‘Mijn telefoon staat vol met bedreigingen en beledigingen’

VLADIVOSTOK - Aleksandr Grigoryan ging in 2013 aan de slag als trainer van Luch-Energiya en moest de club zien te behouden voor het tweede niveau van Rusland. Dat lukte met verve, want de ploeg uit Vladivostok eindigde op de zevende plaats en won daarnaast de FNL Cup (een vriendschappelijk bekertoernooi tussen clubs uit de tweede afdeling) en bereikte de halve finale van de landelijke beker. Grigoryan werd op handen gedragen en kwam in de belangstelling te staan van onder meer FK Tosno. Bestuursvoorzitter Viktor Milush stelde de supporters in mei 2014 op een persconferentie gerust: “Ik heb met Aleksandr gesproken en hij zei: ‘ik geef je mijn woord dat ik volgend seizoen de trainer van Luch ben en ik zal woord houden. Ik wil het stadion weer volkrijgen, want Vladivostok is een voetbalstad!’.” Echter: coach Grigoryan verbrak zijn belofte en vertrok.

Door Gijs Freriks

“Grigoryan heeft de directeur van de club gebeld en gezegd dat hij een gunstiger aanbod van FK Tosno heeft ontvangen. Aangezien Luch financiële problemen heeft en de club daardoor niet voor het hoogste kan gaan, heeft hij besloten om Tosno’s voorstel te aanvaarden”, liet perschef Andrei Vialkov weten aan PrimaMedia. Grigoryan zou niet lang bij Tosno blijven, want na twee maanden stapte hij op om meer tijd te kunnen besteden aan zijn zieke moeder. Via het Oezbeekse Pakhtakor Tashkent, SKA-Khabarovsk, Anzhi Makhachkala en Ararat Moskou kwam de oefenmeester in december van het vorige kalenderjaar weer in Vladivostok terecht, maar de supporters waren zijn vertrek in december 2014 zeker niet vergeten. En ook konden ze het niet verkroppen dat Grigoryan later aan de slag was gegaan bij de aartsrivaal uit Khabarovsk.

De 51-jarige Grigoryan moet het in vrijwel iedere wedstrijd ontgelden bij de fans. Zo werd hij twee weken geleden in de thuiswedstrijd tegen Yenisey (0-1) meerdere keren uitgescholden: “Verwachten ze dat ik mijn spullen pak en vertrek? Verwacht jij van mij dat ik hen in een reactie ook petusharmi (uitwerpselen) noem? Nee, dat doe ik niet. Wat willen ze nou eigenlijk? Ze creëren spanning en schoppen de emotionele toestand van de spelers in de war. Absolute idiotie. Wat moeten deze normale voetballers met zulke beledigingen aan het adres van hun trainer?”, foeterde de geboren Armeen na afloop op de persconferentie.

“De achtste sector (een deel van het stadion, GF.) doet alles om het team te laten degraderen. Ik sta dit niet toe! En moet ik dan van deze clowns mijn spullen pakken en vertrekken? Geen denken aan! Ik ben niet al 25 jaar actief in het trainersvak om zomaar op te geven. Word ik beledigd omdat ik hier ben vertrokken voor SKA of een andere club? Ik heb dertig wedstrijden met Luch gewonnen, ik heb de club niet beroofd. Ik heb er gewerkt toen er financiële problemen waren. Vertrekken omdat 35 mensen je niet willen zien? Nee! Maar de individuele fouten van de spelers zijn wel het resultaat van deze psychologische aanvallen. Deze clowns zeggen dat ze het team steunen, maar er is niet één zelf respecterende voetballer die onverschillig staat tegenover de houding van de fans ten opzichte van de trainer. Het beïnvloedt hen sterk.”

Luch is in de negen wedstrijden onder Grigoryan één plek gestegen, maar verkeert nog altijd in acute degradatiezorgen. Men staat slechts één punt boven de rode streep in de Football National League (FNL) en dus blijft Grigoryan gezocht worden door de achterban, zo ook afgelopen zondag. Aan het einde van de eerste helft in het met 3-1 verloren duel met Fakel Voronezh gooide een supporter een levende haan richting de dug-out. “Grigoryan is een haan!”, klonk het daarna. In het Russische gevang wordt een verrader ook wel een ‘haan’ genoemd en in de ogen van veel fans van Luch heeft Grigoryan de club eerder in de steek gelaten om enkel meer geld te verdienen bij Tosno. De supporter werd overigens gearresteerd en de tuchtcommissie van de voetbalbond heeft een onderzoek naar het incident ingesteld.

“Wie hierachter zit? Ik weet het niet, het is moeilijk te zeggen”, aldus Grigoryan in een interview met Sport24. “Er zijn twee opties: of het zijn vijanden die ik in het Verre Oosten heb opgedaan of ze proberen op deze manier de nieuwe eigenaren te bewerken om een andere coach te krijgen. Ik weet wel wie de haan gegooid heeft, het is de voormalige leider van een supportersgroep die naar Sint-Petersburg is verhuisd. Hij stuurt mij vaker sms’jes met bedreigingen en beledigingen. Mijn telefoon staat er vol mee. Het gaat zo ver dat je het bijna niet meer kan geloven… In eerste instantie dacht ik dat dit alles een misverstand was, maar deze mensen kruisen het hele land door voor mij… Het besef groeit dat voor alles wordt betaald. Wie er betaalt? Dat weet ik niet. Die man zal in ieder geval een dag of vijftien moeten zitten.” Grigoryan zegt zijn nummer al te hebben veranderd, maar dat de bedreigingen ook op zijn nieuwe mobiel binnenstromen.

Een lid van de ethische commissie, Andrei Sozin, zei onlangs dat Grigoryan op steun kan rekenen wanneer hij zich op de commissie beroept, maar dat ‘goede resultaten’ het meest effectieve middel zijn om de beledigingen en bedreigingen te stoppen. “Toen die meneer zei dat ik aan het voetbal moet denken en dat alles dan vergeten zal worden… Met dat statement heeft hij het meest pure extremisme groen licht gegeven”, aldus Grigoryan. “Ze (de commissie, GF.) hebben zelfs niet de essentie van deze hele zaak begrepen. Veel trainers bellen mij op en zeggen: ‘Sasha, dit is schandelijk. Waarom verdedig je je hier niet tegen? Het kan morgen weer gebeuren. Waarom verdraag je al die vernederingen?’ Nou, omdat de mensen niet accepteren dat ik de coach ben van de ploeg, op welke plaats Luch ook eindigt. Ze (de supporters, GF.) zeggen dat ik het gezicht ben van de club, maar dat ik niet het recht heb om op hen te reageren.”

“Het hele stadion schreeuwt dat ik een lul en een pannenkoek ben, maar ik mag geen vinger tonen. En wat betreft die haan: iedereen weet wat er met een haan bedoeld wordt. Deze hele situatie is erg lelijk”, aldus Grigoryan. Een supporter van Luch heeft aan Sports laten weten dat de actie om een haan naar Grigoryan te gooien geen individuele, maar een gezamenlijke was: “De haan is in een dorp onderweg naar Voronezh gekocht, voor vijfhonderd roebel. We deden er lang over om de vogel te kopen, want we hadden meerdere opties, maar hebben de mooiste en kalmste uitgekozen. Die andere fan droeg de haan onder zijn jasje. Bij de stadioningang was nauwelijks controle en op de tribune haalde hij de haan uit zijn jasje. De anderen op de tribune dachten waarschijnlijk dat het een gewoon huisdier was, niemand gaf echt een reactie.”

“De haan heeft het goed gedaan, in tegenstelling tot de trainer. We dachten dat hij het als een grapje zou beschouwen, dat-ie de haan desnoods zelf zou vangen en mee zou nemen naar de dug-out. Maar nee: hij beschuldigt de fans ervan dat ze het hele land doorvliegen om hem te grazen te nemen en noemt hen vijanden. Hij zegt dat het is ‘gekocht en opgetuigd’…”, aldus de supporter die anoniem wenst te blijven. Volgens velen staat het vast dat de harde kern van Luch, de zogeheten ‘Ultra’s van Luch’, achter de protestactie zit. Onlangs liet die groepering immers nog een statement uitgaan waarin men Aleksandr Grigoryan stevig aanpakte: “Ja, we kennen de staat van dienst van Grigoryan. Hij is een geweldige trainer die met Luch de grootste successen heeft behaald in het laatste decennium, maar wij kennen en eren ook onze principes. Een man is verantwoordelijk voor zijn eigen woorden”, stond er op een blog.

“Je kunt ons niet verlaten voor onze gezworen tegenstander SKA. Als hoofdtrainer willen we een man die de fans respecteert en zijn toekomst bij ons team ziet. Als Aleksandr onze mening accepteert, dan was hij niet eens teruggekeerd. En als hij ons niet respecteert, waarom zouden we hem dan wel respecteren? (…) Wat we willen bereiken? We zijn niet zo naïef om te denken dat de club ons volgt en alles terugdraait. We zijn geen vijanden van onze geliefde ploeg en beloven dat onze negatieve houding ten opzichte van Grigoryan geen invloed zal hebben op onze steun voor de voetballers. We zullen alle wedstrijden, thuis en uit, bijwonen. We zullen geen psychologische druk uitoefenen op de spelers en zullen hen aansporen om er samen met de coach voor te gaan. Maar het is onwaarschijnlijk dat Grigoryan langer dan een half seizoen blijft. Dit is het maximale! Het enige wat we willen is dat hij begrijpt dat hij hier niet thuishoort.”

De fanatici van Luch hopen op een terugkeer van Zsolt Hornyák, de Slowaakse trainer die zijn contract in Vladivostok in december ‘met wederzijds goedvinden’ liet ontbinden. “Voor ons is het maximaal haalbare dat de directie aantoont dat de mening van de fans niet kan worden genegeerd en dat coaches niet kunnen worden ingewisseld als handschoenen die passen bij persoonlijke interesses. Onze coach is Zsolt Hornýak! We zijn er zeker van dat hij vroeg of laat terugkeert bij onze club. En voor zover wij daar invloed op hebben, zullen wij dat moment dichterbij proberen te brengen”, zo las het statement van de ultra’s. Voor de Armeense Rus Grigoryan is het overigens zeker niet de eerste keer dat hij clasht met supporters, want bij SKA-Khabarovsk en Ararat Moskou was het ook al ‘raak’.

In oktober 2015 won Grigoryan met SKA na vijf nederlagen weer een keer. Op de persconferentie hekelde hij het gefluit vanaf de tribunes: “Zijn jullie supporters? Jullie zijn wormen! Een stuk of zeven, waren het er. We hebben voetbal laten zien om van te genieten. Waarom zijn jullie zo druk met fluiten en waarom is het stadion zo leeg? We zullen proberen om zo te blijven voetballen en niet te veel aandacht te schenken aan de wormen.” Toen Grigoryan bij Ararat terechtkwam, kwam hij in het bekertoernooi zijn ex-werkgever uit Khabarovsk tegen en werd hij uitgescholden door een plukje fans. Grigoryan stak zijn middelvinger op. “Ik kwam naar SKA toen de club laatste stond. We hebben gigantische inspanningen geleverd en werden derde. Alle successen zijn onder mijn leiding behaald. Ik heb één boodschap voor deze mensen: tijd…”

“Er zal later geschreven worden dat Grigoryan de meest succesvolle coach van SKA is. Echt waar, alleen een rund en een varken kunnen een coach beledigen zonder wie de club allang was gedegradeerd naar de tweede divisie.” Een paar maanden later, in september 2017, kreeg Grigoryan het aan de stok met de achterban van Torpedo Moskou. Fans van de hoofdstedelingen zouden tijdens de wedstrijd tegen het in het geel gestoken Ararat steevast ‘zwart-gele flikkers en zwartkonten’ hebben geroepen. Ook nu stak Grigoryan zijn middelvinger op naar de tribunes: “Moet ik na dit soort respectloze kreten zwijgen? Deze fans zouden bestraft moeten worden, niet ik. Als ik nu gestraft word, dan betekent dat groen licht voor onvoorwaardelijk nationalisme. Dit heeft zelfs een vleugje nazisme.”

“Ik denk dat ik nog rustig heb gereageerd op de situatie”, aldus Grigoryan, die door de tuchtcommissie voor vier wedstrijden werd geschorst. Torpedo werd bestraft met één thuiswedstrijd zonder publiek. Grigoryan speelt dit seizoen nog vijf wedstrijden met Luch, tegen Rotor Volgograd, Kuban Krasnodar, Avangard Kursk, Olimpiets Nizhny Novgorod en Krylya Sovetov Samara. Zijn contract loopt aan het einde van het voetbaljaar af en het lijkt onwaarschijnlijk dat de directie de verbintenis van de keuzeheer gaat verlengen, of Luch nou degradeert of niet. En dan krijgen de ultra’s van De Tijgers uit Vladivostok toch nog hun zin…