'Met dit team moet Oranje toch een mooie prestatie kunnen neerzetten'

KAAPSTAD - Het WK nadert met rasse schreden. Heel de wereld wacht in spanning af tot 11 juni, wanneer Zuid-Afrika het toernooi in Johannesburg opent tegen Mexico. Tot die tijd wordt er in het gastland alleen nog getraind, de competitie eindigde dit jaar al vroeg. Van dichtbij maakten coach Foppe de Haan, keeper Hans Vonk en assistent-trainer Jan Pruijn, allen werkzaam bij Ajax Cape Town, de voorbereidingen mee. Vonk: “Dit land is voetbalgek, het zou mooi zijn als de Bafana Bafana ver komen.”

Interview door ANNELIES BELTMAN

In het gastland staat alles in het teken van het Wereld Kampioenschap. Er wordt veel verwacht van de Bafana Bafana en het land gaat dan ook niets uit de weg om het team optimaal voor te bereiden op het toernooi. Eind februari al eindigde de Premier Soccer League, zodat bondscoach Carlos Alberto Parreira kon beginnen aan de voorbereiding. “Ik zou dat nooit zo hebben gedaan”, vertelt Foppe de Haan aan Voetbalzone. “De hele competitie en de bekerwedstrijden moesten nu in vijf maanden worden afgewerkt, heel onlogisch. De spelers waren in januari kapot.”

Het seizoen was voor de Fries al opmerkelijk, omdat hij pas in november instapte. “De eerste
wedstrijden waren helemaal niks. Het spel was veel te opportunistisch, met lange ballen naar voren en dan maar zien wat er mee wordt gedaan. Er zat geen idee achter.” Samen met Jan Pruijn heeft De Haan de afgelopen maanden gewerkt aan inzicht in het spel en aan het gebruik van functionele techniek. “Na een mooie actie staat het publiek hier al op de banken, ook als de bal daarna bij ‘de verkeerde kleur’ eindigt”, glimlacht Pruijn. De Haan gebruikt Lionel Messi af en toe als voorbeeld. “Hij speelt frivool, maar alles wat hij doet is doelgericht”, aldus de Fries.

Vonk woont en speelt al sinds 2006 in Kaapstad. In het seizoen 2008/09 keerde hij even terug in Nederland, waar hij met Heerenveen de KNVB-beker won, maar een seizoen later stond hij weer bij Ajax Cape Town onder de lat. “Ik wilde me in de kijker spelen voor de Bafana Bafana, maar ik heb het helaas niet gehaald. Daarnaast zat mijn gezin nog hier, dus een terugkeer was een logische stap”, vertelt de keeper.

Het niveau van het Zuid-Afrikaanse voetbal laat nogal eens te wensen over. “Het merendeel van de spelers is niet opgeleid. Dat is het grootste mankement van Zuid-Afrika”, vindt Pruijn. “Het jeugdvoetbal is te ongeorganiseerd. Nu Foppe er is, merk ik al wel dat het verbeterd is bij Ajax Cape Town. Maar er kan nog veel meer veranderen.” Zowel Vonk als Pruijn zijn verheugd over het bijtekenen van De Haan. “De continuïteit binnen een club is belangrijk, dit seizoen was er teveel onrust”, meldt Pruijn.

Net als De Haan woont Vonk in Hout Bay, een klein dorpje naast Kaapstad. “Hout Bay is erg mooi en rustig. En er staat een internationale school, wat fijn is voor de kinderen”, legt Vonk uit. Zowel De Haan als Vonk hebben zich nog geen moment onveilig gevoeld in Zuid-Afrika. “Ik woon in een security estate, dus misschien is het iets vertekend. Maar ik heb nooit problemen gehad hier”, vertelt Vonk. De Haan gaat regelmatig met zijn schoonmaakster mee naar de township in Hout Bay. “Zolang je belangstelling toont zijn de mensen hartstikke vriendelijk”, vindt de Friese coach.

Alle drie de Ajax-coryfeeën zijn het erover eens: alle media-aandacht over de onveiligheid in Zuid-Afrika is overdreven. “Het is Afrika. Het is niet zoals in Nederland natuurlijk, maar als je normaal doet en uitkijkt dan komt het wel goed. En niet naïef doen, maar dat moet je in Amsterdam ook niet doen”, meldt De Haan. Vonk denkt er precies zo over: “Als je je goed voorbereidt, kun je een geweldige tijd hebben.”

De Oranjefans kunnen volgens de drie Capetonians een prachtig land met veel uitersten verwachten. “Er zijn veel mooie dingen, zoals de ongerepte natuur. Maar dit is ook een land van extremen, zoals het contrast tussen arm en rijk”, vertelt Pruijn. De assistent-trainer van De Haan en Head of Technical van Ajax Cape Town meldt verder dat criminaliteit nog altijd een onderdeel is van de samenleving: “Maar dat is geen reden om weg te blijven.”

De Haan noemt Zuid-Afrika wat ‘ruwer’. “In Kaapstad valt het allemaal wel mee, maar in Johannesburg en Durban zijn de mensen wat ruw. Ik zou niet alleen gaan reizen”, geeft de oefenmeester als tip. Vonk heeft een praktischer advies voor de Oranjefans: “Neem een goede winterjas mee, het kan op sommige plekken erg koud zijn tijdens het WK.”

Het Nederlands elftal is niet heel bekend in Zuid-Afrika. “Oranje is niet zo populair hier. Hopelijk worden we dat tijdens het WK vanwege ons spel en goede resultaten”, blikt Pruijn vooruit. Het drietal heeft al gemerkt dat Engeland immens populair is. De Liverpool- en Manchester United-shirts kleuren het straatbeeld. “Ik vroeg een keer aan iemand hoe het toch kwam dat de Engelse competitie hier zo leeft”, vertelt De Haan. “Er werd mij verteld dat hier al vanaf de jaren tachtig via transistorradio's wordt geluisterd naar wedstrijden uit de Premier League.” De Engelse competitie wordt enorm gepromoot in Zuid-Afrika. De kranten hebben meer aandacht voor het kampioenschap van Chelsea, dan voor de titel van SuperSport United in februari.

Als Zuid-Afrika en Engeland vroegtijdig worden uitgeschakeld, kan het zomaar zijn dat de beleving in het gastland vermindert. Vonk hoopt, misschien tegen beter weten in, op een succesvol toernooi voor de Bafana Bafana. “Ik hoop dat ze ver komen. Dat hoop ik ook voor Nederland. Ik zou het fantastisch vinden als een van die teams het toernooi wint.” Toch is de keeper realistisch. “Het zou al mooi zijn als Zuid-Afrika de groepsfase overleeft. Ze hebben het thuisvoordeel natuurlijk.”

Over de kansen van Oranje is de Nederlandse delegatie van Ajax Cape Town eensgezind: een plek bij de laatste vier gaat het Nederlands elftal wel halen. “Dan moet wel alles meezitten, want Oranje kan in de finales daarvoor al een paar moeilijke tegenstanders treffen”, meldt De Haan. En als de laatste vier zijn bereikt, is de titel in zicht. “Met deze groep moet er iets moois kunnen gebeuren. Er zit veel power in. Er is een goede mix van degelijkheid en creativiteit.”

De Friese trainer vreest voor verveling in het basiskamp van Oranje. “Na een tijdje slaat de verveling toch toe. De spelers kunnen er niet echt uit, ze worden waarschijnlijk door iedereen aangeklampt.” Bang hoeven ze niet te zijn, vindt Vonk. “Het is meer de herkenning en het enthousiasme waar ze tegenaan lopen. De spelers zijn toch grote sterren”, zegt de keeper.