De Belgische tiener die Toby Alderweireld bij de Rode Duivels moet opvolgen

In samenwerking met Goal licht Voetbalzone geregeld jonge spelers uit die het in de toekomst ver kunnen schoppen of die nu al hun sporen verdienen in het (inter)nationale topvoetbal. Deze keer gaat de aandacht uit naar Zeno Debast, die te boek staat als Belgisch toptalent en er in rap tempo in is geslaagd om zijn debuut voor de Rode Duivels te maken.

Grote namen als Kevin De Bruyne, Romelu Lukaku, Thibaut Courtois en Eden Hazard maakten deel uit van de WK-selectie van België. Bondscoach Roberto Martínez en zijn equipe gingen echter roemloos ten onder in Qatar door al te stranden in de groepsfase van het WK na een 0-0 gelijkspel tegen Kroatië. Het betekende tevens het einde van een gouden generatie. Spelers die België de afgelopen tien jaar op de voetbalkaart hebben gezet, beëindigden hun interlandcarrière al of staan op het punt dit te doen. Hierdoor wordt er plaats gemaakt voor een nieuwe generatie talentvolle spelers.

Een van deze spelers is Debast. De tiener van Anderlecht behoorde tot de 26-koppige WK-selectie van Martínez, al kwam hij op het mondiale eindtoernooi niet in actie. Debast werd geboren in Halle in een voetbalgekke familie, waar zijn beide ouders op een behoorlijk niveau speelden. Hij trad op zesjarige leeftijd toe tot de jeugdopleiding van Anderlecht en werd aanvankelijk vaak ingezet als aanvallende middenvelder, vooral vanwege zijn kleine postuur. Pas in 2019 werd Debast, midden in een groeispurt, weer in de defensie geposteerd. Als centrale verdediger heeft hij zich de afgelopen jaren razendsnel ontwikkeld.
In mei 2021 maakte Debast zijn debuut in de hoofdmacht van Anderlecht en in de daaropvolgende twaalf maanden kwam hij nog zes keer in actie voor de ploeg van toenmalig trainer Vincent Kompany.

Ironisch genoeg werd Debast pas een onbetwiste basisspeler bij Anderlecht toen Kompany in de zomer van 2022 vertrok naar Burnley. De nieuwe manager Felice Mazzù ??schakelde over op een vijfmansdefensie en stelde de tiener op als rechter centrale verdediger. Debast maakte onmiddellijk indruk, zozeer zelfs dat hij eind september een oproep kreeg voor de Nations League-wedstrijden tegen Wales en Nederland van de Rode Duivels. Martínez had in deze duels tevens een laatste mogelijk om spelers van dichtbij aan het werk te zien voor hij zijn WK-selectie bekend moest maken. Met dat in het achterhoofd was het verrassend maar ook leerzaam om Debast te zien starten in beide wedstrijden.

Debast liet zich tegen Oranje bij een hoekschop aftroeven door Virgil van Dijk (1-0 verlies), waardoor hij enige kritiek kreeg te verwerken. Desondanks was Martínez onder de indruk van de Nations League-optredens van zijn verdediger. “Hij is een van de meest indrukwekkende Belgische debutanten in de afgelopen jaren”, zei Martínez. "Ik heb ervan genoten. Ik zag een jonge kerel met veel zelfvertrouwen, maar ook iemand met veel wil om te leren.”

Hoewel Mazzù in oktober na een teleurstellende seizoenstart door Anderlecht werd ontslagen, behield Debast zijn plaats in het elftal. Hij startte tijdens alle zestien competitieduels voor de WK-onderbreking in de basis bij Paars-Wit. Hij maakte zich nog meer geliefd bij de fans na een recente nederlaag tegen Zulte Waregem (3-2). Debast barstte na het verloren duel in tranen uit, zo teleurgesteld was hij over de verliespartij van de ploeg. Hem valt echter weinig te verwijten. Debast werd vorige maand geprezen voor zijn spel tijdens het doelpuntloze gelijkspel met Royal Antwerp. Het was de eerste clean sheet voor Anderlecht in competitieverband sinds augustus.

Gezien zijn verleden als creatieve middenvelder is het niet verwonderlijk dat Debast vooral sterk is aan de bal. Hij beschikt over een uitstekende dieptepass, waardoor een aanval van Anderlecht regelmatig bij hem begint. Debast is bovendien niet bang om in te dribbelen. Wanneer de tegenstander hem de ruimte geeft, dribbelt hij ver over de middenlijn in. Hij heeft daarnaast ook zijn verdedigende kwaliteiten veelvuldig getoond. Met zijn 1,89 meter is hij sterk in de lucht en ook een tackle wordt niet geschuwd.

Debast weet op welke vlakken hij zich nog moet verbeteren. “Meer spiermassa kweken, karakter opbouwen en nog meer kopduels winnen”, zei hij tegenover HUMO, aangezien hij nog relatief tenger is voor zijn leeftijd. Debast onthulde echter ook tijdens zijn latere tienerjaren mentaal sterker te zijn geworden. “Als ik vroeger één slechte pass gaf, waren de tien ballen daarna risicoloze breedtepasses naar links of rechts. Ik hield het simpel, uit angst om weer een fout te maken. Aan die faalangst ben ik sinds mijn vijftiende gaan werken met een aantal psychologen, daar pluk ik nu de vruchten van.”

Omdat hij onder Kompany zijn debuut voor het eerste elftal van Anderlecht maakte, is het enigszins logisch dat Debast wordt getipt om de volgende grote Belgische verdediger te worden. Net als Kompany begon hij zijn carrière op een meer aanvallende positie. Hij is dus net zo comfortabel aan de bal als zijn voormalig trainer. Op fysiek gebied gaat de vergelijking echter nog lang niet op. Met de mentaliteit van Debast is echter niets mis. Het mag dan ook geen verrassing heten dat Cristiano Ronaldo zijn inspiratiebron is. Vooral de drive van de vijfvoudig Ballon d'Or-winnaar om in alles wat hij doet op het voetbalveld de allerbeste te zijn, spreekt de jonge Belg aan.

Debast beschikt bij Anderlecht nog over een contract tot medio 2025. Toch werd hij recent in verband gebracht met Liverpool, dat scouts zou hebben gestuurd om hem in actie te zien. Ook Borussia Dortmund en Internazionale werden al in verband gebracht met de tiener. Ondanks dat Debast op het WK in Qatar geen minuut in actie kwam, zal hij zijn transferwaarde de komende maanden alleen maar verder opvijzelen als hij uit blijft blinken bij Anderlecht.