‘De meeste spelers bij de amateurs wisten niet eens dat ik een blog had’
SALZBURG - In het voorjaar van 2016 schreef René Maric op de website Spielverlagerung over de Onder-18 van Red Bull Salzburg, dat getraind werd door Marco Rose. “Het succes is geen toeval. Het handschrift van de jeugdopleiding is te herkennen aan de trainers”, schreef de toen 24-jarige Oostenrijker. Hij wist op dat moment niet dat die Roten Bullen hem niet veel later zijn eerste baan in het betaald voetbal zouden aanbieden.
Door Chris Meijer
“Ik dacht: als hij toch in de buurt van Salzburg woont, kunnen we net zo goed gaan zitten en gedachten uitwisselen. Dan zien we vanzelf wat er uitkomt”, zei Rose tegenover de Süddeutsche Zeitung. De oud-verdediger van onder meer 1.FSV Mainz 05 en Hannover 96 kwam in 2013 als trainer in de jeugdopleiding van Red Bull Salzburg terecht, nadat hij eerder als eindverantwoordelijke bij 1.FC Lokomotive Leipzig en assistent bij het tweede elftal van Mainz had gewerkt. Rose begon in Oostenrijk als trainer van de Onder-16 en schoof twee jaar later door naar de Onder-18. Het gesprek met Maric in de zomer van 2016 verliep goed en de twee bleken een klik te hebben. Zo'n goede klik dat Rose Maric aanstelde als zijn assistent bij de Onder-18 van Red Bull Salzburg. Tot die tijd trainde de Oostenrijker, met Kroatische roots, de amateurs van TSU Handenberg, uitkomend op het zevende niveau van het Oostenrijkse voetbal. Op dat moment was hij al een rijzende ster in de voetbalwereld, een status die hij op een bijzondere manier vergaarde.
Bloggende coach
Als tiener moest Maric wegens een heupblessure noodgedwongen een punt achter zijn nog zeer prille loopbaan zetten. Hij stortte zich op het trainersvak, gedreven door zijn buitengewone interesse voor tactiek. “In mijn levensverhaal noemen ze me altijd ‘de blogger’. Maar op mijn zeventiende trainde ik al kinderen bij Handenberg. Daarna heb ik op amateurniveau gecoacht, waar mijn jongste speler 15 en mijn oudste speler 44 was. Ongeacht het niveau en de context, moet je weten hoe je spelers kunt aanspreken. Ik was al een coach en werd daarna pas blogger, niet andersom”, sprak de nu 26-jarige Maric in een interview met ESPN. Het stempel ‘blogger’ heeft hij gekregen door de website Spielverlagerung, die hij in 2011 als vwo-scholier met vier anderen opzette. Voor de vijf scholieren was de website simpelweg een manier om hun gedeelde voorliefde voor tactiek te kunnen delen in de vorm van diepgravende en uitgebreide analyses, zo vertelde Maric in gesprek met the Guardian. “We waren gewoon vijf jongens die over voetbal wilden praten en dat deden we samen op deze manier.”
“Ik denk dat mensen de indruk hebben gekregen dat het een journalistiek initiatief was of dat we commentaar wilden leveren op mensen in de voetbalwereld, maar dat was nooit de bedoeling. Ik wilde gewoon ergens over nadenken, het op die website neerzetten en kijken hoe mensen erop zouden reageren. In mijn dorp was het lastig om feedback te krijgen, maar op het internet werd het vijfduizend keer gelezen en kwamen er tweehonderd reacties op”, zei Maric, die een universitaire graad in psychologie heeft. Hij is afkomstig uit Handenberg, een Oostenrijkse dorp met circa duizend inwoners op de grens met Duitsland. Hoe onschuldig het idee ook was, de uitgebreide analyses op Spielverlagerung werden al spoedig opgemerkt in de voetbalwereld. In de zomer van 2012 resulteerde dat in een mailtje van Thomas Tuchel, destijds trainer van Mainz.
Op Spielverlagerung was een artikel verschenen over de speelwijze van Mainz tegen het Bayern München van Josep Guardiola. Tuchel had gekeken of het media was opgevallen dat hij met een tactisch foefje de toevoer naar het middenveld van Bayern had afgesneden, zo schreef de Correspondent in 2016. Omdat het alleen Spielverlagerung was opgevallen, besloot Tuchel ze te benaderen en uit te nodigen voor een gesprek. “Tuchel zag een van onze artikelen en dacht: dat is behoorlijk accuraat, hoe kunnen ze dat weten? Hij nodigde ons uit en wilde een aantal dingen van ons weten: hoe we over het spel van Mainz dachten, hoe we over tegenstanders dachten en hoe we over het voetbal in het algemeen dachten. We spraken twee uur en hij gaf ons enkele kleine projecten, om te kijken hoe we werkten en dachten. Uiteindelijk hebben we dat een seizoen lang gedaan.”
Klein wonder
De scholieren van Spielverlagerung gingen voor Tuchel analyses maken, onder meer over tegenstanders. Al snel werden de ‘voetbalnerds’, zoals Die Zeit ze noemde, door verschillende clubs benaderd. Matthew Benham, eigenaar van Brentford en FC Midtjylland, wilde Maric binnenhalen als analist, maar hij weigerde dat aanbod. Op dat moment wilde hij zijn vrijheid nog niet kwijtraken aan dagelijkse taken. Aan de Kleine Zeitung vertelde Maric dat hij in de voorbije jaren opdrachten van onder meer Manchester City en de voetbalbond van Saudi-Arabië uitvoerde. “Je ontmoet altijd mensen. Er zijn veel verschillende coaches en culturen, dus ik voel me bevoorrecht en dankbaar”, legde hij uit. Het was in eerste instantie niet de bedoeling dat Spielverlagerung de scholieren werk zou opleveren. “Er was geen markt, ik zou niet weten waar ik moest kijken. Soms kreeg je een berichtje met een opdracht, maar soms hoorde je ook vijf maanden niks. Ik had er nooit van kunnen leven. Soms boden ze me geld en dan zei ik: prima, tweehonderd euro ontvangen voor praten over voetbal is een klein wonder.”
In de zomer 2016 werd dat wonder werkelijkheid, toen Maric via Rose assistent-trainer werd bij de Onder-18 van Red Bull Salzburg. “Ik dacht: waarom vraag ik het niet gewoon? We hadden over allerlei dingen gepraat en toen vroeg ik: heb je volgend seizoen een assistent nodig? Hij zei: Ja, laten we het proberen. Uiteindelijk heeft het behoorlijk goed gewerkt”, aldus Maric, die naar eigen zeggen geïnspireerd is door Johan Cruijff en Ernst Happel. Rose was in een interview met LaOla1.tv lovend over zijn assistent. “Hij ziet en analyseert wedstrijden sneller. Daarnaast kan hij beide ploegen tegelijk analyseren, terwijl ik me het meest focus op mijn eigen team.” Maric en Rose bleken een uitstekend tandem te vormen en maakten in hun eerste gezamenlijke seizoen veel indruk bij de Onder-18 van Red Bull Salzburg. Het meeste lof ontvingen ze voor hun prestatie in de UEFA Youth League.
Europees succes
Red Bull Salzburg wist dat toernooi in seizoen 2016/17 te winnen en schakelde onder meer Manchester City, Paris Saint-Germain, Atlético Madrid en Barcelona uit. Het was de eerste keer dat een Oostenrijkse club een Europese prijs wist te pakken, maar vooral de manier waarop maakte indruk. Rose en Maric bleken op tactisch gebied ijzersterk en troefden verschillende op papier sterkere tegenstanders op die manier af. Toen Red Bull Salzburg in de zomer van 2017 afscheid moest nemen van Óscar García, die naar Saint-Étienne vertrok, besloot de club zijn opvolger binnen eigen gelederen te zoeken. Rose werd doorgeschoven naar het eerste elftal en de toen 25-jarige Maric volgde hem als assistent-trainer. “Ik moet dealen met het feit dat ik geen professional ben geweest in de omgang met de spelers. Als ik merk dat ik op een bepaald vlak iets mis, vraag ik het gewoon aan mijn collega’s en de spelers. Voorlopig is dat nog geen probleem”, aldus Maric tegenover de Süddeutsche Zeitung. In het eerste seizoen bij de eerste selectie pakten Maric en Rose de landstitel, terwijl er tevens geschiedenis geschreven werd door als eerste Oostenrijkse club ooit de halve finale van de Europa League te bereiken. Olympique Marseille versperde Red Bull Salzburg de weg naar de finale.
“Het team maakt het gemakkelijk voor mij. Ik krijg alle steun en de spelers zijn heel meegaand. Alle tactische input moet op een manier overgebracht worden, zodat de spelers het snappen. Het moet tot leven komen en overtuigend zijn. Wat dat betreft is Rose mijn beste leraar. Ik heb ooit geprobeerd om het voetbal een dag los te laten tijdens de winterstop, maar het lukte niet”, vertelde de bezeten oefenmeester, die naar eigen zeggen tussen de tachtig en honderd uur per week werkt. “Ik heb weleens mensen ontmoet met de reputatie dat ze van de oude stempel zijn, dus kritisch op de nieuwe generatie van laptoptrainers. Maar dan blijkt dat we dezelfde ideeën hebben. Voorafgaand dachten ze dat het bij mij alleen maar over tactiek gaat, maar achteraf blijkt dat het ook bij mij om de spelers gaat.”
“Wanneer de spelers zich realiseren dat je kan helpen en dat je ze steunt, accepteren ze je. Dan maakt het niet uit of je 18 of 38 bent. De meeste spelers bij de amateurs wisten niet eens dat ik een blog had. Maar toen ze erachter kwamen, vonden ze het wel interessant. Het maakt niet uit of het op top- of amateurniveau is, het is mooi als je het gevoel hebt dat je iemand anders kunt helpen”, zei Maric in een interview met Die Zeit. Tegenover OÖ Nachrichten gaf hij aan dat hij in zijn vrije tijd nog altijd graag terugkeert bij de amateurs van Handenberg, waar hij als trainer begon. “Als iemand me een aantal jaar geleden had verteld hoe het met mij zou lopen, had ik diegene uitgelachen. Ik ga nog graag kijken bij mijn voormalige ploeggenoten. Op die manier ben ik tenminste met met mijn passie bezig. Want een dag zonder voetbal, is een slechte dag.”