Dortmund vindt eindelijk gewenste opvolger van Klopp: ‘Hij is erg, erg goed’

DORTMUND - “Het is natuurlijk mijn wens om via het hele team op te kunnen bouwen, te beginnen bij de keeper, en om zo een intelligente manier te vinden om het doel van de tegenstander te bereiken. We willen hoog kunnen spelen, maar we moeten ook kunnen counteren. Een team dat niet kan counteren is geen topteam. En dat zal tijd kosten, want zoiets bouw je niet in een week of een maand op”, sprak Lucien Favre bij zijn aanstelling bij Borussia Dortmund. Wat het opbouwen en het counteren betreft gingen de wensen van de 61-jarige Zwitser in het Ruhrgebied al snel in vervulling en alleen met zijn laatste observatie zat hij er iets naast: zijn Dortmund speelt al sinds de eerste speeldag de concurrentie in de Bundesliga aan stukken en gaat sinds eind september soeverein aan kop in de competitie die de afgelopen jaren zo gedomineerd werd door Bayern München.

Door Robin Bruggeman

Met twaalf overwinningen en drie gelijke spelen staan die Borussen na vijftien wedstrijden bovenaan in de Duitse hoogste afdeling en de voorsprong op eerste achtervolger Borussia Mönchengladbach bedraagt op dit moment negen punten. Een groter contrast met vorig seizoen rond deze tijd is bijna niet denkbaar, aangezien een in crisis verkerend Dortmund toen net een paar dagen afscheid had genomen van Peter Bosz, na veertien wedstrijden op een zesde plaats stond en slechts zes van zijn gespeelde competitiewedstrijden, allemaal in de eerste zeven duels van het seizoen, wist te winnen. Onder Bosz’ opvolger Peter Stöger werd de weg naar boven in de tweede seizoenshelft maar met moeite ingeslagen en het kwam voor de geel-zwarten op de laatste speeldag aan om zich op basis van doelsaldo nog te kunnen verzekeren van Champions League-voetbal.

Na de aanstelling van Favre afgelopen zomer werd er echter flink in de selectie gesnoeid. Tegenvallende spelers als Andriy Yarmolenko, Gonzalo Cástro, Nuri Sahin en André Schürrle werden uitgezwaaid, terwijl publiekslievelingen Sokratis Papastathopoulos, voor zestien miljoen euro naar Arsenal, en de van Chelsea gehuurde Michy Batshuayi eveneens de deur van het Signal Iduna Park achter zich dichttrokken. Deze uitgaande transfers werden met gerichte aankopen als Abdou Diallo, Thomas Delaney, Axel Witsel en de huur van Achraf Hakimi opgevangen, terwijl Paco Alcácer in eerste instantie van Barcelona werd gehuurd om de positie van de vertrokken Batshuayi in te vullen.

Favre verloor vervolgens geen moment om deze nieuwe schakels in zijn elftal in te passen en inmiddels zijn alle grote transfers die Dortmund afgelopen zomer deed een schot in de roos gebleken. Diallo vormt vaak samen met Manuel Akanji of Dan-Axel Zagadou het centrum van de verdediging, terwijl Hakimi op de flanken een openbaring is gebleken. Witsel en Delaney bemannen de machinekamer van het elftal dat dit seizoen in competitieverband al 41 keer wist te scoren in 15 wedstrijden en afmaker Alcácer, die weinig tijd nodig had om zich aan te passen aan zijn nieuwe omgeving en inmiddels 11 doelpunten heeft gemaakt in 10 Bundesliga-wedstrijden, werd onlangs al na een paar maanden voor 23 miljoen euro definitief ingelijfd door Dortmund.

Om die nieuwkomers heen posteert Favre onder meer de oudgediende Lukasz Pizszcek, de razendsnelle aanvallende toptalenten Jadon Sancho, Christian Pulisic en Jacob Bruun Larsen en aanvoerder, en zijn verlengstuk op het veld, Marco Reus. Die twee kennen elkaar nog van hun gezamenlijke tijd bij Borussia Mönchengladbach en hebben elkaar, hoewel ze volgens Reus voor aanvang van dit seizoen ‘jaren niet met elkaar hadden gesproken’, meteen weer helemaal gevonden. De 37-voudig Duits international, die wegens terugkerend blessureleed al een aantal eindtoernooien met die Mannschaft moest missen en ook in clubverband herhaaldelijk lange periodes aan de kant heeft gestaan, werd door zijn trainer in het begin van het seizoen nog aan de linkerkant geposteerd, maar Favre zag al snel dat hij zijn meest creatieve speler beter centraal op het veld kon zetten.

Reus speelt dit seizoen zijn beste voetbal in jaren in het gat dat in Favre’s tactiek ontstaat tussen de controlerende middenvelders Witsel en Delaney, Sancho of Pulisic op rechts, Bruun Larsen op links en Alcácer in de spits en dat heeft zich tot nu toe uitbetaald in tien doelpunten en zeven assists. Dat de 29-jarige spelmaker onder Favre zijn topvorm weer lijkt te benaderen komt niet geheel toevallig aangezien hij bij Mönchengladbach met 0,53 goals per wedstrijd gemiddeld ook een stuk trefzekerder was onder de Zwitser, dan in de duels zonder Favre (waarin hij 0,25 doelpunten per wedstrijd wist te produceren). Reus werkte in Dortmund eerder samen met onder meer Thomas Tuchel en Jürgen Klopp, maar is duidelijk als hij de vraag krijgt wie zijn favoriete trainer is: “Ik heb best een aantal trainers gehad op clubniveau en Favre is waarschijnlijk de beste. Het is natuurlijk lang geleden dat we hebben samengewerkt bij Gladbach en het was geweldig om te zien hoe hij toen al op alle details lette, zowel op het veld als in de kleedkamer deed hij alles zelf en hij had totale controle over alles wat er gebeurde”, vertelde hij onlangs op de site van de Duitse voetbalbond.

Onder bovengenoemde Klopp kende Dortmund zijn meest succesvolle periode van de laatste decennia en in de zeven jaar dat de huidige trainer van Liverpool de scepter zwaaide in Westfalen werden onder meer twee landstitels en tweemaal de DFB-Pokal gewonnen, terwijl in 2013 de finale van de Champions League werd verloren van Bayern München. Na het vertrek van de excentrieke Duitser kwam de klad er echter enigszins in en opvolgers Tuchel, die ondanks een aantal knappe prestaties en winst van de DFB-Pokal in zijn laatste wedstrijd als trainer van BVB vorig jaar uiteindelijk met slaande deuren vertrok, Bosz en Stöger kwamen niet in de buurt van de prestaties van de 51-jarige coach van the Reds. Favre wordt onder de naar succes smachtende achterban inmiddels echter al vergeleken met zijn illustere voorganger, al verschillen hun speelstijlen aanzienlijk.

Waar er onder Klopp vanwege zijn agressieve gegenpressing nog werd gesproken van ‘heavy metal-voetbal’, wordt het spel onder Favre meer omschreven als ‘moderne jazz’, met veel ruimte voor individuele ingevingen en improvisatie. Ondanks het vertrouwen op de individuele kwaliteiten van zijn spelers heeft Favre echter ook een vast kader ingebouwd en de opdrachten voor zijn spelers zijn vastomlijnd en duidelijk. In het geval van balverlies wordt er bijvoorbeeld net na het kwijtraken van het speeltuig fanatiek en massaal gejaagd op de tegenstander, maar als dit niet snel effect weet te sorteren zakt het elftal razendsnel terug in zijn defensieve stellingen om het veld compact te maken en de tegenstander te dwingen de gele muur voor het doel van Roman Bürki eigenhandig neer te halen.

Een grote rol in deze tactiek is weggelegd voor nieuwkomer Witsel, die bij balverlies bijna als een extra centrale verdediger de gaten in de achterste linie dichtloopt en in de opbouw een cruciale rol vervult. De afgelopen zomer voor twintig miljoen euro van het Chinese Tianjin Quanjian overgenomen Rode Duivel is het eerste station na de verdediging en heeft de rust om ook onder druk de juiste keuze te maken en het spel zo te verplaatsen dat er snel opgebouwd kan worden. De solide Delaney, voor eveneens twintig miljoen euro opgepikt bij Werder Bremen, vervult naast Witsel de rol van aanjager, terwijl Favre op die positie ook nog kan kiezen voor de talentvolle Mahmoud Dahoud of Julian Weigl.

Met een ongeslagen reeks van vijftien wedstrijden om het seizoen te beginnen, een clubrecord, weet Favre vooralsnog de valkuilen die Bosz een jaar geleden fataal werden vakkundig te omzeilen. De Zwitserse oefenmeester had in tegenstelling tot zijn Nederlandse voorganger door zijn periodes bij Hertha BSC en Borussia Mönchengladbach al wel ervaring op de Duitse velden en kwam niet als een complete nieuwkomer de Bundesliga binnen. Favre beschikt daarnaast, mede ingegeven door een aantal succesvolle aankopen, over een jonge en gretige ploeg die zich zijn speelstijl snel eigen heeft gemaakt, terwijl Bosz kampte met een wat oudere selectie die zichtbaar meer moeite had om te wennen aan de ideeën van de coach die het seizoen ervoor nog furore had gemaakt bij Ajax. Blessures bij belangrijke krachten als Piszczek, Reus en Mario Götze bemoeilijkten de zaken verder voor Bosz en hij kreeg in de Duitse pers ook vaak het verwijt niet over een Plan B te beschikken als de zaken even niet zo liepen als gewenst. Een geweldige openingsreeks met nul tegendoelpunten in de eerste vijf wedstrijden van het Bundesliga-seizoen, en zes overwinningen uit de eerste zeven duels, zorgde er uiteindelijk voor dat Bosz ten onder ging aan de door hemzelf geschapen verwachtingen toen het een aantal weken achter elkaar een stuk minder ging.

Favre is zijn eerste voetbaljaargang in Dortmund op eenzelfde stormachtige wijze begonnen, maar weet de successen vooralsnog aan te laten houden. Centrale verdediger Akanji verwacht dan ook niet dat zijn ploeg eenzelfde soort ineenstorting door zal maken als in het voorgaande seizoen: “Hij is werkelijk een erg, erg goede trainer en hij heeft veel spelers geholpen om zich verder te ontwikkelen en ervoor te zorgen dat zij niet op hun lauweren zijn gaan rusten. Hij maakt ook duidelijk dat we altijd door moeten gaan, dat er nog niets bereikt is. Mij vertelt hij bijvoorbeeld dat ik in bepaalde situaties mijn eerste aanname moet verbeteren, of de passnauwkeurigheid, of de manier waarop ik de pass geef”, vertelde de Zwitser onlangs in gesprek met 4-2-2 over zijn trainer, die volgens berichten uit Duitsland op korte termijn zijn nog tot medio 2020 doorlopende, en afgelopen zomer getekende, contract gaat verlengen.