‘Ik ben 23 en heb genoeg tijd om veel te kunnen verdienen in dat soort landen’
Nederlandse profvoetballers zijn in alle uithoeken van de wereld te vinden, van de spotlights van de grote Europese competities tot de meer avontuurlijke dienstverbanden op andere continenten. In de rubriek Over de Grens spreekt Voetbalzone wekelijks met een speler die buiten de landsgrenzen actief is. Met deze keer aandacht voor Bart Straalman, die na een mislukt avontuur in Noorwegen zijn plaats gevonden heeft in Frankrijk.
Door Chris Meijer
Bart Straalman stapte twee weken geleden vol goede moed het trainingsveld bij Grenoble Foot 38 op voor de start van de voorbereiding op het nieuwe Ligue 2-seizoen. Maar hoe goed hij ook om zich heen keek, nergens kon hij een bal ontdekken. “Het was pittig, heel pittig”, luidt het korte en duidelijke antwoord van de 23-jarige verdediger op de vraag hoe de eerste trainingsweken in dienst van zijn nieuwe Franse club hem bevielen. “In Nederland worden we al chagrijnig als de looptrainer een middagje de tijd krijgt om te doen wat hij wil, maar hier hebben die mensen de hele voorbereiding vrij spel. De eerste week was het vooral lopen op de atletiekbaan. De bal zag je alleen bij wat kort technisch werk, passen en trappen, maar daar hield het wel mee op.”
Op het eerste oog leek Straalman in april razendsnel promotie te hebben gemaakt in Frankrijk. In januari tekende hij bij het eveneens in de Ligue 2 uitkomende Rodez Aveyron Football, waar hij door de uitbraak van de coronacrisis en het daardoor stopzetten van de Franse competities slechts vier wedstrijden speelde. Toch werd hij kort daarna gepresenteerd bij Grenoble, dat zeven plekken hoger eindigde op de ranglijst dan Rodez. “Goede indruk achtergelaten in vier wedstrijden, hè”, lacht Straalman over de twee overwinningen en twee remises die hij met Rodez meemaakte. De Achterhoeker haast zich echter om direct uit te leggen dat het een halfjaar geleden al de bedoeling was dat hij vanaf komend seizoen voor Grenoble zou uitkomen. De Franse voetbalbond stond niet toe dat hij in januari al bij Grenoble zou tekenen en dan een halfjaar verhuurd zou worden, waardoor zijn nieuwe club met het voorstel kwam om de tweede helft van afgelopen seizoen op contractbasis bij Rodez te spelen.
“Ik kon in de tussentijd wennen aan Frankrijk, de competitie leren kennen en de taal onder de knie krijgen. Dat was een fijne periode om even te acclimatiseren en wat speelminuutjes te maken. Het is natuurlijk in fysiek opzicht veel zwaarder dan wat ik gewend was, daar heb ik aan kunnen ruiken en ik weet nu wat ik kan verwachten”, vertelt Straalman over zijn korte tijd bij de nummer zestien van het afgelopen afgebroken Ligue 2-seizoen. “Het stond daar echt in het teken van overleven. Rodez was een hele kleine club. Heel fijn ook, een groep jongens die al vanaf het vierde niveau bij elkaar zat en met z’n allen omhoog zijn gegaan. Je merkte echt dat het een vriendengroep was, die aan het strijden was om in de Ligue 2 te blijven. Ik ben heel blij dat het gelukt is.”
“Bij Rodez waren de faciliteiten wel wat minder, daar schrok ik in het begin wel van. Je moest bijvoorbeeld je trainingskleren zelf thuis wassen. Iedereen kwam dan in zijn trainingskleren naar de club. Daar dacht ik wel van: dit is best gek, dat heb ik nog nooit meegemaakt. Dit is heel iets anders dan ik gewend was”, gaat Straalman met een glimlach verder. In het Zuid-Franse Rodez vormde de taal het voornaamste struikelblok. “Ze spraken amper Engels, ook de spelers niet. Ze probeerden wel echt alles, met handen en voeten. Dat stelde me op mijn gemak, al verbaasde ik me er ook wel over dat een heel hoop jonge mensen geen woord Engels spraken. Bij Grenoble spreekt 75 procent al goed Engels, dat scheelt wel een hoop. Frans is een hele lastige taal, want ze praten supersnel. Wat er in het veld gezegd wordt, spreek ik al en kan ik begrijpen. Maar echt een goed gesprek voeren in de kleedkamer met een ploeggenoot, dat zit er nog even niet in. Vanaf augustus krijg ik een leraar en dan gaat het al wat sneller. Ik heb ook een app geïnstalleerd, waardoor ik het op gang kan houden. Je hoort en je ziet dingen, daardoor pak je het wel op.”
Toen bekend werd dat het Ligue 2-seizoen stilgelegd zou worden vanwege de coronacrisis, stapte Straalman op dezelfde dag nog het kantoor van de directeur van Rodez binnen. Na een positief antwoord, keerde hij direct terug naar Nederland om pas twee weken geleden definitief weer terug te keren naar Frankrijk. “Door de coronacrisis was het heel fijn dat ik al een contract had liggen bij Grenoble. Want stel dat je in deze periode niks hebt, is dat toch een lastige tijd.” Door de aanwezigheid van Kristófer Kristinsson - een IJslander die Nederlands spreekt dankzij zijn verleden bij Willem II - en landgenoot Terell Ondaan wist Straalman in de afgelopen weken snel zijn plek te vinden bij Grenoble. “We hebben een leuk team, het niveau is goed en men wil hier echt voetballen. Dat hadden ze me voorgehouden en dat is de reden dat ik voor Grenoble gekozen heb, eigenlijk. Er lopen goede voetballers rond, die de bal willen en een beetje op de Nederlandse manier spelen, al is het allemaal wat fysieker.”
Dat het bij Grenoble voorlopig uitpakt zoals men van tevoren geschetst had, is voor Straalman door zijn eerste buitenlandse avontuur misschien nog wel van bovengemiddeld belang. Hij besloot in het voorjaar van 2019 na tien jaar bij De Graafschap te hebben gespeeld een nieuwe contractaanbieding naast zich neer te leggen omdat hij toe was aan een nieuwe uitdaging. “Het was de eerste keer dat ik op mezelf ging wonen, dus dan wil je niet in een louche land zitten waar van alles mis kan gaan. Ik werd alle kanten op geslingerd met zogenaamde aanbiedingen. Omdat ik bij De Graafschap aanvoerder was geweest, maakte ik me niet zo druk. Iedereen heeft een bepaalde mening, dus dat was wel even lastig”, bekent hij. Bij de aanbieding van het Noorse Sarpsborg 08 kreeg Straalman een goed gevoel.
Sarpsborg speelde twee seizoenen terug nog in de groepsfase van de Europa League, maar was een jaar geleden verwikkeld in een strijd tegen degradatie uit de Eliteserien. ‘Iemand op jouw positie is geblesseerd geraakt tot het einde van het seizoen. Je bent aanvoerder geweest bij De Graafschap, dus we willen dat jij de nieuwe leider van onze defensie wordt. We zijn een team dat graag wil voetballen’, kreeg Straalman van trainer Geir Bakke en sportief directeur Thomas Berntsen te horen. Dat zag hij wel zitten: speeltijd leek gegarandeerd, in Noorwegen is alles over het algemeen goed geregeld en er bestond perspectief op een volgende stap naar bijvoorbeeld de sterkere competities van Zweden of Denemarken. De eerste maand was er voor Straalman in principe nog geen vuiltje aan de lucht in het nabij de Zweedse grens gelegen Sarpsborg.
Het duurde twee weken voor Straalman speelgerechtigd was, een periode die hij gebruikte om voor zichzelf te trainen en de mensen bij zijn nieuwe club te leren kennen. Op het moment dat hij eenmaal vrijgegeven was, stond hij direct aan de aftrap tegen de Noorse grootmacht Rosenborg BK (1-1). Een week later ruimde Bakke andermaal een basisplaats in voor Straalman tegen Viking FK en in het met 2-1 verloren duel eiste hij een hoofdrol op, met een doelpunt én een veroorzaakte strafschop. “Sindsdien heb ik niet meer gespeeld. Het is eigenlijk een gek verhaal, ik weet niet wat er aan de hand was. Ik weet het gewoon écht niet. Er was met mij ook een Franse jongen (Lenny Nangis, red.), die heeft zelfs nul minuten gemaakt. Dat vind ik zo bizar. Het ging niet goed met de club, daarom haalden ze spelers en die werden uiteindelijk niet gebruikt. Het is niet dat ik ruzie heb gemaakt of elke avond dronken in de bar zat. Ik trainde goed, speelde voor mijn gevoel twee prima wedstrijden en toen was het ineens klaar.”
Eigenlijk wilde Straalman direct al naar Bakke stappen om verhaal te halen, maar de Portugese assistent-trainer Frederico Pereira Henriques Morais met wie hij goed kon opschieten raadde hem dat af. ‘Ik zou het niet doen, want heel veel buitenlandse spelers hebben dat gedaan en hebben nooit meer een minuut gemaakt’, zei Morais. “Nou, oké, ik heb even gewacht. Maar op gegeven moment werd ik zelfs buiten de selectie gehouden bij wedstrijden en toen had ik niks meer te verliezen. Er kwam bij de trainer ook niks zinnigs uit, hij gaf in principe nergens antwoord op. We hebben de technisch directeur die me gehaald had ook dingen gevraagd, maar die zei alleen maar: ‘Doe maar rustig, volgende wedstrijd ga je waarschijnlijk spelen’. Ik had het op gegeven moment afgesloten terwijl ik er nog zat, het was gewoon lekker trainen en de tijd uitzitten.”
Toen zijn contract tegen het einde van 2019 afliep, wist Straalman niet hoe snel hij Noorwegen moest verlaten. Maar maakte de in zijn eigen woorden mislukte periode bij Sarpsborg hem kritischer in de keuze voor zij volgende club? Straalman twijfelt even voor hij antwoord geeft. “Niet per se kritischer, maar ik blijf het sowieso lastig vinden om een keuze te maken. Als een club je wil, hangen ze toch het mooiste verhaal op. Het is aan jou om daar doorheen te prikken en te kijken hoe het echt is. Eigenlijk kan je achteraf pas echt zeggen of je een goede keuze hebt gemaakt”, zo luidt zijn conclusie. “Nadat ik terugkwam uit Noorwegen waren er veel vage clubs, dat je hoort dat er interesse is, maar er nog geen contract op tafel ligt dat ik had gezien. Je weet niet of het concreet gaat worden. Dan krijg je vage verhalen, van: die wil je wel hebben, maar die moeten nog daar op wachten. Er was bijvoorbeeld interesse vanuit Kazachstan, een land waar je misschien sowieso al vraagtekens bij hebt. Je krijgt beste bedragen om je oren, maar ik wilde er pas echt goed over nadenken als ik het contract zwart op wit kon inzien. Uiteindelijk gaat het als voetballer een stukje over geld, maar ik ben nog 23 en heb genoeg tijd om veel te kunnen verdienen in dat soort landen. Sportief is het belangrijk dat ik lekker voetbal, mijn minuutjes maak en dan komt het geld vanzelf wel. Het wordt een stap omhoog of op gegeven moment toch een avontuur in zo’n gek land.”
Voorlopig gokt Straalman eerst nog op een stap omhoog vanaf of met Grenoble. “De Ligue 1 is niet per se het doel, ik wil een vaste waarde worden in het elftal en misschien promoveren we wel. Anders moet je jezelf in de kijker zetten, vanuit deze competitie kan je mooie stappen maken naar een betere club in Frankrijk of ergens anders. De faciliteiten, de mensen in dienst, de manier van spelen: Grenoble wil gaan vechten voor promotie en je ziet dat dat de standaard is. De Ligue 2 is een hele zware competitie, het is lastig om bovenin mee te draaien”, zo is Straalman enigszins voorzichtig over de promotiekansen van Grenoble. Vanaf 22 augustus moet blijken of GF38 na elf jaar aanspraak kan maken op een terugkeer naar de Ligue 1. De tegenstander op de dag dat Straalman zijn eerste minuten voor Grenoble kan maken? Juist, Rodez. Met een glimlach: “Het is dan ook nog eens mijn verjaardag. Dus alles komt in één keer bij elkaar.”