‘Je zag het bijvoorbeeld ook aan Zoet, die moest ook een tussenstapje maken’

Jesse Bertrams vertrok een kleine twee jaar geleden enigszins door de achterdeur uit Nederland. De nu 25-jarige doelman werd opgeleid door PSV en kwam via Lommel SK bij SC Cambuur terecht, maar zijn eerste jaar in de hoofdmacht van een Nederlandse profclub draaide uit op een teleurstelling. Via het Belgische ASV Geel knokte Bertrams zich terug richting Lommel SK, al moest hij het daar afgelopen seizoen door een ongelukkige samenloop van omstandigheden stellen met een reserverol. Toch heeft hij bepaalde ambities die hij bij PSV en als jeugdinternational had nog niet uit zijn hoofd gezet.

Door Chris Meijer

De coronacrisis heeft Bertrams tot inventiviteit gedwongen. De Brabander woont in het Belgische Arendonk, dat letterlijk tegen de Nederlandse grens aan ligt. Bertrams kreeg daardoor afgelopen tijd te maken met aanzienlijk zwaardere coronamaatregelen dan zijn familie en vrienden, die nog geen uurtje verderop in Nederland wonen. “De grenzen zijn dicht en vooral in het begin stonden ze goed te controleren aan de grens. Als ik vrienden of mijn vriendin wilde zien, moest ik improviseren. Ik heb wel manieren gevonden, bospaden waar geen controles staan”, lacht Bertrams. Het betekent dat hij zijn dagen voornamelijk slijt in zijn appartement. Achteraf is hij op het juiste moment, in januari, aan een thuisstudie Communicatie en Multimedia Design begonnen. “Het schiet wel lekker op nu. Ik kom de tijd wel door, het is eigenlijk ook weinig Netflix. De dagen zijn wel allemaal hetzelfde: studeren, even gamen, weer wat studeren en slapen. Af en toe sporten tussendoor. Tja.”

Bertrams heeft in principe het eerste seizoen van zijn tweede termijn bij Lommel SK achter de rug. Bij de Belgische club maakte hij drie jaar eerder zijn debuut in het eerste elftal van een profclub, na de jeugdopleiding van PSV te hebben doorlopen. Op zijn zevende maakte Bertrams de overstap van Best Vooruit naar Eindhoven, waar hij uiteindelijk dertien jaar zou spelen. In 2014 kreeg hij een tweejarig profcontract bij PSV en een jaar later maakte hij zijn debuut in Jong Oranje, maar van een officiële wedstrijd in de hoofdmacht zou het nooit komen. “Ik tekende een contract bij PSV, omdat ik steeds meer groeide. Het was een heel goed seizoen, dat werd opgemerkt bij Jong Oranje. Als je daar naartoe mag, is dat heel goed voor je cv. Dat is alleen maar heel positief geweest voor mijn carrière.” Met 38 optredens voor Jong PSV achter zijn naam verliet Bertrams zijn jeugdliefde in 2016 voor Lommel, toen zijn contract afliep. “Misschien dat het nu eenvoudiger zou zijn om als keeper door te breken bij PSV, dat was een aantal jaar geleden wat moeilijker. De hiërarchie was heel anders.”

“Ik wist van tevoren dat de kans heel klein is dat je vanuit de jeugd kan doorstoten naar het eerste van PSV. Dat zag je bijvoorbeeld ook aan Jeroen Zoet, die moest ook een tussenstapje (een huurperiode bij RKC Waalwijk, red.) maken. Sommige jongens hebben een kleinere tussenstap nodig dan anderen. Ik had in gedachten om via Lommel en Cambuur weer omhoog te gaan, maar dat pakte niet zo uit”, gaat Bertrams verder. Met 36 optredens in zijn eerste seizoen bij Lommel verdiende hij de aanvankelijk beoogde stap naar SC Cambuur. In Leeuwarden begon Bertrams als eerste keeper aan het seizoen, maar een reeks van vier competitiewedstrijden zonder zege deed trainer Marinus Dijkhuizen besluiten hem te passeren ten faveure van Erik Cummins. “Iedere keeper heeft weleens een mindere fase en ik moest even inkomen, omdat ik verhuisd was en in een hele andere omgeving terechtkwam. We speelden op kunstgras, wat me ook niet echt ligt. Ik heb het gevoel dat ik niet echt een kans heb gekregen. Na tien wedstrijden ben ik geslachtofferd. Natuurlijk waren mijn prestaties niet geweldig, maar de hele club liep niet en de trainer moest iets. Het was hij of ik, later is Dijkhuizen ook ontslagen. Af en toe is dat het lot van een keeper. Stel dat ik slecht speel en de club blijft winnen, word je niet zo snel gewisseld.”

De mindere reeks bij Cambuur heeft voorlopig wel een stempel gedrukt op de carriere van Bertrams. “Toen ik nog bij PSV speelde, was er veel interesse. Maar hoe ouder je wordt, hoe beter ze naar je cv gaan kijken. Naar je statistieken, hoeveel wedstrijden je hebt gespeeld. Je opleiding gaat minder spelen”, legt hij uit. Toch was er na het verstrijken van zijn contract bij Cambuur in de zomer van 2018 concrete belangstelling vanuit Denemarken, waar zijn twee jaar oudere broer Nigel net bij FC Nordsjaelland had getekend. “Ik had op dat moment wel mijn zinnen gezet op een buitenlands avontuur, al helemaal omdat mijn broer in Denemarken speelde. We hadden zoiets: we gaan samen Denemarken inpakken. Dan zouden we waarschijnlijk samen of bij elkaar in de buurt gaan wonen. Het heeft de hele transferwindow gespeeld en ze hebben heel lang gewacht, omdat ze een keeper hadden die een aantal weken voor de transferdeadline besloot te vertrekken. Toen werd er gezegd: ‘Jesse, kom maar naar Denemarken. Dan gaan we alles in orde maken’. Dat was op 29 of 30 augustus en op de laatste dag van de transferwindow hebben ze die andere keeper nog gehuurd, waardoor ik weer terug kon vliegen naar Nederland. Ik zag het echt helemaal zitten, dus ik was redelijk boos dat het zo afliep.”

Door het op het allerlaatste moment afketsen van de overstap naar Denemarken brak voor Bertrams de tot nu toe moeilijkste periode uit zijn loopbaan aan. Hij bleef clubloos achter op een moment dat vrijwel iedere club zijn selectie al op orde had. “Ik zat zonder auto en huis, ik moest weer terug naar mijn moeder. Dat was zeker een lastige periode, mentaal ook. Dan ga je aan jezelf twijfelen. Ik kwam van een goede periode bij Lommel, maar zakte zo diep door een mindere periode bij Cambuur. Tja. Het voetbalwereldje is hard. Dat is misschien ook wel de reden dat ik ben gaan studeren, omdat ik weet hoe snel alles achteruit kan gaan. Zoals het er nu naar uitziet, rond ik op mijn 29e mijn studie af en wie weet waar ik dan sta”, zo klinkt het realistisch. Na een halfjaar zonder club te hebben gezeten, vond Bertrams onderdak bij ASV Geel. De uit de gelijknamige Belgische plaats afkomstige club bezette op dat moment tamelijk troosteloos de laatste plaats in de Eerste Amateurs, het derde niveau van het Belgische voetbal.

“Ik moest gewoon weer aan de bak, spelen. Na een halfjaar heb je weinig ritme, weinig getraind. Geel zat in de problemen, ze stonden stijf onderaan met een achterstand van tien punten op de veilige plaatsen. Ze hadden me die zomer al gecontacteerd, maar wilden ook kijken naar de doelmannen uit de eigen jeugd. Dat ging niet en in de winter werd ik binnengehaald om Geel in de Eerste Amateurs te houden. Dat was een lastig verhaal, maar het lukte ons nog bijna. Volgens mij liepen we handhaving op twee of drie punten mis. Ik had een halfjaar geen club gehad en moest even wennen, maar eigenlijk in de eerste wedstrijd pakte ik al drie punten.” Al binnen een maand verdiende Bertrams een overstap naar Lommel. Het aanbod van zijn oude club leverde direct een goed gevoel op. Tijdens zijn eerste periode was hij eerste keeper geweest en de clubleiding was nog hetzelfde als drie jaar eerder. Bovendien kon hij een stap omhoog maken, daar Lommel in de Eerste Klasse B actief was. “Ik had verwacht dat ik eerste keeper zou worden. Ze vertelden dat ik moest gaan concurreren met een doelman die nog zou komen. Dat was prima, dus ik heb getekend.”

De situatie bij Lommel veranderde echter drastisch nog geen maand nadat Bertrams zijn handtekening had gezet. Met Udi Shochatovitch arriveerde een uitermate ambitieuze eigenaar. Onder het bewind van de Israëlische zakenman werden er spelers uit allerlei windstreken gehaald, onder wie de Litouwse doelman Tomas Svedkauskas en de Sloveense sluitpost Marko Deronja. Svedkauskas kreeg van trainer Peter Maes de voorkeur boven Bertrams onder de lat. “Ik was op de trainingen niet minder dan die jongen uit Litouwen, ik denk dat we ons aan elkaar optrekken. Hij heeft zijn kwaliteiten en ik heb mijn kwaliteiten. Als ik onder de lat had gestaan, hadden we ons waarschijnlijk ook wel gehandhaafd. Maar ja, dat is voetbal. Het geld overheerst af en toe. In het begin heb je de motivatie om te laten zien dat je onder de lat hoort. Dat ebt weg en dan zie je gedurende het seizoen je kansen alleen maar kleiner worden. Stiekem hoop je dan op een blessure of een rode kaart bij de eerste keeper. Niet dat ik het hem niet gun, maar om zelf een kansje te krijgen. Toen kreeg ik rond de winterstop ook zelf nog blessures. Dat ik van tweede naar derde keeper ging, was wel echt een klap in het gezicht. Dat was niet wat ik ervan verwacht had.”

Het contract van Bertrams loopt nog door tot medio 2021, maar zijn toekomst is nog omgeven met vraagtekens. Na amper een jaar is Shochatovitch alweer verdwenen bij Lommel. De club behield ternauwernood zijn licentie voor de twee hoogste niveaus van het Belgische voetbal en werd overgenomen door de City Football Group. Het is maar de vraag wat er gaat gebeuren met de huidige selectie nu het voetbalimperium achter Manchester City het voor het zeggen krijgt in Lommel. “Het doel is om wedstrijden te spelen, of dat nu bij Lommel of een andere club is. Het liefst zo hoog mogelijk, om vanaf daar stappen te maken. Desnoods een niveautje lager. Ik weet niet wat Lommel in zijn hoofd heeft met mij, daar hebben we het nog niet over gehad en daar is het nu ook de tijd niet voor. Ik denk dat er voor iedereen heel weinig zekerheid is”, benadrukt Bertrams. “Ik ga niet naar een heel ander land verhuizen voor een modaal salarisje. Ik hoef er niet rijk van te worden, maar er moet wel wat tegenover te staan. Niet alleen financieel, ook qua kansen bij die club. Engeland komt weleens voorbij, het is een competitie waar ik goed pas. De League One of League Two, zoiets zal het zijn. Een echte droom is het niet, dat is overdreven. Maar ik moet in ieder geval weer wedstrijden spelen, dat ze zoiets hebben van: die Bertrams is er ook nog.”

Met broer Nigel, die tevens in de jeugd van PSV speelde en via Willem II, NAC Breda, FC Nordsjaelland en De Graafschap bij MVV Maastricht terechtkwam, spart hij geregeld over de keuzes in hun loopbaan. “We proberen elkaar naar de top te helpen. Als ik het niet word, hoop ik dat hij het wordt. En andersom is dat precies hetzelfde. Ik ben er jaloers op dat hij Eredivisie gespeeld heeft, dat is fantastisch. Of het een droom is om samen te spelen? We hebben al weleens in A1 gehad dat ik gewisseld werd voor Nigel, zoiets is natuurlijk wel grappig. Het zou leuk zijn als dat ooit ook in het betaald voetbal op televisie zou gebeuren. Een concurrentiestrijd komt eventueel wel goed, daar is onze band sterk genoeg voor. Ik denk dat we dan eerder ruzie zouden hebben met de trainer ofzo.”

Bertrams hield zijn voormalig ploeggenoten bij PSV en Jong Oranje - onder meer Jorrit Hendrix, Steven Bergwijn, Riechedly Bazoer, Vincent Janssen, Anwar El Ghazi en Hans Hateboer - de afgelopen tijd in de gaten. “Natuurlijk, het is leuk om te zien waar ze allemaal spelen. Ik maak er grappen over, omdat ik er luchtig in sta. Dan zit je tv te kijken en denk je: hé, met hem heb ik samengespeeld bij Jong Oranje. Ik zit nu hier en hij daar. Iedereen heeft zijn eigen manier van doen en voor mij is het belangrijk dat ik gelukkig ben met wat ik doe. Of ik nu bij Manchester United, bij PSV of bij Lommel speel. Het zijn in ieder geval ervaringen geweest waarover je later kunt vertellen”, glimlacht hij. Met een vastberaden toon klinkt vervolgens meteen: “Maar het is de bedoeling dat daar nog veel ervaringen bijkomen, dat wel. De realiteit is dat ik nu een seizoen niet heb gespeeld bij Lommel en ik moet me weer zien terug te knokken.”