‘Ik heb voor Canada gekozen, ook omdat er veel concurrentie was bij Oranje’

VANCOUVER - Na met FC Augsburg in de Bundesliga te hebben gespeeld, was Marcel de Jong wel wat gewend. Toch keek 32-jarige vleugelverdediger de afgelopen jaren zijn ogen uit in de haast megalomane Amerikaanse Major League Soccer (MLS), waar hij voor Sporting Kansas City en Vancouver Whitecaps speelde. De Jong liet de Canadese topclub eerder deze maand in onderling overleg achter zich, waardoor nu klaar is voor een nieuwe uitdaging.

Door Chris Meijer

Na in het betaald voetbal voor Helmond Sport, Roda JC Kerkrade en FC Augsburg te hebben gespeeld, achtte De Jong zich in het voorjaar van 2015 klaar voor een avontuur buiten Europa. Het contract van de vleugelverdediger werd in Zuid-Duitsland ontbonden na een dienstverband van vierenhalf jaar. “Ik was wel klaar met Duitsland. Vierenhalf jaar daar voelt aan als acht jaar”, lacht De Jong in gesprek met Voetbalzone. “Het is een hele zware competitie, al heb ik daar een fantastische tijd gehad. Ik heb er even over nagedacht met mijn vrouw en mijn familie. We zijn allebei avonturiers en wilden nog niet ergens settelen. Mijn contract bij Augsburg werd vlak voor het einde van de transferwindow ontbonden. De markt was in Europa al bijna dicht en in de Verenigde Staten nog niet, waardoor ik dacht dat het misschien wel het juiste moment was om naar de MLS te gaan.”

Dat de Amerikaanse MLS in het hoofd van De Jong zat, mag geen verrassing heten. Hij werd geboren in het Canadese Newmarket, dat ten noorden van Toronto ligt. De Jong verhuisde op zijn vierde naar Nederland en groeide op in de buurt van Eindhoven. De verdediger werd al op zijn tiende ontdekt door PSV, dat hem wegkaapte bij vv De Valk uit Valkenswaard. In de academie van de Eindhovenaren ontwikkelde De Jong zich stormachtig, want hij kreeg uitnodigingen voor verschillende jeugdelftallen van Oranje. Dankzij zijn moeder verscheen hij op gegeven moment ook bij de Canadese voetbalbond op de radar. “Dat verhaal is een beetje uit zijn verband getrokken. Mijn moeder heeft toen ik veertien of vijftien was een mailtje naar Canada gestuurd: Goh, mijn zoon is Canadees. Hoe kunnen we zorgen dat hij in beeld komt voor het Canadese elftal? Ze zijn komen kijken toen ik in de jeugd van PSV speelde, zodoende ben ik uitgenodigd voor een wedstrijd. Mijn moeder heeft de eerste link gelegd en daar ben ik hartstikke blij mee, want anders was het er misschien niet van gekomen.”

De Jong speelde tot de Onder-16 in het shirt van Oranje, waarna hij in de Onder-18 en Onder-20 van Canada speelde. “Vervolgens werd ik weer opgeroepen voor Jong Oranje en toen moest ik op gegeven moment de keuze maken. Ik heb voor Canada gekozen, puur omdat er ook heel veel concurrentie was op de linksbackpositie in Nederland. Je wilt zo hoog mogelijk blijven voetballen en Oranje was tot die tijd het hoogst haalbare. Maar je moet realistisch zijn en als je ziet dat er een aantal goede voetballers voor je staan op de linksbackpositie, denk je: misschien is het beter als ik voor Canada kies. Ik ben echt een avonturier, wil dingen gezien hebben. Op dat gebied was de keuze makkelijk.” Zodoende maakte De Jong op 20 november 2007 in de interland tegen Zuid-Afrika zijn debuut namens de nationale ploeg van Canada, als 21-jarige speler van Roda. “Ik ben achteraf blij dat ik voor Canada heb gekozen, heb hele leuke dingen meegemaakt en prachtige landen gezien. Het is een mooi en groot avontuur geweest, ik ben er trots op dat ik het zolang heb mogen volhouden.”

Heeft de interlandloopbaan uiteindelijk ook gezorgd voor een meer speciale band met Canada?
“Eerst was ik ook een vreemde in mijn geboorteland, maar dat gevoel is met de tijd ook veranderd. Ik heb nu wel zoiets van: dit is ook mijn land. Ik voel me hier thuis. Ik heb er heel veel in geïnvesteerd en ik ben er absoluut heel trots op, maar ik zal niet zeggen dat ik gedacht had dat ik zoveel wedstrijden zou spelen voor een land. Ik ben een aantal keer aanvoerder geweest, dat is ook heel speciaal. Ik heb heel veel mensen leren kennen, iedere keer als ik hen zie is het heel leuk, gezellig en gemoedelijk. Ik heb een goede connectie gekregen met het land en ik zou hier heel goed kunnen blijven.”

Van ploeggenoten bij de nationale ploeg van Canada hoorde De Jong positieve verhalen over de MLS. Toen Sporting Kansas City hem een kleine vier jaar geleden wilde overnemen, besloot hij dan ook op het aanbod in te gaan. “Het was niet zo van: we gaan hier eventjes verder zoals het in Europa ging. Dat dacht ik eigenlijk wel, ik wist niet precies wat ik moest verwachten”, vertelt De Jong. Hij speelde één jaar in het midden van de Verenigde Staten. De verdediger trok vervolgens naar Canada om voor Ottawa Fury in de USCL (het niveau onder de MLS) te spelen, waarna Vancouver Whitecaps hem in de zomer van 2016 binnenhaalde. The Caps zijn naast Toronto FC en Montreal Impact een van de drie Canadese clubs in de MLS. “Nadat ik bij Kansas vertrok, had ik wel zoiets van: ik wil alleen naar de MLS terug voor een Canadese topclub. Dat is uiteindelijk gelukt en ik vind het best knap van mezelf dat daar terecht ben gekomen. Het verschil tussen de Verenigde Staten en Canada is heel groot. In the States is alles een beetje meer over de top. Alles is groter, alles is ruiger. Extraordinary. De Canadezen zijn wat meer bescheiden, dat is het grootste verschil.”

Welke indruk heb je in drieënhalf jaar gekregen van de MLS?
“Ik denk dat veel mensen de MLS onderschatten, het niveau ligt echt hoog in de competitie. Kracht is heel belangrijk, er wordt op power en snelheid gevoetbald. Ze zijn hier heel erg gecharmeerd van spelers die sterk en snel zijn. Of ze een bal kunnen passen, komt op de tweede plaats. Het voetbal is heel fysiek en snel, dus het is niet zo dat je denkt: ik kom hier na jaren in Nederland en Duitsland even de dienst uitmaken. Zo is het absoluut niet. Het heeft wat dat betreft wel geholpen dat ik in Duitsland had gespeeld, waar het fysieke aspect heel belangrijk is. Ik heb heel veel geleerd in die tijd, dat heeft me echt verder geholpen. Ik denk dat een gemiddeld team uit de MLS inmiddels gemakkelijk kan meekomen in de Eredivisie. Ajax, Feyenoord en PSV zullen er hier bovenuit steken, maar ieder ander Nederlands team zal het lastig krijgen in de MLS. In deze competitie spelen, is een ideale manier om de Verenigde Staten te leren kennen. Toen ik in Nederland voetbalde, vonden we het al verschrikkelijk om drie uur in de bus te zitten met Roda naar Groningen. Hier moet je soms met twee verschillende vliegtuigen naar een uitwedstrijd.”

Heb je gemerkt dat de competitie zich de afgelopen jaren ontwikkeld heeft?
“Dat merk je wel, ja. Er komen ieder jaar teams bij. Ze moeten alleen al tweehonderd miljoen euro betalen om mee te mogen doen, dus er gaat zoveel geld in om. Het is immens groot en het wordt alleen maar groter. Het lijkt wel of er geen houden aan is, dat het blijft groeien. Ook qua topspelers, ik heb de afgelopen jaren al tegen een aantal grote namen gespeeld. Steven Gerrard, Wayne Rooney, Sebiastian Giovinco, Jozy Altidore: dat is wel speciaal. Misschien dat spelers langzaam gaan denken dat ze al een aantal jaar eerder de stap naar de MLS kunnen maken. Het is een hele aantrekkelijke competitie, ook voor spelers die alleen maar in Nederland gespeeld hebben. Voor die jongens is het ook geweldig om naar Los Angeles, New York, Texas en Florida te gaan in plaats van in de Eredivisie te voetballen.”

In Europa wordt geregeld beweerd dat voetbal in Noord-Amerika minder leeft dan sporten als basketbal, honkbal en american football. Hoe kijk jij daar tegenaan?
“Bij Vancouver Whitecaps speelden we thuis geregeld in een uitverkocht stadion, waar zestigduizend mensen in kunnen. Ik heb met Augsburg in Dortmund en München gevoetbald, voor tachtigduizend mensen. Dat was indrukwekkend, maar als je hier in Seattle of Atlanta voor zestig- of tachtigduizend man speelt, is dat ook indrukwekkend. Je denkt van tevoren misschien: ah, ik heb bij Dortmund en in de Allianz Arena gespeeld, het zal wel meevallen in Amerika. Maar dat is niet zo. Ik denk dat in Europa onderschat wordt hoe het voetbal leeft in de Verenigde Staten. Het is een hele leuke sport geworden in Amerika. Het is hier alleen iets meer een show voor de mensen. Met reclames, shows in de rust: het is voor fans echt een uitje.”

De populariteit van de sport zal de komende jaren alleen maar toenemen, aangezien Mexico, de Verenigde Staten en Canada in 2026 gezamenlijk het WK organiseren. “Wie weet vinden ze nog wel een wonderdrankje waardoor ik nog zeven jaar kan voetballen”, zegt de 56-voudig Canadees international met een lach. “Spelers die het WK gaan spelen, zijn ook mijn teamgenoten geweest. Wat dat betreft heb ik een beetje impact gehad. Er is een hoop veranderd sinds de tijd dat ik mijn debuut maakte bij de nationale ploeg. De spelers die er nu bijkomen, zijn allemaal iets verder, sterker en vlugger. Of ik word langzamer, dat weet ik niet. Zo lijkt het in ieder geval wel.” Zoals het er nu naar uitziet zal Alphonso Davies over zeven jaar een van de blikvangers zijn bij de Canadese ploeg. De achttienjarige vleugelaanvaller speelde met De Jong samen bij Vancouver Whitecaps en vertrok in januari naar Bayern München.

De toekomst van het Canadese voetbal ziet er wat dat betreft rooskleurig uit en De Jong blijft daar voorlopig deel van uitmaken. De verdediger gaat komend kalenderjaar aan de slag in de Canadese Premier League, die in april 2019 van start gaat. “Ik speel in het nationale elftal, heb een goede naam opgebouwd en kan langzaam ook al wat kijken naar de periode na mijn carrière. Ik wil hier wel blijven komende jaren en daarna aan de slag gaan binnen een club. Ik weet niet of ik mezelf als hoofdtrainer zie, maar bijvoorbeeld wel eerst als assistent-trainer. Dan zien we wel hoe het zich verder ontwikkelt. Ik heb de ambitie om voor een groep te staan: kinderen, jongeren of zelfs een eerste elftal”, stelt hij. “Ik moet zeggen: we missen Nederland wel. Mijn dochter is in Duitsland geboren, heeft in de Verenigde Staten en Canada gewoond en is eigenlijk een vreemde in Nederland. Dat vinden we wel een beetje jammer. De keuze om naar de Verenigde Staten te gaan, is leuk en goed geweest. Het is nu even kijken wat we over een aantal jaar gaan doen.”