Het bizarre verhaal van ‘Britain’s Brainiest Footballer’: ‘Ik moest dood’

Sommige voetballers vallen na hun loopbaan in een zwart gat, maar er zijn ook spelers die zich zonder aarzelen volledig storten op een nieuwe invulling van hun leven. In de rubriek De Omschakeling licht Voetbalzone een opvallende carrièreswitch of passie van een (oud-)voetballer uit. Deze keer aandacht voor Clarke Carlisle (40), oud-verdediger van onder meer Burnley, Leeds United en Watford. De Engelsman kwam kort na het beëindigen van zijn loopbaan in grote psychische problemen en vond zelfs tweemaal bijna de dood. Tegenwoordig geeft Carlisle voorlichting over depressies en het omgaan met mentale problemen.

Door Rian Rosendaal

Voor Carlisle zal 22 december 2014 voor altijd een inktzwarte dag zijn. De Kerstdagen zijn voor de meeste mensen iets om reikhalzend naar uit te kijken, maar voor hem was er destijds haast geen uitweg meer uit de hel die depressie heet. De gewezen centrumverdediger, met twee interlands voor Engeland achter zijn naam staan, besloot na maanden van struggles om een einde aan zijn nog jonge leven te maken. Carlisle voegde de daad bij het woord door ‘s ochtends vroeg om 07.30 uur ergens op een snelweg in Yorkshire voor een voorbijrazende vrachtwagen te springen. Hij liep daarbij zware verwondingen op en werd door middel van een helikopter met spoed overgebracht naar een nabij gelegen ziekenhuis. De stoere mandekker van weleer raakte door de verschillende verwondingen zelfs in een coma en lag uiteindelijk zes weken in een ziekenhuisbed, maar overleefde wonderwel.

Schok door Engelse voetbalwereld
Het incident met Carlisle schokte de Engelse voetbalwereld. Al snel stroomden de steunbetuigingen van alle kanten binnen. Joey Barton, die net als de oud-verdediger enige jaren bij Burnley speelde, was een van de eersten die de gekwelde Carlisle veel sterkte wenste met het langdurige herstel. "Ik heb zojuist het vreselijke nieuws over Clarke Carlisle gehoord. Mijn gedachten zijn bij zijn vrienden en familie", zo schreef de oud-middenvelder van onder meer Newcastle United en Manchester City op Twitter. Ook de Engelse voetbalbond liet al snel van zich horen via de sociale media. "De gedachten en gebeden van iedereen bij de FA zijn bij Clarke Carlisle en zijn familie in deze loodzware periode. Buiten de voetbalwereld was de schok ook enorm groot. De bekende Engelse politicus Alistair Campbell, bekend om zijn liefde voor Burnley, leefde ook enorm mee met de oud-speler van the Clarets. "Ik hoop echt dat Clarke er weer bovenop komt. Mijn gedachten zijn bij zijn vrouw Gemma en hun twee geweldige kinderen." De echtgenote van Carlisle was vooral dankbaar voor het massale medeleven. "Het is echt overweldigend allemaal. Hartelijk dank daarvoor."

Carlisle toonde veerkracht en kroop langzaamaan uit het diepe dal, zowel geestelijk als lichamelijk. Het voorval zorgde evenwel voor blijvende littekens. Bijna twee maanden na de zelfmoordpoging op de snelweg in het noorden van Engeland keek hij terug op de bijna-doodervaring. Het was volgens hem het absolute dieptepunt van een periode van achttien maanden vol geestelijke pijn. "Ik moest dood", zei Carlisle in niet mis te verstane bewoordingen in een uitgebreid interview met The Sun. "Dit was allesbehalve een vluchtpoging. Het was in mijn optiek het perfecte antwoord op al mijn problemen. Alles klopte eraan en het zou iedereen gelukkig hebben gemaakt." Een gedetailleerde reconstructie volgde ook. "Ik deed twee stappen op de snelweg en sprong toen voor de vrachtwagen, met ontzettend veel kracht. De klap kwam keihard aan. Toen ging al snel het licht helemaal uit. Ik weet niet hoelang het in totaal heeft geduurd, het zal waarschijnlijk een paar minuten zijn geweest." Spijt van de veelbesproken daad had Carlisle ondanks alles niet. "Ik wilde zelfmoord plegen omdat ik op een heel donkere plek was beland. Het heeft desondanks wel mijn leven compleet veranderd. Mijn leven is echt veranderd door de ongelooflijke steun die ik heb mogen ontvangen."

Vervelende nasleep
Voor Carlisle leken er weer betere tijden aan te breken. De zelfmoordpoging op die koude decemberdag liet echter wel flinke sporen na. Chris Kilbride, die vanuit een busje ooggetuige was van de bizarre actie van de oud-voetballer, pleegde een halfjaar later zelfmoord. De destijds pas 24-jarige chauffeur werd maandenlang geplaagd door nachtmerries en flashbacks, wat hem uiteindelijk tot wanhoop dreef. Kilbride was een van de eersten om Carlisle hulp te bieden. Het leverde de vader van twee kinderen, met een baby op komst, wel een blijvend trauma op. Hij vond het naar eigen zeggen wonderlijk dat de in Preston geboren oud-verdediger de kans kreeg om het voorval na te vertellen. "Ik kan het echt niet geloven, ik dacht echt dat hij dood zou gaan. Ik koester desondanks geen wrok. Hij kwam tot deze daad omdat het leven blijkbaar heel zwaar was geworden", zo citeerde de Sunday People. Vijf maanden later was Kilbride er zelf niet meer. Een grote schok, ook voor Carlisle. "Dit is echt ontzettend tragisch nieuws. Mijn oprechte deelneming gaat uit naar zijn familie in deze zeer moeilijke tijd." Er volgde enkele maanden later nog meer slecht nieuws. Darren Pease, de bestuurder van de vrachtwagen, eiste ruim 100.000 euro van Carlisle. De chauffeur kampte met psychische klachten, verloor daarnaast zijn baan en kreeg tot overmaat van ramp geldproblemen. Om over de verwondingen, opgelopen tijdens de frontale botsing, nog maar te zwijgen.

Carlisle nam zich na ellende voor om zijn problemen op mentaal vlak aan te pakken, zonder daarbij te hard van stapel te lopen. Toch bleven de denomen uit het verleden de voormalige profvoetballer achtervolgen. In september 2017, bijna drie jaar na het vrachtwagen-incident, was de wereld opnieuw heel erg donker geworden voor Carlisle. Hij werd als vermist opgegeven door zijn nieuwe echtgenote Carrie, waarna een grote zoektocht op touw werd gezet door de politie. Een dag later werd de behoorlijk verwarde Carlisle gevonden in Liverpool, tot grote opluchting van zijn dierbaren. Ruim een maand later kwam de ware toedracht van de vermissing naar buiten. Hij wilde wederom een einde aan zijn leven maken. "Ik wist niet wat er gaande was, want ik had mijn telefoon niet bij me", kregen luisteraars van BBC Radio te horen. "Ik zocht een stil plekje in het park, toen er opeens iemand uit een auto stapte. ‘Hé, ik dacht al dat jij het was, je familie is naar je op zoek’. Dat vermoeden had ik al, maar de impact daarvan kon ik op dat moment niet inschatten. De man die mij aansprak had zelf een goede vriend verloren door zelfdoding, waardoor hij mij ten koste van alles wilde helpen. Ik wilde eigenlijk helemaal niet geholpen worden toen ik in dat park was. Maar deze kerel kwam opeens naast me zitten, knuffelde mij en huilde daarnaast op mijn schouder. Ik moest volgens hem per se in contact komen met mijn familie."

Was Carlisle die septemberdag niet aangesproken door een wildvreemde meneer, dan was het waarschijnlijk helemaal verkeerd afgelopen. "Ik struinde de straten van Liverpool af op zoek naar een geschikte plek om dood te gaan. Ik wilde er zeker van zijn dat omstanders en medewerkers van de eerste hulp er gaan trauma aan zouden overhouden." Desondanks lukte ook deze poging van Carlisle niet. "De focus lag heel erg op het op een verantwoordelijke manier doodgaan, onder verantwoordelijke omstandigheden. Dat alles heeft denk ik mijn leven gered, want er waren ontzettend veel mogelijkheden die dag om er gewoon een einde aan te maken. Ik kwam tot de conclusie dat ik er goed aan zou doen om naar een van de verlaten pakhuizen in Liverpool te gaan, zodat mijn lichaam nooit gevonden zou worden." Door een speling van het lot werd Carlisle echter gevonden, tot grote opluchting van vrouwlief Carrie, die op dat moment zwanger was. "Clarke is gevonden. Vooral dankzij de mensen die naar hem op zoek zijn geweest en het verhaal van zijn vermissing hebben gedeeld. We zijn jullie ontzettend veel dank verschuldigd", zo schreef ze in een kort dankwoord op Twitter.

Britain's Brainiest Footballer
De problemen op psychisch vlak staan enigszins haaks op de reputatie die Carlisle door de jaren heen had opgebouwd in Engeland. Hij stond en staat bekend als zeer intelligent en kreeg niet voor niets de bijzondere bijnaam Britain’s Brainiest Footballer mee. De oud-verdediger, met meer dan vijfhonderd wedstrijden op profniveau op zijn palmares, ging naar de Universiteit en had aspiraties om na zijn actieve loopbaan als journalist verder te gaan. Het publiek genoot van zijn verschillende optredens in televisiequizzen en zijn werk als analist bij wedstrijden. Daarnaast was Carlisle enige tijd werkzaam als voorzitter van de Engelse spelersvakbond. Tegenwoordig is hij druk bezig met zijn liefdadigheidsinstelling voor mensen die door drugs- en alcoholgebruik in de psychische problemen komen. Voorlichting en het herkennen van signalen zijn cruciale elementen, zo oordeelt Carlisle. Tevens is het volgens hem belangrijk om te benadrukken dat er altijd weer betere tijden aanbreken. Dat geldt zeker ook voor hemzelf, want de voormalige stopper hoopt binnenkort voor de vijfde keer vader te worden. "Er is licht aan het einde van de tunnel, dat willen we ontzettend graag laten zien."