‘De Chinese Droom’ - Het verbod op buitenlandse doelmannen

PEKING - China moet een échte voetbalnatie worden en hoopt in 2030 zelfs met de wereldbeker in de handen te staan. “Alleen door voetbal te laten herleven kan China de sportmacht worden zoals nodig is voor de Chinese droom”, zo valt er in het hervormingsplan te lezen dat president Xi Jinping van de Communistische Partij in 2014 presenteerde. Er worden vorderingen gemaakt, want door de enorme investeringen vertrekken steeds meer grote namen naar de Super League en is het Chinese voetbal behoorlijk in de lift komen te zitten. In de rubriek ‘De Chinese Droom’ doet Voetbalzone van tijd tot tijd bericht over het wel en wee in het Chinese voetballandschap. Aflevering VIII: over het verbod op het halen van doelmannen uit het buitenland.

DOOR GIJS FRERIKS

De kooplust van de Chinese clubs is ook in de kleedkamer van Liverpool onderwerp van gesprek, zo gaf Simon Mignolet zondag toe in de Daily Mirror. De Belg zei dat het ‘hypocriet’ zou zijn om te ontkennen dat er door spelers weleens wordt gefilosofeerd over een lucratieve transfer naar het Verre Oosten. “De volgende vraag is natuurlijk of ik naar China zou gaan. Het enige antwoord dat ik daarop kan geven, is dat ik het niet weet totdat ik een concreet aanbod heb. Alleen dan kan je de pro's en contra’s tegen elkaar afwegen. Maar ik ben een doelman en die willen ze daar denk ik niet.” In dat laatste heeft Mignolet gelijk.

Althans, de clubs in China kunnen wel een doelman als Mignolet willen halen, maar de regelgeving staat hen niet toe om een buitenlandse keeper te contracteren. Yan Shiduo, tussen 2000 en 2004 de vicevoorzitter van de voetbalbond, stelde in oktober 2001 een verbod in op het halen van buitenlandse doelmannen. Hij verdedigde die maatregel door te stellen dat het veel makkelijker is om een goede doelman op te leiden dan een goede veldspeler omdat een keeper aan minder eisen hoeft te voldoen. Daarnaast zou een buitenlander de ontwikkeling van een zelf opgeleide doelman in de weg staan.

Er doet echter ook een andere, opmerkelijke, verklaring de ronde. Shandong Luneng pakte in het seizoen 1999/2000 de dubbel en incasseerde in dat voetbaljaar slechts dertien treffers, wat nog altijd een laagterecord is in de hoogste Chinese afdeling. Het doel van Shandong werd destijds verdedigd door de Montenegrijn Sasa Petrovic, de huidige assistent-trainer van Rode Ster Belgrado. Petrovic keepte de sterren van de hemel en veel andere clubs in China zouden er na dat seizoen óók over hebben nagedacht om een buitenlandse keeper aan te trekken. Toen Shiduo daar lucht van kreeg, stelde hij het verbod in.

“Je zou kunnen zeggen dat het fenomeen Petrovic in zijn eentje verantwoordelijk is geweest voor het huidige verbod”, concludeerde de krant Sports Sohu in oktober jongstleden in een analyse. “Het blijft een rare en extreme beslissing van de Chinese voetbalbond. De reden van het besluit was om de lokale doelman meer speeltijd te geven, maar hoeveel excellente doelmannen heeft dit nu eigenlijk opgeleverd? Je kunt je zelfs afvragen of er überhaupt één doelman is geweest die in die zestien jaar tijd het niveau van Petrovic heeft gehaald. Het verbod is ingesteld door mensen die de voetballerij niet begrijpen.”

De voetbalbond leek in 2006 enigszins terug te komen op het verbod toen men besloot dat voetballers uit Hongkong, Macau en Chinees Taipei niet langer gezien zouden worden als buitenlanders. Echter: er werd een uitzondering gemaakt voor doelmannen. Onder anderen de 26-jarige Hung-Fai Yapp zag daardoor zijn droom om promotie te maken naar de Super League uiteenspatten. Hij kon in 2013 voor vijf jaar tekenen bij Guizhou Renhe, maar kreeg dus geen toestemming van de autoriteiten en keept daardoor bij regerend kampioen Eastern nog altijd in de bescheiden competitie van Hongkong.

Yapp, die tevens de aanvoerder van de nationale ploeg is van Hongkong, zat in zak in as en plaatste op social media een foto waarop hij een A4’tje in de hand hield waarop de tekst ‘Ik ben een Chinees en géén buitenlandse speler’ stond. Hongkong, een voormalige Britse kolonie, ís immers Chinees, hoewel men wel een eigen regering en politie heeft. “Ik was niet blij, want het was voor mij een mooie kans om mij in een betere competitie verder te ontwikkelen. Maar ja, regels zijn regels. Ik kon niet anders dan het accepteren”, zei Hero Fai, zoals zijn bijnaam luidt, in 2015 in een interview met de Aziatische voetbalbond.

Het verbod op buitenlandse doelmannen heeft volgens velen niet geleid tot bétere Chinese keepers, maar de waarde van die doelmannen is wel als een komeet de lucht in gegaan. “Doordat doelmannen van Chinese afkomst zo belangrijk zijn geworden, ontvangen zij hoge salarissen in de Super League en wordt er voor hen vaak een hoge transfersom gevraagd. Daardoor zijn Chinese doelmannen voor buitenlandse clubs vaak onbetaalbaar en kunnen die spelers zich nergens anders meer verder ontwikkelen dan in de eigen competitie”, zegt journalist Cameron Wilson, kenner van het Chinese voetbal, tegen deze website.

De duurste keeper in het Chinese voetbal is Lu Zhang, die een jaar geleden voor 9,7 miljoen euro de overstap maakte van Liaoning naar promovendus Tianjin Quanjian, de club van onder anderen Alexandre Pato en Axel Witsel. Zhang werd vorig seizoen weliswaar verkozen tot Doelman van het Jaar in de Super League; de hoogte van de transfersom zorgde in heel China voor verbaasde blikken. Zhang is immers geen vaste waarde in de nationale ploeg en loopt ook alweer tegen de dertig jaar aan. Zijn jaarsalaris bedraagt overigens 685.000 euro netto, tweeënhalf keer meer dan Zhang bij Liaoning verdiende.

Doordat hij bij een Europese club niet snel een vergelijkbaar salaris zal verdienen, zit Zhang bij Tianjin Quanjian voorlopig goed op zijn plaats. Wie waarschijnlijk ook niet snel zal transfereren, is Hung-Fai Yapp van het Eastern uit Hongkong. En ondanks dat hij in China niet welkom is, durft Yapp een transfer ook weer niet helemaal uit te sluiten. “In een ander land zou ik misschien meer kunnen leren, niet alleen op voetbalgebied. Ik zou graag in Japan spelen, maar Thailand heeft ook een competitie die groeiende is. Toch blijf ik het jammer vinden dat ik niet naar China kan.” Sasa Petrovic wordt bedankt.