Het Roemeense supertalent dat Chelsea nog miljoenen schuldig is

De rijke voetbalgeschiedenis kent vele markante, tragische of grappige personages. In de rubriek Vedettes licht Voetbalzone telkens het doopceel van een van die figuren. Adrian Mutu was een van de eerste grote aankopen van Roman Abramovich bij Chelsea, maar zijn gedrag buiten het veld leverde hem ontslag en een jarenlange juridische strijd op.

Door Sander Grasman

De wereld lag na de eeuwwisseling aan de voeten van Adrian Mutu. De talentvolle Roemeen was uitgegroeid tot een grote ster in de Serie A en werd voor veel geld een van de eerste grote aankopen van het Abramovich-tijdperk bij Chelsea. De wereld van de spits zou echter niet lang daarna instorten, toen hij werd betrapt op het gebruik van cocaïne en hij van de ene dag op de andere uitgroeide tot een persona non grata in Londen.

Als tiener kreeg hij in zijn geboorteland de status van halfgod en leek hij voorbestemd de erfgenaam van de mythische Gheorghe Hagi te worden. Alles ging hem voor de wind. Hij had het uiterlijk van een lid van een boyband, de mooiste vrouwen van het land dongen naar zijn hart en de strijd om zijn handtekening tussen de hoofdstedelijke grootmachten Dynamo, Rapid en Steaua liep zo hoog op, dat hij zelfs werd opgesloten door vertegenwoordigers van Dynamo om hem maar uit handen van hun concurrenten te houden.

Al snel is Mutu Roemenië ontgroeid en lonken de Europese topcompetities. Uiteindelijk blijkt de Serie A zijn volgende bestemming. Ook in Italië lacht het leven hem toe. Na een kortstondige aanpassingsperiode bij Inter belandt hij in Parma in een gespreid bedje. Samen met het nieuwe Braziliaanse fenomeen Adriano vormt de Roemeen een dodelijk spitsenduo. De twee notoire feestbeesten vullen elkaar perfect aan, waar de ijzersterke Adriano in de punt speelt en Mutu om hem heen dartelt. Als de Roemeen niet als aangever fungeert, komt hij zelf naar binnen om te scoren.

Als Mutu naar Engeland vertrekt zijn de eerste barstjes in zijn droomleven zichtbaar. Het huwelijk met zijn jeugdliefde dreigt op de klippen te lopen en hij komt moederziel alleen aan in Londen. Eenzaam en met te veel tijd en te veel geld om handen deed hij wat veel rijke, eenzame jonge mannen van zijn leeftijd zouden doen: feesten om hun zorgen te vergeten. Daarbij greep hij niet alleen naar de drank, maar ook drugs en vrouwen kruisten in het Londense nachtleven meer dan eens zijn pad.

De meest bizarre verhalen deden er over de Roemeen de ronde. Zo kwam hij veelvuldig nog half dronken van de nacht ervoor op het trainingsveld aan, maar het meest bizarre verhaal is wel dat een Roemeense tabloid een pornoster zou hebben ingehuurd om seks te hebben met profvoetballers en Mutu een van haar gewillige slachtoffers zou zijn geweest. Er zijn zelfs beelden van de aanvaller die het bloed drinkt van deze Laura Andresan.

Aanvankelijk ging het sportief helemaal nog niet zo slecht met Mutu bij Chelsea. Hij scoorde volop in die eerste maanden en zijn doelpunten werden gevolgd door een steeds luider klinkende ‘Mutuuuu’ dat van de tribunes van Stamford Bridge af rolde. Maar toen zijn vizier rond de kerstdagen een tijdlang minder scherp stond afgesteld en zijn levensstijl van nachtbraker hem steeds meer begon op te breken, bekroop hem meer en meer een gevoel van onzekerheid.

Zijn aan arrogantie grenzende zelfvertrouwen smolt als sneeuw voor de zon. Het bleek een vicieuze cirkel. Hoe meer hij gekweld werd door twijfels, hoe sterker de drang naar iets om dat te verlichten. En dat ‘iets’, zo zou hij later toegeven, waren drugs. Het ging helemaal mis toen Claudio Ranieri ontslagen werd en kersvers Champions League-winnaar José Mourinho hem opvolgde.

De Portugees was kritisch op de fysieke gesteldheid van zijn jonge spits. Hij was ervan overtuigd dat zijn potentiële ster drugs gebruikte en dus liet hij hem regelmatig testen, maar aanvankelijk kwamen al die tests negatief terug. Tot Mutu tegen de wens van de Portugese coach naar zijn thuisland afreisde voor een interland.

De Roemeen was daarvoor nauwelijks in actie gekomen voor de club. Zogezegd zou hij last hebben van een knieblessure, maar daar was niks van te zien, toen hij negentig minuten in het veld stond voor de nationale ploeg in het WK-kwalificatieduel tegen Tsjechië. Niet lang daarna bracht Chelsea naar buiten dat haar speler betrapt was op het gebruik van cocaïne. Mutu werd niet alleen voor onbepaalde tijd geschorst, maar kon zelfs meteen zijn koffers pakken.

Tweets by SJohnsonSport

De Engelse spelersvakbond nam het voor Mutu op en wees daarbij naar eerdere, begripvolle reacties op drugsproblemen van spelers, zoals in het geval van Arsenal-verdediger Tony Adams, maar de club bleef bij haar standpunt. Mutu had een kans gekregen om zijn problemen op te biechten, maar had er daarentegen voor gekozen om Mourinho in zijn gezicht voor te liegen.

Nog voor Mutu’s schorsing van zeven maanden erop zat, werd hij via een kortstondig uitstapje bij Livorno vastgelegd door Juventus. Chelsea wilde niet met lede ogen aanzien hoe hun dure aankoop gratis bij een continentale concurrent terechtkwam en eiste van de weggestuurde speler een schadevergoeding ter hoogte van het aankoopbedrag van diens vervanger Shaun Wright-Phillips.

FIFA vond dat geëiste bedrag van meer dan 22 miljoen pond te gortig, maar oordeelde toch in het voordeel van de Engelsen en maande Mutu tot het betalen van een schadevergoeding van 13,5 miljoen pond. Hierna werd de zaak nog meermaals behandeld, waarbij het er zelfs even op leek dat Livorno en Juventus het bedrag aan Chelsea moesten betalen, maar dat werd door het CAS teruggefloten. Mutu was Chelsea een bedrag van 14 miljoen pond verschuldigd – waarvan de club tot op heden geen cent heeft gezien.

Intussen liet Mutu op zijn oude jachtterrein zien nog prima te kunnen voetballen, al moest hij in Turijn vooral genoeg nemen met een rol als supersub. Nadat Juventus naar aanleiding van het Calciopoli-schandaal teruggezet werd naar de Serie B, maakte Fiorentina 8 miljoen euro over naar de aartsrivaal. In Florence was hij in iets minder dan honderd duels goed voor vijftig doelpunten, maar op 29 januari 2010 gaat het nogmaals helemaal mis.

De Roemeen worstelt al enige tijd met overgewicht en om dat probleem onder controle te krijgen, grijpt hij naar het laxeermiddel sibutramine, dat vervolgens opduikt in het plasje dat hij na het bekerduel tegen Lazio Roma inlevert. Mutu wordt voor negen maanden geschorst. Het betekende het einde van zijn tijd in de Europese top.

Na een mislukt verblijf bij Cesena, werd hij in zijn enige seizoen in de Ligue 1 nog wel clubtopscorer van het Corsicaanse AC Ajaccio en speelde hij vervolgens één jaartje in India, in een vreemdelingenlegioen samen met Wesley Verhoek, de Turk Tuncay, Ivoriaans international Didier Zokora en Nigeriaan Kalu Uche, voordat hij zijn carrière definitief afsloot in eigen land bij ASA Targu Mures.

Waar veel spelers achteraf met een beschuldigende vinger naar anderen wijzen, legt Mutu de schuld vooral bij zichzelf. Hij heeft het naar eigen zeggen bijgelegd met Mourinho en is inmiddels al enige tijd als trainer actief, al zit hij sinds deze week werkloos thuis, nadat hij na een beschamende nederlaag van zijn club Cluj in de beker direct zijn ontslag indiende.

Met de lessen die hij uit zijn eigen spelersloopbaan heeft getrokken, hoopt hij een goede begeleider te zijn voor jonge spelers die moeite hebben te wennen aan de aandacht en druk die er komt kijken bij voetballen op het hoogste niveau. Hulp die hij zelf goed had kunnen gebruiken. Of Chelsea nog werk maakt van de 22 miljoen euro die het nog van hem krijgt, is onduidelijk - zeker nu Abramovich daar niet meer de scepter zwaait.