De transferzomer van Chelsea: bizar selectiebeleid of een masterplan van Boehly?

Een week voor het sluiten van de transfermarkt in Engeland werkte Chelsea-hoofdtrainer Vincenzo 'Enzo' Maresca met een spelersgroep van ruim veertig spelers. Hij uitte publiekelijk zijn onvrede en zijn werkgever deed de nodige spelers van de hand. Inmiddels is de window gesloten en beschikt Chelsea nog altijd over ruimschoots de grootste selectie van de Engelse top. Waarom werken de Londenaren met een dergelijk grote groep en is het in het voordeel van de oefenmeester? Voetbalzone maakt de balans op.

Door Jan Hoeksema

Drie dagen voor het sluiten van de Engelse transferwindow zette het negentienjarige keeperstalent Mike Penders zijn handtekening onder een contract bij Chelsea. Op het eerste oog lijkt het geen ongewone deal en ook de door the Blues betaalde transfersom van twintig miljoen euro zal inmiddels niemand meer grote ogen doen opzetten. Toch zorgde het aantrekken van de jonge Belg voor de nodige verbazing.

Penders werd op het moment van tekenen namelijk de zevende doelman van Chelsea. Als club maar liefst zes reserves hebben voor een positie waarvan er in de basiself slechts één nodig is, is aan de overdreven kant. Hoewel in de laatste dagen van de transfermarkt bleek dat Chelsea niet daadwerkelijk het seizoen in zou gaan met zeven keepers, is de transfer tekenend voor het selectiebeleid in het blauwe gedeelte van West-Londen de afgelopen jaren.

Het was een van dé verhalen van de transferzomer. Bij Chelsea bereikte de selectiekolder, onder leiding van de Amerikaanse zakenman en mede-eigenaar van de club Todd Boehly, een nieuw hoogtepunt. Door de aanwezigheid van de vele gehaalde nieuwelingen en een gebrek aan vertrokken spelers, was de selectie van trainer Enzo Maresca zo groot geworden, dat een aanzienlijk aantal spelers niet langer kon meetrainen onder de Italiaan.

“Op het moment werk ik met 21, 22 of 23 spelers, niet met alle 42”, was Maresca destijds goudeerlijk over zijn propvolle selectie. “Anders zou het onmogelijk worden. Je kan als coach geen trainingssessie voor 45 spelers verzinnen.” De buitengesloten Chelsea-spelers trainden apart van de groep. De trainingsvelden van sportpark Cobham waren deze zomer overbevolkt, maar bijna de helft van de spelers heeft geen woord uit de mond van ‘hun trainer’ gehoord.

In de laatste paar dagen van de window deed Chelsea negen spelers van de hand. Volgens de website van de club blijven er als gevolg dertig eerste selectieleden over. Dat is echter buiten het tweetal spitsen David Datro Fofana (21), die in 2023 nog voor twaalf miljoen euro werd aangetrokken, en Deivid Washington (19), die in datzelfde jaar voor zestien miljoen euro overkwam, gerekend.

De enige andere Engelse topclub die in de buurt komt van 32 spelers in de hoofdmacht is Manchester United. Daarbij moet wel vermeld worden dat the Red Devils op de teampagina op hun website plekjes hebben ingeruimd voor drie jeugdspelers én de inmiddels naar nota bene Chelsea vertrokken Jadon Sancho.

De ploeg van Maresca heeft met een aardige marge de grootste selectie van de gehele Premier League-top, het achterstallige websitebeheer van Manchester United daargelaten. Het transfer- en selectiebeleid van Chelsea brengt zodoende de nodige vragen naar boven. Hebben de Londenaren daadwerkelijk zoveel spelers nodig? Hoe gaat Maresca de speelminuten onder zijn selectieleden verdelen? Zijn alle posities evenredig overbezet? Een analyse van de selectie van Chelsea.

Getty Images

Keepersgilde

Waar de meeste internationale topteams kiezen voor een keepersbestand van drie doelmannen - vaak bestaande uit de eerste keus onder de lat, een ervaren reservekeeper en een jonge, talentvolle derde - heeft Maresca de beschikking over een viertal goalies. Robert Sánchez (26) is zijn basiskeeper en Marcus Bettinelli is als 32-jarige met recht een oude rot in het vak en zal weinig speelminuten verwachten.

Filip Jörgensen en Lucas Bergström (beiden 22) completeren het kwartet. Jörgensen lijkt de meeste aanspraak te maken op de rol van tweede doelman, daar hij in beide Conference League-kwalificatieduels tegen Servette FC het doel van Chelsea verdedigde. Bergström zal op weinig minuten in het eerste kunnen rekenen en moet als dispensatiespeler hopen op speeltijd bij het Onder 21-elftal. Hoewel Maresca dus niet daadwerkelijk met zeven keepers aan het seizoen begint, zal hij met drie reservedoelmannen niet gauw verlegen zitten om opties tussen de palen.

Verdedigingslijn

Dit seizoen komt Chelsea in de regel in een 4-2-3-1-formatie voor de dag, met het uitduel tegen Servette (2-1 verlies) als quasi-uitzondering, aangezien linksback Renato Veiga in Genève veelal vanuit het middenveld opereerde. In de standaard viermansdefensie is aanvoerder Reece James (24) de onbetwiste eerste rechtsachter. In tegenstelling tot vrijwel iedere andere positie in de selectie van Maresca, heeft Chelsea in de persoon van Malo Gusto (21) ‘slechts’ één back-up-rechtervleugelverdediger. En laat het toeval nou net zo zijn dat zowel James als Gusto momenteel te kampen heeft met een blessure. Gelukkig voor the Blues is de rechtsbackpositie voor centrumverdedigers Axel Disasi (26) en Wesley Fofana (23) geen volledig onbekend terrein.

Aan de linkerkant van de achterste linie heeft Maresca wél drie daadwerkelijke backs. Marc Cucurella (26) is de beoogde starter en Renato Veiga (21) werd gehaald als back-up, terwijl Ben Chilwell (27) deze zomer mocht uitkijken naar een nieuwe werkgever. De Engels international trainde niet mee met de eerste selectie, maar vond geen nieuwe club en zal veelal genoegen moeten nemen met een plekje op de tribune.

Getty Images

Centrumverdediger Tosin Adarabioyo (26) werd deze zomer transfervrij overgenomen van Fulham, maar betekende nog geen enkele rol van betekenis in de drie Premier League-wedstrijden die Chelsea dit seizoen speelde. Wel mocht hij tweemaal opdraven in de voorrondes van de Conference League. Hetzelfde geldt voor Disasi en Benoît Badiashile (23). In het hart van de defensie geeft Maresca in belangrijke wedstrijden, zoals de seizoensopener tegen Manchester City (0-2 verlies), de voorkeur aan Fofana en Levi Colwill (21). Mede dankzij de multi-inzetbaarheid van een aantal van Chelsea’s mandekkers, is het kunnen beschikken over een vijfde centrumverdediger geen overbodige luxe voor de Italiaanse hoofdtrainer.

Middenrif

Chelsea speelt doorgaans dus met twee ‘verdedigende’ middenvelders. Enzo Fernández (23) lijkt als tweede aanvoerder zeker van zijn plek, ondanks een voor hem rumoerige en controversiële zomer. Moisés Caicedo (22) was dit seizoen al tweemaal zijn partner op het middenveld en de Ecuadoriaan kan zich opmaken voor de nodige minuten. Roméo Lavia (20) en de van Leicester City overgenomen Kiernan Dewsbury-Hall (26) gelden als de voornaamste andere opties voor de twee controleursposities.

Maresca beschikt buiten het genoemde viertal om over nog twee spelers voor die plekken op het middenveld. Carney Chukwuemeka (20) en Cesare Casadei (21) kwamen amper in actie in de voorbereiding, maar werden niet verkocht of uitgeleend en moeten zodoende hopen op kansen in de bekercompetities en Europees voetbal of op blessures of schorsingen bij teamgenoten. Het tweetal behoort vooralsnog tot het absolute B-garnituur op Stamford Bridge.

Aanvalslinie

De voorste linie van het Chelsea onder Maresca kan uitgelegd worden als bestaande uit vier spelers: twee buitenspelers, een aanvallende middenvelder annex schaduwspits en een diepe centrumaanvaller. Voor de drie posities ‘achter’ de diepe spits beschikt de voormalig rechterhand van Pep Guardiola over zeven opties. Dat is overigens buiten Omari Kellyman gerekend. De achttienjarige buitenspeler transfereerde afgelopen window voor 22,5 miljoen euro naar West-Londen, maar is maandenlang uit de roulatie met een blessure en zou überhaupt meer aanspraak maken op speeltijd in het beloftenelftal.

Voornamelijk Pedro Neto (24) - met zestig miljoen euro de duurste aanwinst van Chelsea deze zomer - Noni Madueke (22), en Jadon Sancho (23) gaan uitmaken wie er op de rechterflank wordt geposteerd. Cole Palmer (22), vorig seizoen de absolute sterspeler van Chelsea, kan ook op die positie uit de voeten.

Hij opereert echter bij voorkeur vanuit een meer centrale zone, op de 10-positie. Daar concurreert hij vooral met Christopher Nkunku (26), al kunnen tevens Madueke, middenvelder Fernández en João Félix (24) daar uit de voeten. Laatstgenoemde is daarnaast een optie voor de linkervleugel, evenals Nkunku, Sancho en Neto. Mykhaylo Mudryk (23) is de laatste optie voor op de flanken, al richt hij zich vrijwel uitsluitend op de positie van linksbuiten. Begrijpen we het nog?

Dit seizoen wisselde Maresca al veelvuldig met de invulling van deze drie posities. Sterker nog, in de vijf officiële wedstrijden van Chelsea onder de Italiaan trad het vijfmaal aan met een ander drietal op de plekken achter de spits. De enige die vooralsnog niet in actie kwam, is Sancho, maar dat heeft alles te maken met het feit dat hij pas op Deadline Day werd aangetrokken.

Het is vroeg in het seizoen en dus is het begrijpelijk dat Maresca nog zoekende is naar de juiste invulling van deze posities, maar door het overschot aan keuzes voorin loopt de keuzeheer het risico onnodig veel door te wisselen, met een mogelijk gebrek aan automatismen en ritme tot gevolg. Bovendien werkt de overvolle eerste selectie van Chelsea het doorstromen van de jongere talenten tegen.

Palmer is door zijn enorme inbreng vorig seizoen - zo scoorde hij 22 Premier League-doelpunten in 23/34 - verzekerd van een plekje bij de eerste elf. Madueke is uitstekend aan de huidige jaargang begonnen en lijkt voorlopig niet weg te denken van de rechtsbuitenpositie. Het plekje op de linkerflank is up for grabs, met maar liefst vijf spelers die erop azen. In Chelsea’s recentste optreden startte Neto daar, alvorens hij na iets minder dan een uur werd afgelost door Félix.

Getty Images

Wat rest is de invulling van de plek in de punt van de aanval. De Londenaren zaten in het slot van de transferwindow op het vinkentouw voor Victor Osimhen, maar vonden de vraagprijs van Napoli te gortig en besloten eieren voor hun geld te kiezen. Derhalve begint Nicolas Jackson (23) als onbetwiste basisspeler aan het seizoen. De Senegalees startte tot dusver alle competitiewedstrijden onder Maresca en was tweemaal trefzeker. In de Conference League-voorrondes kreeg Marc Guiu (18) tweemaal de kans, maar zonder doelpuntenproductie. De van FC Barcelona overgekomen jongeling fungeert dit seizoen als vaste stand-in van Jackson.

Buiten Jackson en Guiu om zijn ook Nkunku en Félix bekwaam als diepste aanvaller, terwijl Palmer in geval van nood - het zal niet vaak voorkomen dat Maresca in spelersnood komt - daar kan spelen. De eerder genoemde Datro Fofana en Washington maken weinig tot geen aanspraak op minuten in de hoofdmacht.

Matig selectiebeleid of doordachte transferwindow?

De samenstelling van Chelsea’s selectie doet met name wenkbrauwen fronsen als er naar het middenveld en de aanval wordt gekeken. Het hebben van een vierde doelman is, zeker als het een relatief goedkope en jonge optie als Lucas Bergström betreft, geen absurde keuze. Voor de vierde keeper in kwestie zelf is het echter niet bevorderlijk met het oog op zijn ontwikkeling. Men kan ook niet van wanbeleid spreken als de defensieve opties van Chelsea onder de loep worden genomen. Ben Chilwell is de enige volledig overbodige speler, maar the Blues probeerden hem dan ook van de hand te doen.

Het middenrif en de lijn daarvoor roepen terecht vraagtekens op. In beide linies beschikt Chelsea over minstens twee spelers die niet verder zullen komen dan een handjevol invalbeurten, zo niet minder. Met name voorin heeft Maresca ruimschoots keuze, met als hoogtepunt (of dieptepunt?) de vijf (!) spelers die strijden om dat ene plekje op de linkervleugel.

Tekenend voor de overvloed aan opties waarover de manager in West-Londen beschikt, is dat Cole Palmer, Roméo Lavia en Wesley Fofana niet zijn ingeschreven voor de groepsfase van de Conference League. Op deze manier wil Maresca het drietal verzekeren van rust. Bovendien is het gemis van de jongelingen eenvoudig op te vangen.

Getty Images

Chelsea’s handelen - en evengoed het níét handelen - op de transfermarkt ligt ten grondslag aan de overvolle spelersbus(sen). Door overbodige namen niet van de hand te doen, hebben deze spelers minstens een half jaar in het vooruitzicht waarin zij stilstaan in hun ontwikkeling, om nog maar niet te spreken over het gebrek aan doorstroommogelijkheden vanuit de jeugdopleiding. Bovendien hebben de Londenaren spelers op de loonlijst die niet worden gebruikt. Maresca, die uit ongemak al tig spelers apart van de groep liet trainen, zal binnen zijn selectie moeten dealen met de ontevredenheid vanwege een gebrek aan speeltijd.

Daar komt bij dat er voor sommige posities in het elftal van de Italiaan niet één duidelijke eerste keus is. Concurrentie binnen een selectie is bevorderlijk voor het algemene niveau, zeker met het oog op het overvolle en intensieve programma, maar een gebrek aan vastigheden door constante wisselingen betekent het tegenovergestelde. Misschien in januari toch de markt op voor een onbetwiste linksbuiten?