‘Ik ben getrouwd en heb zes kinderen, en jij noemt mij een eikel?!’

De Premier League: de wereld van commerciële miljoenendeals, lucratieve contracten en grote stadions, gevuld met dolenthousiaste supporters. De hele wereld lijkt Manchester City Liverpool, Chelsea, Arsenal en Manchester United op de voet te volgen. Niet alles is echter goud wat er blinkt in Engeland, zoals goed naar voren komt in de Netflix-documentaire Sunderland ‘Til I Die. Na de degradatie in 2017 komt de populaire volksclub uit het noordoosten in een negatieve spiraal terecht en er blijft dan ook weinig over van het beeld dat er bestaat van Engelse clubs die in financieel opzicht tot werkelijk alles in staat zijn.

Dat afscheid nemen van het hoogste niveau in Engeland verstrekkende gevolgen kan hebben, blijkt heel duidelijk uit de beelden die in Sunderland en omstreken worden gemaakt. Managers komen en gaan in het Stadium of Light, maar de zo gewenste snelle terugkeer in de Premier League blijft uit. Chris Coleman bijvoorbeeld, die met Wales op het EK van 2016 tot ieders verrassing de halve finale bereikt, kan een tweede opeenvolgende degradatie van Sunderland niet voorkomen. Met steeds minder thuispubliek zakken the Black Cats na een 1-2 nederlaag tegen het nietige Burton Albion op 21 april 2018 officieel af naar League One, het derde niveau in Engeland. Het drama is compleet en komt met name hard aan bij de trouwe supporters. Sommige fans die al decennialang duels bezoeken zijn echter wel wat gewend op het gebied van sportieve teleurstellingen.

Na de tweede degradatie in een jaar tijd is de ondanks alle ellende behoorlijke populaire Coleman buiten het stadion bijna betrokken bij een handgemeen met een teleurgestelde Sunderland-fan, die de manager uit Wales ‘prick’ (eikel) noemt. ‘Ik ben getrouwd en heb zes kinderen, en jij durft mij een eikel te noemen?!’, foetert de trainer die korte tijd later vertrekt uit Sunderland. Het blijft niet bij de exit van Coleman, want ook Martin Bain blaast na het dramatisch verlopen seizoen 2017/18 de aftocht. De chief executive, die naam maakt in verschillende rollen bij Rangers, is in zijn twee seizoenen bij de club niet te benijden. De door hem aangestelde managers, David Moyes, Simon Grayson en Coleman, kunnen de hooggespannen verwachtingen niet waarmaken.

Een mislukte transferdeal in de slotfase van de winterse transferperiode is exemplarisch voor het uiterst lastige werkklimaat waar Bain mee te maken heeft in het voetbalgekke Sunderland. De Schotse bestuurder denkt de overal makkelijke scorende Chris Martin binnen te hebben, maar het feestje gaat niet door. Ondanks het inplannen van een medische keuring en het contract dat al klaarligt kiest Martin op het laatste moment voor een verhuurperiode bij het veel beter presterende Reading. Bain kan zijn onvrede maar moeilijk verbergen als hij telefonisch het slechte nieuws ontvangt van de zaakwaarnemer van de aanvaller.

Hoofdrol voor Charlie Methven
De zomer van 2018 staat in het teken van grote veranderingen bij het afgegleden Sunderland. De Amerikaanse miljardair Ellis Short verkoopt de club aan een consortium dat onder leiding staat van Stewart Donald, een vermogende zakenman uit Oxford. De nieuwe eigenaar staat graag tussen de supporters in en een biertje met fans slaat hij nooit af. De grote ster echter van het tweede seizoen is algemeen directeur Charlie Methven, de opvolger van Bain. De aanhangers en zeker ook de kantoormedewerkers moeten duidelijk wennen aan de bevlogen en zeer ambitieuze zuiderling. Methven heeft jaren in het bruisende Londen gewerkt en treft tot zijn ergernis een heel andere mentaliteit aan in Sunderland. Wat ook niet helpt is dat er verschillende financiële lijken uit de kast vallen na het afscheid van Bain en Short.

De hyperactieve Methven zorgt onbedoeld voor een aantal hilarische scènes in het tweede seizoen van de veelbesproken Sunderland-documentaire. De executive director wil per se opzwepende dansmuziek horen als de spelers het Stadium of Light betreden en hij oefent het ritueel alvast uitgebreid met zijn assistent. Het volgende doel van de onvermoeibare Methven is het verbreken van het bezoekersrecord in League One, sinds 2008 in handen van Leeds United. Vooral de sympathieke marketingmanager Sophie Ashcroft heeft tijdens die missie geen moment rust. Op Boxing Day in 2018 wordt de droom werkelijkheid, want maar liefst 46.039 bezoekers zien Sunderland met 1-0 winnen van Bradford City. De grootste droom echter, snelle promotie naar de Championship, eindigt in een nachtmerrie.

Dubbele nachtmerrie op Wembley
Duizenden hondstrouwe Sunderland-fans reizen in mei 2019 af naar Wembley voor de finale van de play-offs om promotie tegen Charlton Athletic. Ver in blessuretijd trekt de Zuid-Londense club de 2-1 zege naar zich toe, nadat Sunderland nog wel heel vroeg op 0-1 was gekomen. De bloedfanatieke Donald en Methven kunnen op de tribune nauwelijks geloven wat ze meemaken. De tweede zeperd in de Engelse voetbaltempel in enkele maanden tijd, want in de eindstrijd van de EFL Trophy Final in maart trekt Portsmouth na strafschoppen aan het langste eind. De zoveelste dreun voor het grote Sunderland-legioen dat zijn helden in 1973 (!) voor het laatst een grote prijs zag winnen. In dat jaar werd namelijk de FA Cup veroverd. Dat lijkt inmiddels een eeuwigheid geleden.

Ondertussen kijken onder meer Peter Farrer en Andrew Cammiss, twee van de hoofdrolspelers die op de voet worden gevolgd in de twee seizoenen van de documentaire, alweer uit naar het volgende seizoen. Want een leven zonder seizoenkaart van Sunderland is ondenkbaar, ook al is de Premier League verder weg dan ooit. Of er ooit een derde seizoen komt van Sunderland ‘Til I Die is nog niet bekend, al zijn er ontelbaar veel voetbalfans in Engeland en ver daarbuiten die vurig hopen op een vervolg. Het geeft namelijk een heel mooi inkijkje in de wereld van voetbalsupporters die vaker diepte- dan hoogtepunten beleven. Zoals een fan het treffend omschreef: ‘We hebben een waardeloos team, maar wat geeft het? Wij zijn Sunderland, ik zou nog voor ze sterven’.

Sunderland 'Til I Die is te bekijken via streamingdienst Netflix.