blijft de Tsjechische ploeg een grote legpuzzel.