Dossier: Wat gebeurt er allemaal rond Mislintat? Eén naam valt vaak bij Ajax

Ajax gaat door een zeer lastige periode. Zeker na de ontluisterende nederlaag tegen FC Twente (3-1) zitten de spelers, de staf, de directie en iedereen die ook maar enig aandeel heeft in de misère in de hoek waar de klappen vallen. Na de nieuwe sportieve klap in het gezicht in Enschede vragen steeds meer Nederlandse analytici zich af hoe het kan dat Ajax in de transferzomer zó veel geld heeft uitgegeven aan zó weinig kwaliteit. Onder anderen Johan Derksen en Andy van der Meijde spraken in de afgelopen dagen het vermoeden al uit dat Sven Mislintat persoonlijke belangen heeft gehad bij het aantrekken van een groot deel van de zomerse nieuwkomers. Bovendien openbaarde de NOS afgelopen dinsdag de mogelijke belangenverstrengeling van Mislintat bij de aankoop van Borna Sosa. Waar komen de rumoeren, claims en insinuaties rond de integriteit van de directeur voetbalzaken vandaan? Voetbalzone zoekt het uit.

De Nederlandse analytici zoeken in toenemende mate naar een verklaring voor het vermeende gebrek aan kwaliteit in de Ajax-selectie, die afgelopen transferzomer voor liefst 112,8 miljoen euro is versterkt. In de voorbije dagen vroegen onder meer Derksen, Van der Meijde, Mike Verweij en Arno Vermeulen zich af hoe het kan dat er enorm veel geld is betaald voor spelers die vermoedelijk voor een veel lager bedrag op te halen waren. Bovendien hebben alle nieuwkomers, met uitzondering van eerste aankoop Branco van den Boomen, een contract onder de neus gekregen dat hen voor liefst vijf jaar in de Johan Cruijff ArenA houdt. Er wordt onder meer gesuggereerd dat er ‘meerdere tussenpersonen’, en niet alleen (officiële) zaakwaarnemers, profiteren van de aankopen van Ajax.

Ajax betaalde op de slotdag van de zomerse transferwindow acht miljoen euro om Sosa over te nemen van Stuttgart. Dinsdag onthulde de NOS dat die transfer werd afgerond door zaakwaarnemersbureau AKA Global van Arthur Beck. Het kantoor blijkt drie procent van de aandelen te bezitten van Matchmetrics GmbH, een databureau dat deels in handen is van Mislintat. De transferconstructie is waarschijnlijk in strijd met richtlijnen waaraan Ajax zich als beursgenoteerde organisatie moet houden. Ook Stuttgart wil het fijne van de deal weten, bijvoorbeeld of er door Mislintat aan de transfer van Sosa is verdiend. Het lijkt niet de enige ‘verdachte deal’, want een extern onderzoeksbureau neemt in de komende weken meer Ajax-transfers onder de loep, zo meldde het Algemeen Dagblad vrijdag.

‘Mislintat wekt de indruk dat er achter de schermen wordt gehandeld’
Wat hebben de analisten onlangs precies gezegd? Vorige week vrijdag stak Derksen in het programma Vandaag Inside niet onder stoelen of banken dat hij zijn vraagtekens zet achter de handelswijze van Mislintat. "Hij heeft met geld gesmeten en dan wek je de indruk dat er achter de schermen wordt gehandeld. Dan zijn er mensen die meeprofiteren. Zeker met buitenlandse spelers zijn er altijd mensen die meedelen”, aldus de analyticus. Eerder op die vrijdag deed Verweij in de podcast Kick-off uitspraken met een vergelijkbare strekking. "In Engeland was bekend bij een spelersagent dat Akpom voor vijf tot zeven miljoen op te halen was. Ajax biedt gewoon 'boem', meteen veertien miljoen euro.” Verweij haalde nog meer voorbeelden aan. “Als je bij een speler of twaalf gewoon twee, drie miljoen euro te veel betaalt... Hier komt natuurlijk een keer onderzoek naar binnen de club."

Op dezelfde dag onderschreef het Algemeen Dagblad de uitspraken van Verweij en Derksen. “Verschillende vragen leven bij betrokkenen: als Ajax 12 miljoen betaalt voor een speler die volgens insiders hooguit 6 miljoen had hoeven kosten, waar gaat die overige 6 miljoen dan exact naartoe, zodra Middlesbrough zijn transfersom binnen heeft? Naar agenten, dealmakers of andere tussenpersonen wellicht? En zo ja, waarom en wie zijn dat dan precies?", zo vroeg de krant zich af in een analyse. Twee dagen na de uitspraken mengde ook Vermeulen tijdens de uitzending van Studio Voetbal zich in de discussie. De commentator stipt namelijk niet alleen aan dat Ajax vermoedelijk buitenproportionele transfersommen heeft overgemaakt, maar dat de club ook nog eens elf van de twaalf Ajax-aankopen een langdurig contract voorgeschoteld krijgen.

Maandagavond kwam Van der Meijde met de klap op de vuurpijl tijdens het praatprogramma Veronica Offside. Toen de optredens van de aanwinsten van Ajax in het duel met FC Twente ter sprake kwamen, deed de analyticus een opvallende uitspraak die volledig aansluit bij wat bovengenoemde analytici, zonder het beestje bij de naam te noemen, al leken te vermoeden. Van der Meijde claimde namelijk te hebben gehoord dat er een onderzoek is gestart naar Mislintat, die volgens de oud-rechtsbuiten mogelijk geld heeft verdiend aan transfers. “Dat is geen grap, dat heb ik echt gehoord. Ze gaan uitzoeken of hij er zelf geld aan verdient." Van der Meijde realiseerde zich wel dat hij zich op glad ijs begaf. "Dat is wat ik gehoord heb. Ik weet er zelf niets van." Die claim leek te kloppen, want een dag later werd het onderzoek naar Mislintat inderdaad aangekondigd. Niet direct vanwege eventuele privéopbrengsten uit Ajax-transfers, maar wel vanwege belangenverstrengelingen rond de transfer van Sosa.

‘Vlado Lemic heeft een flinke vinger in de pap bij Ajax’
Zowel uit de woorden van de insiders, analytici en journalisten als uit de data van Transfermarkt lijkt men met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid te kunnen opmaken dat Ajax inderdaad te veel heeft betaald voor transfers. Zoals de Nederlandse media zich terecht afvragen: waar gaat het deel van de totale transfersom heen dat niet direct betaald wordt aan de verkopende club? Het is op zich geen geheim dat Ajax zijn zaakwaarnemers al zeker sinds het seizoen 2019/’20 riant uitbetaalt. Destijds werd er liefst vier keer zoveel geld besteed aan tussenpersonen dan een seizoen eerder, zo blijkt uit documenten van de KNVB. Ter illustratie: Ajax betaalde circa 33,8 miljoen euro aan zaakwaarnemers; PSV volgde op enorme afstand met een kostenpost van 4,5 miljoen euro. Toch blijven er nog meer vragen onbeantwoord. Waarom neemt de interesse in de geldstroom rond transfers van Ajax ditmaal enorme proporties aan? Waarom wordt Mislintat ditmaal gelinkt aan louche deals?

Eind juli opperde Marcel van der Kraam in de podcast Kick-off opnieuw, nadat eerder Verweij dat deed, een mogelijk zeer cruciale naam die betrokken is bij transfers van Ajax; een naam die in de afgelopen weken niet meer is gevallen: Vlado Lemic. “Ik hoor dat bij Ajax niet alleen Sven Mislintat een grote rol speelt, maar ook Vlado Lemic, de man die in het verleden bij PSV is buitengezet omdat hij ruzie had met Jan Reker, en daarna weer terugkwam. Die zit altijd weer tussen allerlei bijzondere transfers. Ik begrijp dat Vlado Lemic toch ook een flinke vinger in de pap heeft bij Ajax”, stelde de journalist, die bijval kreeg van Verweij. "Ja, zeker. Hij heeft Tahirovic in ieder geval binnengebracht."

Vlado Lemic, zaakwaarnemer van Sven Mislintat
Inderdaad, Vlado Lemic is de broer van Zoran Lemic, die gelicentieerd spelersmakelaar is en onder meer werkzaam is onder naam van het kantoor Universal Twenty Two - de belangenbehartiger van Benjamin Tahirovic. Hoewel Vlado Lemic zich officieel geen gelicentieerd spelersmakelaar mag noemen - hij noemt zichzelf adviseur -, duikt zijn naam op bij een gigantisch aantal transfers. De 56-jarige Serviër is oud-speler van onder meer Lierse SK en is met name bekend geworden in de periode dat hij als belangenbehartiger bij PSV nauw samenwerkte met oud-voorzitter Harry van Raaij, oud-directeur Jan Reker, voormalig trainer Guus Hiddink, Piet de Visser, voormalig scout van PSV, en met Stan Valckx, voormalig technisch manager in Eindhoven. Onder meer Mateja Kezman, Danko Lazovic, Alex en Heurelho Gomes werden begeleid door Lemic.

In 2008 haalde Lemic voor het eerst op discutabele wijze het nieuws, daar Reker de macht van Lemic bij PSV in zorgwekkende mate zag toenemen. Het Parool sprak destijds, na een gesprek met een woordvoerder van de club, over ‘maffiapraktijken’ in het Philips Stadion. De bemiddelaar zorgde door ‘chantage en manipulatie’ voor veel frictie zorgen tussen spelers en staf. Binnen PSV kwamen er steeds meer vragen over de impact van de zaakwaarnemer op het clubbeleid, vooral bij eigen staf en scouts. Valckx, wél goed bevriend met Lemic, kwam daardoor op gespannen voet te staan met algemeen directeur Reker. Uiteindelijk werd de spelersbegeleider vanwege zijn toenemende invloed tot persona non grata verklaard in Eindhoven: Lemic was niet meer welkom op de Herdgang.

Jaren later kwam de naam van Lemic, die eveneens betrokken was bij de transfer van Miralem Sulejmani van sc Heerenveen naar Ajax, bovendrijven in een groot belastingschandaal dat ook Luka Modric beschadigde. Uit gelekte documenten van Football Leaks blijkt dat Lemic tussen 2013 en 2017 liefst 4,4 miljoen euro verdiende aan contractonderhandelingen van Modric bij Real Madrid. Hoewel de invloedrijke zaakwaarnemer geen FIFA-licentie heeft, is hij via broer Zoran toch betrokken geweest bij de salarisonderhandelingen. Sterker nog: uit e-mail-verkeer blijkt dat Vlado en niet Zoran de lijnen uitzet in de besprekingen. De opbrengsten uit onder meer de bemiddeling van Modric werden verplaatst naar het Bosnische bedrijf Top Sports Consulting, dat op naam staat van Zoran Vladic. Na belastingaftrek behaalde dat bedrijf een nettowinst van 23,5 miljoen euro over een periode van vier jaar. Verder had Nana Kaas, een geitenboerderij in Bosnië die op naam staat van de familie Lemic, plotseling miljoenen op de bank. Mede door het schuiven van geld van een Belgisch bedrijf dat op naam staat van Vlado Lemic (reINA) richting Bosnië, liep België alleen op de opbrengsten uit de transfer van Modric naar verluidt 1,5 miljoen euro aan belastinggeld mis.

Hoe verdient Lemic zijn geld als hij zelf niet eens officieel FIFA-makelaar is?
Aangezien Vlado Lemic zelf geen licentie heeft, loopt de bemiddeling van spelers normaal gesproken officieel via Zoran, óf via Dejan Mitrovic. Laatstgenoemde is samen met Vlado Lemic eigenaar van reINA en tevens gelicentieerd spelersmakelaar van Universal Twenty Two. Uit gelekte documenten van Football Leaks blijkt dat reINA in 2010 een contract heeft afgesloten met Davor Curkovic, toenmalig zaakwaarnemer van Modric. Tottenham Hotspur betaalde in 2012 voor de transfer van de Kroatisch international naar Real Madrid officieel bemiddelingskosten aan Curkovic. Laatstgenoemde betaalde vervolgens een bedrag van onbekende hoogte aan reINA.

In 2014 doken de namen van de gebroeders Lemic ook op in een deal van Ajax, dat Robert Muric voor vier jaar vastlegde. Op die transfer verdiende het duo liefst 2,4 miljoen euro, zo blijkt uit contracten in handen van het NRC Handelsblad. Bovendien wisten Vlado en Zoran Lemic een doorverkooppercentage van vijftien procent te bedingen. Vlado Lemic verdient volgens de contracten met de clubs zelf niets aan een transfer, maar Zoran Lemic krijgt met name via Top Sports Consulting enorme bedragen bijgeschreven. Voor een zaakwaarnemer als Lemic is het gebruikelijk om geld te verdienen aan het totaalpakket van een transfer: er wordt meestal tien tot twintig procent van de transfersom plus het totale spelerssalaris aan bemiddelingskosten betaald. Dus hoe langer de contractduur van een speler, hoe hoger het totale salaris dat een club kwijt is. Dat elf van de twaalf aankopen van Ajax een vijfjarig contract hebben gekregen, roept logischerwijs vragen op.

Hoeveel geld kan een adviseur, zaakwaarnemer of ander tussenpersoon verdienen?
Als een middenvelder voor een bedrag van 20 miljoen euro de overstap maakt naar Ajax en hij daar 5 jaar lang 1 miljoen euro per jaar gaat verdienen, dan is het totaalpakket 25 miljoen euro waard. Minimaal 10 procent van dat bedrag, 2,5 miljoen euro, verdwijnt in de zakken van de zaakwaarnemer. Bij spelers die minder waarde vertegenwoordigen kan het percentage bemiddelingskosten nog forser oplopen. Bovendien slagen de spelersmakelaars er vaak in een doorverkooppercentage te bedingen. Soms is een machtige zaakwaarnemer zelf niet betrokken bij een deal, maar kan hij fungeren als tussenpersoon. Clubs doen vaak zaken met vaste (grote) zaakwaarnemers of makelaarskantoren, dus voor kleine kantoren is het een uitdaging om met spelers ‘binnen te komen’ bij clubs als Ajax. Die minder grote spelersmakelaars roepen dan de hulp in van een grotere naam in de makelaarswereld, zodat de gewenste deal sneller of onder betere voorwaarden afgerond kan worden. Aangezien Lemic een zeer invloedrijke zaakwaarnemer is, krijgt hij ook commissies betaald door kleinere kantoren.

Verder komt het voor dat de verkopende club een minimale transfersom voor een speler wil hebben, en dat die club de betrokken zaakwaarnemer(s) tot wel 50 procent commissie betaalt voor iedere euro die hij bovenop de minimale verkoopprijs krijgt. Om een duidelijker beeld te schetsen van de mogelijke inkomsten van een zaakwaarnemer is het interessant om te kijken naar een concreet voorbeeld. Hoewel de officiële transfersom niet bekend is gemaakt, meldden diverse media dat Ajax minimaal 8 miljoen euro heeft betaald voor doelman Diant Ramaj. Gemiddeld verdient een speler van Ajax circa 700.000 euro op jaarbasis. Aangezien de keeper zijn handtekening heeft gezet onder een vijfjarige verbintenis, strijkt hij in die periode - ruw geschat - 3,5 miljoen euro op. Voor het totaalpakket van Ramaj betaalt Ajax dus 11,5 miljoen euro. De betrokken spelersmakelaar strijkt daarvan normaal gesproken minimaal tien procent aan bemiddelingskosten van op, die dus neerkomen op 1,15 miljoen euro.

Aan de andere kant is de kans groot dat ook Eintracht Frankfurt als verkopende partij tot wel 50 procent commissie betaalt aan de spelersagent van het verschil tussen de uiteindelijke verkoopprijs en de minimale vraagprijs. Stel dat Frankfurt minimaal 3 miljoen euro wil krijgen en de makelaar, BMS Sport Consulting, verkoopt Ramaj aan Ajax voor 8 miljoen euro, dan krijgt de agent dus nog 2,5 miljoen euro extra commissie. Totale inkomsten BMS? Mogelijk 3,6 miljoen euro. Aangezien BMS een relatief klein kantoor is met verder weinig invloed in de voetbalwereld, moet vaak de hulp ingeschakeld worden van een groter kantoor óf een ‘adviseur’. Voor de bemiddelingsdiensten stuurt de tussenpersoon een factuur naar het oorspronkelijke makelaarskantoor voor meestal de helft van de totale commissie. Bij complexe onderhandelingen kan het voorkomen dat er meerdere tussenpersonen betrokken zijn bij een deal, waardoor die 3,6 miljoen euro verdeeld moet worden. Zo pikt niet alleen de officiële zaakwaarnemer van de speler een graantje mee, maar ook ‘adviseurs’, ‘kennissen’ en andere belanghebbenden kunnen profiteren. Iedereen die nodig is om tot een akkoord te komen moet logischerwijs een stuk van de taart krijgen, waardoor de transfersom nogal kan oplopen.

Wat is de link tussen Lemic en de aankopen van Ajax?
Opvallenderwijs duikt de naam van Lemic direct op bij Ajax’ tweede transfer van de voorbije transferzomer, Tahirovic. De twintigjarige middenvelder vertegenwoordigt volgens Transfermarkt een marktwaarde van circa 1,5 miljoen euro, terwijl Ajax een bedrag van minimaal 7,5 miljoen euro en maximaal 8,5 miljoen euro betaalde. Het makelaarskantoor dat de belangen van de Bosnisch international behartigt is dus Universal Twenty Two, het bedrijf van Zoran Lemic en werkgever van Vlado Lemic’ compagnon Mitrovic. Het lijkt niet de enige aankoop waar Lemic, die een zeer goede band heeft met Mislintat, bij betrokken lijkt te zijn. Verweij gaf half juni in de podcast Kick-off aan dat er binnen Ajax al gevreesd werd voor de invloed van Lemic.

"Van tevoren is al gezegd dat er opgelet moest worden dat onder Mislintat veel aankopen via Vlado Lemic en Ivan Benic zouden komen”, zei Verweij. "En wat blijkt? De eerste aankoop (na Branco van den Boomen, red.) komt via Lemic. Hij was onder Marc Overmars niet meer welkom in de ArenA, want hij wilde helemaal niets meer met hem te maken hebben. Mensen zijn in paniek, omdat Mislintat net binnen is en de sleutel van de club in handen heeft. Iedereen hoopt en bidt dat Jan van Halst doet wat hij moet doen en dit soort transfers heel goed toetst. Die Anton Gaeei zou weer via Benic komen. Dat is van tevoren al voorspeld." Uiteindelijk werd Gaeei, die een marktwaarde van 2 miljoen euro vertegenwoordigt (Transfermarkt), inderdaad voor 4,5 miljoen euro binnengehaald door Mislintat en direct voor vijf jaar vastgelegd.

Bij de aankopen die volgden na de komst van Tahirovic is een vergelijkbare handelswijze te ontdekken: er worden veel spelers met een Balkan-achtergrond langdurig vastgelegd en voor veel meer geld aangetrokken dan, onder meer gezien de geschatte marktwaarde, verantwoord zou zijn. Verweij ziet meerdere opvallende transfers. “Mannsverk werd een jaar geleden nog voor 1,5 miljoen euro aangeboden bij Feyenoord." Ajax maakte ongeveer zes miljoen euro over aan Molde FK. Verder is ook de aanstelling van trainer Maurice Steijn enigszins opvallend te noemen. Het kwam voor velen als een grote verrassing dat Steijn de scepter in handen kreeg. Interessant is de goede relatie tussen Rodger Linse, de zaakwaarnemer van Steijn, en Lemic. Linse en Lemic zijn al sinds jaar en dag zakenvrienden. Is Steijn op ‘advies’ van Lemic aangesteld door Mislintat?

Opmerkelijk is ook dat diverse media, waaronder Voetbal International en De Telegraaf, de afgelopen weken meldden dat Mislintat meerdere door Steijn voorgedragen spelers weigerde te contracteren. “Je haalt Forbs, een jongen die alleen in het tweede van Manchester City heeft gespeeld, terwijl je ook Noa Lang had kunnen halen. Hij zegt onder meer dat Jerdy Schouten te duur was voor Ajax, maar ze hebben veel duurdere spelers gehaald. Als Mislintat gewoon een beetje naar Maurice Steijn had geluisterd, dan was hij voor 87 miljoen euro klaar geweest. Nu voor 111,8 miljoen euro, zónder bonussen. Steijn wilde graag Almada, kwam niet”, zo vervolgde Verweij zijn opsomming. “Voor Tahirovic had je Schouten kunnen halen. In plaats van Ávila en Sosa wilde Maurice Steijn Tagliafico halen. Steijn wilde Olij hebben, maar ze halen een keeper van acht miljoen euro uit Duitsland. Voor Medic had je Davinson Sánchez kunnen halen. Voor Gaaei kon je Dest krijgen en voor Mikautadze, Stengs. Voor Akpom Ziyech en voor Mannsverk, Van de Beek.”

De door Mislintat geweigerde namen kunnen niet direct gelinkt worden aan een zakenrelatie van Lemic. Aan de andere kant kunnen er wel (indirect) lijnen gelegd worden tussen de uiteindelijke aankopen en de invloedrijke zaakwaarnemer. Hoewel het natuurlijk niets hoeft te betekenen en het gebruikelijk is dat spelersmakelaars of adviseurs in meerdere deals elkaar treffen, is het wel bekend dat Alain Migliaccio, de vertegenwoordiger van Georges Mikautadze, in het verleden meermaals zakendeed met Predrag Mijatovic, vaste zakenpartner en vriend van Lemic. Josip Sutalo (overgekomen van Dinamo Zagreb) en Jakov Medic (geboren in Zagreb) zouden eveneens voorgedragen zijn door Lemic, die zeer nauwe banden onderhoudt met invloedrijke personen binnen de Kroatische club en stad. Bovendien is het niet ondenkbaar dat Ramaj, die Kosovaarse roots heeft, via het netwerk van Lemic is binnengekomen bij Ajax. Tussen 2017 en 2019, de periode dat Mislintat als Head of Recruitment in dienst was bij Arsenal, werd Chuba Akpom door Linse gescout. Uiteindelijk kon de goede zakenrelatie van Lemic de Londenaren er niet van overtuigen om in zee te gaan met de spits, maar mogelijk is hij wel op de radar gebleven van Lemic en het kantoor van Linse.

Veel links, veel belanghebbenden en tóch weinig officiële betrokkenen
Inmiddels is er in de voetbalwereld wel consensus bereikt over de hypothese dat Ajax meer dan ogenschijnlijk nodig is betaald heeft voor zijn aankopen. Bij een transfer zijn er veel adviseurs, zaakwaarnemers en andere tussenpersonen betrokken die allemaal een voet tussen de deur proberen te krijgen. Sommige deals zijn minder complex en worden direct tussen Ajax en één vaste, grote zaakwaarnemer gesloten, maar in andere gevallen moeten meerdere partijen betrokken worden om tot een akkoord te komen. Wat de situatie bij Ajax nu bijzonder maakt is dat Mislintat de adviezen van de staf en scoutingafdeling volledig in de wind slaat en terugvalt op zijn eigen netwerk. De eigen cirkel ligt opvallenderwijs vooral in de Balkan, waar Lemic al jaren de touwtjes in handen heeft.

Aangezien Lemic geen makelaarslicentie heeft en slechts fungeert als ‘adviseur’, is zijn naam zelden terug te vinden in de officiële papieren. Zoals benadrukt verdient Lemic zijn geld door facturen vanuit verschillende bedrijven te sturen naar officiële agenten, die de machtige Serviër betalen voor zijn adviesdiensten. Het is bekend dat adviseurs, makelaars en andere tussenpersonen aan iedereen bedragen moeten afstaan om uiteindelijk tot een totaalakkoord te komen. De opbrengsten van een transfer, zoals geïllustreerd in het voorbeeld van Ramaj, kunnen fors oplopen: de taart is groot genoeg om in meerdere stukken te snijden.

Op het moment van schrijven zijn er geen bewijzen dat Lemic naast de transfer van Tahirovic (indirect) betrokken is geweest bij andere transfers van Ajax deze zomer. Wel werd zijn naam veelvuldig genoemd in de gesprekken die Voetbalzone voor dit artikel voerde met gevestigde namen uit de wereld van zaakwaarnemers over mogelijke verdachte transacties. Of Sven Mislintat persoonlijk (indirect) heeft geprofiteerd van inkomende of uitgaande spelers wordt momenteel onderzocht door zowel zijn huidige club Ajax als zijn voormalige club VfB Stuttgart. Wordt ongetwijfeld vervolgd. Voetbalzone heeft per mail contact gezocht met de heer Lemic, maar kreeg hierop vooralsnog geen reactie.