Engelse media zullen het raadsel-Van Gaal nooit begrijpen

Bijna een week lang putten de Engelse media zich uit in een ware feuilleton met alleen maar vernietigende ver- en beoordelingen over Louis van Gaal. Na de uitschakeling in de FA-Cup werd het orakel bijkans levend begraven onder een lawine aan kritiek. Hij had definitief afgedaan als de Verlosser van Manchester United. Het contract van drie jaar zou wel eens al na één mislukt seizoen kunnen afknappen.

Niet zozeer de nederlaag, maar vooral het povere spel tegen Arsenal tartte voor de zoveelste keer de talloze tegenstanders van de Amsterdammer. Enigszins begrijpelijk, want het vloekte ook met de historie en reputatie van de ervaren coach. Van Gaal staat bekend als een liefhebber van aanvallend maar bovenal verzorgd voetbal, vanuit een vast patroon. En juist dat laatste was compleet zoek geraakt in Manchester.

Daags voor het voorbije weekeinde haalde met name The Guardian weer eens fel uit naar Van Gaal. Hij werd vergeleken met Mauricio Pochettino, de pas 43-jarige Argentijnse manager van Tottenham Hotspur. 'De man met een plan tegen de man zonder één’, zo kopte de krant minachtend boven het voor de Nederlander gewraakte artikel. Uiteraard viel het verhaal zwaar in het voordeel uit van de Zuid-Amerikaan.

Het was dan ook maar goed dat Van Gaal, na het ontslag van André Villas-Boas, voorzitter David Levy van the Spurs had moeten teleurstellen met de mededeling dat hij het vooralsnog te druk had met de moeizame voorbereiding van Oranje op het WK. De keuze voor Pochettino had de Londense club behoed voor een dramatische blunder. En vervolgens brandde The Guardian los.

Want de Argentijnse ex-international en voorganger van Ronald Koeman bij Southampton goochelde tenminste niet met de tactiek: 4-2-3-1 in 26 van de 28 wedstrijden. Wat een contrast met magiër Van Gaal: liefst zes verschillende systemen, van 4-2-3-1 tot 3-4-1-2; 3-1-4-2 (6x); 4-4-2 (9x); 4-1-4-1 (4x) tot 4-3-3. Kortom, een wanhopige warboel van deze arrogante profeet, die slechts in zijn eigen waarheid geloofde en dat ook constant uitdroeg.

Ofschoon tendentieus klopte de kern wel. Tegen zijn natuur in schoof Van Gaal stelselmatig met de opstelling als in een hels gevecht op een schaakbord. Te vaak ook verplaatste hij de pionnen, zelfs na een overwinning. Deels had dat te maken met de ontelbare blessures. Maar ook met zijn persoonlijke twijfels over de best renderende en passende formatie. Telkenmale wrong er het nodige in de samenstelling van het team. Het lukte maar niet het ideale elftal te ontdekken in de jacht naar succes.

Voor liefst 84 miljoen euro haalde Van Gaal individualist Ángel Di María naar United, maar het klikte nimmer tussen de Argentijnse dribbelaar en de voortdurend wisselende speelwijze van de voormalige bondscoach. Ook de duur gehuurde Radamel Falcao bleek in feite overbodig. Dat leidde weer tot intern gekibbel en het wegschuiven van de Colombiaan naar het tweede. En dat prikkelde de oppositie tot de volgende aanval op het gescharrel met de linies. ‘Te pijnlijk om naar te kijken’, somberde Paul Parker, de vroegere verdediger, als één van de laatste in een stoet van analisten over United. ‘Prehistorisch’, noemde Paul Scholes onlangs weer het geknoei van zijn voormalige werkgever.

Al die onrust drong niet door tot de binnenwereld, beweerde Van Gaal, die zo de selectie en staf onderscheidt van de boze buitenwereld. Zonder dat uit te stralen behaalde hij uitgerekend tegen Tottenham de meest klare triomf tot nog toe. Voor het eerst oogde de ploeg harmonieus en in evenwicht. Met Daley Blind gewoon als linksachter en Wayne Rooney als spits. Met Michael Carrick en Marouane Fellaini in hun sas op het middenveld, en Juan Mata als een sterke vervanger van de geschorste Di María.

De titel laat Van Gaal over aan Chelsea. Maar de tweede of derde plaats, met directe plaatsing voor de Champions League, is wat hem betreft nog alleszins haalbaar. United staat nog vierde, op één punt van Arsenal en twee van Manchester City. De komende weken zijn als laatste kans cruciaal, met uit tegen Liverpool, thuis tegen Aston Villa en City, en uit tegen Chelsea. Vraag daarbij is wel in hoeverre Van Gaal nu durft door te gaan met het winnende team.

De Engelse media houden zich (even) stil, maar hebben het al lang opgegeven om het raadsel Van Gaal te begrijpen.

LEX MULLER

Sportjournalist sinds mensenheugenis. Schrijft al sinds 1966 over voetbal. Bezocht WK's vanaf 1974. Werkte tot 1994 voor kranten, waaronder twintig jaar bij het Algemeen Dagblad. Switchte daarna naar de televisie, maar legt zich sinds 1 januari 2011 volledig toe op sport op internet.