Het laatste gevecht

Het is pas zes uur ‘s ochtends wanneer Edmund verschrikt wakker wordt. Het zweet staat op zijn voorhoofd. Hij had gedroomd dat hij te laat bij het stadion was om zijn favoriete ploeg kampioen te zien worden. Hij kijkt op zijn telefoon of het überhaupt wel de juiste dag is. Er staat gelukkig echt 9 april 2006. Dit is de dag dat Legia Warschau het kampioenschap binnentikt in de derby tegen het kleine Polonia Warschau, mompelt hij in zichzelf. Edmund kan niet meer slapen en besluit twee uur later om toch maar aan het ontbijt te beginnen. Hij zet Legia Warschau-tv op en kijkt blij naar de tv, wanneer hij alle goals die zijn ploeg dit seizoen maakte één voor één ziet voorbijkomen. Hij hoort zijn jongere broertje snel de trap afrennen alsof de uitwedstrijd al begonnen is.

“Edmund, Edmund, ik hoor van mama dat je twee kaartjes hebt voor het uitvak, je neemt mij wel mee toch?” Edmund kijkt boos naar zijn moeder die aan de andere kant van de kamer zit. “Mam, moet dit nou, Kamil is pas negen jaar, ik ben geen babysitter.” Zijn moeder kijkt hem aan en hij kent die dwingende blik maar al te goed. Van haar kun je geen discussie winnen. Edmund roept vanuit de gang dat Kamil haast moet maken, want hij wil zo snel mogelijk weg. Kamil komt de trap afrennen met twee gloednieuwe sjaals van Legia Warschau. “Wooooow, hoe kom je daaraan,” roept Edmund uit. “Van mama gekregen, omdat je mij meeneemt met je kaartje,” vertelt Kamil met een glimlach op zijn gezicht. Edmund bedankt zijn moeder en krijgt een laatste waarschuwing niet via Aleja Roz en het Park Ujadowski naar huis toe te lopen. Vervolgens rennen de jongens richting het stadion.

Hoe hoog het risico is rondom de wedstrijd, blijkt uit de grote hoeveelheid ME’ers die zijn ingezet en nu zichtbaar zijn. Al vanaf het eigen stadion van Legia Warschau blijkt de ME in grote getalen aanwezig te zijn. Kamil kijkt angstig naar de gewapende mannen met hun kogelvrije vesten en schilden. Hij kruipt dichter tegen zijn broer aan die hem altijd zal beschermen. Eenmaal aangekomen bij het stadion van Polonia is het alleen maar erger. Die dag zouden er uiteindelijk tussen de 1.400 en 1.500 ME’ers worden ingezet, maar dat wisten Edmund en Kamil op dat moment niet.

De spanning bij de uitsupporters is enorm. Nog geen tien minuten is de wedstrijd begonnen of de eerste fakkels worden aangestoken, gevolgd door spreekkoren. De Poolse variant van rennen in je eigen stad wordt ingezet, waardoor de gemoederen gelijk oplopen. De Teddy Boys, de harde kern van Legia zit ook in het uitvak. Zij zijn opgefokt en klaar om te vechten wanneer nodig. Eenmaal aangekomen in de zestigste minuut gebeurt het dan toch: de boomlange Moussa Ouatarra maakte de bevrijdende treffer. Edmund en Kamil springen voor hun gevoel wel tien meter de lucht in. Het uitvak ontploft en wordt een zee van fakkels. “Wisla waar is die titel nou”, wordt door een aantal supporters ingezet. Drie jaar op rij werd Wisla Krakow kampioen; nu is Legia aan de beurt.

Zeker als vier minuten later de tweede treffer wordt gemaakt voor Legia door Edson. Het feest in de stad kan worden gevierd en in het uitvak is het de rest van de wedstrijd feest. Edmund en Kamil houden hun sjaals hoog de lucht in, trots op hun club.

Edmund en Kamil vertrekken na de wedstrijd richting het centrum en lopen naar huis. Vol van emotie beleven ze de wedstrijd nogmaals. “Zag je hoe Edson die bal met zich meenam, echt een Braziliaanse balvirtuoos!” “En wat dacht je dan van Fabianski, die hield alles eruit,” vervolgt Edmund. Het was ook Edmund die halverwege de straat opmerkt dat ze de menigte volgend aangekomen zijn in Park Ujadowski. Ze horen geschreeuw in het park en voelen dat de menigte gaat rennen. Verschrikt proberen zij een uitweg te zoeken. De ME’ers willen het gevaar centraliseren, maar juist door iedereen naar het centrum te drijven escaleert alles. Supporters raken verblind door traangas en worden geraakt met rubberen kogels. Edmund en Kamil vluchten zonder iets te zien een straat in. Het blijkt Aleja Roz te zijn. Nog voordat één van de broers doorheeft waar ze zijn, krijgt Edmund de eerste klap. “Rennen!” roept Edmund tegen Kamil. Maar de kleine Kamil heeft met zijn negen jaar nog niet zulke lange benen als de ultra’s van Polonia. Net zoals de kansloze Edmund niet de kracht heeft dezelfde rake klappen uit te delen als de Polonia ultra’s.

Dat jaar zou Polonia degraderen uit de hoogste divisie, maar ze keken met smacht uit naar de ontmoeting met Legia in 2008, toen ze weer actief waren op het hoogste niveau. Die nacht van het eerste weerzien klonk er in het thuisvak van Polonia heel hard: welkom, welkom, welkom in het mooiste deel van Warschau, Legia. Waarna de sjaals van Legia-fans, die de fans van Polonia eerder hadden weten te bemachtigen werden verbrand. Een sjaal of vlag veroveren door een fan om te brengen of neer te slaan, is een traditie die vooral plaatsvindt tussen Legia-fans en Widzew Lodz-fans, maar ook tussen Wisla Krakow en Cracovia Krakow.

Die nacht steeg de rook op van vele sjaals en vlaggen, waaronder twee sjaals die er nog gloednieuw bij hingen. Als je ze zo zag hangen zou je denken dat ze amper gedragen waren. En terwijl de as van de sjaals opwaaide richting de hemel, klonk het eerste fluitsignaal. De as vloog hoger en hoger, alsof de schimmen van de overleden supporters van bovenaf meekeken.

*Ter nagedachtenis aan alle supporters van Legia Warschau en Polonia Warschau die het leven lieten op 9 april 2006. Velen van hen raakten opgeslokt in de drukte en konden niet ontkomen.