Manchester United worstelt met erfenis Ferguson, City met nieuwe status

Voor Manchester United is 26 mei 1999 een van de beste dagen uit de toch al rijke clubgeschiedenis. In het Camp Nou werd Bayern München met 2-1 verslagen in een werkelijk krankzinnige Champions League-finale. Het elftal van toenmalig manager Sir Alex Ferguson keek bijna de gehele wedstrijd tegen een achterstand aan, maar won uiteindelijk ‘op z’n Duits’. And Solskjaer has won it! schreeuwde de Engelse commentator na het winnende doelpunt van The Babyfaced Assassin uit Noorwegen. De treble was compleet na een waanzinnig seizoen.

Door Rian Rosendaal

De aanhang van buurman Manchester City kon destijds alleen nog maar dromen van dergelijke successen. Fans van the Citizens maakten zich ook op voor een finale, al was het wel van een totaal ander niveau. Gillingham was op 30 mei 1999 de tegenstander in de eindstrijd van de Second Division Play-Offs, twee divisies onder de Premier League. Ook deze finale kende een krankzinnige apotheose. Een 0-2 achterstand werd ver in blessuretijd weggepoetst en na strafschoppen ging het elftal van onder meer Gerard Wiekens er met de zege vandoor. Een groot blauw feest op Wembley, ook gevierd door Oasis-frontman Liam Gallagher, die uit pure blijdschap hard op een van de ramen van een VIP-box bonsde.

Fast forward naar 2019. De Gerard Wiekens van anno nu heet John Stones en play-off finales op het derde Engelse niveau zijn van een heel ver en grijs verleden. Zo ook de jaloezie richting de rivaal uit het rode gedeelte van Manchester. De brigade van manager Josep Guardiola heeft het Engelse voetbal al enige jaren stevig in haar greep en rijgt de prijzen aan elkaar. De voetbaljaargang 2018/19 werd afgesloten met de landstitel, FA Cup en EFL Cup. En complimenten van over de hele wereld voor het vertoonde spel in het Etihad Stadium. Manchester United daarentegen verdwijnt steeds meer in de schaduw van de stadsgenoot, ondanks de status op het internationale podium. De als manager teruggekeerde Solskjaer, die zichzelf twintig jaar geleden onsterfelijk maakte, moet zijn oude liefde uit het moeras zien te trekken, een klus waar zelfs Ferguson twijfels bij zou hebben.

De dagen van Typical City lijken voorgoed voorbij. De oudere generatie supporters van Manchester City kent deze uitspraak maar al te goed. Terwijl Manchester United jarenlang domineerde, vervulde Manchester City een bijrol aan de andere kant van de Noordzee. En mocht een klein succesje voor het grijpen liggen, dan ging het toch wel weer mis, zo luidde decennialang de boodschap. Op het karakteristieke Maine Road was cynisme en zelfspot nooit ver weg, in tegenstelling tot goed voetbal. De jongere fans krijgen die ironische boodschap vandaag de dag nog steeds mee, zeker na de zoveelste triomftocht op nationaal niveau. Have you been to York City on a rainy tuesdaynight? klinkt het dan als verwijzing naar de ettelijke seizoenen in de krochten van het Engelse voetbal.

Keerpunt
Het vaak zo verfoeide Typical City werd op 13 mei 2012 ten grave gedragen. De miljoenen uit het Midden-Oosten hebben van Manchester City een kampioenskandidaat gemaakt en op de laatste speeldag van het seizoen 2011/12 volstond een zege op Queens Park Rangers voor de eerste landstitel in 44 jaar tijd. Het leek echter weer mis te gaan, want na negentig minuten gaf het scorebord 1-2 aan. Welcome back Typical City, we’ve missed you. Maar toch niet. Edin Dzeko en Sergio Agüero verhangen de bordjes in blessuretijd. Manchester City is kampioen en Sky Sports-commentator Martin Tyler schreef ook geschiedenis met een legendarische lofzang op de Argentijnse goaltjesdief, die in de 95ste minuut het stadion liet ontploffen. City are still alive here... Balotelli... AGUEROOOOO...!! I swear you’ll never see anything like this ever again, so watch it, drink it in! De woorden van Tyler zijn zo verbonden met de verrijzenis van Manchester City dat ze zijn vereeuwigd in het stadion van de zesvoudig kampioen van Engeland.

Dolgelukkige City-supporters betraden het veld na het laatste fluitsignaal in een spontane explosie van blijdschap. Er waren ook de nodige tranen van geluk. Eindelijk eens geen tegenslag op het moment suprême voor hun grote liefde. Goodbye Typical City was de eensgezinde boodschap van de mensen die zich de magere jaren nog maar al te goed voor de geest konden halen. Sir Alex Ferguson zag vanuit Sunderland lijdzaam toe hoe de eens zo ongevaarlijke buurman in extremis voor een enorme kater zorgde. De aanhang van de kersverse kampioen wreef het er nog maar eens in bij de Schotse manager, die jarenlang onaantastbaar leek. Not in my lifetime viel er te lezen op een spandoek, trots omhooggehouden door twee uitbundige City-fans. Ferguson zei ooit dat hij dat het hem onmogelijk leek dat Manchester City tijdens zijn levensjaren kampioen zou worden. De enigszins cynische uitspraak kwam dus als een boemerang terug in het gezicht van Fergie, die een jaar later met pensioen ging na 27 dienstjaren op Old Trafford.

Typical City vs Arrogant City
Sheikh Mansour, de steenrijke eigenaar van Manchester City die in 2008 aantrad, zorgt met zijn investeringen voor succes, heel veel succes. Het levert the Citizens ook een ander type supporter op. De supporter die nooit tegenslagen heeft gekend en tripjes naar Wembley als heel normaal ervaart. Het gevaar van arrogantie en verzadiging ligt op de loer, iets dat de aanhang van Manchester United jarenlang werd verweten. De oudere aanhangers houden echter een slag om de arm en vrezen voor een comeback van de donkere tijden, alsof Typical City een laatste stuiptrekking beleeft. De Engelse journalist Ian Cheeseman, tegenwoordig de officiële vlogger van de club, omschreef het ooit treffend in een documentaire van Wilfried de Jong voor de VPRO. “Mochten de oude tijden hier ooit weer terugkeren, dan zal ik hier gewoon zijn, net als al die anderen die hier al jaren komen.” De onverklaarbare hang naar de dagen van Maine Road verschijnt zo af en toe aan de oppervlakte , ook al wint Manchester City de komende tien jaar elke wedstrijd met dubbele cijfers.

Er kleeft nog een nadeel aan de nieuwe status van Manchester City als topclub. Het Etihad Stadium biedt plaats aan 55.000 toeschouwers, maar er worden bij veel thuiswedstrijden toch een hoop lege stoeltjes waargenomen, vooral in het miljardenbal. De recente successen hebben niet automatisch voor een grotere supportersschare gezorgd. Your ground is too big for you klinkt het geregeld spottend vanuit het uitvak, want cynisme is en blijft een groot goed in de Engelse sportwereld. Ook in dit geval reageren de City-supporters doorgaans met een gezonde dosis zelfspot. Mocht er dan een keer sprake zijn van een uitverkocht huis, dan wordt al heel snel een cynisch bedoeld liedje ten gehore gebracht: We are not, we're not really here, we are not, we're not really here, just like the fans of the Invisible Man, we're not really here.

Manchester United heeft anno 2019 met problemen van een geheel andere orde te maken. Het elftal van Solskjaer eindigde afgelopen seizoen maar liefst 32 punten achter de buurman en het voetbal was zeker in de laatste maanden van een abominabel niveau. Old Trafford is nog immer meestal tot de nok toe gevuld, maar de morrende aanhang heeft het zo onderhand wel gehad met grootverdieners als Paul Pogba en Alexis Sánchez. Het tweetal laat maar zeer sporadisch zien waarom ze elke maand luttele miljoenen krijgen bijgeschreven. Er is meer ergernis te bespeuren in de straten rondom het iconische stadion, waar grootheden als George Best, Bobby Charlton en Denis Law hun klasse etaleerden. Mede door het mislopen van Champions League-voetbal kiezen potentiële aanwinsten liever voor een club als Manchester City, pakweg tien jaar geleden nog helemaal geen concurrent op de Engelse en Europese transfermarkt. Iemand als Matthijs de Ligt zou destijds blind voor the Mancunians hebben gekozen, maar clubs Barcelona en Paris Saint-Germain staan tegenwoordig hoger op het wensenlijstje van ambitieuze spelers.

The Ferguson Hangover
Daarnaast zijn er al verschillende managers gesneuveld in the post-Ferguson era. David Moyes werd door Ferguson naar voren geschoven als zijn ideale opvolger, maar de vriendelijke Schot kon al na tien maanden zijn biezen pakken. Louis van Gaal en José Mourinho veroverden nog wel prijzen, Mourinho zelfs de Europa League ten koste van Ajax, maar de Nederlander en de Portugees bleken uiteindelijk ook niet meer dan passanten te zijn. Solskjaer heeft onnoemelijk veel krediet dankzij zijn finest hour in de Champions League-finale van 1999, maar dat krediet is niet oneindig. De harde wetten van het Engelse topvoetbal houden geen rekening met successen uit het verleden. De dominante positie van Manchester City en het recente Champions League-succes van Liverpool, die andere rivaal, maken zijn positie er niet makkelijker op. The Reds staan eveneens een straatlengte voor op de recordkampioen uit Manchester, waar de laatste landstitel in 2013 werd gevierd.

Het wordt er ook niet makkelijker op voor de gemiddelde Manchester United-supporter die zich de dominantie van Liverpool in de jaren 70 en 80 nog goed kan herinneren. Een nieuwe periode in de schaduw van een aartsrivaal heeft zich namelijk aangediend. Manchester City is here for the long term en dat weten de beleidsbepalers op Old Trafford maar al te goed. Aan de andere kant worstelen fans van de regerend kampioen met de realiteit van vandaag en het bijbehorende verwachtingspatroon van elke wedstrijd moeten winnen. Prijzen veroveren is leuk, zeker na het geploeter van weleer in de lagere divisies. Zwelgen in nostalgie is vaak nog leuker, hoe bizar dat ook klinkt. Het is echter zeer onwaarschijnlijk dat de Typical City-vloek nog een laatste huzarenstukje opvoert.