De verguisde Moussa Sissoko is plots cruciaal in de Engelse titelrace
In de rubriek Opgebloeid licht Voetbalzone wekelijks een speler uit het binnen- of buitenland uit wiens loopbaan na een mindere periode weer volledig tot bloei is gekomen. Met deze keer aandacht voor Moussa Sissoko (29), alleskunner op het middenveld van Tottenham Hotspur. The Spurs verloren afgelopen zaterdag in de Premier League met 2-1 bij laagvlieger Burnley, maar doordat koploper Liverpool een dag later tegen Manchester United niet verder kwam dan een doelpuntloos gelijkspel, is het kampioenschap nog niet helemaal uit zicht.
Door Demen Bülbül
Dat Tottenham Hotspur eind februari überhaupt nog een rol van betekenis speelt in de Engelse titelrace, mag een klein wonder heten, gezien de zeldzaam passieve houding van de Londense club op de transfermarkt. The Spurs voegden de afgelopen twee transferperiodes namelijk geen enkele nieuwe speler toe aan de A-selectie, mede ingegeven door de bouw van het nieuwe stadion en de financiële offers die daarvoor gemaakt dienden te worden. Manager Mauricio Pochettino liet begin januari openlijk doorschemeren zijn twijfels te hebben over de door voorzitter Daniel Levy uitgestippelde koerswijze, maar het uitblijven van grote aankopen heeft er indirect wel aan bijgedragen dat de Argentijnse oefenmeester medeverantwoordelijk kan worden gehouden voor één van de meest opzienbarende revivals in de geschiedenis van de Premier League.
Moussa Sissoko was nadat hij Newcastle United in de zomer van 2016 had verruild voor Tottenham Hotspur vaak mikpunt van spot in Engeland. De aanpassing naar een hoger niveau verliep tamelijk moeizaam voor de robuuste middenvelder, terwijl hij vlak voor zijn komst naar Noord-Londen nog namens de nationale ploeg van Frankrijk had uitgeblonken op het EK. Sissoko sneed zichzelf in zijn debuutjaar al snel in de vingers, door op de negende speeldag van het seizoen tijdens een korte invalbeurt tegen Bournemouth zijn elleboog in het gelaat van tegenstander Harry Arter te plaatsen. Het voorval werd niet waargenomen door de arbitrage, maar de Engelse voetbalbond (FA) besloot de Fransman naderhand alsnog te straffen. Nadat Sissoko de duels met Leicester City en Arsenal aan zich voorbij moest laten gaan vanwege een schorsing, werd hij voor de ontmoetingen met West Ham United en Chelsea door Pochettino buiten de wedstrijdselectie van Tottenham Hotspur gelaten.
Een hard gelag voor Sissoko, die op dat moment met een transfersom van ongeveer 35 miljoen euro gold als de duurste aankoop uit de clubhistorie van de Londenaren. Pochettino claimde na de eerste seizoensnederlaag tegen Chelsea (2-1) de middenvelder 'vanwege tactische redenen' te hebben gepasseerd: "Voetbal draait niet om geld. Het gaat er in dit specifieke geval om dat bepaalde spelers beter zijn dan andere. Sommige spelers bewijzen op de training dat zij het verdienen om te spelen, omdat zij beter zijn dan hun teamgenoten. Soms contracteer je een speler met een bepaald verwachtingspatroon en vallen de prestaties tegen. Verdient iemand het dan om te spelen, puur omdat we veel geld voor hem betaald hebben? Sissoko moet hard werken en tonen dat hij het verdient om te spelen", zo tekenden diverse Engelse media op uit de mond van de manager. Sissoko vertelde later in een interview met L’Équipe dat zijn tijdelijke verbanning 'niets te maken had met zijn prestaties op het veld': "Er bestond een misverstand tussen de trainer en mij. Inmiddels is dat echter uit de wereld."
Pochettino opteerde in het seizoen 2016/17 centraal op het middenveld steevast voor Victor Wanyama en Mousa Dembélé. Daardoor was Sissoko in zijn debuutjaar slechts achtmaal basisspeler in de Premier League en kwamen de meeste van zijn spaarzame optredens ook nog eens vanaf de rechterflank. Op die positie floreerde hij weliswaar op het EK, maar Sissoko heeft er nooit een geheim van gemaakt liever vanuit de as van het veld te opereren. In die rol beleefde hij ook zijn doorbraak als prof bij Toulouse, alvorens hij in januari 2013 door Newcastle United naar Engeland werd gehaald. Het krachtmens imponeerde als aanvallende middenvelder vrijwel onmiddellijk voor the Magpies en vormde een gevreesde tandem met landgenoot Yohan Cabaye. Newcastle United-trainer Alan Pardew was idolaat van Sissoko en vergeleek zijn pupil zelfs met Chelsea-icoon Frank Lampard: "Hij heeft de kracht en de stabiliteit om de buitenspelers in stelling te brengen. Lampard had die rol jarenlang bij Chelsea en ik hoop dat Sissoko een vergelijkbare rol kan vertolken bij Newcastle United."
Net als veel anderen prees Pardew de drive en de power van Sissoko. Ook de Franse bondscoach Didier Deschamps deed jarenlang met veel liefde een beroep op de veelzijdige en uiterst dynamische middenvelder. Deschamps selecteerde hem in 2014 voor het WK in Brazilië en ook voor het EK in eigen land, twee jaar later, behoorde Sissoko tot de afgevaardigden van les Bleus. In de verloren EK-finale tegen Portugal (0-1 na verlenging) kreeg hij in een aanvallende rol op rechts de voorkeur boven creatieve geesten als Kingsley Coman en Anthony Martial. Deschamps stond in februari 2018 nog altijd achter die, met name door puristen, bekritiseerde beslissing: "Je hoeft alleen maar de EK-finale te bekijken om te begrijpen waar Moussa Sissoko toe in staat is. Ik sla hem als voetballer erg hoog aan. Hij is zeker niet mijn lievelingetje, hij is het prototype soldaat. Hij klaagt niet, of hij nu basisspeler is, of voor twee, tien of twintig minuten moet invallen. Hij geeft alles, wordt gewaardeerd door zijn teamgenoten en zijn tegenstanders vrezen hem", zo liet de Franse keuzeheer weten aan SFR SPORT.
Ondanks dat Deschamps Sissoko bewondert, liet hij hem afgelopen zomer links liggen voor het WK in Rusland. Na opnieuw een teleurstellend seizoen bij Tottenham Hotspur, waarin Sissoko slechts vijftien keer aan de aftrap verscheen in de competitie, gaf de coach de voorkeur aan anderen. Dat hakte erin bij de middenvelder, zo gaf hij enkele maanden na het door Frankrijk gewonnen toernooi toe in gesprek The Guardian: "Ik ga niet liegen en verkondigen dat het geen pijn deed. Ik heb veel wedstrijden gespeeld met de rest van de jongens, dus natuurlijk was het pijnlijk om er op het WK niet bij te zijn", zei de 55-voudig international. Sissoko koestert echter geen wrok: "Ik neem niemand iets kwalijk, het is voorbij. Je moet de beslissing van de bondscoach accepteren. Ik stond nog steeds achter het team, omdat ik veel vrienden in het team heb. Bovendien ontbrak ik niet in de selectie vanwege mijn collega-internationals: als het al een reden had, dan was het omdat ik zelf onvoldoende had gepresteerd."
Sissoko pikte de grootste teleurstelling uit zijn voetbalcarrière volwassen op. Hij ging niet bij de pakken neerzitten en overwoog een vertrek bij Tottenham Hotspur, waar hij in feite op een dood spoor zat, naar eigen zeggen geen moment. De Fransman begon het huidige seizoen moeizaam, maar doordat eerst Wanyama en later ook Dembélé getroffen werden door langdurig blessureleed, maakte hij plots een enorme sprong in de hiërarchie. Bovendien had de club in de zomerse transferperiode de hand op de knip gehouden, waardoor Pochettino min of meer noodgedwongen was aangewezen op Sissoko. De geboren Parijzenaar greep zijn kans met beide handen aan. Sissoko had aanvankelijk nog een ondersteunende rol op het middenveld als halfspeler, maar sinds de uitwedstrijd op 11 oktober 2018 tegen Crystal Palace (0-1) heeft hij zijn plekje op het middenveld definitief bemachtigd, naast spelverdeler Harry Winks. Sissoko is door zijn waanzinnige loopvermogen en fysieke kwaliteiten de ideale partner voor de frivolere Winks en lijkt inmiddels onmisbaar geworden voor Tottenham Hotspur. Ook Deschamps kan overigens niet meer om Sissoko heen: afgelopen november speelde de middenvelder in het Nations League-duel met het Nederlands elftal (2-0 nederlaag) zijn eerste interland in ruim dertien maanden.
Het is niet eenvoudig om het belang van Sissoko voor Tottenham Hotspur in cijfers te vatten. De ex-speler van Toulouse en Newcastle United kwam dit seizoen in dertig optredens in alle competities niet verder dan een schamel aantal van twee assists. Doelpunten maakte Sissoko deze voetbaljaargang zelfs nog helemaal niet. Wel realiseerde hij in de Premier meer balveroveringen dan welke speler dan ook binnen de selectie van Pochettino (144 in totaal). "Hij verdient alle lof, want hij is de enige speler in onze selectie die, met name als het spel op en neer golft, voor balans kan zorgen tussen aanval en verdediging. Dat is zijn grootste kwaliteit. Het team heeft die balans op dit moment hard nodig. Sissoko is één van onze belangrijkste spelers", vertelde Pochettino vorig jaar aan de Evening Standard over de middenvelder. Het belang van Sissoko werd na de spectaculaire Champions League-zege van deze maand op Borussia Dortmund (3-0) ondergeschreven door Winks: "Ik speel graag met Moussa op het middenveld. We zijn complementair aan elkaar. De laatste maanden spelen we samen op het middenveld en het gaat echt goed. Moussa is simpelweg fenomenaal. Hij behoort dit seizoen tot onze belangrijkste spelers, omdat zijn all-round game geweldig is. Hij is goed zonder bal en goed met bal."
Inmiddels lijkt ook de kritische aanhang van the Spurs Sissoko in het hart te hebben gesloten. De Franse middenvelder werd in zijn eerste twee seizoenen regelmatig aangewezen als zondebok, maar in het thuisduel met Borussia Dortmund vond warempel een innig moment plaats tussen speler en publiek. Pochettino voerde in de slotfase drie wissels door om tijd te winnen, maar bewaarde zijn laatste wissel bewust voor de uitblinker van de avond. Sissoko werd onder luid applaus van het heilige Wembley-gras gedirigeerd door de supporters van Tottenham Hotspur en zag de wedstrijd uiteindelijk met een brede glimlach uit. "De fans praten nu anders over me", merkte Sissoko zelf twee maanden geleden al op. "Ik zie dat ze nu vanwege mijn goede spel erg blij zijn. Mijn beginperiode was zeker niet leuk, maar ik moet zeggen dat de supporters mij op straat nooit echt lastig hebben gevallen. Ik weet niet of alle kritiek op mij terecht was, maar de kritiek is nooit de reden geweest waarom ik teleurgesteld was. Ik was teleurgesteld omdat ik niet deed wat ik graag wilde: voetballen."
Begin deze maand erkende Sissoko in een interview met The Telegraph dat zijn beginperiode bij Tottenham Hotspur niet eenvoudig was. Hij maakte pas op de slotdag van de zomerse transferperiode de overstap van Newcastle United en arriveerde, doordat hij met Frankrijk de EK-finale speelde, zonder voorbereiding bij zijn nieuwe club. "Misschien had ik wat tijd nodig om me aan te passen. Ik moest ook wennen aan de nieuwe speelstijl, want bij Newcastle United was het systeem totaal anders. Zelfs de manier van werken van de manager was anders. Bovendien was ik het bij Toulouse en Newcastle United gewend om altijd te spelen. Natuurlijk ben je teleurgesteld als je bij je nieuwe club opeens geen basisspeler bent. Ik denk dat men had verwacht dat ik er direct zou staan: ik was voor veel geld gekocht en had een goed EK achter de rug met Frankrijk. Dat gebeurde echter niet. In de voetballerij, maar ook in het leven, verwachten mensen direct resultaat, maar soms lukt dat niet meteen." Met Pochettino sprak Sissoko naar eigen zeggen zelden over zijn persoonlijke situatie: "Maar dat was ook niet nodig, omdat alles aan mij lag. Hij moet zijn beste ploeg opstellen en dat heb je als speler te accepteren, ook al kan dat soms erg moeilijk zijn. In een selectie van 25 man verwacht iedereen te spelen, maar er kunnen onmogelijk 25 spelers op het veld staan. Je moet achter de ploeg staan en als je een kans krijgt, dan moet je die pakken."
Afgelopen weekeinde liepen de kampioensaspiraties van Tottenham Hotspur een flinke knauw op in de uitwedstrijd tegen Burnley. Sissoko speelde op Turf Moor de gehele wedstrijd, maar kon uiteindelijk niet voorkomen dat de ploeg van Pochettino in de slotfase tegen een 2-1 nederlaag aanliep. Daardoor moeten the Spurs even een pas op de plaats maken in de titelrace. De achterstand op koploper Liverpool bedraagt met nog elf speelrondes voor de boeg zes punten en men moet ook Manchester City nog voor zich dulden op de ranglijst. Sissoko beseft dat de Londenaren geen titelfavoriet zijn, maar weigert zich gewonnen te geven: "We zien in dat we dicht bij het winnen van een prijs zijn, het scheelt niet veel. Het enige wat we missen zijn de details. Wat die details inhouden? Dat weet ik niet, maar we moeten de oplossing vinden. Ik denk dat we een prijs kunnen winnen. We hebben de ploeg ervoor. We moeten hard blijven werken, dat is de enige manier." Wat dat laatste betreft spreekt Sissoko uit ervaring.