Frenkie de Jong ‘stille leider’ van Barcelona-kleedkamer: ‘Hij is onaantastbaar’

Frenkie de Jong verkeert in een blakende vorm bij Barcelona. De Oranje-international is beslissender dan ooit tevoren bij de Catalanen en in de Spaanse media wordt hij vanwege zijn spel en doelpunten vrijwel wekelijks de hemel ingeprezen. Ook Ronald Koeman is zeer te spreken over de 23-jarige middenvelder. Volgens de trainer is De Jong inmiddels een ‘completere speler dan in zijn tijd bij Ajax’ nu hij zich ook in aanvallend opzicht nadrukkelijk laat gelden. Maar wat heeft De Jong nou precies veranderd aan zijn spel waardoor hij dit seizoen na Lionel Messi, Antoine Griezmann en Ousmane Dembélé de Barcelona-speler is met de meeste goals en assists?

Door Yanick Vos

Afgelopen woensdag bewees De Jong maar weer eens zijn waarde voor het team van Koeman. Bij een 1-0 achterstand in de Copa del Rey tegen Rayo Vallecano was het de Nederlander die met een splijtende pass Griezmann de diepte instuurde. De Fransman legde de bal vervolgens af op Messi: 1-1. Met nog tien minuten op de klok scoorde De Jong, die zichzelf in scoringspositie bracht met een uitstekende loopactie. Zijn voorassist en doelpunt onderstreepten andermaal hoe sterk hij 2021 is begonnen. Waar hij dit seizoen in zijn eerste twintig wedstrijden in alle competities voor Barcelona goed was voor een doelpunt en twee assists, heeft hij dit kalenderjaar al vier keer gescoord en twee assists geleverd.

“De Jong is een complete voetballer”, zei Koeman woensdagavond na afloop van de bekerzege in de Spaanse media. “Maar het was noodzakelijk dat hij zich meer met de aanval moest gaan bemoeien. Hij verricht altijd goed werk, of het nou de eerste of de laatste minuut is. Hij zit in een goede fase en vervult een belangrijke rol in ons aanvalsspel.” Met die laatste zin slaat Koeman de spijker op zijn kop, want waar De Jong vorig jaar nog veelvuldig voor de verdediging opereerde, drukt hij zijn stempel nu ook in aanvallend opzicht. “Het werd tijd dat hij meer dan één doelpunt per seizoen ging maken”, zei de trainer. “Deze Frenkie de Jong is completer dan bij Ajax. Iedereen ziet zijn kwaliteiten, maar nu is hij completer. De manier waarop hij het vijandelijke strafschopgebied opzoekt en de diepgang die hij met zich meebrengt, sorteert een positief effect op onze creativiteit en het maken van doelpunten.”

In zijn eerste seizoen in Spanje kreeg De Jong regelmatig kritiek te verwerken omdat hij lang niet het hoge niveau haalde dat hij bij Ajax liet zien. Volgens Ignasi Oliva, clubwatcher namens Goal, lag dat niet alleen aan De Jong. “Hij kwam in een team terecht dat niet draaide”, zegt hij tegen Voetbalzone. “Hoewel zijn eerste seizoen echt niet zo slecht was, had men meer van hem verwacht. Niet alleen omdat er 86 miljoen euro voor hem is betaald, maar omdat hij gezien wordt als the next Dutch big thing.” Onder Koeman bereikt De Jong, deze jaargang de speler met het hoogste aantal speelminuten van de complete Barcelona-selectie (2343), haast wekelijks een hoger niveau en is hij van waarde met doelpunten en assists. In dit seizoen was hij tot dusver gemiddeld iedere 261 speelminuten voor Barcelona goed voor een goal of een assist, vele malen beter dan voor zijn clubs in de vorige twee seizoenen. Dit kalenderjaar is hij helemaal op dreef met 4 goals en 2 assist in 665 speelminuten: gemiddeld een goal of assist per 111 minuten.

Ondanks dat De Jong vaker scoort en van waarde is met assists, is er in vergelijking met vorig seizoen niet extreem veel veranderd ten opzichte van waar hij de balcontacten maakt op het veld. Dat blijkt uit de data van Opta, zoals onderstaande tabel aantoont. Sinds hij bij Barcelona speelt valt het op dat de 22-voudig Oranje-international gemiddeld iets dieper op het veld aan de bal komt, maar omdat hij doorgaans zoveel balcontacten per wedstrijd heeft op het middenveld valt dat in de drie onderstaande graphics nauwelijks op. Wat wel opvalt is het aantal balcontacten dat hij dit seizoen noteert in het strafschopgebied van de tegenstander. Ondanks dat de middenvelder dit seizoen tien competitiewedstrijden minder speelde (19) dan in 2019/20 (29), noteerde hij in de Spaanse competitie al wel meer balcontacten in de vijandelijke zestien (40 om 37), meer schoten (9 om 4) en meer goals (3 om 2) dan vorig seizoen. De Jong merkt het zelf ook, zo laat hij weten aan Marca: "Ik weet niet hoe vaak ik nog ga scoren dit seizoen. Maar ik kom wat meer in het strafschopgebied en daardoor kan ik meer scoren."

De Jong maakte dit seizoen in alle competities 26 keer de negentig minuten vol, meer dan welke ploeggenoot dan ook. De Opta-statistieken tonen in deze wedstrijden een verandering ten opzichte van vorig seizoen. De Jong verstuurt meer passes, en ook meer op de helft van de tegenstander. Hij creëert meer kansen, noteert een hogere Expected Assists-waarde per volledig duel en geeft dus ook meer assists (vier). Kortom: hij is beslissender als speler van Barcelona. Dat blijkt ook uit het aantal doelpunten dat De Jong heeft gemaakt: vijf. Dit komt mede doordat hij vaker in balbezit komt in de vijandelijke zestien. Dat levert ook grotere kansen op gezien de toename van zijn Expected Goals. Daarnaast zit er ook een enorme groei in zijn schotconversie. In het seizoen 2018/19 scoorde De Jong met slechts 7,7 procent van al zijn schoten voor Ajax, dit seizoen ligt dat percentage op 38,5 procent bij Barcelona.

Oliva ziet De Jong momenteel als een van de belangrijkste spelers uit de Barça-selectie. “Samen met Messi en Ter Stegen”, aldus de Barcelona-watcher. “Hij wordt gezien als een onopvallende leider. Hij is de motor die het team laat draaien. Tegen Rayo Vallecano was het bijvoorbeeld De Jong en niemand anders die ervoor zorgde dat de hele ploeg ging drukzetten.” Volgens Oliva was De Jong woensdagavond de speler die zijn ploeg op sleeptouw nam door zelf het goede voorbeeld te geven. “Er waren momenten in de wedstrijd waar hij de enige was die rende, energie in de wedstrijd stak en druk zette. Zonder dat hij schreeuwt naar anderen, want dat is simpelweg niet zijn stijl, liet hij zien hoe het moest en het hele team volgde hem daarin. Messi is erg blij met zijn ontwikkeling en die van Pedri, met wie De Jong ook een goede klik heeft”, aldus Oliva. Over De Jong: “Hij is uit het juiste hout gesneden. Je ziet ook dat zijn zelfvertrouwen groeit. Hij groeit langzaamaan uit tot een van de stille leiders in de kleedkamer.”

Het contrast met vorig seizoen is groot, merkt ook Oliva. De clubwatcher heeft daar een eigen verklaring voor. “Koeman heeft geprobeerd om hem te laten spelen zoals hij deed bij Ajax en het Nederlands elftal. Maar door een gebrek aan bruikbare spelers in dat systeem heeft de trainer ervoor gekozen om weer over te stappen naar het bekende 4-3-3-systeem. Daarin heeft De Jong een grote stap gezet. Je ziet hem nu assists leveren, acties maken, druk zetten, verdedigen en zelfs scoren. Tegen Rayo zag iedereen dat hij de beste speler van het team was, zelfs beter dan Messi. Ook Koeman zag dat hij nu beter speelt dan in zijn tijd bij Ajax. Koeman en De Jong begrijpen elkaar en zijn beiden verantwoordelijk voor zijn ontwikkeling op het veld. Ik denk overigens dat zijn ijzeren discipline en vastberadenheid van doorslaggevend belang zijn geweest in de groei die hij heeft doorgemaakt. De Jong is naar Barcelona gekomen om uit te groeien tot een historische speler en hij heeft nu begrepen wat ervoor nodig is om de volgende stap te zetten."

De Jong verlengde zijn contract bij Barcelona vorig jaar nog tot medio 2026. Volgens Oliva ziet de clubleiding hem als een van de belangrijkste bouwstenen voor de toekomst van de club. Dat De Jong zelf ook niet bezig is met een vertrek en zijn toekomst in Barcelona ziet, blijkt wel aan de bouwplannen voor zijn eigen huis. De Jong woont sinds zijn overstap van Ajax naar Barcelona in Pedralbes, een wijk niet ver van het Camp Nou vandaan. “Hij bouwt zijn eigen huis in Barcelona, wat aangeeft dat hij zich hier goed voelt en van plan is om voor een lange tijd te blijven.” De club staat er financieel beroerd voor, maar De Jong is een van de spelers die hoe dan ook niet verkocht zal worden. “Er gaan geruchten dat Barcelona door de dramatische financiële situatie gedwongen wordt om spelers te verkopen, maar De Jong zal niet een van deze spelers zijn”, benadrukt Oliva. “Er zijn maar een paar onaantastbare spelers: Ter Stegen, Pedri, Ansu Fati en De Jong. De rest kan verkocht worden, maar die vier absoluut niet. Bronnen van binnen de club melden dat het voor honderd procent zeker is dat zij de basis vormen voor de reconstructie van Barcelona.”