‘Hij is een populist par excellence, de Donald Trump van het Duitse voetbal!’

Afgelopen dinsdag stapte Reinhard Grindel op als voorzitter van de Duitse voetbalbond (DFB). De positie van de 57-jarige president was onhoudbaar geworden na twee onthullingen over dubieuze handelingen van de bestuurder. Grindel trad in april 2016 aan, maar wist nooit te overtuigen als leider van de DFB. De bobo was allesbehalve geliefd en weinig mensen waren dan ook rouwig dat 'de Donald Trump van de Duitse voetbalwereld' noodgedwongen zijn afscheid aankondigde.

Door Tim Siekman

Vrijdag 29 maart bracht Der Spiegel naar buiten dat Grindel zich een jaar lang schuldig had gemaakt aan fraude. De Duitser had als voorzitter van de raad van toezicht van een dochtermaatschappij van de DFB betalingen ter hoogte van 78.000 euro ontvangen. Grindel had deze transacties moeten aangeven, maar verzuimde hierin, aldus het invloedrijke weekblad. De naam van de DFB werd te grabbel gegooid en de voetbalbond schroomde dan ook niet om met een statement duidelijk te maken dat Grindel wel degelijk correct had gehandeld in deze kwestie.

Afgelopen maandag kreeg de in opspraak geraakte Grindel het laatste zetje van BILD. De Duitse boulevardkrant meldde dat de bestuurder in 2017 een horloge ter waarde van zesduizend euro cadeau had gekregen van Grigori Surkis. De oligarch is voormalig voorzitter van de Oekraïense voetbalbond en zit samen met Grindel in het uitvoerend comité van de UEFA. Grindel noemde het een privégeschenk, maar erkent dat hij heeft verzuimd om navraag te doen naar de waarde. Hij zag in dat hij 'de vooroordelen tegenover hoogwaardigheidsbekleders en bestuurders in het voetbal' bevestigde en stapte op.

Grindel was namelijk niet de eerste Duitse bobo die het veld moest ruimen vanwege dubieuze praktijken, aangezien hij in 2016 de opvolger werd van Wolfgang Niersbach, die was gestopt vanwege het omkoopschandaal rondom het WK van 2006 in Duitsland. Veel Duitse voetbalfans waren al in een eerder stadium uitgekeken op Grindel. Onder zijn leiding werd bijvoorbeeld maandagavondvoetbal geïntroduceerd en veranderden de aanvangstijden van de duels. De taken van Grindel worden voorlopig overgenomen door ondervoorzitters Reinhard Rauball en Rainer Koch.

'Grindel begaat zoveel flaters'
Verschillende prominenten waren de afgelopen periode al zeer kritisch op het doen en laten van Grindel. "Als je zo'n functie bekleedt en dergelijke dingen aan het licht komen, moet je op z'n minst met argumenten komen om de verhalen zo snel mogelijk in de kop te drukken", zei recordinternational Lothar Matthäus bij Sky Deutschland. "Opstappen is een juist besluit. De onthullingen laten geen andere keuze. Er speelden ook verschillende meningen en ideeën binnen de DFB. Als je alles bij elkaar neemt, is dit de beste beslissing voor het Duitse voetbal. De DFB onder leiding van de heer Grindel heeft de afgelopen maanden veel dingen verkeerd getaxeerd. Een frisse wind is dringend nodig."

Harald Stenger, voormalig perschef van de DFB, was vernietigend. "Grindel heeft veel geldingsdrang en is een populist par excellence. Soms denk ik: hij is de Donald Trump van het Duitse voetbal! Hij begaat zoveel flaters", zei Stenger, die bij Sport 1 wees op de wispelturigheid van Grindel en zijn makke dat hij vaak snel zijn mening moet bijstellen. "Mensen binnen de DFB lachten hem echt uit." Dat het onbarmhartige en veel bekritiseerde afscheid van Mats Hummels, Jérôme Boateng en Thomas Müller bij de nationale ploeg van Duitsland niet beter georkestreerd was, was volgens Stenger ook grotendeels de schuld van Grindel.

De positie van Grindel stond al ter discussie sinds het afgelopen WK in Rusland en zijn geschil met Mesut Özil. De middenvelder ging voorafgaand aan het eindtoernooi, net als Ilkay Gündogan, op de foto met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan en dat leidde tot kritiek in Duitsland. Özil stopte na het WK als international vanwege 'racisme en respectloosheid' en wees met de beschuldigende vinger naar Grindel. "Na de foto met Erdogan vroeg bondscoach Joachim Löw om mijn vakantie af te breken en om een gezamenlijk statement af te leggen", zo liet Özil weten in een statement. "Ik heb Grindel daarna geprobeerd om over mijn achtergrond te vertellen, zodat ik de redenen van de foto kon uitleggen. Maar hij was vooral geïnteresseerd in zijn eigen politieke kijk en brandde mijn mening af."

"Zijn gedrag was neerbuigend, maar we waren het erover eens dat het het beste was om op het voetbal te concentreren", aldus de creatieveling, die na het WK werd geconfronteerd met de uitspraken van Grindel dat de voetballer zich opnieuw moest verantwoorden voor zijn bezoek aan Erdogan. "Ik wil niet langer de zondebok zijn voor iemand die niet in staat is om zijn werk goed uit te voeren. Ik weet dat hij mij na de bewuste foto uit het team wilde zetten, maar Löw en Oliver Bierhoff (teammanager, red.) hebben het voor mij opgenomen en hebben mij verdedigd. In de ogen van Grindel en zijn achterban ben ik een Duitser wanneer we winnen, maar een immigrant wanneer we verliezen."

Özil stelde tevens dat mensen die zich racistisch uitlaten geen vertegenwoordigende functies mogen bekleden bij de DFB. De middenvelder doelde daarmee op Grindel, die als lid van de Duitse bondsdag namens het CDU in 2004 zei dat 'multiculturalisme in de realiteit een mythe en een levenslange leugen' is. "Dit was een enorm moeilijke beslissing om te nemen", zei Özil. "Maar wanneer hooggeplaatste DFB-officials mij behandelen zoals ze hebben gedaan, geen respect hebben voor mijn Turkse roots en mij gebruiken als politieke propaganda, dan is het genoeg. Dat is niet waarvoor ik voetbal. Racisme mag nooit geaccepteerd worden."

Wie volgt Reinhard Grindel op?
Het Duitse voetbal is ondanks de breuk nog lang niet van Grindel verlost. De voormalig politicus neemt de komende twee jaar nog zitting in het uitvoerend comité van de UEFA én is in dezelfde rol voor nog eens vier jaar actief bij de FIFA. Beide functies, waarvoor Grindel jaarlijks in totaal 500.000 euro opstrijkt, zijn niet verbonden aan het voorzitterschap van de DFB, waardoor de voormalig preses niet hoeft te wijken. Sterker nog: Grindel moet bij de internationale voetbalbonden de komende tijd de belangen van het Duitse voetbal vertegenwoordigen. Volgens critici moet Grindel de eer aan zichzelf houden en zijn functies bij beide organen neerleggen.

De UEFA en de FIFA hebben nog niet gereageerd op het aftreden van Grindel. Het is goed mogelijk dat beide bonden binnenkort alsnog afscheid van hem gaan nemen. Zo zei een anonieme UEFA-functionaris in gesprek met Die Welt dat de situatie 'onhoudbaar' is geworden voor Grindel. "Hij is een goede man, maar we hebben geen andere optie", zo klinkt het. Daarnaast is de relatie tussen Grindel en FIFA niet optimaal. Afgelopen september vroeg de Duitser aan voorzitter Gianni Infantino in een uitgelekte correspondentie om zich 'neutraal' op te stellen inzake de toewijzing van het EK van 2024. Grindel vreesde dat de invloedrijke Infantino, die de Turkse kandidatuur prees bij zijn bezoek aan Erdogan, het Duitse bid zou dwarsliggen.

Inmiddels wordt er volop gespeculeerd over wie Grindel moet opvolgen als preses van de DFB. Veel relatief onbekende namen passeren de revue, maar ook bekende oud-profs als Bierhoff, Rudi Völler, Christoph Metzelder en Philipp Lahm worden genoemd. Het lijkt echter onwaarschijnlijk dat een van de twee laatstgenoemde oud-voetballers het nieuwe gezicht wordt van het Duitse voetbal. Metzelder wordt naar verluidt de nieuwe Sportdirektor van Schalke 04, terwijl Lahm niet zit te wachten op de functie. Nog voor het aftreden van Grindel was de oud-verdediger van Bayern München kraakhelder: "Ik heb absoluut niet de ambitie om president van de DFB te worden."