De revival van Leroy Fer: van clubloze kwakkelaar naar EK-kandidaat

Leroy Fer is zonder twijfel wel de grootste verrassing in de voorselectie van het Nederlands elftal. Bondscoach Ronald Koeman haalde met Owen Wijndal, Teun Koopmeiners en Mohamed Ihattaren een paar nieuwe namen bij Oranje. Dat het drietal voor het eerst mag hopen op een definitieve selectie komt voor weinigen als een verrassing. De mogelijke terugkeer van Fer in de nationale ploeg had vrijwel niemand aan zien komen. De motor op het middenveld van Feyenoord lijkt te profiteren van zijn goede vorm en de afwezigheid van Tonny Vilhena en Ruud Vormer.

Door Yanick Vos

Koeman heeft als bondscoach bewezen dat hij zijn spelers veel vertrouwen geeft. Wie zich in de selectie van Oranje heeft geknokt, zal er niet zomaar uitgegooid worden. Een mindere serie wedstrijden is voor de keuzeheer geen reden om een uitnodiging op zak te houden. Pas wanneer een paar slechte wedstrijden overslaan in een absolute vormdip, kiest Koeman voor iemand anders in zijn selectie. Dat heeft PSV’er Pablo Rosario inmiddels aan den lijve ondervonden. Net zo snel als hij werd opgenomen in de Oranje-selectie verdween hij weer uit beeld.

Geblesseerde concurrenten
Op 30 oktober vorig jaar maakte Koeman zijn voorselectie bekend voor de laatste EK-kwalificatiewedstrijden tegen Noord-Ierland en Estland. Donny van de Beek, Frenkie de Jong, Davy Pröpper, Marten de Roon, Kevin Strootman en Georginio Wijnaldum zijn onder de huidige bondscoach de vaste namen en zaten er, net als nu, destijds bij. De enige middenvelder die ten opzichte van de laatste voorselectie is afgevallen heet Tonny Vilhena. De 25-jarige middenvelder was een vast terugkerende naam in de (voor)selectie van het Nederlands elftal en mag zich sinds zijn transfer van afgelopen zomer vaste basisspeler noemen bij FK Krasnodar. Door een blessure kwam hij dit kalenderjaar echter nog geen officieel duel in actie voor zijn club en het is vooralsnog onbekend wanneer hij terugkeert. De 0-3 nederlaag tegen Getafe op 12 december was het laatste officiële duel waarin de ex-middenvelder in actie kwam.

Vilhena was daarom geen optie voor Koeman voor de komende interlandperiode en dat gold ook voor viervoudig Oranje-international Ruud Vormer. De middenvelder van Club Brugge liep vorige maand een knieblessure op en heeft nog een aantal weken nodig om te herstellen, waardoor ook door zijn naam een streep ging voor de vriendschappelijke interlands tegen de Verenigde Staten en Spanje. Zodoende kwam Koeman uit bij Fer en bijvoorbeeld niet bij Davy Klaassen, die al langer tegen Oranje lijkt aan te hikken maar het maar niet voor elkaar krijgt om opgenomen te worden in de voorselectie. Klaassen speelt in een meer aanvallende rol bij Werder Bremen, de club waarmee hij tegen degradatie uit de Bundesliga strijdt. Koeman lijkt door de blessures van Vilhena en Vormer gezocht te hebben naar een speler met soortgelijke kwaliteiten, waardoor de naam van Fer uit de hoge hoed werd getoverd.

De revival van Leroy Fer
Wie afgelopen zomer had gezegd dat Fer een paar maanden voor het EK opgenomen zou worden in de voorselectie van Oranje, was voor gek verklaard. De dertigjarige middenvelder had de laatste jaren regelmatig te maken met fysieke problemen en moest afgelopen zomer op zoek naar een nieuwe club omdat zijn contract bij Swansea City niet werd verlengd. Feyenoord had in de zomerse transferperiode weinig te besteden en kon wel een middenvelder gebruiken. Fer, toen nog herstellende van een blessure, mocht in Rotterdam mee komen trainen van toenmalig trainer Jaap Stam. In de voorbereiding op het huidige seizoen maakte hij een goede indruk en speelde hij mee in de oefenduels met Karlsruher SC en Angers. Een paar weken voor de start van het seizoen was de technische staf overtuigd en kreeg Fer een contract tot medio dit jaar aangeboden. “We zijn blij dat we de komst van Leroy uiteindelijk zo snel rond kunnen hebben maken. Leroy heeft aangetoond een begaafde voetballer te zijn die ons middenveld een echte impuls geeft. Zowel met zijn voetbalkwaliteiten als met zijn leiderschap”, zei toenmalig technisch directeur Sjaak Troost op de clubwebsite. Ook Fer was blij om terug te zijn in De Kuip. “Ik voel me sterker en fitter worden en ga alles op alles zetten om zo snel mogelijk weer terug op mijn oude niveau te zijn, om zo met Feyenoord, de spelers en de technische staf een mooi seizoen tegemoet te gaan.”

Dat mooie seizoen kwam bijzonder moeizaam op gang. De routinier raakte in zijn eerste maanden in Rotterdam moeizaam fit. Hij had veel moeite om meerdere duels achter elkaar te spelen en moest regelmatig wedstrijden overslaan. Stam vertrok uit De Kuip vanwege slechte resultaten en Dick Advocaat trok de club in de maanden die volgden uit het slop. Onder zijn leiding werd de weg naar boven ingeslagen en Fer vervulde daarin een belangrijke rol. Samen met Orkun Kökcü en Jens Toornstra vormt hij een sterk middenveld bij Feyenoord. Voor Liam Kelly en Yassin Ayoub was in januari geen plek meer. Advocaat hield vast aan de bekende namen, wat ook betekende dat Wouter Burger op huurbasis naar Excelsior mocht vertrekken. Met alleen Renato Tapia als middenvelder achter de hand haalde technisch directeur Frank Arnesen in januari Oguzhan Özyakup naar De Kuip. De huurling van Besiktas heeft Kökcü, Toornstra of Fer nog niet uit de basis kunnen spelen en gezien de manier waarop Feyenoord op dit moment draait, lijkt het erop dat alleen een blessure daar verandering in kan brengen.

Fer sterk in passing, dribbels en duels
Fer draait dit seizoen uitstekend op het Rotterdamse middenveld en dat blijkt ook uit de statistieken van Opta. Hij scoort namelijk hoog in de passing, dribbels en persoonlijke duels. Van alle middenvelders met minstens twintig Eredivisie-wedstrijden achter de rug staat Fer (23 wedstrijden, 1195 passes en 87.7% passnauwkeurigheid) op de derde plaats qua passnauwkeurigheid. Hij scoort net iets beter dan AZ-aanvoerder Koopmeiners (25 wedstrijden, 2051 passes en 87.3% passnauwkeurigheid) en moet alleen Ajacied Lisandro Martínez (24 wedstrijden, 1647 passes en 88.9% passnauwkeurigheid) en Oriol Busquets (21 wedstrijden, 1093 passes en 87.9% passnauwkeurigheid) voor zich dulden.

Als controlerende middenvelder komt Fer regelmatig in de duels en dat gaat hem goed af. Van alle spelers met minimaal honderd persoonlijke duels dit Eredivisie-seizoen, behoort hij tot de zes spelers met het hoogste wintspercentage. Alleen Azor Matusiwa (FC Groningen, 60%), Renato Tapia (Feyenoord, 60%), Simon Gustafsson (FC Utrecht, 60%), Orestis Kiomourtzoglou (Heracles Almelo, 59%) en Riechedly Bazoer (Vitesse, 59%) scoren op dit gebied beter dan Fer (57% gewonnen duels). Daarnaast is er in de Nederlandse competitie van alle spelers met minimaal 42 dribbels geen speler met zo’n hoog slagingspercentage als Fer. 31 van de 42 dribbels (74 procent) bracht hij tot een goed einde. Daarmee blijft hij spelers als Ritsu Doan (PSV, 71%), Fredrik Midtsjö (AZ, 69%), Pelle Clement (PEC Zwolle, 66%) en Mark Diemers (Fortuna Sittard, 65%) voor.

De clubleiding sprak afgelopen zomer de verwachting uit dat Fer een leidersrol op zich zou nemen. Die woorden heeft de ervaren middenvelder goed in zijn oren geknoopt. Hij heeft het team van Advocaat bij de hand genomen en is uitgegroeid tot een van de absolute leiders van het team. Dat doet hij op de achtergrond als controlerende middenvelder. Aanvoerder Steven Berghuis blinkt haast wekelijks uit en ook Kökcü speelt sterk, maar minstens zo belangrijk is Fer voor Feyenoord. Dat hij nu is opgenomen in de voorselectie van Oranje zal voor hem een bevestiging zijn dat hij weer volledig fit en op niveau is. Zodoende mag de elfvoudig international eindelijk weer hopen op een plek bij het Nederlands elftal. In november 2016 zat hij voor het laatst bij de Oranje-selectie en zijn laatste interland dateert van 2014. Onder bondscoach Louis van Gaal ging hij mee naar het WK in Brazilië en was hij in São Paulo zelfs trefzeker in de groepswedstrijd tegen Chili. Uit een voorzet van Daryl Janmaat kopte hij de 1-0 achter Claudio Bravo.