De man die dankzij FIFA beroemd werd verpersoonlijkt onmogelijk kunstje

Wycombe Wanderers promoveerde afgelopen week voor het eerst in de clubhistorie naar de Championship, door Oxford United in de finale van de play-offs met 2-1 te verslaan. Na afloop gaat het alleen amper over de historische prestatie van the Chairboys, maar voornamelijk over één speler: Adebayo Akinfenwa, ook wel bekend als the Beast. De 38-jarige spits, die wereldberoemd is geworden als sterkste speler in videogame FIFA, mag zich in de herfst van zijn carrière opmaken voor zijn eerste seizoen op het tweede niveau van het Engelse voetbal, aangezien zijn aflopende contract is verlengd.

Door Chris Meijer

Direct na afloop verscheen Akinfenwa voor de camera van Sky Sports. “Wacht even, vertel me wat we net gedaan hebben”, klonk het uitzinnig. De verslaggever aarzelde even, maar besloot toch nog eens te benadrukken dat Wycombe zich had verzekerd van een plek in de Championship. “Ze hebben je achterin niet gehoord. Vertel me wat we gedaan hebben”, reageerde Akinfenwa. De verslaggever liet zich niet kennen en benadrukte nog eens dat Wycombe gepromoveerd was, maar deze keer iets enthousiaster. Deze keer leek Akinfenwa daar genoegen mee te nemen. “Kijk, laat me even rustig worden. Ik wil God bedanken, want Hij heeft het onmogelijke mogelijk gemaakt. Vier jaar geleden was ik technisch werkloos. De enige die me nu een bericht mag sturen op WhatsApp is Jürgen Klopp, zodat we dit samen kunnen vieren.”

Het uitzinnige interview met Akinfenwa ging vrijwel direct het internet over en werd dankzij Liverpool-aanvoerder Jordan Henderson ook opgemerkt door Klopp. Nog dezelfde avond postte Akinfenwa zelf een filmpje op Twitter, waarop te zien was dat de Duitse manager van zijn favoriete club Liverpool hem een boodschap had toegestuurd via WhatsApp. “Gefeliciteerd, big man. Ik heb de wedstrijd gezien, maar had je interview na afloop gemist. Maar Jordan Henderson en de andere spelers zeiden dat ik je een bericht moest sturen, dus hier ben ik dan. Gefeliciteerd nogmaals. Je gaat nu eindelijk het Championship in, waar je je hele leven al op wacht”, sprak Klopp richting Akinfenwa, die ondanks dat hij geboren werd in Londen zijn hele leven al Liverpool-fan is. Na het kampioenschap van the Reds verscheen hij in Liverpool-shirt op de training van Wycombe en de boete die hij daarvoor kreeg opgelegd, nam hij met liefde in ontvangst. Ook Virgil van Dijk liet onder de video van het interview met Akinfenwa een felicitatie achter. “Wat een kerel, gefeliciteerd big man.” Akinfenwa ontving zelfs een uitnodiging voor de kampioensparade van Liverpool.

Een promotie naar de Championship en een persoonlijke boodschap van de manager van de kersvers kampioen van de Premier League: je kan gerust zeggen dat dit twintig jaar geleden nog een ware utopie was voor Akinfenwa. Hij groeide op in het oosten van Londen, in een gebied waar kleine en grote criminaliteit nooit ver weg was. Akinfenwa bleek ondanks dat scouts steevast twijfelden over zijn gewicht en postuur een getalenteerd voetballer en werd op zestienjarige leeftijd opgenomen in de jeugdopleiding van Watford, terwijl hij ook een proefperiode afwerkte bij Arsenal. Na drie jaar bij the Hornets leek zijn toekomstplan in duigen te vallen. ‘We gaan je niet vastleggen. Je gaat het niet maken, je bent niet gefocust genoeg’, kreeg Akinfenwa van de manager te horen. “Ik werkte niet en moest dus alles doen om profvoetballer te worden. Op die leeftijd ben je kwetsbaar, maar ook niet bang”, vertelde Akinfenwa in een interview met ESPN.

Heel veel belangstelling was er niet op dat moment, maar doordat zijn zaakwaarnemer getrouwd was met een Litouwse werd er een stage in het Baltische land geregeld. Binnen twee weken lag er bij Atlantas Klaipeda een driejarig contract klaar voor Akinfenwa, alleen wilde hij helemaal niet naar Litouwen verkassen. Zijn zaakwaarnemer hoopte met de contractaanbieding van Atlantas belangstelling in Engeland op te wekken, maar na twee weken had zich nog altijd niemand gemeld voor Akinfenwa. Litouwen was de enige optie en hij besloot de gok te wagen. Al snel merkte hij dat hij in het 150.000 inwoners tellende Klaipeda in een compleet andere wereld terechtkwam. “Ik was de eerste donkere speler in de competitie. Dus bij de eerste wedstrijd in de voorbereiding, zongen duizend mensen racistische spreekkoren”, zei Akinfenwa in gesprek met Sky Sports. Tegenover de Daily Mail vertelde hij dat er vanaf de tribunes Zigga, zigga, shoot the f*****g n****r werd geroepen, terwijl zijn medespelers hem negro noemden. “Iedere keer als ik van de bank kwam, begon het. In de eerste seizoenshelft waren het zelfs de thuisfans die meededen. Toen ik begon te scoren, stopte het. Bij uitwedstrijden werd discriminatie de norm.”

“Als ik erop terugkijk, dan moet ik huilen, maar tegelijkertijd denk ik: jullie hebben mij nooit kunnen breken. Als je van iets houdt (voetbal, red.), dan houd je het wel vol”, sprak Akinfenwa. De meest schrijnende vorm van racisme maakte hij destijds op negentienjarige leeftijd mee in een lokale supermarkt, waar een jong meisje in gothic kleding stokstijf in de deuropening bleef staan toen ze hem zag. “Ze wandelde langzaam, stond opeens stil en riep: 'White Power!' Ze keek recht in mijn gezicht, wachtte weer een paar seconden en liep toen de winkel uit. De kassière keek naar mij, maar gaf verder geen reactie. Ik ben in Londen opgegroeid en was daar een grote jongen. Niemand behandelde mij daar zo respectloos als bij dat moment in de supermarkt. Kinderen zijn een product van hun eigen omgeving. Als je naar zo’n meisje kijkt, dan denk je toch: wat jammer. Wat je ouders jou ook hebben ingeprent: het is triest.”

Het enige seizoen van Akinfenwa in Litouwen verliep in sportief opzicht wel relatief succesvol, want hij maakte de winnende treffer in de bekerfinale. “De mensen, de skinheads met hun tatoeages van hakenkruizen die 'zigga, zigga' riepen, waren dezelfde mensen die het hardst juichten toen ik de winnende maakte in de bekerfinale. Daarna hoefde ik nergens meer in de stad te betalen in winkels of in de bioscoop. Ik dacht nog: 'ik ben helemaal niet veranderd, maar volgens de mindset van die mensen was een donker persoon gewoon verkeerd'.” Akinfenwa keerde terug naar het Verenigd Koninkrijk om voor Barry Town in Wales te gaan spelen. Dat hij de kampioen van de Welshe Premier League na een jaar alweer moest verlaten, had te maken met de financiële problemen die de club dwongen om afscheid te nemen van zijn profspelers.

Akinfenwa versleet na zijn vertrek bij Barry Town binnen een seizoen nog vier clubs - Boston United, Leyton Orient, Rushden & Diamonds en Doncaster Rovers - voordat hij in dienst van Torquay United voor het eerst van zich deed spreken. Met 14 doelpunten in 37 wedstrijden verdiende hij een transfer naar Swansea City. In dienst van the Swans liep hij een blessure op die hem uiteindelijk tot de speler maakte die hij vandaag de dag is. Voordat hij zijn been brak, was Akinfenwa een spits die voornamelijk zijn snelheid gebruikte om verdedigers af te troeven. “Voor die blessure deed ik nauwelijks aan krachttraining. Ik was altijd vrij groot en sterk, dus het was niet dat ik dacht: kan ik zo sterk mogelijk zijn? Ik probeerde gewoon op mijn best te zijn. Dat is bij Swansea begonnen en vanaf daar is het een eigen leven gaan leiden.”

Het waren niet de doelpunten die hij in de jaren erna voor Millwall, Northampton Town, Wimbledon en uiteindelijk dus Wymcobe maakte in de League One en League Two die hem tot een beroemdheid maakten. Al vanaf 2005, met uitzondering van de editie van 2019, is Akinfenwa de sterkste speler in de videogame FIFA. “Ik houd niet van het gedoe rond mijn hele FIFA-beroemdheid. Maar ik realiseerde me niet hoe groot FIFA en de game-community is. Het is onbeschrijfelijk wat dat allemaal voor mij als individu heeft gedaan. Mensen kunnen onze wedstrijden niet zien op Match of the Day, dus FIFA heeft me op plekken in de wereld gebracht waar ik normaal nooit zou komen. Dan praat ik zelfs over spelers die ik heb ontmoet, tegen wie ik nooit heb gespeeld, maar die me toch kennen van FIFA”, vertelde Akinfenwa in gesprek met ESPN. Vanwege zijn status als sterkste speler in het spel, werd hij bijvoorbeeld uitgenodigd voor de releaseparty’s van FIFA 15 en FIFA 16. In het verlengde van zijn door de videogame opgebouwde bekendheid lanceerde Akinfenwa zijn eigen kledingmerk Beast Mode On.

Desondanks was Akinfenwa nog geen grote bekende voor Kelle Roos toen hij in februari 2016 binnenstapte bij Wimbledon. De nu 28-jarige doelman werd gehuurd van Derby County en trof bij de club uit het zuiden van Londen Akinfenwa als ploeggenoot. “De eerste keer dat ik hem zag in de kleedkamer, dacht ik: tering hé, dat is geen kleine jongen. Mensen hebben een bepaald beeld doordat hij zo groot, sterk en agressief voor de bal is, het is een imponerende jongen”, lacht Roos in gesprek met Voetbalzone. “Wat hij in het krachthonk deed, daar stond ik wel even van te kijken. De dedication van die jongen is ongekend, hij is inmiddels al 38 jaar oud. Niemand dacht dat hij met zijn postuur een profvoetballer kon worden, maar hij laat zien dat hij heel belangrijk kan zijn voor het team.”

Er ontstond in het halfjaar dat Roos op huurbasis bij Wimbledon speelde een bijzondere band met Akinfenwa. Ondanks dat hun wegen scheidden na het seizoen waarin the Dons via de play-offs naar de League One promoveerden - Roos groeide na huurperiodes bij Bristol Rovers, Port Vale en Plymouth Argyle uit tot vaste doelman bij Derby County, terwijl Akinfenwa werd opgepikt door Wycombe - bleef er contact. De Nederlandse doelman ging zelfs een aantal keer met Akinfenwa en voormalig ploeggenoot Darius Charles op vakantie. “Ik had hem gisteren nog even aan de lijn en hij zei: ‘Rolling back the days, trying to beat you for corners next year’. Hij gaat dus op mij staan bij corners, zodat ik niet kan uitkomen. We hadden altijd leuke battles op de training. Ik had momenten dat ik uitkwam en dat de jongens tegen hem zeiden: ‘Kom op dan, spring er tegenaan’. Dan zei hij: ‘Nou, liever niet’. Dat was wel grappig.”

Door hun onderlinge band volgde Roos de weg van Wycombe naar de Championship de afgelopen weken op de voet. The Chairboys eindigden het afgebroken League One-seizoen eigenlijk als achtste, maar speelden minder wedstrijden dan Peterborough United en Sunderland en kregen op basis van het gemiddeld aantal punten een plaats in de play-offs toegewezen. Dat Wycombe de play-offs haalde, was al een klein wonder gezien de statistieken: op basis van gemiddeld balbezit en (korte) passes bezette de club namelijk de voorlaatste plek in de League One. Op de eerste dag van de voorbereiding op dit seizoen had manager Gareth Ainsworth slechts zeven spelers en er werd al jaren geen geld uitgegeven aan versterkingen, wat Wycombe bij de bookmakers tot gedoodverfde degradant maakte. “Als je ziet wat die jongens brengen aan teamcohesie... Ongelofelijk. Akinfenwa en Charles zijn goud waard voor een selectie, want zij creëren die teamcohesie en daardoor winnen zij die wedstrijden. Omdat ze erin klappen, gas geven en voor elkaar door het vuur willen gaan. Er is blijkbaar zoveel geloof gecreërd dat ze het haast onmogelijke hebben geflikt. Dat was een beetje vergelijkbaar met wat ons bij Wimbledon gelukt is.”

Je kan Akinfenwa de verpersoonlijking van de onmogelijk geachte promotie van Wycombe noemen. In dienst van de kersvers Championship-club was de spits goed voor 53 doelpunten en 37 assists in 176 officiële wedstrijden. “Je moet niet vergeten dat hij vaak ook nog als invaller binnen de lijnen komt”, benadrukt Roos. “Op het moment dat de ballen richting hem komen, wint hij de duels. Hij kan enorm goed koppen, is balvast en kan andere jongens in stelling brengen. Dat zijn eigenlijk wel unieke kwaliteiten. Als je hem voor de camera ziet: dát is de echte Bayo. Dat kan hij overbrengen naar andere jongens, waardoor het team zich onoverwinnelijk voelt. Hij is heel erg vrij van geest, dat is het mooie ervan. Iedereen kan zien dat dit de echte versie is en zo’n uniek verhaal heeft daardoor. Hij is echt een fantastische gozer.”

“Er zijn heel veel stigma’s in het voetbal. Hij ziet er niet uit als een normale voetballer, dus je hebt iemand nodig die out of the box denkt en gelooft in jouw kwaliteiten. Dat kan tot ups en downs leiden, maar hij laat zien dat hij belangrijk kan zijn. Hij is heel inspirerend voor jonge voetballers die met stigma’s te maken hebben. Als je gelooft in wat het grotere doel is en je gaat daar voor honderd procent voor, kan je dat bereiken. Het zit in zijn hele levensstijl, niet alleen in de kleedkamer. Hij probeert het te communiceren via de sociale kanalen”, gaat Roos verder. Het racisme in Litouwen zijn niet de enige beledigingen waarmee Akinfenwa gedurende zijn loopbaan te maken kreeg. Niet alleen door het Engelse publiek, dat hem ooit de ‘dikke Eddie Murphy’ noemde, maar zelfs door zijn eigen manager Aidy Boothroyd bij Northampton Town. Hij uitte eens kritiek op het postuur van Akinfenwa door te zeggen dat de auto van de voorhoedespeler doorgaans vol ligt met dozen van fastfoodrestaurant McDonald’s en kiprestaurant KFC. Tijdens de halve finale van de play-offs van dit seizoen noemde een vertegenwoordiger van Fleetwood Town hem herhaaldelijk ‘dikke waterbuffel’. Het deed Akinfenwa besluiten een uitgebreid statement op Instagram te plaatsen, waarin hij benadrukte dat racisme alleen door een goede opvoeding zal verdwijnen.

Akinfenwa is desondanks het levende bewijs dat in het voetbal alles mogelijk is. “Er zijn veel meningen in het voetbal. Maar ik hoop dat mijn verhaal laat zien dat de enige mening die er toe doet, de mening over jezelf is”, zei Akinfenwa in zijn inmiddels wereldberoemde interview na de promotie naar de Championship. Het betekent dat Roos en Akinfenwa volgend seizoen als tegenstanders tegenover elkaar kunnen staan. De Nederlandse doelman van Derby County moet al lachen bij de gedachte aan de ontmoeting. “Ik weet dat ik in duel met hem in beweging moet zijn, anders wordt het een moeilijk verhaal. Als je statisch naast hem gaat staan, wordt het lastig. Dan houdt hij iedereen van zich af. Je maakt alleen kans als je op snelheid de strijd aangaat en ik heb weleens van centrale verdedigers gehoord dat je dan een kruisje moet slaan in de hoop dat het goed afloopt.”