De nieuwe roeping van Abel Tamata (29): ‘Dit is veel complexer dan voetbal’
Sommige voetballers vallen na hun loopbaan in een zwart gat, maar er zijn ook spelers die zich zonder aarzelen volledig storten op een nieuwe invulling van hun leven. In de rubriek De Omschakeling licht Voetbalzone een opvallende carrièreswitch of passie van een (oud-)voetballer uit. Deze keer aandacht voor Abel Tamata (29), voormalig verdediger van onder meer PSV, die tegenwoordig werkt bij artiestenmanagement SPEC. en daar de grotere entertainers van Nederland onder zijn hoede heeft.
Door Tim Siekman
Tientallen mailtjes lezen en versturen, contact onderhouden met verschillende klanten, artiesten begeleiden op een opnamedag: een dag is zo gevuld voor Abel Tamata. Waar de oud-linksback in zijn voetbalcarrière een redelijk vast schema kende, heeft hij in de entertainmentindustrie geleerd snel te schakelen. Al anderhalf jaar is Tamata werkzaam bij SPEC., dat in 2000 is opgericht door zijn zus Breghje Kommers, de vrouw van rapper Ali B. "Het is veel complexer dan het voetbal", zegt Tamata op het kantoor van SPEC. in Almere. "In het voetbal ben je eigenlijk werknemer en als artiest ben je werkgever. Je bent een zelfstandige en je hebt mensen in dienst. In het voetbal heeft je werkgever een schema: dan en dan spelen, zorg dat je fit bent. Je bent je eigen trein als artiest. Als je als artiest een vlucht mist, kan je de klant nog bellen: zullen we een uurtje later beginnen? Als een voetballer in de file staat? Een wedstrijd gaat echt niet later beginnen. Artiesten hebben zeggenschap op hun tijd en hun mensen. Als voetballer lever je een dienst aan je werkgever. Een andere verhouding. En je bent niet onafhankelijk van de wereld als artiest. Dat lijkt zo, maar het is een kwestie van timing. Je houdt bijvoorbeeld rekening met het festivalseizoen en trends. Wanneer komt deze single uit en wanneer valt je album? Welke foto's ga je gebruiken? Wanneer plan je fotoshoots in? Wanneer ga je een clip schieten? Wat voor clip ga je schieten? Daarin moet je samenwerken met meerdere partijen, bijvoorbeeld met het label van de artiest."
Iedere artiest bij SPEC. heeft een hoofdmanager, een coördinator en vaak nog een strateeg die de grote lijnen uitstippelt. Tamata is als coördinator momenteel verantwoordelijk voor rapper Boef, zanger en songwriter Glen Faria, YouTuber Nesim El Ahmadi en muziekproducer Jack $hirak. De hoofdmanager is eindverantwoordelijke, regelt de contracten en hakt de knopen door; Tamata moet de dagelijkse gang van zaken in de gaten houden. "De laatste twee dagen heb ik een clipshoot met Boef gehad (voor 'Kofferbak' dat inmiddels online is, red.). De hoofdmanager was in het buitenland, dus ben ik op de set. Dan ben ik daar tussenpersoon. Boef is de artiest, de hoofdpersoon, alles draait om hem. Hij moet op de juiste tijd op de juiste plek zijn, maar hij wil niet dat iedereen naar hem toekomt. Je hebt visagisten, stylisten, de productieleider... Die komen dan eerst naar mij en dan koppel ik het naar hem. Hij kan op zijn gemak zich voorbereiden op wat hij moet doen. Eigenlijk wat een teammanager doet bij het voetbal. Dan ben jij de persoon langs wie iedereen moet, zodat de voetballer of artiest gewoon kan focussen op presteren. Ik weet dat ik in het voordeel ben, want ik kan me verplaatsen in een artiest die moet presteren. Ik zeg altijd tegen Boef: je doet gewoon topsport. Als ik vergelijk en zie hoe druk zijn schema is en hoe scherp hij moet zijn op bepaalde momenten, omdat alles wat hij zegt tien keer wordt uitvergroot... Het is dezelfde druk die ik had toen ik bij PSV zat."
{embed} {/embed}
'Dat is ook de reden dat ik onverwachts die switch heb gemaakt'
Tamata gold jarenlang als een talent in de opleidingen van NAC Breda en PSV en maakte op twintigjarige leeftijd zijn debuut in de hoofdmacht van de Eindhovenaren. De eenmalig international van Congo pakte in 2012 met PSV de nationale beker, waarna in 2015 de landstitel volgde. Zijn carrière werd echter vooral geteisterd door blessureleed. Een voet- en beenbreuk, een kruisbandblessure, liesklachten, hamstringkwetsuren: het lichaam van Tamata heeft veel te verduren gehad. Na PSV, Roda JC Kerkrade, FC Groningen en ADO Den Haag kwam Tamata medio 2017 bij Almere City FC terecht voor een stage, maar in Flevoland werd hij opnieuw geconfronteerd met een blessure. "Dat is ook de reden dat ik onverwachts die switch heb gemaakt. Ik keek in de spiegel en dacht bij mezelf: je bent de laatste twee jaar eigenlijk niet gelukkig, man. Hiervoor ben je niet gaan voetballen. Ik had op een gegeven moment structureel problemen in mijn carrière. Toen dacht ik gewoon: ik ga wat anders doen." Na een Master in Sports Management bij het Johan Cruyff Institute en een kort dienstverband bij Sportbedrijf Amstelveen volgde een kans bij SPEC., dat onder leiding van de zus van Tamata uitgroeide tot een begrip in de entertainmentindustrie. "Ze zei dat het een drukke periode was en dat ze iemand zochten. Toen zei ik: 'Zou dat iets voor mij zijn?' Ze wilde het wel uitproberen en nu zijn we anderhalf jaar verder."
"Ali B en mijn zus zijn eigenlijk mijn broer en zus waar ik nu naar kijk. Ik keek vanaf mijn tiende al met een schuin oog mee met mijn zus. Ze is een stuk ouder en verdiende al geld. Ik zag de hele opbloei van Ali B en ook hun samenwerking nog voordat hij bekend was", aldus Tamata, die Ali B zijn hele voetballoopbaan lang als zaakwaarnemer had. "Hij had vanwege zijn bekendheid al veel connecties binnen de voetballerij. Hij kende Johan Cruijff, maar ook grote zaakwaarnemers die over de vloer kwamen bij Ajax en PSV. Hij heeft een hoge gunfactor. Hij zei: 'Weet je wat, ik kan die contracten gewoon aan de grootste zaakwaarnemers laten zien en die zegt dan wel tegen mij: dit moet eruit, dat moet erin.'" Waar Ali B achter de schermen voor het vuur ging voor Tamata, heeft de oud-verdediger ook een tijdje de belangen van de coach van The Voice of Holland behartigt. "Ik was een periode management coördinator van hem. Het was wel een uitdaging, want hij is een van onze drukste artiesten. Maar het ging goed, ik heb veel van Ali geleerd. Bij hem draait alles om snelheid, dat is normaal op een hoog niveau. Kort en krachtig communiceren. Daarna heb ik besloten een switch te maken. Beginnende management coördinatoren hebben bij ons de kans om te rouleren, het is belangrijk veel meters te maken als je nieuw bent. Er zit bijvoorbeeld verschil in een theaterartiest managen en een YouTuber. Het is elke keer anders. Ik doe het nu anderhalf jaar en nu begin ik eigenlijk overzichten te krijgen. Waar zit geld in? Hoe verdienen de artiesten? Wat is écht belangrijk, wat is niet zo belangrijk?"
'Ik heb warme gevoelens richting Erik ten Hag'
Tamata blikt niet zo heel vaak terug op zijn voetbalcarrière, maar koestert nog wel warme gevoelens voor enkele hoofdrolspelers uit zijn tijd bij PSV. Zoals voor Fred Rutten, de trainer die hem liet debuteren bij de Eindhovenaren. "Hij stak echt tijd in mij toen ik bij het eerste kwam", zegt Tamata, die tevens oud-middenvelder Orlando Engelaar aanhaalt. "Bij Orlando Engelaar heb ik een speciaal gevoel. Hij zat bij het eerste van PSV toen ik erbij kwam en hij was iemand die veel aandacht aan mij gaf. Hij zit ook in het management, ik zie hem weleens. Dan klikt het gewoon weer gelijk." De belangrijkste persoon in de loopbaan van Tamata is echter Erik ten Hag geweest. De huidige hoofdcoach van Ajax drukte als assistent bij PSV zijn stempel, stelt de oud-verdediger. "Toen ik in het tweede van PSV zat, ontfermde hij zich over mij, als assistent van het eerste. Ik was dat jaar wel een talent en trainde veel met het eerste mee. Hij was degene die mij constant feedback gaf en heel kort op mij zat om eigenlijk die laatste stap te maken. Ik heb warme gevoelens richting hem. Hij heeft echt tijd voor mij gemaakt en echt in mij geïnvesteerd, waardoor ik die stap kon maken." De contacten uit de voetbalwereld zijn inmiddels grotendeels verwaterd, geeft Tamata aan. "Als ik met iemand nog intensief contact heb in periodes, dan is het met Memphis (Depay, red.). We konden altijd al goed klikken, in de PSV-jeugd al. We trokken wel een beetje naar elkaar toe. Hij kwam al heel vroeg door met zijn talent. Ik was altijd wel een soort van broer van hem. Ik denk dat niemand ooit heeft getwijfeld aan zijn talent. Het is ook mooi om te zien hoe hij als persoon gegroeid is."
Hoewel Tamata nu niet meer in de voetballerij actief is, valt een terugkeer in de toekomst niet uit te sluiten. Een rol als spelersmakelaar behoort volgens hem zeker tot de mogelijkheden. Tamata komt rond evenementen en wedstrijden regelmatig in contact met zaakwaarnemers. "Dan zeggen ze tegen mij: 'Jij hebt toch deze studie gedaan? Lijkt dit je niet wat?' In die zin heb ik nog wel contact met de voetbalwereld. Ik ga ook nog wel eens een voetbalwedstrijd kijken en dan herken ik altijd wel mensen." Tamata heeft zelfs een officieel contractvoorstel op zak, nadat hij op de verjaardag van Depay in contact kwam met iemand van Closeview Management, een managementkantoor in Manchester. Tamata is nadien naar Engeland gevlogen om het bedrijf te leren kennen. Een samenwerking blijft een reële optie, daar de twee nog altijd contact hebben. "Dus als je vraagt wat ik over vijf jaar wil doen, wil ik me dan ook daarin hebben verdiept. Ik heb mijn achtergrond in de voetballerij, ik weet hoe die wereld is. Soms vragen spelers mij ook wel iets, maar niet op contractueel vlak. Gewoon naar mijn mening. Maar ik denk dat het beter is om eerst een topmanager te zijn in de muziek en dat dan verder uit te bouwen. Ik denk niet dat iemand die gespecialiseerd is in de muziekindustrie, zoals ik, direct alles weet van de voetballerij. Maar ik wil het wel. Ik weet niet of dat hier is bij SPEC. of waar dan ook."
'Management is echt mijn passie, net als spreken'
Momenteel is Tamata gericht op presteren bij SPEC., waar hij nog voldoende groeimogelijkheden ziet voor zichzelf. Een stapje hoger in de hiërarchie van het bedrijf blijft het doel van de ambitieuze oud-prof. "Ik wil wat ik nu doe perfectioneren en wil graag hoofdverantwoordelijke zijn, of in ieder geval kunnen zijn, voordat ik opensta voor een andere uitdaging. Ik denk dat ik er niet eens heel ver vanaf zit. Ik verwacht dat ik als hoofdverantwoordelijke al heel veel goed zou dan, maar je wordt wel afgerekend op je fouten. Als het gaat om papierwerk, zoals contracten van tien pagina's dik met kleine letters, dan kijk ik wel mee en geef ik eventueel suggesties. Maar de hoofdmanager besluit altijd. Hij coacht me dan. Dit en dit was goed wat je dacht, maar hier moet je mee uitkijken, want er zitten best wel veel haken en ogen aan. Dan leer ik en zodoende groei ik. Iedereen heeft hier zijn zegje, maar iemand moet de knoop doorhakken. Een contract afsluiten van een aantal miljoenen of een campagne binnenhalen voor een aantal duizenden, dan staat er wel meer op het spel. Natuurlijk laat je het door elkaar checken, maar niet iedereen is het altijd eens. En het moet wel goed uitpakken voor de artiest. Daarin is er wel een hiërarchie."
Waar hij in 2017 bewust koos voor een studie naast zijn stage bij Almere City FC, kiest Tamata er vandaag de dag ook voor om zich buiten SPEC. te ontwikkelen. De oud-verdediger deelt regelmatig zijn kennis en ervaringen, opgedaan in de voetballerij en als artiestenmanager, door middel van motiverende speeches voor scholieren, studenten en mensen in het bedrijfsleven. "Op deze manier kijk ik ook naar Ali, om een nog betere spreker te worden", aldus Tamata, die een hereniging met de voetbalwereld in de toekomst belooft, maar voorlopig nog andere plannen heeft. "Op dit moment wil ik me ontwikkelen in mijn public speaking en managementskills. Management is echt mijn passie, net als spreken. Het delen van mijn lessen, mensen coachen. Ik kijk met een schuin oog naar de voetballerij, maar ben er nog niet intensief mee bezig. Over vijf jaar? Dan wil ik sowieso een hele goede keynote-spreker en topartiestenmanager zijn én wil ik ook mijn eerste stappen hebben gezet in het voetbalmanagement."