‘Ik was geen speler van Ajax of Feyenoord, maar van Quick Boys’

LIVINGSTON - Als groot fan van het Engelse voetbal stak Henk van Schaik de afgelopen jaren meermaals Het Kanaal over om met zijn vrienden wedstrijden te bezoeken van clubs als Aston Villa, Bournemouth, Southampton, Manchester United en West Bromwich Albion. “Als kind droom je van Boxing Day. En nu voetbal ik zelf op die dag en komen mijn vrienden mij straks met Kerst opzoeken. Ik leef mijn eigen jongensdroom.” Van Schaik tekende afgelopen zomer een tweejarig contract bij Livingston FC in de Schotse eredivisie. Hij maakte zijn debuut tegen topclub Celtic en geniet met volle teugen, zo vertelt hij in een interview met Voetbalzone.

Door Gijs Freriks

Van Schaik debuteerde op 11 november tegen het Celtic van manager Brendan Rodgers. In de blessuretijd kwam de stopper in het veld voor aanvaller Dolly Menga en met zijn ploeggenoten slaagde Van Schaik erin om de brilstand (0-0) over de streep te trekken in de Tony Macaroni Arena. “Ik heb tweeënhalve minuut gespeeld, maar mijn ouders zeiden na afloop meteen: die minuten nemen ze jou nooit meer af. En zo is het maar net. Als kind droom je ervan om tegen zo’n grote club te voetballen. Ik heb na deze wedstrijd ook echt in een roes geleefd. Zo van: wat is er nou eigenlijk gebeurd? Het was prachtig. Híervoor heb ik al die weken en maanden hard getraind. Ik zie het dan ook als een beloning, als een kers op de taart.”

Was je gespannen toen je moest invallen?
“Ik had tijdens de wedstrijd al een paar keer warmgelopen maar dat was meer om mezelf warm te houden. In de laatste minuut zei de trainer (Gary Holt, GF.) dat ik weer mocht gaan lopen en na nog geen minuut zei hij dat ik moest terugkomen. Shirt uit, shirt aan, scheenbeschermers om en een slok water. Binnen een minuut nadat ik was gaan warmlopen, stond ik erin. Ik zag het volle stadion en stond opeens op één veld met voetballers die op een WK hebben gespeeld. De adrenaline gierde door mijn lijf, alsof ik drugs had gebruikt. Maar ik voelde geen echte spanning. Ik had meer zoiets van: vandaag gaat niets mij overkomen. Ik leefde in een waas. Toen de scheids floot en wij 0-0 hadden gespeeld, voelde het echt als een overwinning. Een gelijkspel tegen de kampioen! Dit was voor herhaling vatbaar, dacht ik.”

Toch heeft Van Schaik sinds zijn debuut geen minuut meer gemaakt voor Livingston. Ook afgelopen zaterdag tegen St. Mirren FC bleef hij aan de kant. Volgens de Leidenaar is dat niet zo gek, want hij wordt naar eigen zeggen rustig gebracht en de verdediging ‘staat als een huis’. “Ik had niet verwacht dat ik tegen Celtic al op de bank zou zitten. Ik mikte eigenlijk op begin volgend jaar. Maar ik zit in de selectie, train iedere dag hard en hoop zo snel mogelijk definitief aan te haken. Het valt of staat uiteindelijk bij je eigen prestaties. Ik krijg in het vertrouwen van de club en voel mezelf sterker worden. We trainen hier iedere dag en soms wel drie keer per dag.”

“In het begin was ik weleens helemaal kapot, maar inmiddels ben ik eraan gewend. Er wordt hier gewoon met een andere intensiteit getraind dan in Nederland. Het is heus niet alleen maar rennen zonder bal en krachttraining. We trainden ook heel intensief met de bal erbij. Ook als voetballer draai je bij Livingston echte kantooruren: van 09.00 tot 17.00 uur. In Nederland train je in de ochtend soms anderhalf uur en soms train je twee keer per dag, maar hier ben je echt de hele dag met je vak bezig. Je kunt ook niet verslappen, want dan dendert iedereen met honderd kilometer per uur over je heen. Ik ben blij dat ik dit meemaak, want ik voel mij zo sterk als een paard en het is goed om kennis te maken met een ander type voetbal.”

Van Schaik voetbalde vorig seizoen bij Jong FC Twente en daarvoor kwam hij uit voor ADO Den Haag, Quick Boys, UVS Leiden en Lugdunum. Hij had in Enschede nog een doorlopend contract, maar liet dat ontbinden. “Het eerste elftal degradeerde vorig seizoen uit de Eredivisie en Jong FC Twente trok zich terug uit de Derde Divisie. Er was daardoor geen perspectief meer en in goed overleg met de club hebben we besloten om afscheid van elkaar te nemen. Helaas is het niet gelopen zoals we hadden gehoopt. Maar ik wilde geen jaar weggooien, dus vandaar.”

Was er voor jou geen plaats in het eerste elftal?
“Nee. Ze zaten qua verdedigers goed en FC Twente zag voor mij geen toekomst bij het eerste. Maar ik geloof dat sommige dingen gaan zoals ze horen te gaan. Want als ik niet bij FC Twente was vertrokken, dan had ik nu niet in de Schotse Premiership gespeeld. Ik ben echt trots op de stap die ik gemaakt heb.”

Was Livingston de enige club die interesse toonde?
“Er speelde wel een aantal kleine dingetjes, maar toen kwam mijn zaakwaarnemer opeens met Livingston op de proppen. Die kans heb ik met beide handen aangegrepen. Voor een stage van vijf dagen ben ik meteen die kant op gevlogen. Ik begon op maandag, op zaterdag was ik te gast bij een wedstrijd van het eerste elftal en op zondag vloog ik terug naar Nederland. Een paar dagen later kon ik meteen terug naar Schotland om het contract te tekenen. Ik heb niet eens fatsoenlijk afscheid kunnen nemen van mijn familie. Tijdens de interlandperiode ben ik onlangs teruggegaan en hebben we dat afscheid even goed overgedaan.”

“Ik keek met mijn vader altijd naar Match Of The Day en de Old Firm kwam ook vaak voorbij. Dat je nu zelf profvoetballer bent in Groot-Brittannië en dat al op twintigjarige leeftijd, dat is een droom die uitkomt. En dat je je debuut mag maken tegen Celtic, dat is toch het mooiste wat er is. Tot dusverre gaat alles heel erg goed. Het is mijn eerste buitenlandse avontuur zonder vrienden en familie om me heen, maar op en buiten het veld ben ik erg gelukkig. Het heeft mijn verwachtingen overtroffen.”

Van Schaik erkent dat het opzeggen van het contract bij FC Twente een risico was. Nu hij bij Livingston speelt, is hij er evenwel van overtuigd dat hij er goed aan heeft gedaan om uit De Grolsch Veste te vertrekken: “Het is mooi dat het zo heeft uitgepakt. Ik heb wel de zwaarste zomer ooit achter de rug”, erkent de Leidenaar. “Ik ben het van kleins af aan gewend om met een team een voorbereiding te draaien en om wedstrijden te spelen. Nu trainde ik tot half oktober voor mezelf, rende ik op achterveldjes rondjes totdat ik over mijn nek ging en zonder dat iemand het zag. Maar ik wist dat ik dat moest doen om fitter te worden. Want als je later aansluit bij een team, dan moet ook jij fit zijn. En misschien wel fitter. Dan zijn er geen excuses.”

“Ik heb van mezelf een goede discipline. Ik heb in de zomer iedere dag twee, drie keer getraind: in de gym, op het veld, technische training. Ik heb soms wel gedacht: straks komt er helemaal niets meer en misschien moet ik gaan nadenken over andere dingen dan voetbal. Terug naar school gaan, bijvoorbeeld. Maar ik wilde zó graag voetballer worden, je zou er bijna een moord voor doen. Ik dacht: het zal toch niet waar zijn dat die droom nu in duigen valt? Maar ik heb doorgezet en volgehouden en heb in Livingston een fantastische bestemming gevonden.”

Van Schaik had al eerder in het Schotse voetbal terecht kunnen komen, want begin 2016 was hij drie weken op stage bij Rangers FC, de club waar Livingston FC onlangs met 3-0 van verloor. “Ik speelde bij Quick Boys. Jimmy Calderwood had mij zien spelen en nam contact op. Hij regelde dat ik een stage kon lopen bij Rangers FC en daar ben ik uiteindelijk een week geweest. Het was een heel mooie ervaring.” Rangers speelde nog op het tweede niveau en had niet veel te besteden. “Ik was weliswaar een jeugdspeler, maar toch zou ik een grote investering zijn geweest.”

“Vanwege bepaalde vergoedingen moest er voor mij een paar ton op tafel worden gelegd. Dat is een bedrag dat je niet in de koude kleren gaat zitten. Bovendien was ik geen speler van Ajax of Feyenoord, maar van Quick Boys. Ze vonden het risico uiteindelijk te groot. Het was jammer, want het was mooi geweest, maar ook van zulke tegenslagen leer je.” Van Schaik was eerder reeds op proef geweest bij clubs als Birmingham City, Ipswich Town en zelfs Arsenal. “Dat was waanzinnig”, glundert de 1 meter 92 lange stopper. “Ik was vijftien. Ik was vrij groot voor mijn leeftijd, had een Nederlandse achtergrond. Kortom: precies goed voor Arsenal.”

“Ik mocht als vijftienjarige meetrainen met de Onder-18 en dat ging tot mijn stomme verbazing heel erg goed. Ik speelde later een wedstrijd mee met de Onder-16, maar uiteindelijk kozen ze voor een Duitser van Borussia Dortmund of Bayer Leverkusen. Of dat een klap was? Ik was nog erg jong en dan is echt een tik als je niet mag tekenen. Maar toch was het mooi om mee te maken en kan ik zeggen dat ik met gasten als Mesut Özil en Olivier Giroud en manager Arsène Wenger heb gegeten, want ik zat met hen aan één tafel. Of ik contact met ze had? Niet echt. Ze zeiden kleine dingetjes als ‘hallo’ en ‘hoe is het met je?’. Gewoon heel normale mensen.”

Denk je dat je met jouw stijl beter tot je recht komt in het Schotse dan in het Nederlandse voetbal?
“Ik denk dat de combinatie aan voetbalstijlen heel belangrijk is. Ik ben het gewend om van achteruit op te bouwen, maar in Schotland moet je achterin écht je mannetje staan en is de nul houden het belangrijkste. Daarna komt het voetbal pas. Ik denk dat die combinatie ideaal is voor een jonge speler als ik. Of ik voorbeeldverdedigers heb? Ik vind het mooi om naar échte Italiaanse en Engelse verdedigers te kijken. John Terry, bijvoorbeeld. Naar hem keek ik vroeger echt op.”

Wat hoop jij zelf te bereiken bij Livingston?
“Ik kijk niet naar morgen, maar ben meer een persoon die met de dag leeft. Het belangrijkste is dat ik alles geef. Hopelijk kan ik dit seizoen dan al wat minuten maken en ga ik in de toekomst heel veel wedstrijden spelen. Het enige waar ik controle over heb, is dat ik iedere dag mijn stinkende best moet doen om ervoor te zorgen dat de trainer niet om mij heen kan. Van daaruit zien we wel verder.”

Een terugkeer naar Nederland is voorlopig niet aan de orde?
“Je weet nooit hoe een avontuur in het buitenland uitpakt, maar ik hoop een terugkeer naar Nederland zo lang mogelijk uit te stellen. Ik wil er in het buitenland eerst alles uithalen en mijn missie hier volbrengen. Als dat lukt, dan kan ik daarna misschien terug. Ik heb altijd de droom gehad om in het buitenland te voetballen en als je die kans krijgt, dan moet je all in gaan. Ik woon schitterend, zit bij een prachtige club en heb geen enkele reden om te klagen. Ik ben hier nog niet klaar.”