‘Marcel Meeuwis deed zijn broek omlaag en ging met zijn reet op Kostas zitten’

In de serie Ex on the Pitch komen wekelijks twee ex-profvoetballers op bezoek in De Voetbalfabriek in Almere. Samen met presentator Jelle Kusters blikken ze terug op hun carrière en spelen ze een aantal minigames. In de tweede aflevering is het de beurt aan Ruben Schaken en Abel Tamata, die regelmatig tegenover elkaar stonden met onder meer Feyenoord en PSV.

Door Jonathan van Haaster

Schaken beklom de voetballadder via SC Cambuur, BV Veendam en VVV-Venlo naar Feyenoord, met als ultieme bekroning zijn zeven interlands voor het Nederlands elftal. Tamata doorliep de jeugdopleiding van PSV en werd met die club landskampioen in 2015. Via Roda JC, FC Groningen en ADO Den Haag sloot hij zijn door blessures geteisterde carrière op 27-jarige leeftijd af.

De twee kwamen elkaar voor het eerst tegen bij een wedstrijd tussen Roda JC en Feyenoord. Tamata als linksback bij de Limburgers; Schaken als rechtsbuiten bij de Rotterdammers. “We hebben elkaar daar voor het eerst ontmoet, al ging dat niet zo vriendelijk als nu”, lacht Tamata. “Dan intimideer je elkaar, zeg je tegen de ander dat hij problemen kan krijgen buiten het veld.” Schaken erkent dat hij de nodige verhitte gesprekken met Tamata uitwisselde. “Ik was altijd wel aan het happen, en dat kregen ze op een gegeven moment wel door. Een keer was ik hem te slim af en leverde ik een assist.” Tamata: “Dat was ook de enige assist die je met mij als tegenstander leverde, haha.”

Beide heren zijn amicaal met elkaar en wanneer wordt gevraagd naar hun gekste teamgenoot, is Schaken duidelijk. “Marcel Meeuwis. Hij is een van de grappigste jongens die ik heb meegemaakt. We hebben Kostas Lamprou een keer vastgebonden aan de massagetafel. Hij is sterk, dus hadden we een man of vijf nodig om hem helemaal vast te tapen. Hij was een mummie, kon niet meer bewegen. Met zijn hoofd omhoog begon hij te schreeuwen en schelden in het Grieks. Op een gegeven moment komt Marcel, doet zijn broek omlaag en gaat met zijn reet op Kostas zitten. Kostas kan dat nu wel waarderen, dat is humor. Zulke dingen gebeuren, daar heb je het dan nog weken over. Kostas was toen niet blij, ik denk dat hij een paar dagen niet met Marcel heeft gesproken.”

Manolev
Ook Tamata heeft mooie herinneringen aan ex-teamgenoten. In zijn tijd bij PSV was Tamata teamgenoot van Stanislav Manolev. “We hadden toen een Nigeriaanse middenvelder bij de groep, Rabiu Ibrahim. Toen hij een keer de kleedkamer binnenliep schoot Manolev uit het niets keihard in de lach. Hij had ook een hele sterke eigen mening, wat hem ook grappig maakte. We gingen altijd de discussie aan met hem over wat wel en niet goed was. Positiespel, tactiek.. en zei dan: ‘Jullie zijn gek!’. Dat was wel tof aan hem.”

Tamata voetbalt sinds een paar maanden voor FC Viralia, wat een team van het Rotterdamse amateurteam FC Banlieue is. “Ik denk dat ik dit voetbaljaar vier wedstrijden heb gespeeld. Daar speel of speelde ik met onder meer Nourdin Boukhari, Rick Kruys en David Mendes da Silva.” Trainer van het team is Khalid Alterch, alias rapper ICE, die bij de kijkers van de populaire serie Mocro Maffia ook bekend staat als Tonnano. Tamata leerde ICE kennen nadat hij besloot te gaan studeren. “Ik liep nog stage bij Almere City en zou een parttime studie volgen. Toen raakte ik geblesseerd en heb ik me vol op m’n Master in Sport Management aan het Johan Cruijff Institute gericht. Eigenlijk heb ik toen heel snel om een stageplek gevraagd en die kreeg ik bij Amstelveen Sport. Ik merkte dat ik het daar goed deed en kreeg ook een contract aangeboden. Toen hakte ik de knoop door om niet meer mijn best te doen om topfit te worden, maar in de maatschappij te duiken.”

Na een jaar haalde Tamata zijn masterdiploma en is hij gaan werken bij SPEC. “Daar heb ik drieënhalf jaar gezeten, tot afgelopen oktober. In die jaren daar heb ik heel veel artiesten begeleid, waaronder ICE, waar ik hoofdverantwoordelijk voor was. Zodoende heb ik een hele goede band met hem opgebouwd. Voor sommigen was ik hoofdverantwoordelijk, en voor anderen was ik tweede verantwoordelijke, assistent.” Tamata was assistent voor onder meer Glen Faria, Nesim El Ahmadi en Boef. “Je werkt bij SPEC in teams. Je kan je voorstellen dat wanneer ICE op een donderdagavond op tv is, je op vrijdag heel veel aanvragen binnenkrijgt. Je krijgt veel belangrijke zaken te regelen, zoals zijn nieuwe album. Alleen kan je niet alles tegelijkertijd doen. Als tweede manager regel je de dingen die nog even kunnen wachten, zoals mailtjes. En als manager zelf ben je aanspreekpunt voor de dingen die vandaag nog moeten gebeuren, de ‘moetjes’.”

Spreker
Toch staat Tamata momenteel buiten de artiestenwereld en dat is een bewuste keuze geweest. “Ik hield vroeger erg van lezen. Tot mijn achttiende heb ik VWO gedaan en heb ik mijn diploma gehaald, maar daarna heb ik geen studie gedaan. En dat miste ik wel. Ik heb wel ontwikkelingsboeken gelezen en tijdens mijn carrière bleef ik ook veel lezen. Ik heb altijd het gevoel gehad dat ik wat te vertellen had, om een andere kant te belichten in de voetballerij. Dus wilde ik speeches gaan geven. Ik heb gevraagd of er mensen waren die mij daarmee konden helpen. Ik had er erg behoefte aan om mijn verhalen te delen en hopelijk mensen te helpen. Zodoende kwam ik in contact met Sylvia Karres.”

Bij haar bedrijf De SportMaatschappij tegenover het Olympisch Stadion in Amsterdam is hij een traject aangegaan om zich het vak eigen te maken. Tijdens zijn studie is hij zijn eerste speeches gaan geven. “Ik ben heel veel cold sales gaan doen. Mensen vroegen mij: ‘je bent profvoetballer geweest en hebt aardig wat geld verdiend. Waarom ga je langs scholen om aan te geven dat je speeches kan houden?’ Maar ik wilde het gewoon heel graag doen. Ik kreeg toen heel veel speeches en zou er nog veel meer krijgen, maar toen kwam corona. Toen dacht ik: damn, nu heb ik geen contact meer met die jongeren.”

“Ik ben gaan kijken of het mogelijk is om één op één contact te krijgen, om toch mijn steentje te kunnen bijdragen en van waarde te kunnen zijn”, vertelt Tamata. “Dat heb ik toen aangekondigd op sociale media, heb aanvragen binnengekregen en ben mijn eenmanszaak begonnen. In de coronaperiode ben ik één op één coaching gaan geven en dat ging heel goed. Ik ben ook veel in jeugdgevangenissen geweest en heb toen met twee compagnons de vof Life Changing Group opgestart. Ervaringsdeskundigen, specialisten en rolmodellen waarvan wij denken dat ze iets te vertellen hebben, gaan dan op bezoek naar jeugdgevangenissen. Dat gaat heel goed en we zijn actief binnen meerdere jeugdgevangenissen en scholen. Ook ben ik bij Peak4 actief als coach voor projecten omtrent ontwikkeling en persoonlijke groei bij een grote bank.”

Enige tijd geleden gaf Tamata in een interview aan voetbalmakelaar te willen worden. “Dat wil ik nog steeds wel. Management is begeleiding en dat vind ik tof. Het heeft allemaal te maken met mensen. Ik vind het heel leuk om met mensen te werken en heb daar ook goede feedback over gekregen. Muziekmanager of voetbalmanager, dat maakt me niet zo uit. Het gaat mij meer om de totale begeleiding en met name de mindset van mensen. In welke branche dan ook. Ik zou graag op mijn manier in de behoefte van dat soort talenten willen voorzien. Ik denk dat voetbalzaakwaarnemer misschien niet de juiste bewoording is, maar ook jonge voetballers hebben begeleiding nodig. Als jeugdvoetballers maar ook grotere voetballers daar behoefte aan hebben, sta ik daar zeker voor open.”

Net als bij Tamata was een blessure ook voor Schaken de aanleiding om in het ondernemerschap te duiken. Nadat hij in 2014 een kraakbeenblessure opliep en het vervolg van zijn carrière onzeker was, begon Schaken een eigen voetbalschool in Lelystad, waar hij toen ook woonde. “Tijdens mijn revalidatie was ik bezig met wat ik na mijn carrière zou kunnen doen. Al snel waren er honderd kinderen aangesloten bij mijn voetbalschool, waaronder mijn eigen kinderen die toen vier en vijf jaar oud waren. Het hielp natuurlijk dat ik voor Feyenoord speelde en de school was onder meer met sponsoring ook heel professioneel geregeld. Inmiddels zijn we bijna tien jaar verder en heb ik de school tot op de dag van vandaag nog steeds.”

Ook buiten het voetbalwereldje is Schaken actief. “Na mijn carrière ben ik begonnen met verschillende ondernemingen, omdat je dan toch een belangrijke inkomstenbron verliest. Ik heb daarom naast mijn voetbalschool ook een eigen cateringbedrijf en kledingbedrijf opgestart. Ik ben sinds twee, drie maanden ook spelersbegeleider geworden. Samen met Menno Groenveld (van Pure Sports, red.) hebben we een aantal spelers die we gaan oppakken. Daar moet ik nog wel aan de weg timmeren. Komende zomer gaan we veel transfers doen, dus ik laat me verrassen hoe dat wereldje er uitziet. Voor de rest ben ik heel druk met mijn ondernemingen. Ik heb geen personeel, dus doe ik alles zelf. Maar ik mag niet klagen.”

Vreemdgaan
In zijn biografie was Schaken openhartig over zijn leven. Over de roem van het zijn van profvoetballer, maar ook over bijvoorbeeld vreemdgaan. “Mijn kinderen hebben het boek al gelezen. Ik heb aangegeven dat ze misschien zouden schrikken van dingen die ze niet wisten. Ik heb ze dat verteld omdat ik wil dat ze me nog steeds respecteren en serieus nemen. Ik heb uitgelegd dat wanneer je leeft en fouten maakt, je altijd je verantwoordelijkheid moet pakken en gelukkig doen zij dat ook. Die lessen hebben ze geleerd. In het begin was het schrikken. Je moet zorgen dat je dat vertrouwen weer opbouwt en laat zien dat je in dat opzicht bent veranderd.”

Schaken geeft aan dat de verleidingen minder zijn geworden nu hij geen profvoetballer meer is. “Ik ben nu heel selectief en wil een goed en rustig leven leiden. De dingen die ik heb meegemaakt hebben me gevormd. Het is niet goed te praten, maar goed, de band met mijn kinderen is fantastisch en ze hebben me in dat opzicht ook vergeven. Mijn oudste zoon is nu bijna twintig. Niet dat hij het begrijpt, maar hij snapt wel dat als je in dat wereldje zit en daar vatbaar voor bent, dat je gevoelig kan zijn voor verleidingen. En ik was daar vatbaar voor.”

De oud-aanvaller geeft aan behoefte te hebben gehad om met een psycholoog te praten. “We kwamen tot de conclusie dat ik een uitlaatklep nodig had. Als je topsport bedrijft met heel veel druk, dan moet je een uitlaatklep hebben. Dit was dan een verkeerde. Sommigen, zoals Abel, houden van lezen, anderen van gamen of wat dan ook. Ik had een hele vervelende uitlaatklep. Alles heeft met iets te maken en het was voor mij belangrijk om daar achter te komen. Je moet ook jezelf kunnen vergeven en jezelf weer in de spiegel aan kunnen kijken. Vanuit mijn jeugd heb ik heel veel meegemaakt, zoals het opgroeien zonder vader. Ik zocht altijd naar bevestiging, in mijn geval op dat moment bij vrouwen.”

Schaken geeft aan lange tijd met onzekerheid te hebben gekampt. “Mensen die vreemdgaan zijn vaak onzekere mensen die stoer denken te zijn, maar eigenlijk ben je dan gewoon een zielig mannetje. Aan de aandacht lag het niet, dat krijg je als profvoetballer genoeg. Ik heb mezelf opnieuw moeten ontwikkelen om het juiste voorbeeld aan mijn kinderen te geven. Als zij ooit voetballer mogen worden, weet ik in ieder geval hoe ik ze daarbij kan helpen. Ze hebben gezien hoe het in ieder geval niet moet.”