De hoop en vrees van Zebrette

Bij het familiare handelshuis dat zichzelf Udinese noemt was de sfeer grimmig toen de ploeg twee jaar geleden slechts negen punten boven de degradatiestreep eindigde. Met het daaropvolgende vertrek van gewaardeerde krachten als Marco Motta, Simone Pepe en Gaetano D'Agostino hielden de supporters van de Zebrette, de bijnaam van de club die kleine zebra's betekent, hun hart vast wat de toekomst betrof. Toenmalig trainer Pasquale Marino werd de laan uitgestuurd en het stokje werd overgenomen door Fancesco Guidolin, die de ploeg in 1998 ook al onder z'n hoede had. Nieuwe pareltjes stonden op en de op een na oudste club van Italië verbaasde vriend en vijand door met een knappe vierde plaats voorronde Champions League veilig te stellen. Dit jaar voorspelden velen een terugval, helemaal toen sterkhouders als Alexis Sánchez, Gökhan Inler en Cristián Zapata vertrokken. Maar die terugval kwam er niet, integendeel zelfs.

De ploeg met het alom geroemde scoutingnetwerk strijdt ook dit jaar weer dapper mee in de top van Italië en staat halverwege de rit op een keurige derde plaats achter Juventus en koploper AC Milan. Toch is ondanks het succes van vorig seizoen, en het aanblijven van trainer Guidolin, de manier van spelen erg veranderd. Waar vorig jaar met frivool en gedurfd spel de punten werden gepakt kiest Guidolin dit seizoen noodgedwongen voor wat meer defensieve zekerheid en probeert de ploeg gevaar te stichten in de omschakeling. Tot nu toe zeer effectief. Het is indrukwekkend om te zien hoe ze met slechts één pass van achteruit een gevaarlijke situatie kunnen creëren, met beperkte bezetting voorin. Het elftal opereert als een hecht collectief en is met de nieuwe tactiek erg lastig te verslaan. In het eigen Stadio Friuli heeft alleen toenmalig koploper Juventus een punt weten te pakken, de overige teams bleven verslagen achter.

Het team opereert dit seizoen in een 3-5-1-1 opstelling die bij balverlies logischerwijs meer wegheeft van een 5-3-1-1. Er staan standaard drie sterke centrale verdedigers voor doelman Samir Handanovic opgesteld, wat overigens helemaal niet ongebruikelijk volgens Italiaanse begrippen. Van die drie is de Marokkaan Mehdi Benatia degene die er het meest uitspringt en hij word dan ook regelmatig genoemd als een van de betere centrale verdedigers van de Serie A. De international werd in de zomer van 2010 gratis overgenomen van de Franse tweedeklasser Clermont, wat weer eens een gouden greep bleek. Onder zijn leiding is het drietal dat met weinig ruimte in de rug verdedigd lastig te doorbreken en dat blijkt ook uit de statistieken. Met nog maar tien doelpunten halverwege het seizoen is de verdediging van Udinese de minst gepasseerde van de Serie A. Dit terwijl er vorig seizoen maarliefst 43 tegengoals geïncasseerd werden, reken maar uit.

De drie sterke stoppers hoeven het echter niet alleen te doen, waar zij hulp krijgen van de twee zogeheten wing-backs. Deze spelers bestrijken de hele zijkant en zijn cruciaal in de omschakeling. Aan de linkerkant word deze rol vertolkt door een fantastische atleet genaamd Pablo Armero. Deze Colombiaan werd gelijktijdig aangetrokken met Benatia en is nu al niet meer weg te denken uit de ploeg van Guidolin. Hij is razendsnel, sterk, beschikt over een goede techniek en heeft een uithoudingsvermogen waar zelfs Dirk Kuijt jaloers op is. Aan de rechterkant word deze rol op dit moment ingevuld door de Serviër Dusan Basta. Niet zo krachtig en overtuigend als collega Armero, maar een stabiele kracht die verdedigend z'n mannetje staat en genoeg energie heeft om af en toe naar voren te schuiven. Tevens is hij erg gevaarlijk bij standaardsituaties en werkt hij hard voor de ploeg. Maar het is vooral Armero die niet te missen is voor de ploeg. Met zijn dynamische spel aan de linkerkant heeft hij het heel veel tegenstanders enorm lastig gemaakt en is hij tevens een van de publiekslievelingen geworden.

Op het middenveld staan spelers die goed kunnen schakelen van verdediging naar aanval. De Ghanees Kwadwo Asamoah is zo'n speler. Een speler met zuurstofflessen op zijn rug die verdedigend verschrikkelijk veel werk verricht, maar tevens de power heeft om aanvallend zo nu en dan ook z'n steentje bij te dragen. Hij is degene die blijft hangen wanneer Armero naar voren dendert, en andersom. Mauricio Isla is na het vertrek van zijn landgenoot en maatje Sanchéz doorgeschoven naar het middenveld, waar hij zich wat meer met het aanvallen kan bemoeien. En dat pakt tot nu toe goed uit. Met sterk spel is hij een van de uitblinkers dit seizoen en zou hij zomaar eens de volgende kunnen zijn die Udinese een mooi bedrag gaat opleveren. Het middenveld word meestal gecompleteerd door Giampiero Pinzi. Een degelijke dertigjarige Italiaanse middenvelder die een goede passing heeft en de bal kan vasthouden. De een-na-laatste positie word afwisselend ingevuld door middenvelder Almen Abdi, of door spits Antonio Floro Flores. Ondanks dat alle bovengenoemde spelers stuk voor stuk belangrijk zijn om de balans in het elftal te waarborgen, is er toch één man die de belangrijkste taak op zich neemt. Het maken van doelpunten.

Daarvoor komen we uit bij de man waar toch het voornamelijk om draait, de hoop van heel Udinese. De man die net als een goede fles wijn elk jaar rijper lijkt te worden. De man die het voor het eerst sinds 1994 weer voor elkaar kreeg om back-to-back topscorer van de Serie A te worden. De man die bij balverovering vaak onmiddellijk word gezocht en het met z’n 1.70 dan zelf mag uitvechten tegen tal van verdedigers. Ik heb het over de man die de naam Antonio Di Natale draagt, en dat met verve doet. Na het vertrek van zijn maatje Sanchez in de voorhoede is hij namelijk meer dan ooit verantwoordelijk voor de productie van de Zebrette en stelt hij daarin wederom niet teleur. Met alweer twaalf doelpunten is hij goed voor exact de helft van de goals die Udinese maakt en mag hij dromen van een derde topscorer titel op rij. Het zegt ook veel dat na hem nota bene vleugelverdediger Basta het meeste goals heeft gemaakt. Met zijn zondagsschot tegen Cesena zette hij zijn seizoenstotaal op vier doelpunten. Op één wedstrijd na heeft Di Natale in alle gewonnen wedstrijden een of meerdere doelpunten gemaakt en wanneer hij niet scoorde werd er in bijna alle gevallen punten verspeeld. Zijn rol is er een om niet te onderschatten. Iets wat bondscoach Cesare Prandelli hopelijk ook inziet en Di Natale beloont met een plekje in La Squadra Azzurra komende zomer.

Maar ook de grote Di Natale heeft natuurlijk niet het eeuwige leven en met een contract dat na dit seizoen nog maar één jaar doorloopt moet er binnen de club al voorzichtig aan zijn opvolging gedacht worden. Het feit dat hij zo ontzettend belangrijk is voor de ploeg heeft natuurlijk ook een keerzijde. Het moment dat de oude maestro moet stoppen word terecht gevreesd in de heuvels van Noordoost-Italië en men verliest bovendien een van de grootste publiekslievelingen in de clubgeschiedenis. Geen vervanger die dat ooit kan evenaren, zeker niet op korte termijn. Bijkomend nadeel is dat er op Di Natale geen enkele restwaarde meer schuilt en het bestuur van Udinese creatief te werk zal moeten gaan om wederom zoals altijd zwarte cijfers te kunnen schrijven.

Toch zou Udinese zichzelf niet zijn als ze achter de schermen niet al lang en breed bezig waren met het zoeken naar nieuwe potentiële iconen. Met maarliefst 28 spelers die elders actief zijn op huurbasis en de tientallen scouts actief over de hele wereld, weten zij ongetwijfeld meer dan jij en ik. Het zal niet makkelijk worden, maar de clubleiding heeft