De gedroomde Ajax-spits (16) die Amsterdam verliet voor Borussia Dortmund

In samenwerking met Goal licht Voetbalzone geregeld jonge spelers uit die het in de toekomst ver kunnen schoppen of die nu al hun sporen verdienen in het (inter)nationale topvoetbal. Deze keer gaat de aandacht uit naar de zestienjarige Julian Rijkhoff, wiens transfer van Ajax naar Borussia Dortmund in januari 2021 voor de nodige controverse zorgde. Namens Dortmund Onder 19 wist hij in zijn eerste twintig wedstrijden maar liefst zeventien keer het net te vinden.

Toen Ajax Dortmund dit seizoen in de groepsfase van de Champions League zowel thuis als uit versloeg, was dat niet alleen van invloed op het wel of niet overwinteren in het miljardenbal van twee van de grootste clubs in Europa. Het was ook een confrontatie tussen twee clubs met een bepaalde reputatie. Ajax en Dortmund staan beide bekend om het ontwikkelingen van jong talent. Sommigen beschouwen hen als de twee kweekvijvers waar toptalenten de grootste kans maken om door te breken in het eerste elftal.

Ajax mocht met recht trots zijn dat het in beide wedstrijden tegen Dortmund aan het langste eind trok. Met de overwinningen nam het ook een beetje wraak op een club waarvan ze eerder dit jaar het gevoel hadden dat ze aan de onderhandelingstafel hadden verloren. In januari 2021 vierde Julian Rijkhoff zijn zestiende verjaardag door Ajax - een club waar hij de afgelopen negen jaar had gespeeld - te verlaten voor Dortmund. Het is in het afgelopen jaar een van de meer in het oog springende transfers geweest van een speler van die leeftijd.

Rijkhoff werd gezien als een van de grootste talenten binnen de befaamde jeugdopleiding van Ajax. Hij wees de mogelijkheid om een profcontract in de Johan Cruijff ArenA te tekenen echter af. Hij had het idee dat hij waarschijnlijk lang zou moeten wachten op een kans in het eerste elftal als hij in Amsterdam zou blijven, zeker na de komst van Sébastien Haller, die eerder die maand voor een recordbedrag van 22,5 miljoen euro overkwam van West Ham United.

Rijkhoff debuteerde een jaar eerder op zijn vijftiende verjaardag met een doelpunt bij Ajax Onder 17. Daarna was hij voor dit jeugdelftal tien keer trefzeker in zes wedstrijden. De spits verwierf bekendheid, toen hij begin 2020 tijdens een toernooi in Spanje zes doelpunten in drie wedstrijden maakte voor Nederland Onder 15. Het zorgde er mede voor dat Dortmund concreet werd. De Duitse club was bereid om 130.000 euro te betalen om hem naar het Signal Iduna Park te halen. Marco van Basten hekelde de keuze van Rijkhoff om naar BVB te gaan en noemde het ‘slecht management.’

Dick van Burik, de zaakwaarnemer van Rijkhoff, wilde graag benadrukken waarom zijn cliënt zo graag wilde vertrekken. “We waren erg onder de indruk van de gesprekken”, zei van Burik na de bevestiging van de transfer. “Dortmund wist alles van hem, hun scoutingafdeling heeft zeer goed werk verricht. Hoe goed BVB hem al kende, hoe hij zich ontwikkelde en hoe overtuigd ze van hem waren, dit alles maakte een grote indruk op Julian en zijn ouders.”

“Ja, er was het nodige rumoer”, zei Rijkhoff in oktober in gesprek met ELF Voetbal. “Dat zo werd uitgepakt, vooral op social media, verbaasde mij wel. Ik kreeg al snel veel haatberichten. Dat was soms moeilijk, maar je leert ermee dealen door niet alles te lezen. Van jongs af aan ben ik gewend om commentaar te krijgen op mijn uiterlijk. Zeker toen ik nog lang haar had. Ik laat het langs mij heen gaan. Net als bij wat er in de media allemaal werd geschreven. De mensen die dicht bij mij staan en ikzelf weten waarom ik voor Borussia Dortmund heb gekozen.”

Door de coronapandemie en een gescheurde enkelband maakte Rijkhoff pas aan het begin van het seizoen 2021/22 zijn eerste minuten in het shirt van Dortmund. Hij werd direct een een belangrijk onderdeel in de Onder 19 van de Duitse club. De verwachting was dat Rijkhoff bij de Onder 17 zou beginnen, maar vanwege zijn kwaliteiten kon hij onmiddellijk aansluiten bij de ploeg van trainer Mike Tullberg, waar hij een geducht aanvalsduo vormt met de achttienjarige Bradley Fink.

Dortmund Onder 19 was het enige Duitse team dat zich kwalificeerde voor de groepsfase van de UEFA Youth League, waarin het indruk maakte met een 1-5 overwinning op bezoek bij de leeftijdsgenoten van Ajax. Rijkhoff is met de succesvolle lichting koploper in de A-junioren Bundesliga en staat in de halve finale van de DFB-Pokal voor junioren. Bovendien werd met de NRW-Liga-Cup al de eerste prijs van het seizoen gewonnen. Rijkhoff besliste de finale tegen aartsrivaal Schalke 04 (0-2) hoogstpersoonlijk door tweemaal te scoren.

In totaal kwam Rijkhoff tijdens zijn eerste twintig optredens in het shirt van Dortmund tot zeventien doelpunten en vijf assists. Het is niet alleen zijn neus voor de goal dat Tullberg is opgevallen. “Wat behoorlijk indrukwekkend aan hem is, zijn zijn fysieke eigenschappen en de manier waarop hij zich op dat gebied heeft ontwikkeld sinds hij hier is”, vertelt Rijkhoffs trainer in gesprek met Goal en SPOX. “In onze laatste wedstrijd liep hij bijna twaalf kilometer. Dat zie je zelden bij een spits, zelfs niet bij de profs. Daar zaten ook sprints bij van zo'n driehonderd, vierhonderd meter. Met die cijfers behoort hij tot de beste spelers van ons team. Je kunt niet zeggen dat hij eigenlijk nog een Onder 17-speler is.”

Aan de bal is goed te zien waarom Rijkhoff een doelwit was voor een aantal Europese topclubs voordat Dortmund zijn slag sloeg. Met zijn uitstekende balcontrole en koelbloedige afwerking springt hij tussen zijn leeftijdsgenoten uit. Hij rekent Robert Lewandowski - met wie hij soms wordt vergeleken - en Erling Braut Haaland tot degenen van wie hij wil leren. Dit wordt vooral duidelijk wanneer zich in de half-spaces voor de verdediging van de tegenpartij laat zakken om een rol te spelen in de opbouw van Dortmund.

De jonge spits heeft bij Dortmund in vergelijking met Ajax, waar meer nadruk wordt gelegd op de technische aspecten van het spel, bij momenten moeite gehad met de intensiteit van het Duitse jeugdvoetbal. “Al met al had hij een paar normale hoogte- en dieptepunten”, zegt Tullberg. “Eerst moest hij zich hier bewijzen. Hij zat een paar keer op de bank of werd in de rust vervangen, iets wat hij in zijn voetbalcarrière nog nooit had meegemaakt. Om zijn plek in het team te behouden, moest hij zich aanpassen aan de intensiteit die wij in trainingen en wedstrijden kunnen opbrengen, maar hij is de uitdaging aangegaan.”

Rijkhoff plukte de vruchten van zijn harde werk in de laatste weken voor de winterstop: zijn twee treffers in de gewonnen bekerfinale tegen Schalke leidde tot een reeks van vier wedstrijden waarin hij negen keer doel trof, waaronder vijf keer tegen Fortuna Düsseldorf Onder 19. “Ik zei tegen hem: ‘Je krijgt je kansen, dus nu moet je ze gewoon pakken’”, herinnert Tullberg zich. “Hij keek me heel kalm aan en zei: ‘Maak je geen zorgen, coach, goals zijn mijn specialiteit.’ Ik vond dat erg indrukwekkend. Vervolgens maakte hij in korte tijd negen doelpunten. Zijn grootste wapen is het scoren van goals.

Wat is nu het perspectief voor Rijkhoff? Hij is van zijn lichting een van de beste spitsen ter wereld. Er lopen in Dortmund momenteel echter enkele talentvolle en productieve aanvallers rond. Haaland is natuurlijk de grote blikvanger in het eerste elftal, terwijl de zeventienjarige Youssoufa Moukoko wacht op meer kansen onder trainer Marco Rose. Bovendien was Fink, die twee jaar ouder is dan Rijkhoff, dit seizoen bij de Onder 19 in twintig duels al bij 33 doelpunten betrokken. De Zwitsers jeugdinternational zal er dan ook op gebrand zijn om zo snel mogelijk promotie te maken.

Als Rijkhoff in het komende jaar de concurrentie met hen aan wil gaan, moet hij enkele aspecten van zijn spel blijven ontwikkelen. “Hij kan al snel denken, maar hij moet zijn tegenstanders nog slimmer af zijn, zodat hij ze over een afstand van tien tot vijftien meter kan aftroeven“, legt Tullberg uit. “Hij moet ook beter zijn lichaam leren gebruiken in de duels. Als hij bijvoorbeeld met zijn rug naar het doel de bal moet controleren, en de tegenstander speelt wat fysieker, dan zie je dat hij daar niet altijd tegen opgewassen is. Maar dat komt langzaam. Hij is nog jong, maar enorm leergierig.” Ajax bleek dit seizoen in de onderlinge Champions League-duels tweemaal te sterk voor Dortmund, maar op de lange termijn kunnen de Duitsers weleens de grote winnaar worden, als Rijkhoff zijn potentieel waarmaakt en de club aan de nodige successen helpt.”