Miljonair maakt MSK Žilina kampioen: ‘Hij nam Arsenal als voorbeeld’

ŽILINA - MSK Žilina is afgelopen zondag, na een 0-1 zege op Slovan Bratislava, na vier jaar weer eens kampioen van Slowakije geworden. De club geniet een voorsprong van tien punten op naaste belager Slovan en heeft ook nog altijd een wedstrijd minder gespeeld. Het succes van Žilina kan grotendeels op het conto worden geschreven van één man: clubeigenaar Jozef Antošík.

Antošík is sinds 2005 de baas van Žilina. Na de val van de muur profiteerde hij van de privatisering van de papierfabrieken in de stad en het voordeel daarvan was dat de schulden van die bedrijven voor de staat bleven. De fabrieken konden daardoor dus in financieel opzicht met een schone lei beginnen. Antošík kocht zijn compagnons in 1999 uit, waardoor hij een meerderheidsaandeel in de papierfabrieken bezat, en verkocht die ondernemingen zeven jaar later weer aan de Finse multinational Metsä Tissue. Antošík investeerde verder nog in vastgoed, in visproducent Ryba Žilina en in de merken Frodo en Radoma, die onder meer ingevroren groenten leveren. Antošík’s vermogen wordt geschat op 80 miljoen euro.

Antošík kan in een periode van twee jaar gemakkelijk 75 miljoen euro aan zijn bedrijven verdienen, zo vond TREND uit. Dit magazine kwam in november 2014 in een onderzoeksartikel dan ook tot de conclusie dat Antošík in zijn eigen branche eigenlijk ‘de enige écht grote vis’ is. Antošík, een van de rijkste Slowaken ter wereld, legde zich echter niet enkel toe op de voedselindustrie en vastgoed, want hij was zich intussen dus ook nadrukkelijk gaan bemoeien met het voetbal in zijn stad. Mét succes, want Antošík heeft inmiddels vier kampioenschappen met Žilina meegemaakt en daarnaast werd er een beker gewonnen. Na ‘zijn’ eerste titel was Antošík al helemaal in de wolken.

“We hadden natuurlijk wel plannen hoe we de club wilden opbouwen. We wilden goed zijn, misschien wel de beste van het land, maar dat het zó goed zou gaan, dat had ook ik niet verwacht. Deze prestaties vormen voor mij een aangename verrassing”, sprak de preses in een interview met nasaŽilina . Na die eerste titel volgden er nog drie eerste plaatsen en het laatste kampioenschap - vóór die van vorige week zondag uiteraard - werd behaald onder leiding van Frans Adelaar. “Via Zoran Zoran, een makelaar uit Kroatië die in Nederland bij FC Den Bosch heeft gevoetbald, kwam ik daar terecht”, zegt de 56-jarige ex-trainer van onder meer FC Utrecht en De Graafschap in een interview met deze website.

“Ik was uitgenodigd om er te komen kijken voor het seizoen die erop zou volgen. Žilina stond bovenaan en verspeelde precies toen ik daar was punten tegen AS Trencín. Achtervolger Spartak Trnava was daardoor in punten gelijk gekomen. De trainer moest eruit en ik was erheen zonder spullen, maar kon meteen beginnen”, aldus Adelaar. “Ik kende de spelers niet en kende de competitie niet. We wonnen echter direct van Spartak Trnava. De week daarop verloren we, maar daarna wonnen we weer alles. We pakten de dubbel; dat zijn mooie herinneringen.” Na dat succes gooide Antošík, in de zomer van 2012, het roer echter om bij de Šošoni. De focus kwam meer te liggen op de jeugd.

Door het kampioenschap ging Žilina echter ook Europees spelen en daarin werd men over twee wedstrijden uitgeschakeld door het Israëlische Ironi Kiryat Shmona. Die Europese optredens hadden hun weerslag op de prestaties in de competitie, aldus Adelaar: “Dat is intensief en je ziet dat Slowaakse clubs daar moeite mee hebben. Ze kunnen zich dan moeilijker oppeppen voor wedstrijden in de competitie. Dat heeft ook met gewenning te maken, dat hebben we ook bij genoeg Nederlandse ploegen gezien. Maar bij ons viel dat ook nog eens samen met die veranderingen. Ik had drie spelers van zestien en twee van zeventien jaar in mijn selectie. Dat betekent ook dat het allemaal wisselvalliger wordt”, aldus de Utrechter, die vanaf komend seizoen voor de groep staat bij derdedivisionist SteDoCo.

Žilina zakte onder Adelaar naar de vijfde plaats en besloot om in januari 2013 met hem te breken. De club hoopte vervolgens Adrián Gula bij Trencín los te weken, een Slowaakse coach die beter bij de door Antošík doorgevoerde veranderingen zou moeten passen. Gula kon echter pas aan het einde van het seizoen worden losgeweekt en diezelfde Gula staat nu nog altijd voor het eerste elftal van de club. “Als de club niet meer op jou rekent, dan ben je teleurgesteld. Maar we zijn allemaal volwassen en we weten dat zoiets kan gebeuren”, keek Adelaar in maart 2013 in een interview met Sport terug op zijn gedwongen vertrek. Waarom hij werd ontslagen, is hem nooit expliciet verteld.

“De hoofdreden is onduidelijk gebleven”, voegde Adelaar eraan toe. “Of ik het nog zou willen weten? Nee, het is niet meer van belang. Žilina heeft een beslissing genomen en het heeft geen zin om daar nu nog een discussie over te voeren. Ik ben tegelijkertijd blij met hoe alles is afgehandeld. Meneer Antošík krijgt mijn waardering.” Tegen Voetbalzone bezigt Adelaar nu woorden van gelijke strekking: “Zo werkt het nu eenmaal in de voetballerij. Als je van beleid verandert en je wil met meer jeugdig talent gaan voetballen, dan vergt dat tijd. Ik moet zeggen dat ik het daar ook geen vijf jaar had volgehouden. Slowakije is een voormalig Oostblokland en Žilina is een heel sombere stad.”

“Er was weinig te beleven en ik zat er alleen, want mijn vrouw was in Nederland. Die kwam regelmatig over, maar als ze weer wegging, zat ik weer alleen. Ik was blij dat ik naar huis kon, ook al is het een goede ervaring geweest als trainer”, aldus Adelaar, die bevestigt dat de contractafwikkeling ‘uitstekend’ is verlopen: “Ik ben tot op de laatste cent netjes uitbetaald. Ik heb ook nog steeds goed contact met de mensen daar, al kom ik er niet meer.” Antošík is ook in de ogen van Adelaar de architect van het succes van Žilina : “Hij is geen typische suikeroom; hij is rustig. Hij wist wel dat hij ooit aan de beurt zou komen met een titel. Antošík pompt veel geld in de club, maar heeft ook een mening over voetbal en weet waar hij over praat.”

Žilina leidde in het verleden spelers als Tomás Hubocan, Marek Mintál, Ján Mucha, Peter Pekarík en László Bénes op en weet dat haar voetballers altijd in de gaten worden gehouden door scouts. Zo zou middenvelder Miroslav Kacer in de nadrukkelijke belangstelling staan van Napoli en liep linksachter Robert Mazan in 2012 nog stage bij Ajax. Het moge duidelijk zijn dat de jeugdopleiding hét paradepaardje is van de vereniging. “Antošík heeft een voorbeeld genomen aan Arsenal. Antošík is een rustige bouwer en heeft geduld gehad. De jeugdopleiding is prima verzorgd. Er wordt aandacht aan besteed en men is er gericht mee bezig. Veel spelers in de jeugdselecties van Slowakije zijn ook afkomstig van Žilina”, stelt Adelaar.

Daarnaast zijn de faciliteiten in de ogen van de Nederlander in vergelijking met de andere clubs uit de Fortuna Liga ‘optimaal’. “Alles is aanwezig: trainingsfaciliteiten, koudwaterbaden, een sauna, een krachthonk, rustruimtes, een mooi stadion, noem het maar op.” Even leek het er nog op dat MSK Žilina ten onder zou gaan aan zijn eigen stormachtige ontwikkeling en succes, want Zilinský Vecerník pakte in december 2016 uit met het verhaal dat de club was verkocht aan Shakhtar Donetsk. De Oekraïeners zouden erg onder de indruk zijn geraakt van de opleiding van de club en wilden Žilina gebruiken als een soort satellietclub, zo viel er te lezen. De supporters van Žilina vreesden een verkoop en dat zij hun club dus ‘kwijt zouden raken’, maar konden uiteindelijk opgelucht ademhalen.

De website die het opvallende gerucht over Shakhtar de wereld in hielp, kwam nog op dezelfde dag met een rectificatie. “Onze informatie blijkt niet te kloppen: Antošík wil de club niet verkopen. We bieden onze excuses aan en we wensen Antošík alle succes toe met zijn club.” Žilina gaat daardoor dus nog altijd op eigen benen door het leven en dat gaat men getuige het kampioenschap van het lopende voetbaljaar meer dan uitstekend af. Volgens Adelaar heeft Žilina zich zelfs zo goed ontwikkeld dat men niet zou misstaan in de middenmoot van de Eredivisie: “We denken in Nederland dat we nog altijd het voetballand van jaren geleden zijn. Ze kijken in Slowakije veel naar de Duitse en de Italiaanse competitie.”

“Maar als je het vergelijkt met bijvoorbeeld FC Utrecht, is het wel veel kleiner. Het budget van Žilina is in ieder geval veel kleiner”, geeft ook Adelaar toe. De fans hoeven niet bang te zijn dat Antošík het na het binnenhalen van de titel wel welletjes vindt, want de miljonair blijft van ambitie branden: “Voetbal is een liefde van mij, maar het is ook een verantwoordelijkheid. De club is thans in handen van veel goede professionals en met hen heb ik een uitstekende band. Ik kan niet zomaar vertrekken”, zei de eigenaar afgelopen woensdag in gesprek met Sport. “Toen we begonnen, wilden we het voetbal in Slowakije een nieuwe dimensie geven en ik ben blij dat we daarin zijn geslaagd.”

“Ik heb van begin af aan in het project geloofd”, gaat Antošík verder. “Je moet in het leven altijd hogere doelen blijven stellen en daarom zouden wij nu graag op internationaal niveau iets willen bereiken. Dat lukt misschien niet nu, maar het zou geweldig zijn als het ooit lukt.” Als de eigenaar van Žilina het één man toevertrouwt om dat succes na te jagen, is het de 41-jarige Adrian Gula, de man die vier jaar geleden het stokje overnam van Adelaar. De coach verlengde onlangs zijn contract tot medio 2020, maar wordt al genoemd bij clubs in Tsjechië en Polen en ook de voetbalbond van Slowakije zou belangstelling tonen. “Sommige dingen zijn moeilijk in te vullen, die zijn niet te voorspellen”, bekent Antošík.

“Gelukkig staat er in het contract van Gula geen afkoopsom, maar ja, als Real Madrid komt...”, grapt de eigenaar van de geelhemden. Coach Gula en baas Antošík zijn als vanzelfsprekend niet de enigen die Žilina dit seizoen aan de titel hebben geholpen; de meeste doelpunten werden namelijk gemaakt door Filip Hlohovsky. Deze 28-jarige linksbuiten begon zijn loopbaan bij Trencín en kwam later via Slovan en Senica bij Žilina terecht. Voor die club staat hij in het huidige voetbaljaar op zeventien treffers en tien assists in 27 competitiewedstrijden en daarmee lijkt de tweevoudig Slowaaks international een dikke streep te hebben gezet onder het verleden.

Hlohovsky raakte na de dood van zijn vader, negen jaar geleden, namelijk bevriend met de fles en veroorzaakte zelfs een ongeluk door dronken achter het stuur te kruipen. Hij kreeg een forse boete van destijds nog Trencín. “Ik heb aan mezelf gewerkt. Ik heb naar mezelf geluisterd. Ik moest mezelf staande houden als een man en dat is ieder jaar weer wat beter gegaan. Deze titel betekent daarom veel voor mij; ik ben blij dat ik geslaagd ben in het shirt van Žilina. Nadat ik vertrok bij Senica, wist ik immers dat dit mijn laatste kans zou zijn”, zei Hlohovsky in november tegen Sport24. Wie Žilina en Hlohovsky dit seizoen nog in actie wil zien, krijgt nog vier kansen. De lijstaanvoerder sluit het voetbaljaar namelijk af met wedstrijden tegen Michalovce, Senica, Zlate Moravce en Podbrezova.