‘Hun levens zijn geruïneerd door het mismanagement van de club’
BOLTON – Bolton Wanderers gold vanaf de eeuwwisseling jarenlang als een gevestigde naam in de Premier League. Onder leiding van Sam Allardyce groeiden the Trotters van een bescheiden laagvlieger uit tot een gewaardeerde subtopper, met twee campagnes in de UEFA Cup als hoogtepunt. Na vier seizoenen in de top tien volgden vier seizoenen in de onderste regionen van de hoogste Engelse divisie. In 2012 viel op de laatste speeldag het doek en was degradatie een feit, met grote sportieve en ook financiële consequenties.
Door Tim Siekman
Bolton is momenteel in de onderste regionen van de Championship terug te vinden. Degradatie naar de League One, de competitie waarin de club in het seizoen 2016/17 al acteerde, dreigt wederom. Met name nipte nederlagen valt de ploeg van manager Phil Parkinson, vanaf de zomer van 2016 eindverantwoordelijke van de club, ten deel. Slechts 3 van de 26 wedstrijden dit seizoen werden met drie doelpunten of meer verloren, met als dieptepunt de beschamende 6-0 nederlaag tegen Hull City op nieuwjaarsdag. De sportieve malaise in combinatie met de financiële perikelen zorgen voor een constante stroom aan negatieve berichtgeving over Bolton.
Reden genoeg voor verschillende bloggers om op maandag 7 januari gezamenlijk een helder statement naar buiten te brengen over een aankomende demonstratie. “De naam van Bolton Wanderers is de laatste tijd constant door het slijk gehaald. De ooit zo trotse club is onderworpen geweest aan de vernedering van liquidatieprocedures en de schaamte dat de salarissen van de spelers en stafleden niet konden worden uitbetaald. De levens van de niet-voetbalstaf, net als die van degenen die naar Bolton zijn verhuisd met het voorwendsel van een carrière op de lange termijn, zijn geruïneerd door het mismanagement van de club door Ken Anderson (eigenaar en voorzitter, red.).”
“Gezien al deze aspecten tezamen voelen wij dat er geen andere keuze rest dan het organiseren van een demonstratie vóór, tijdens en na de wedstrijd tegen West Bromwich Albion op maandag 21 januari. Voor de camera's van Sky Sports moeten we onze onvrede laten horen. Dit is onze voetbalclub. We moeten niet werkeloos toezien hoe het verdwijnt. We hebben een lange, trotse 145-jarige historie die behouden moet blijven. Dit is een oproep tot mobilisatie! We moeten in actie komen en ervoor zorgen dat voetbalclub Bolton Wanderers hier is om te blijven. Genoeg is genoeg. Was getekend: The Lion of Vienna Suite, Burnden Aces, Trotters Blog, Vital Bolton, The Burnden Way en de fans van voetbalclub Bolton Wanderers.”
Vertrek Sam Allardyce rampzalig
In het vorige decennium was Bolton een vertrouwde naam in de Premier League, met voetballers die bij de gemiddelde fan van Engels voetbal wel een belletje doet rinkelen. Spelers als Juski Jääskeläinen, Ricardo Gardner, Kevin Nolan en Kevin Davies groeiden door hun trouwe staat van dienst uit tot clubiconen, terwijl ook fenomenen als Jay Jay Okocha en in mindere mate Iván Campo en El Hadji Diouf op handen werden gedragen. Sam Allardyce wist na jarenlang schaven een team te smeden dat steevast in het linkerrijtje eindigde. De oud-verdediger van the Trotters was de koning te rijk bij zijn grote liefde. In april 2007, twee speelrondes voor het einde van het seizoen, kwam het bericht dat insloeg als een bom: Allardyce stapte op.
Destijds lieten zowel club als trainer weinig los. Jaren later legde Big Sam uit dat een gebrek aan ambitie bij Bolton de reden was voor het vertrek. “Ik zal niet liegen. Mijn hart brak toen ik Bolton verliet. Maar mentaal moest ik verder”, zei de trainer in november 2017 tegen Bolton News. “Het ontbrak de club destijds aan de ambitie die ik wel had. Ik had het gevoel dat zij niet de ambitie hadden om te bereiken wat ik geloofde dat de staf, de ploeg en ik konden bewerkstelligen. Vandaar zag ik geen heil om te blijven. Een sneu einde aan de beste jaren van mijn leven.” Allardyce was van mening dat met enkele gerichte investeringen een serieuze kans op Champions League-voetbal mogelijk was, maar kreeg nul op het rekest van voormalig voorzitter Phil Gartside en Eddie Davis, die vanaf december 2003 de eigenaar van Bolton was.
Allardyce praatte in de loop der jaren met grote namen als Samuel Eto'o en Rivaldo, maar Bolton had financieel geen poot om op te staan, gezien de tientallen miljoenen euro's schuld. Een schuld die gestaag groeide, mede door aankopen na het tijdperk-Allardyce zoals Johan Elmander, Gary Cahill en Fabrice Muamba. Van 2007 tot 2011 groeide het salarishuis van 34 miljoen euro naar 62 miljoen, terwijl de prestaties achterbleven. Bolton degradeerde in 2012, net voordat de tv-inkomsten in Engeland drastisch omhoog gingen. De club gokte op een snelle terugkeer door grootverdieners te behouden en enkele grote vissen binnen te hengelen. De Premier League bleek echter onhaalbaar en in 2016 verkocht Davies, die ruim 200 miljoen euro in Bolton had gestoken, de club aan een van de meest gehate actoren in het hedendaagse Engelse voetbal: Ken Anderson.
Forse kritiek op eigenaar Ken Anderson
Met een schuld van circa 245 miljoen euro moest Anderson Bolton weer financieel gezond proberen te maken. Onder anderen Rob Holding (Arsenal) en Zach Clough (Nottingham Forest) werden verkocht, maar grote vooruitgang bleef uit. Spelers gingen staken vanwege het uitblijven van salarisbetaling en derden kregen lange tijd eveneens geen geld voor hun geleverde diensten en producten. Anderson besloot uiteindelijk de salarissen uit eigen zak te betalen, ook omdat een deal met de Professional Footballers' Association 'niet de ideale route' voor Bolton zou zijn. Dat Anderson een korte tijd de salarissen voor zijn rekening nam, vonden de fans niet meer dan terecht, aangezien hij in het boekjaar 2016/17 ruim 580.000 euro opstreek vanwege 'advieskosten'.
In september was het Davies die zijn oude club een dienst verleende door vier dagen voor zijn dood 5,5 miljoen euro te lenen, een bedrag dat werd gebruikt om Blue Marble Capital Ltd, de grootse schuldeiser, tevreden te stellen. Het bedrag van de oud-eigenaar voorkwam niet alleen een naderend faillissement, maar ook een aftrek van twaalf punten én een transferverbod van de English Football League. Waar Davies na zijn dood werd geprezen om zijn inzet en passie voor Bolton, krijgt Anderson veel klappen te verwerken. The Bolton Wanderers Supporters' Trust meldde onlangs aan Bolton News 'zich grote zorgen te maken over de financiële stabiliteit en levensvatbaarheid van onze club onder de huidige eigenaar'.
Naast spelers en supporters zijn ook andere clubs woedend op Anderson. Zo wacht competitiegenoot Norwich City nog op het geld van Bolton inzake het salaris van huurlingen Yanic Wildschut en Remi Matthews, terwijl Forest Green Rovers, uitkomend in de League Two, bij monde van voorzitter Dale Vince afgelopen week eveneens onvrede uitte. Bolton moet nog vier maanden salaris van gehuurde spits Christian Doidge betalen aan de club, tot ergernis van Vince, die Anderson 'een schurk' noemt. “Ze hebben niets betaald, echt niets. Het boeit ze niet. Anderson zegt: 'Je kan een faillissementsaanvraag doen en ons failliet laten gaan. Het boeit mij niet, ik ben een secured lender. Ik krijg mijn geld wel terug en jij krijgt maar een fractie.'” Anderson verdedigde zich met een uitgebreid statement tegen de uitlatingen van Vince. De Bolton-eigenaar vond Vince onder meer 'aandachtsgeil' en 'een van de vreemdste personen' die hij ooit is tegengekomen in de voetballerij.
The Muppet Christmas Carol
Deze week kwam ook naar buiten dat zowel HRMC, de Britse belastingdienst, als agentschap Stellard Group faillissement heeft aangevraagd voor Bolton. Voor eerstgenoemde instantie is dit al de vijfde keer in vijftien maanden dat men aan de bel trekt. Dat Anderson zijn Waterloo gaat vinden bij Bolton, staat gezien de recente ontwikkelingen bijna vast. Naast de juridische problemen heeft Anderson ook steeds meer te maken met groeiende haat jegens zijn persoon. Spelers, fans en clubs hekelen de strapatsen van de eigenaar, waarbij Forest Green dinsdag zelfs aankondigde shirts met de tekst 'No Ken Do' te gaan verkopen. De opbrengst gaat naar The Bolton Wanderers Supporters' Trust, dat campagne voert tegen de eigenaar. Zelfs het lokale, gerespecteerde Bolton News kwam in aanvaring met Anderson.
Marc Iles is een van de mensen die de ontwikkelingen rond Bolton nauwgezet volgt. De journalist bericht al jarenlang over het reilen en zeilen van the Trotters en deinst er niet voor terug kritische noten te kraken, ook als dit Anderson aangaat. Toen in december bekend werd dat Bolton de salarissen van de werknemers uit de vorige maand alsnog had betaald, plaatste de verslaggever op Twitter een ludieke GIF van Scrooge van The Muppet Christmas Carol. Iles wilde aangeven, zo schreef hij later, dat door het ontvangen salaris Kerstmis alsnog was gered voor de werknemers en hun families. Anderson vatte het echter op als een belediging en kwalificeerde het bericht als 'aanstootgevend' en 'amateuristisch'. Hij voegde eraan toe 'twijfels te hebben over de toon en accuratesse van zijn verslaggeving in de afgelopen tijd'. Gevolg: Iles werd tijdelijk verbannen van de club.
“Ik zou graag continu willen schrijven over voetbal in plaats van de financiële malaise, maar helaas hebben zich maar weinig momenten voorgedaan sinds de komst van Ken Anderson en Dean Holdsworth (voormalig mede-eigenaar, red.) dat ik dat ook echt kon doen”, zo luidde de reactie van Iles. “Een Championship-club runnen, is een kostbare aangelegenheid en het is steeds meer duidelijk geworden dat meneer Anderson niet de financiële capaciteiten heeft om dit op de lange termijn in goede banen te leiden. (...) Het succes van onze krant is onlosmakelijk gelinkt met die van de club sinds de allereerste dag dat iemand tegen een bal trapte op Pike's Lane. Als het team goed draait, doen wij dat ook. Maar we kunnen ons nieuws niet uitkiezen en onze ogen niet sluiten. Als dingen slecht gaan, moeten wij dat ook zeggen.”