Brusselse dynastie loopt op zijn einde: ‘De familie heeft een hart voor de club’

BRUSSEL - Anderlecht staat momenteel in de etalage, zo wisten diverse Belgische media afgelopen weekeinde te melden. De 34-voudig kampioen van België zou reeds met twee kandidaat-kopers hebben gesproken. Voorzitter Roger Vanden Stock wil in 2020 met pensioen gaan en is om die reden een zoektocht gestart naar een opvolger.

Door Chris Meijer

De naam Vanden Stock is onlosmakelijk verbonden met Anderlecht. Roger’s vader Constant kwam in 1971 aan de leiding in het Astridpark. Tussen 1933 en 1938 was hij linksback voor Anderlecht, waarna hij nog vijf jaar voor Union Saint-Gilloise speelde. Constant was de zoon van Philémon Vanden Stock, de oprichter van bierbrouwerij Belle-Vue, voornamelijk bekend van zijn lambiekbieren. In augustus 1944 werd Philémon door de Duitse bezetter gevangengenomen. Hij werd door de Duitsers via Neuengamme naar Sandbostel gedeporteerd. In dat concentratiekamp overleed Philémon Vanden Stock in mei 1945.

Door het overlijden van zijn vader kreeg Constant Vanden Stock op 31-jarige leeftijd de leiding over Belle-Vue, waar hij al sinds zijn veertiende werkte. Samen met zwager Octave Collin bouwde Vanden Stock Belle-Vue uit tot een wereldberoemd merk. De brouwerij groeide uit tot een onderneming met meer dan vijfhonderd werknemers. Ondanks dat Monsieur Constant in de jaren na de oorlog druk was met Belle-Vue, vervulde hij diverse functies in het voetbal. Vanden Stock werkte bij Anderlecht, La Forestoise, de Belgische voetbalbond (KBVB) en Club Brugge, voordat hij in 1969 in het bestuur van RSCA terecht kwam. Hij was nog kort vice-voorzitter, voordat hij in 1971 de leiding kreeg in Brussel.

Vanden Stock stelde Georg Kessler direct aan als trainer en haalde Jean Dockx en Rob Rensenbrink naar Anderlecht. In het eerste seizoen won Paarswit de dubbel, waarna het in de jaren erna ook op het Europees podium prijzen zou winnen. Door het succes van Belle-Vue kon Vanden Stock het nodige investeren in Anderlecht en dat leverde uiteindelijk de felbegeerde Europese prijzen op. Zo won de Belgische club de Europa Cup II, de UEFA Cup en tweemaal de Europese Supercup. In 1991 werd de renovatie van het stadion van Anderlecht afgerond, waarna de thuishaven van RSCA werd omgedoopt tot het Constant Vanden Stock Stadion.

Chantage
Overigens heeft Vanden Stock niet louter positieve feiten op zijn naam staan. In 1984 had Anderlecht de heenwedstrijd in de halve finale van de UEFA Cup met 2-0 verloren van Nottingham Forest, wardoor het een verrassende 3-0 overwinning nodig had in eigen huis. Scheidsrechter Emilio Guruceta Muro keurde een treffer van de Engelsen af en gaf een strafschop aan Anderlecht, waardoor de Belgen uiteindelijk met 3-0 wisten te winnen. Vanden Stock had de Spaanse leidsman een bedrag van één miljoen Belgische frank (25.000 euro) betaald, naar eigen zeggen als een onschuldige lening. Jean Elst en René Van Aeken wisten hier echter van en chanteerden Vanden Stock jarenlang.

Toen zoon Roger Vanden Stock het roer bij Anderlecht in 1996 overnam, besloot hij niet langer te zwichten voor de chantage. Gevolg was dat het schandaal uiteindelijk naar de pers lekte en op straat kwam te liggen. Anderlecht werd in eerste instantie door de UEFA voor één jaar uitgesloten van Europees voetbal, een straf die later ongedaan werd gemaakt wegens procedurefouten en verjaring door het Hof van Arbitrage voor Sport. De affaire bleef Constant Vanden Stock tot zijn dood, in 2008, achtervolgen. `Ik heb dat miljoen uit mijn eigen zak betaald. Dat kwam niet uit de kas van de club”, zei hij in 1997 in een interview met Het Laatste Nieuws. Nadat zijn zoon de leiding had overgenomen bij Anderlecht, werd Vanden Stock benoemd tot erevoorzitter en bleef hij het bestuur op de voet volgen.

Einde van een dynastie
“Een vader als de mijne opvolgen, was een uitzonderlijke uitdaging”, zei Roger Vanden Stock tegenover Het Laatste Nieuws. Hij heeft de functie van voorzitter afgelopen 21 jaar vervuld, maar de 75-jarige preses wil nu zo langzamerhand gaan denken aan zijn pensioen. Eerder liet Vanden Stock al doorschemeren dat zijn dochters, Julie en Claire, geen interesse hebben om hun vader op te volgen als voorzitter van Paarswit. Zij hebben overigens wel zitting in de Raad van Bestuur van Anderlecht en bezitten een deel van de aandelen.

Om die reden besloot Vanden Stock om aan de aandeelhouders te vragen of de zoektocht naar zijn opvolger in gang mocht worden gezet. De aandeelhouders stemden in, waarna de voorzitter van Anderlecht aan voetbalmakelaar Christophe Henrotay vroeg om op zoek te gaan naar potentiële kopers. Financieel staat de club er namelijk niet heel sterk voor, zo wist De Tijd te melden. De club kent weliswaar een stijgende omzet (85,6 miljoen euro) en maakt een kleine winst (1,6 miljoen euro), maar heeft ook relatief veel schulden (40,5 miljoen euro) als je dat afzet tegenover het eigen vermogen (14,3 miljoen euro). Een kapitaalinjectie kan de club dus goed gebruiken, om Paarwit minder afhankelijk te maken van uitgaande transfers en om de aansluiting met de Europese subtop te hervinden. Lang leek Alexandre Van Damme de nieuwe grote man te worden bij Anderlecht. De topman van Anheuser-Busch InBev, waar Belle-Vue sinds 1991 deel van uitmaakt, bezit weliswaar 2,5 procent van de aandelen, maar heeft geen interesse om Vanden Stock op te volgen.

Kandidaten
Volgens Het Laatste Nieuws zijn er reeds gesprekken geweest met twee kandidaten, die allebei 75 tot 80 miljoen euro overhebben voor Anderlecht. De eerste gegadigde is de Russisch-Oezbeekse zakenman Alisher Usmanov, miljardair geworden dankzij de mijnindustrie. Hij is daarnaast eigenaar van grote Russische telecom-bedrijven en heeft ook dertig procent van de aandelen van Arsenal in handen. Zijn vermogen wordt geschat op circa twintig miljard euro, dus het bedrag dat men vraagt voor Anderlecht is voor hem geen enkel probleem. Daarnaast zou hij sportieve uitwisseling met Arsenal hebben beloofd. In mei deed Usmanov naar verluidt nog tevergeefs een poging om meer aandelen in the Gunners te kopen.

“Een woordvoerder van USM Holdings Limited verklaarde dat meneer Usmanov verschillende voorstellen kreeg, waaronder een suggestie om RSC Anderlecht over te nemen, maar dat er daarover nog geen beslissing is genomen. Meneer Usmanov blijft een loyale en toegewijde fan en aandeelhouder van Arsenal”, liet het Londense pr-bedrijf Finsbury, namens USM Holdings, weten tegenover Het Nieuwsblad. Usmanov raakte vorige maand nog in opspraak door de zogenaamde Paradise Papers. De zakenman wordt ervan verdacht via een stroman ook aandelen te hebben in Everton en het is verboden eigenaar te zijn van twee clubs in één competitie.

De tweede kandidaat om Anderlecht over te nemen, is het tandem Wouter Vandenhaute en Paul Gheysens. Vandenhaute is televisiemaker en oprichter van productiebedrijf Woestijnvis, maar staat ook al jaren bekend als een fervent supporter van Anderlecht. Daardoor was hij al eerder in beeld als eventuele aandeelhouder van Paarswit. Nu is hij dus samen met Gheysens in beeld om Anderlecht over te nemen. Gheysens is topman van bouwbedrijf Ghelamco, onder meer naamgever van het stadion van AA Gent, en eigenaar van Royal Antwerp FC. Hij is geen onbekende binnen de club, want hij onderhandelde met de club over een nieuw Eurostadion.

Met dit duo zou Anderlecht al concrete gesprekken hebben gevoerd. Gheysens moet voor het kapitaal zorgen, terwijl Vandenhaute op termijn de leiding moet krijgen binnen Anderlecht. Enig probleem is dat eerstgenoemde dus eigenaar is van Antwerp, waardoor hij niet zomaar nog een club mag kopen. Het valt overigens niet uit te sluiten dat Gheysens hier een constructie voor bedenkt, bijvoorbeeld door zijn zoon Michael de leiding te geven bij Antwerp. Roland Duchâtelet hanteerde eenzelfde constructie toen hij Standard Luik overnam en tegelijkertijd nog eigenaar was van Sint-Truiden. De aandelen in Sint-Truiden schoof Duchâtelet door naar zijn echtgenote, waardoor hij zonder problemen Standard kon kopen.

Anderlecht laat zelf voorlopig weinig los over de eventuele verkoop van de club. “RSCA wordt regelmatig gepolst voor een samenwerking. Dat gaat van sportieve tot zakelijke samenwerkingen. Anderlecht bestudeert de voorstellen minutieus en ze worden beoordeeld op de meerwaarde voor de club”, liet de Brusselse club in een verklaring op de website. “Daar geldt één duidelijke norm: RSCA moet er op de lange termijn sportief en financieel beter van worden. Anderlecht communiceert uitsluitend als er een officieel akkoord is. De club onthoudt zich verder van alle commentaar.”

Plannen
De fans van de Belgische topclub willen wat meer uitleg van de directie over de verkoop van hun club. “We hebben gegrapt dat we misschien allemaal onze spaarpot moeten aanspreken om de club in handen te krijgen. Dat is in elk geval beter dan een koper zonder clubliefde”, zegt Ludo Coninx, lid van de Fan Board, tegenover Het Laatste Nieuws. “Wij vragen ons af wat de plannen van de genoemde kandidaat-kopers zijn. De familie Vanden Stock heeft een hart voor Anderlecht, wij hopen dat de nieuwe eigenaar net zo begaan is met de toekomst van de club en niet enkel winst wil maken. Kijk, wij wachten af, wat extra uitleg van de directie zou goed zijn.”

Vanden Stock en het huidige bestuur zouden van zowel Usmanov als van Geysens nog enkele jaren aan het roer blijven, zo meldt Het Laatste Nieuws. De familie Vanden Stock, bestaande uit Roger, dochters Claire en Julie en neef Philippe Collin bezit nog 62 procent van de aandelen en wil voorlopig in ieder geval een kwart van de aandelen in handen houden, zodat ze een veto kan stellen bij belangrijke beslissingen. De invloed van de familie Vanden Stock binnen Anderlecht lijkt na ruim veertig jaar dus langzaam te gaan verdwijnen, maar is voorlopig nog niet uitgespeeld.