Engeland pakte penaltyserie tegen Zwitserland heel anders aan: een psychologisch voordeel en waarschuwing voor Oranje?
Geir Jordet, een Noorse professor Sportwetenschappen, heeft het gedrag van de Engelse technische staf en selectie vóór en tijdens de strafschoppenserie in het duel met Zwitserland geanalyseerd. Wat opvalt is dat the Three Lions een compleet andere aanpak kiezen dan wat normaal gesproken gebruikelijk is. Alle Engelse penalty’s gingen raak: kwaliteit of het gevolg van deze specifieke aanpak?
Het ging tijdens de strafschoppenserie van de EK-finale van 2021 helemaal mis voor Engeland, toen Marcus Rashford, Jadon Sancho en Bukayo Saka vanaf elf meter misten en Italië er zodoende met de titel vandoor ging. De ploeg van bondscoach Gareth Southgate lijkt nu optimaal voorbereid te willen zijn op een penaltyserie en daarom een doordacht plan te hebben bedacht.
Wat als eerste opvalt, is dat Southgate na 120 minuten spelen en vóór de start van de strafschoppenserie alleen de elf spelers bij zich roept die op het veld stonden tijdens het einde van de verlenging. Dat zijn logischerwijs ook de spelers die een strafschop mogen nemen in de serie. Alleen dát elftal en ‘belangrijke’ leden van de technische staf staan om Southgate heen voordat de serie van start gaat. Andere leden van de technische staf, de medische staf, de wisselspelers en overige mensen van de begeleiding zijn niet bij dit moment betrokken.
Als de serie dan van start gaat, valt de houding van de tien Engelsen in de middencirkel direct op. Waar veel teams met de armen om elkaar heen naar de strafschoppen kijken, doet Engeland dat niet. De spelers staan met een losse houding naast elkaar, maar houden elkaar niet vast. “Deze losse houding maakt het mogelijk om elkaar functionele mentale steun te bieden, wat belangrijker is dan te doen alsof je steun biedt”, schrijft Jordet.
Als een Engelsman naar voren loopt om een strafschop te gaan nemen, dan geeft Jordan Pickford hem de bal aan. Dat doet de doelman zodat – in dit geval – Yann Sommer de nemer niet kan afleiden en bijvoorbeeld de bal kan weggooien. Pickford deed dit tijdens de serie van de EK-finale van 2021 ook al, maar wat nieuw is, is dat de keeper nu samen met de penaltynemer het strafschopgebied in loopt en de doelman van de tegenstander aanstaart. “Zo creëert hij een twee-tegen-één-situatie tegen Sommer”, aldus Jordet. De scheidsrechter van dienst stond dit na de tweede Engelse penalty niet meer toe.
Southgate heeft elke strafschopnemer ook een zogeheten ‘buddy’ toegewezen. Deze tweede speler loopt na de penalty uit de middencirkel om de strafschopnemer terug in het team te ‘verwelkomen’, schrijft Jordet. Dit zal voornamelijk bedoeld zijn om een speler van steun te voorzien als hij zijn penalty heeft gemist. Cole Palmer werd opgevangen door Kyle Walker, Jude Bellingham door Luke Shaw, Saka door John Stones en Ivan Toney door Declan Rice. Trent Alexander-Arnold benutte de vijfde en laatste strafschop, waardoor niet duidelijk werd wie zijn ‘buddy’ was.
Foden looft Hasselbaink
Phil Foden heeft in een radio-interview met BBC 5 Live teruggeblikt op de strafschoppenserie tegen Zwitserland. De ster van Manchester City loofde Jimmy Floyd Hasselbaink, die volgens hem een cruciale rol speelde. “Hij heeft ongelooflijk hard gewerkt met ons aan het nemen van strafschoppen. Na elke training deed hij dat voor het geval het op een strafschoppenserie zou aankomen”, aldus Foden.
De aanvaller werd zelf tijdens de verlenging tegen de Zwitsers gewisseld, maar zag zijn ploeggenoten vervolgens tijdens de penaltyserie het verschil maken. “Dat deden ze dankzij Hasselbaink. Iedere speler was echt vol vertrouwen. Ze knalden ze achter elkaar binnen”, vervolgt Foden. “Kijk, Jimmy heeft heel veel ervaring, heeft als speler alles meegemaakt en weet waarover hij praat. Hij besloot een aantal van ons apart te nemen na bepaalde trainingen om op strafschoppen te oefenen.”