De afbrokkelende façade van menselijkheid

‘Frank van Kouwen moet weg bij VVV’, was onlangs op deze website te lezen. En inderdaad, VVV wenste geen gebruik meer te maken van de verdediger annex middenvelder, die in het verleden meer dan 150 keer het geel-zwarte shirt van VVV had aangetrokken. VVV had hem niet meer nodig. Wat moet je ook, met een jongen die chemokuren volgt. Daar kun je op het voetbalveld niets mee beginnen, zo leek de reactie van de technische leiding van de voetbalclub. De speler in kwestie reageerde teleurgesteld. Hij zal vast wel begrepen hebben dat er voor hem op korte termijn weinig perspectief op het voetbalveld zou zijn, maar hij had, naar eigen zeggen, toch wel gehoopt op een – verlaagde – aanbieding van VVV.

Het zou niet alleen netjes zijn geweest van de clubleiding, maar eigenlijk gewoon een normale zaak. Een man die aan de basis stond van de revival van de Venlose club, die herhaaldelijk de aanvoerdersband van VVV droeg, die in de Jupiler League wekelijks uitblonk, maar – afgezien van een kort avontuur bij Roda JC – de Venlose club trouw bleef, verdient meer dan bij het grof vuil te worden gezet. Het past naadloos in de manier waarop VVV met haar werknemers omgaat, zo blijkt dit seizoen en plein public.

In de voorbereiding luidde trainer Jan van Dijk de noodklok. Het team was kwalitatief en in de breedte zwakker geworden en Van Dijk voorzag de problemen die dit met zich mee zou kunnen brengen. In plaats van te putten uit een goed scoutingsnetwerk, werden op de gok drie lichtgewicht-Portugezen aan de selectie toegevoegd, een rappe Nigeriaan met – naar verluidt – een groot potentieel, en, op het laatste moment, voor het sluiten van de transferdeadline, nog een mazzel-megatreffer: Balasz Toth, aanbevolen door Sef Vergoossen – klaarblijkelijk de enige die daadwerkelijk enig verstand van voetbal heeft, die door de kleine dictator Hai Berden wordt gedoogd. De relatie tussen de voorzitter en de trainer werd nooit meer goed, en in het najaar werd Van Dijk op straat gezet. Binnen de organisatie werd bovendien gefluisterd dat routinier Paauwe ook geloosd zou moeten worden. De verdediger hield daarop de eer aan zichzelf. In een VI interview van deze week, houdt hij de kaken stijf op elkaar over zijn afscheid, maar dat er niet netjes met hem omgegaan is, lijkt evident.

Het lijkt voor de meeste voetballiefhebbers een trendbreuk. Berden leek altijd de menselijkheid zelve, een clubman in hart en nieren, die zijn geld graag beschikbaar stelde aan de club die hem zo dierbaar was. De barmhartige Samaritaan. De nobele Hout-Blericknaar, die de Venlose club uit het slop had getrokken. Dit verhaal is bedoeld om te laten zien dat er helemaal geen sprake is van een trendbreuk met de incidenten van dit seizoen, maar dat Berden mondjesmaat zijn zorgvuldig opgebouwde imago begint te verliezen. De façade van menselijkheid, die hij had gebouwd, brokkelt in rap tempo af. Het kon ook niet uitblijven.

Ver voordat Berden de redder in nood begon te spelen, bivakkeerde VVV inderdaad in de kelder van het nationale profvoetbal. Slechts een enkeling voelde zich geroepen de club zo goed mogelijk te leiden. Er werd in die periode niet aangeklopt bij de gemeente Venlo, maar de broekriem werd aangehaald, omdat de bestuurders het devies hadden: nooit meer schulden maken en een gezonde vereniging worden. Die gezonde vereniging was VVV in de periode geworden, met dank aan een aantal clubmensen. Zo waren gerespecteerde oud-spelers van de club Frans Nijssen verantwoordelijk voor het technische beleid en hielp Maurice Graef mee met het commerciële. Dat kwam er in de praktijk op neer dat Nijssen dag en nacht in touw was ergens een transfervrije speler op te pikken en dat Graef probeerde ergens geld los te peuteren, geen makkelijke opgave in de positie waarin VVV zat. Maar ze deden het. De mensen om hen heen hadden begrip voor de situatie en probeerden constructief mee te werken. Oud-bestuurders en managers als Wiel Teeuwen, Wim ‘De Mop’ Snijders en Jeu Sprengers – die de gloriedagen van de club in de jaren tachtig hadden meegemaakt, begrepen dat de nood aan de man was.

Maar er gloorde hoop aan de horizon. Bestuur en management ijverden voor de renovatie van De Koel, zodat sponsoren en supporters weer netjes konden worden gehuisvest, zonder met schaamte te constateren dat er te weinig voorzieningen waren. De plannen kwamen er, na lang touwtrekken, doorheen en in 2004 kwam het stadion er. De technische leiding had er alles aan gedaan om in het gerenoveerde stadion een mooi team te laten spelen, met onder anderen de nu dus overbodige Frank van Kouwen, die van Willem II werd overgenomen. Met verder Marcel Meeuwis, Arno Arts en John van Loenhout en no-nonsense trainer Wim Dusseldorp, stond er een team dat mee zou moeten gaan doen om de bovenste plaatsen. De leiding kon eindelijk de vruchten plukken van jarenlang zuinig beleid. Toen zag echter Berden zijn kans schoon.

Berden had meegeholpen bij de renovatie van het stadion, werd medenaamgever (het stadion heet tegenwoordig Seacon Stadion De Koel) en de bestuurders waren hem dankbaar voor wat hij voor VVV had gedaan. Ze stonden dan ook te juichen toen hij zich beschikbaar stelde als voorzitter. Het werd echter al gauw duidelijk dat Berden geen tegenspraak duldde en bevreesd was voor alles wat enige voetbalkennis had en populairder dan hemzelf zou kunnen worden. Zo werden de hardwerkende bestuurders van de club, het management, clubiconen Nijssen en Graef én oud-bestuursleden en steunende leden die de club in de jaren negentig hadden geholpen uit de club verwijderd. Berden was nu de baas, en niemand anders. Toen Mo Allach later ook nog eens uit de organisatie verdween, was er niemand meer met enig verstand van het spelletje.

En nu zit Berden daar. Met een incapabele technisch manager en een incapabele trainer. Maar wat veel belangrijker is: mensen zonder echte mening, die dus geen bedreiging zijn voor de megalomane voorzitter. Wat wel een bedreiging is, is zijn razendsnel afbrokkelende reputatie. Zijn zorgvuldig opgebouwde façade van menselijkheid begint langzaam af te brokkelen. Waar gaat dit eindigen?