‘Het zou heel fijn en tof zijn om ooit terug te keren naar Nederland’

Nederlandse profvoetballers zijn in alle uithoeken van de wereld te vinden, van de spotlights van de grote Europese competities tot de meer avontuurlijke dienstverbanden op andere continenten. In de rubriek Over de Grens spreekt Voetbalzone wekelijks met een speler die buiten de landsgrenzen actief is. Met deze keer aandacht voor Ivan Pavlic, die geboortestad Rotterdam op zijn veertiende achter zich liet en via Royal Antwerp afgelopen zomer bij het Portugese Académica Coimbra terechtkwam.

Door Chris Meijer

Als Ivan Pavlic het balkon van zijn appartement in Coimbra opstapt, kan hij het Estádio Cidade de Coimbra zien liggen. Een kolos van een stadion, zeker wanneer je bedenkt dat de bespeler momenteel de nummer achttien van de Liga Portugal 2 is en doorgaans hooguit drieduizend van de dertigduizend stoeltjes kan vullen. Het stadion is een erfstuk van het EK 2004, dat in Portugal gespeeld werd en waar Coimbra een van de acht speelsteden was. “Het is best groot voor een club die op het tweede niveau speelt. Je kunt het een beetje vergelijken met het Philips Stadion, alleen zit het hier nooit vol”, knikt Pavlic. “Ik ken Académica als een club die altijd op het hoogste niveau speelde. Dit is de oudste club van Portugal. Eigenlijk hoort Académica op het hoogste niveau te spelen, maar de laatste jaren gaat het niet top. De ambitie is er om terug naar het hoogste niveau te gaan.”

Het waren die ambities die Pavlic afgelopen zomer deden besluiten om te kiezen voor Académica Coimbra, dat in 2016 degradeerde uit de Primeira Liga en sindsdien op het tweede niveau actief is. “Het hoogste niveau van Portugal is een mooi podium. Ze nodigden me gelijk aan om het stadion en de club te zien, dat gaf een goed gevoel”, geeft de twintigjarige aanvallende middenvelder te kennen. Pavlic - kind van Servische ouders - werd geboren in Rotterdam en bracht in die omgeving de eerste jaren van zijn nog prille loopbaan door, bij Excelsior, Smitshoek en Spartaan’20. Bij laatstgenoemde befaamde Rotterdamse amateurclub werd Pavlic op zijn veertiende ontdekt door scouts van Royal Antwerp. The Great Old haalde hem met zijn moeder, stiefvader, broertje en zusje naar België.

“Het was niet te doen om iedere dag op en neer te gaan. Je laat alles achter: je beste vrienden, familie. Het is wel redelijk dichtbij, maar toch niet om de hoek. Dat was wel lastig als veertienjarige. Achteraf ben ik blij dat ik die offers heb gemaakt, want het heeft me wel gebracht waar ik nu ben”, vertelt Pavlic. De start bij Antwerp was lastig - hij was de eerste zeven maanden niet speelgerechtigd, omdat hij van een Nederlandse amateurclub moest worden overgeschreven naar een buitenlandse profclub - maar uiteindelijk ontwikkelde hij zich stormachtig binnen de jeugdopleiding van de Belgische club.

“Gill Swerts (voormalig verdediger van Feyenoord, Vitesse en AZ en sinds 2019 trainer van Antwerp Onder 21, red.) zag het als iets positiefs dat ik negen jaar in Nederland heb gevoetbald en daarna pas naar België ging. Het Belgische voetbal gaat heel anders, het is harder en fysieker. Ik schrok me rot, de eerste twee jaar moest ik me aanpassen. Andere systemen, je krijgt de nodige schoppen en het voetbal is niet altijd mooi. Dat heeft me geholpen, ik ben fysiek enorm gegroeid. Dat ik dat allemaal heb, is alleen maar positief.” Toen Frank Vercauteren vorig seizoen in de winterstop het stokje van de naar Shanghai Port vertrokken Ivan Leko overnam, hevelde hij Pavlic vanuit de beloften over richting het eerste elftal.

Pavlic behoorde uiteindelijk vier keer tot de wedstrijdselectie van Antwerp, drie keer in de competitie en tijdens het uitduel met Rangers in de Europa League. “Dat was fantastisch, natuurlijk. Je werkt daar keihard voor vanaf het moment dat je in de jeugdopleiding komt. Het is best iets dat je het van zo dichtbij meemaakt. Helaas heb ik geen minuten mogen maken, maar de totaal vier wedstrijden die ik op de bank heb gezeten waren een mooie ervaring.” Antwerp wilde na vorig seizoen door met Pavlic en bood hem een tweejarig contract met een optie voor nog een seizoen aan. Beide partijen raakten het alleen niet eens over het sportieve perspectief voor de jongeling. “Het was geen makkelijke keuze om ‘nee’ te zeggen en naar het buitenland te gaan, maar ik wilde vast deel uitmaken van een eerste elftal en langzaam minuten gaan maken. Ik had verwacht dat Antwerp dat perspectief ook zou bieden, maar het is gelopen hoe het is gelopen. Dan ga je vrij snel kijken naar andere opties. Ik stond wel open voor het buitenland.”

Er waren meerdere opties, maar de keuze van Pavlic viel op Académica. De eerste maanden in Portugal vielen hem zwaar. “Het was wennen. Aan de taal, de mensen, het weer”, somt hij op. “Ik moest alles zelf doen. Koken, bijvoorbeeld. Het eten stond niet langer voor me klaar. Af en toe maakte ik thuis wel een pastaatje, maar hele gerechten… Nee, dat niet. Ik ben nu geen topchef, maar ik kan wel wat koken. Ik moest ook vervoer regelen. Ondertussen heb ik een auto, dat was in het begin niet zo. In de zomer trainden we ‘s ochtends om tien uur en dan loopt de temperatuur al op richting de dertig graden. Een training duurt twee uur, dus na anderhalf uur is het bloedheet. Die hitte was heel moeilijk, de trainingen tijdens de voorbereiding waren zwaar. De voorbereiding met Antwerp vond ik al pittig. Maar dit… De trainingen in combinatie met het weer: echt heel zwaar.”

Tijdens de voorbereiding op dit seizoen speelde Pavlic als invaller mee tegen FC Porto. “Ik viel in als valse spits. Nee, daar speelde ik niet tegen Pepe. Die was nog met vakantie, vanwege het EK. Ik stond tegenover Mbemba, dat is een beer. Dat waren niet de makkelijkste twintig minuten van mijn leven, maar zeker leerzaam.” Het duurde echter even voor deze speelminuten een vervolg konden krijgen toen het seizoen eind juli officieel van start ging. Een week voor de eerste bekerwedstrijd tegen Portimonense kreeg hij te horen dat er een fout was gemaakt met zijn registratie bij de Portugese voetbalbond. “Natuurlijk is het best frustrerend, het gaat toch in je kop zitten en het heeft er voor gezorgd dat de eerste twee à drie maanden best lastig waren.”

Inmiddels heeft Pavlic zijn draai gevonden in Coimbra, in zijn woorden een studentenstad die leeft en te vergelijken is met Breda. Ook in deze tijd van het jaar is de temperatuur daar nog zacht. “Al die Braziliaanse jongens zijn 40 graden gewend, dus voor hen is 25 graden best lekker. Er zijn momenten geweest dat ik met korte mouwen naar buiten kwam en het bloedheet had, terwijl die gasten met een thermoshirt of een trui liepen”, lacht Pavlic. Hij traint met het eerste elftal van Académica en maakt zijn minuten in de Onder 23, het hoogste jeugdelftal dat actief is in de Liga Revelação. “Je speelt tegen Braga, Vitória Guimarães, Sporting, Portimonense, Marítimo, noem ze maar op. Ik wist niet dat die competitie zo leeft en serieus is, het wordt ook uitgezonden op televisie.”

Heeft de stap naar Académica voor hem voorlopig uitgepakt zoals hij verwacht had? “Niet direct, nee. Eigenlijk had ik verwacht dat ik in augustus al basisspeler zou zijn bij het eerste, maar het gaat niet altijd zoals je het wil”, antwoordt Pavlic. Wat hem in dat opzicht niet heeft geholpen, is dat het ambitieuze Académica nog niet draait zoals gehoopt was. Inmiddels maakte hij al drie trainers mee in Portugal: Rui Borges werd op straat gezet net op het moment dat Pavlic speelgerechtigd was en zijn opvolger João Carlos Pereira hield het nog geen twee maanden vol. De resultaten zijn onder de huidige trainer Pedro Duarte in de laatste weken voor de winterstop wat verbeterd. Pavlic hoopt in de tweede seizoenshelft een rol van betekenis te kunnen spelen bij de hoofdmacht. Tijdens het duel met Rio Ave van afgelopen week zat Pavlic voor het eerst bij de wedstrijdselectie, nog zonder speelminuten.

“Ik doe het goed bij de Onder 23, maak mijn doelpunten en minuten en speel goede wedstrijden, dat ziet de trainer van het eerste ook. Ik ben op de deur aan het kloppen. In het voetbal kan het snel gaan. De goede kant op, de slechte kant op. Gelukkig gaat het nu wel de goede kant op. Als ik zo doorga, komt het zeker goed”, zo klinkt het vastberaden. “Ik merkte dat ik vanaf oktober meer mijn ding kon doen op het veld. De stress in mijn hoofd om geforceerd te laten zien dat ik een goede voetballer was zakte een beetje weg. Ik moest gewoon mijn ding doen en laten zien wat ik kon, dat ging makkelijker toen ik ook buiten het veld rust gevonden had.”

Als het aan Pavlic ligt, is Académica niet zijn plafond. “Het zou heel fijn en tof zijn om ooit terug te keren naar Nederland. Ik ben gek op de Eredivisie, ik kijk veel wedstrijden. Maar ik denk dat als speler het best in Italië of Engeland zou passen.” Het moet hem uiteindelijk richting zijn ultieme droom helpen: international worden. Pavlic heeft met Servië, Nederland en België de nodige mogelijkheden in dat opzicht. “Ik zou heel graag voor Servië willen spelen. Dat is zeker iets waar ik nu heel erg naartoe aan het werken ben, om voor een Servisch nationaal elftal uit te komen. Als Nederland ook belt, wordt dat een lastige keuze. Ik moet dat zo makkelijk mogelijk maken en mijn hart volgen, als die keuze komt. Je moet niet luisteren naar familie, je manager, de club of vrienden, maar puur de keuze maken vanuit je hart.”