Nog 1 dag te gaan tot het EK: Spanje kan unieke prestatie leveren

FEITEN EN CIJFERS
EK-deelnemer: Spanje
Officiële landsnaam: Reino de España
Oppervlakte: 504.645 km²
Populatie: 47.190.493
Hoofdstad: Madrid
Andere belangrijke steden: Barcelona, Valencia, Sevilla
Taal: Spaans
Munt: Euro
Voetbalbond: Real Federación Española de Fútbol (RFEF)
Opgericht: 1913
Website: www.rfef.es
FIFA-ranglijst: Eerste

KWALIFICATIEROUTE
Niemand had van tevoren gedacht dat Spanje na de winst van het WK in Zuid-Afrika een perfecte EK-kwalificatiereeks zou afwerken. Dat gevoel ontstond voornamelijk vanwege enkele nederlagen in oefeninterlands. Van Portugal, Argentinië en Italië werd tussendoor met respectievelijk 4-0, 4-1 en 2-1 verloren. Een groot deel van voetbalminnend Spanje weet de misstappen in de vriendschappelijke duels aan het overvolle programma van de Spaanse internationals, van wie het merendeel in een continue machtsstrijd tussen Barcelona en Real Madrid verwikkeld was. Een klein deel van de Spaanse voetballiefhebbers was juist van mening dat de spanningen in clubverband de onderlinge relaties binnen het nationale elftal hadden aangetast.

In een groep met Tsjechië, Schotland, Litouwen en Liechtenstein liet la Furia echter geen enkel punt liggen: 24 punten uit acht duels, 26 doelpunten voor, zes tegen. In het laatste duel met Schotland evenaarde het team van Vicente del Bosque het recordaantal zeges op rij in officiële interlands, dat op naam van Frankrijk en Nederland stond: veertien. Spanje startte met relatief makkelijke overwinningen op Liechtenstein (0-4) en Litouwen (3-1) en weerde daarna enigszins met moeite de dappere aanvalspogingen van Tsjechië en Schotland af. Spanje won op Hampden Park met 2-3 van Schotland en was daarna in eigen huis met 2-1 te sterk voor Tsjechië. Litouwen (1-3) en Liechtenstein (6-0) waren daarna een tussendoortje voor het team van Del Bosque. In de resterende duels met Schotland en Tsjechië maakte Spanje duidelijk dat men de EK-kwalificatiereeks cum laude wilde afsluiten. In Praag stapte men met een 0-2 zege van het veld en ook Schotland werd opnieuw verslagen: 3-1.

Na de afsluiting van de EK-kwalificatiecyclus continueerde Spanje zijn matige serie resultaten in oefeninterlands. Op Wembley verloor de Zuid-Europese grootmacht, weliswaar onverdiend, met 1-0 van Engeland en luttele dagen later ontsnapte men aan een blamage tegen Costa Rica: 2-2. Na een slechte eerste helft leek Spanje op een 2-0 nederlaag af te stevenen. In de slotminuten voorkwamen David Silva en David Villa een afgang en bewees men dat dergelijke reizen midden in het seizoen weliswaar geld voor de voetbalbond opleveren, maar dat het allerminst reclame voor sprankelend voetbal is. In februari was Spanje in Málaga met 5-0 te sterk voor Venezuela en schreef Del Bosque in zijn 51e interland op de bank van Spanje een record op zijn naam. Nog nooit maakte het nationale elftal 130 doelpunten onder één bondscoach. Daarna werden ook Servië (2-0), Zuid-Korea (4-1) en China (1-0) verslagen.

DE BONDSCOACH
Wie Vicente del Bosque González (Salamanca, 23 december 1950) zegt, zegt Real Madrid. De ervaren trainer maakte elf seizoenen deel uit van het sterrenensemble uit de hoofdstad van Spanje. In het begin van zijn actieve loopbaan werd Del Bosque, toen nog zonder snor, uitgeleend aan Cordoba en Castellón, maar daarna was hij een onmisbare schakel op het middenrif van los Merengues. Hij veroverde vijf landstitels en viermaal de Copa del Rey. Als international was Del Bosque minder succesvol. De oud-middenvelder kwam niet verder dan achttien interlands en één doelpunt. Het EK van 1980 in Italië was zijn enige deelname aan een toernooi.

De grootste successen van Del Bosque als clubtrainer waren in dienst van Real Madrid. El Salamantino was jarenlang jeugdtrainer en werd tot tweemaal toe, in 1994 en 1996, tot interim-trainer benoemd. In 1999/00 kreeg Del Bosque een definitieve aanstelling en moest hij van los Galácticos een team smeden. In vier seizoenen tijd won Real Madrid zeven hoofdprijzen, onder meer twee landstitels en twee keer de Champions League. Eén dag na de 29e landstitel kreeg Del Bosque van voorzitter Florentino Pérez te horen dat zijn contract niet werd verlengd; een beslissing waar de trainer maar weinig begrip voor had. Nadien was Del Bosque kortstondig trainer van Besiktas en was hij een blauwe maandag werkzaam als technisch directeur van Cádiz. De trainersloopbaan van Del Bosque dreigde als een nachtkaars uit te gaan, totdat de Spaanse voetbalbond contact opnam.

In de zomer van 2008 werd Del Bosque tot opvolger van bondscoach Luis Aragonés benoemd. Aragonés hielp Spanje aan zijn tweede EK, na de winst van het Europese eindtoernooi in 1964, en het was aan Del Bosque om la selección española in de zomer van 2010 aan zijn eerste wereldtitel te helpen. Een loodzware taak, maar de zachtere aanpak van Del Bosque werkte. Medio 2009 eindigde Spanje als derde op het toernooi om de de Confederations Cup en een jaar later vergaarde men mondiale roem. Door een laat doelpunt van Andrés Iniesta in de finale mocht niet Nederland maar Spanje de gouden trofee in ontvangst nemen. Del Bosque blijft ook na het EK nog aan als bondscoach. De besnorde oefenmeester maakte in april bekend dat hij zijn contract tot en met het WK van 2014 heeft verlengd.

HET TEAM
Als bondscoach sta je weliswaar niet elke dag op het veld, maar er gaat geen dag voorbij of Vicente del Bosque kampt wel met hoofdbrekens. Hij deed op weg naar het EK beroep op liefst 31 spelers; tekenend voor het grote aantal mogelijkheden waar de bondscoach over beschikt. Over de positie van doelman hoeft hij echter niet lang na te denken. Iker Casillas (Real Madrid) is al jaren een betrouwbare sluitpost en daarbij zijn Pepe Reina (Liverpool) en Víctor Valdés (Barcelona) geschikte vervangers. In de verdediging kiest Del Bosque, als hij voor een viermansverdediging opteert, voor Álvaro Arbeloa (Real Madrid), Sergio Ramos (Real Madrid), Gerard Piqué (Barcelona) en Jordi Alba (Valencia). De dit seizoen tot verdediger omgevormde Javi Martínez (Athletic Bilbao), Raúl Albiol (Real Madrid) en Juanfran (Atlético Madrid) zijn degelijke stand-ins. Carles Puyol (Barcelona) is er door een knie-operatie niet bij.

Het middenveld is de motor van Spanje, dat in de EK-kwalificatiecyclus liefst twaalf verschillende spelers op het middenrif gebruikte. Iedere bondscoach ter wereld beschikt maar wat graag over middenvelders als David Silva (Manchester City), Xavi, Cesc Fàbregas, Andrés Iniesta, Sergio Busquets (allen Barcelona), Santi Cazorla (Málaga) en Xabi Alonso (Real Madrid), maar niet iedereen kan spelen. Xavi, Xabi Alonso, Iniesta en Busquets lijken onder Del Bosque de meeste kans op een basisplaats te maken. Silva en Cazorla zitten dicht tegen het basiselftal aan, maar komen normaliter pas na rust het veld in. Fàbregas is een geval apart. De middenvelder wordt alom gewaardeerd, kan op diverse posities uit de voeten, maar kwam in de EK-kwalificatie 88 minuten binnen de lijnen. Op he