From Ukraine without love

Klappertandend werd hij wakker, het was buiten -28 en met dit weer was in slaap vallen voor hem onmogelijk. Half slaapwandelend liep hij naar de keuken om te kijken of alle gaspitten nog open stonden, dit om de kou enigszins dragelijker te maken. Het was al half zes, wat betekende dat hij toch binnen een half uur op moest. Zijn ouders bezaten immers geen auto, maar dat deed niemand in deze tijd en omgeving. Terwijl het uit de kraan lopend ijskoude water in de douchebak kletterde, ging de kleine Lev er met tegenzin onderstaan. Het enige voordeel van het koude water was dat je meteen klaarwakker bent. Dit moest ook wel, want onderweg naar school zou hij als hij even niet oplette neergestoken of ontvoerd kunnen worden. Zo zagen de jeugdjaren van Evgeniy Levchenko er uit.

Velen kennen Evgeniy Levchenko vanwege zijn relatie met Victoria Koblenko die in 2009 stukliep. Of anders vanwege het feit dat hij de best geklede profvoetballer was in 2009. Nee, ook niet? Dan misschien omdat hij verkozen was tot meest sexy vegetariër? Zo zullen er nog wel een aantal redenen zijn waardoor je hem kan kennen. Het feit dat deze man een goede profvoetballer was is al lang weer vergeten. Hij is nooit echt een voetballer met grootse kwaliteiten geweest. In Nederland presteerde hij naar mijn mening het beste bij FC Groningen. Hier is hij van al de ploegen waar hij voor uitkwam binnen Nederland het best op zijn plaats geweest.

Het was een man die het moest hebben van zijn doorzettingsvermogen. Het nooit opgeven, het doorgaan tot het eind. Dat deze eigenschappen zo nauw verbonden waren met zijn verleden had ik nooit kunnen raden. Dat gebeurde pas na het lezen van een interview van hem een aantal weken geleden. In zijn periode bij Willem II was het een speler die zowel mentaal als fysiek er doorheen zat. Tijdens de trainingen lukte het wel, maar tijdens de wedstrijden kwam het er niet uit. Nooit heb ik begrepen waarom Levchenko soms met tranen de kleedkamers opzocht. Dat hij zo’n moeilijke jeugd heeft gehad had ik nooit verwacht. Opgroeien in het Oostblok is niet altijd een pretje, maar dat Oekraïne meer verwilderd was dan Polen had ik niet zien aankomen.

Elk van zijn tranen stond voor een vriend van hem uit zijn jeugd. Wanneer iemand de foto van hem en zijn mede scholieren langsloopt, vertelt Levchenko hoe het met elk van hen stuk voor stuk is afgelopen. In de gevangenis zitten blijkt bijna het beste scenario te zijn. Een deel op de foto was al vermoord of had zelfmoord gepleegd. Een ander deel zat aan de drugs en was zo verslaafd dat heel hun armen en benen onder de littekens zaten. En dan waren er nog dat handjevol jongens dat aan de doemscenario’s ontsnapt was. Deze waren een bedrijf in het buitenland gestart, terwijl Levchenko gokte op een carrière in Nederland. Tot zijn grote geluk pakte dit goed uit en heeft hij toch een aardig bedrag bij elkaar geharkt. Hij woont nu ook in Amerika, waar hij uitkomt voor Adelaide United.

Het sportinternaat in Donetsk bleek zijn redding te zijn, maar tegelijkertijd veroorzaakte dit ook voor een deel zijn mentale ondergang. Het sportinternaat had zo ook zijn duistere kanten. Nog steeds wordt Levchenko soms schreeuwend wakker, omdat hij heeft gedroomd over zijn jeugd in het sportinternaat. Vergelijk het met mensen die een oorlog hebben meegemaakt. Deze mensen slaan soms dezelfde doodsangsten uit als dat Levchenko doet.

Het waren buitenmenselijk omstandigheden, en in mijn opinie was zijn tijd in het internaat vergelijkbaar met de tijd die Duitse oorlogsmisdadigers doormaakten in de Goelag. Om de uitleg kort te houden. Dit waren werkkampen waar alle mensen naartoe gestuurd werden die enigszins in botsing waren met de visie van de Russen. Deze vergelijking gaat heel ver. Maar geef mij ongelijk na het horen van Levchenko zijn verhaal.

Hij sliep met vier jongens in een kamer van 12m2, overal door het internaat kropen kakkerlakken. De soep was zuur en er was altijd te weinig eten. Dit waren de slechtst denkbare omstandigheden voor een topsporter om in op te groeien. Hij vertelde ook over de meerdere sporters die er rond liepen op het internaat. Er zaten ook nog boksers, ballerina’s, zwemmers, worstelaars en turners. De boksers en worstelaars maakten de dienst uit en Levchenko vertelde het alsof het de voorloper van de op MTV uitgezonden serie “Bully Beatdown” was, dit keer trok alleen de slechterik aan het langste eind. De meisjes op het internaat werden verkracht en jongens die in de weg liepen werden in elkaar geslagen. Hij vertelde met trillende stem dat als meisjes geen seks wilden hebben ze bij de enkels werden gepakt en uit de veertiende verdieping van het gebouw werden gehangen totdat ze instemden. Alles werd door het internaat in de doofpot gestopt.

Het enge was de manier waarop Levchenko dit allemaal vertelde, het lag nog zo vers in zijn geheugen en diep van binnen wist ik dat hij dit inderdaad nooit zou kunnen verwerken. Naar mate zijn verhaal en emotie opliep, gebeurde dat bij mij ook. Ik voelde zijn pijn, verdriet en onbegrip. Ik kreeg spijt elke keer dat ik op hem mopperde als hij de bal verspeelde of er even met zijn gedachten niet bij was. Ik kreeg er kippenvel van, net zoals ik dat op dit moment heb terwijl ik dit verhaal op papier zet.

Levchenko sloot af met het feit dat van alle voetballende jongens op het sportinternaat, hij de enige was die het ook daadwerkelijk had gered. CSKA Moskou is zijn redding geweest en vanuit daar is hij naar Nederland gekomen. Hij vertelde dat hij moest wennen aan hoe open en aardig de Nederlanders waren. Nu snap ik precies hoe hij in elkaar zit en snap ik zijn woorden. Voor een ieder die oordeelt over een persoon die hij/zij niet goed kent. Denk alsjeblieft twee keer na. Want niet alles is wat het lijkt.. nee niet alles is wat het lijkt.

From Ukraine without love.