‘Big City Club’ wil met ‘honderden miljoenen’ Champions League bestormen

Julian Draxler, Mario Götze, Granit Xhaka, Emre Can, Lucas Tousart en Kevin Strootman: allemaal werden ze de afgelopen tijd in verband gebracht met een overstap naar Hertha BSC. De namen die in deze transferwindow aan de club uit Berlijn gelinkt worden, vormen het eerste tastbare bewijs van de torenhoge ambities die er bestaan. Aan de hand van de enigszins dubieuze miljardair Lars Windhorst moet Hertha binnen afzienbare tijd kunnen concurreren met grootmachten uit de andere Europese hoofdsteden.

Door Chris Meijer

Vraag een gemiddelde Duitser wat hij of zij de saaiste club van de Bundesliga vindt en het antwoord zal geregeld Hertha BSC zijn. Die Alte Dame is weliswaar traditioneel gezien de grootste club van Berlijn, vooral doordat de club tijden de Duitse deling als afgevaardigde van het westelijke deel van de hoofdstad in de Bundesliga speelde. Maar de 127-jarig clubhistorie loopt zeker niet over van de hoogtepunten. Hertha werd tweemaal kampioen, al dateren de landstitels van 1930 en 1931 uit lang vervlogen tijden. In tegenstelling tot clubs uit andere Europese hoofdsteden is Hertha in Duitsland een grijze muis, wat ook te maken heeft met de belangstelling van de inwoners van Berlijn. Door de Tweede Wereldoorlog en de deling van de hoofdstad hebben veel oorspronkelijke bewoners de stad in de recente historie verlaten, terwijl de mensen die juist naar Berlijn toe trokken vanuit andere plaatsen doorgaans al een favoriete club hadden. Het komt dan ook zelden voor dat het (wellicht met 74.649 plaatsen te grote) Olympiastadion uitverkocht is. In het begin van dit decennium eindigde Hertha nog wel een aantal keer in de top van de Bundesliga, maar sinds 2010 is de club niet meer dan een middenmoter en moesten er zelfs twee seizoenen worden doorgebracht op het tweede niveau.

Als het aan Windhorst ligt, moet hier de komende jaren verandering in komen. “Hertha kan net als de clubs in Londen, Parijs en Madrid een ‘Big City Club’ worden. We zien dit als een langetermijnproject waar we ons volledig aan toewijden”, liet Windhorst na zijn aantreden weten aan Der Spiegel. De miljardair voegde daar in gesprek met andere Duitse media ook nog aan toe dat niet alleen jaarlijks Europees voetbal moet worden gehaald, maar dat Hertha voortaan mikt op deelname aan de Champions League. Aanvankelijk nam Windhorst met zijn bedrijf Tennor voor een bedrag van 125 miljoen euro 37,5 procent van de aandelen in Hertha over van het Amerikaanse KKR. In november 2019 werd bekend dat de steenrijke zakenman de optie had geactiveerd om zijn aandelenpakket voor een bedrag van honderd miljoen te vergroten naar 49,9 procent, het maximale deel van de club dat hij volgens de Duitse ‘50+1-regel’ in handen mag hebben. De regels in Duitsland schrijven voor dat clubs altijd voor het merendeel in handen van de leden moeten blijven. Naast de reeds betaalde 225 miljoen zou Windhorst van plan zijn om verder nog ‘honderden miljoenen’ in Hertha te steken.

Achter deze gulle daad zit niet bepaald een romantisch verhaal. Windhorst wil met Hertha simpelweg heel veel geld verdienen en dat steekt hij niet onder stoelen of banken. “Dit is geen gek idee van mij, er zit een indrukwekkende economische logica achter. Zelfs al kost het me nog honderden miljoenen meer dan de 225 miljoen die ik nu al heb uitgegeven, wordt er, ondanks dat er de nodige moeite in moet worden gestopt, een waarde van miljarden gecreëerd. Er is bij Hertha nog veel laaghangend fruit”, zei Windhorst. Op dit moment haalt Hertha volgens verschillende Duitse media circa vijftig miljoen uit marketing, merchandising en de verkoop van eten en drinken op wedstrijddagen. Het bedrag staat in schril contrast met Paris Saint-Germain, een club uit een Europese andere hoofdstad, dat circa tweehonderd miljoen aan dezelfde zaken overhoudt. Wat dat betreft ziet Windhorst een goudmijn én potentie in Hertha en dergelijke projecten hebben hem tot miljardair gemaakt.

De wieg van Windhorst stond 43 jaar geleden in Rahden, een gehucht in het stille hart van Duitsland. In contrast met zijn geboortestreek lukte het hem om al op jonge leeftijd landelijke faam te veroveren. Windhorst werd op zijn negende op school gevraagd om te tekenen wat hij in de toekomst wilde en zette enkele wolkenkrabbers met zijn naam op de gevel op papier. Al snel voegde hij de daad bij het woord, want al op veertienjarige leeftijd zette hij vanuit de kantoorboekhandel van zijn vader een importbedrijf voor elektronica op. Aanvankelijk zette Windhorst computers in elkaar, maar twee jaar later had hij al de leiding over een bedrijf met tachtig werknemers dat computeronderdelen importeerde vanuit China. Toenmalig bondskanselier Helmut Kohl bestempelde hem als ‘Wunderkind’ en nam hem mee op verschillende handelsmissies. Op zijn twintigste was Windhorst als een van de ‘toekomstige wereldleiders’ te gast op een grote conferentie in het Zwitserse Davos. Halverwege de jaren negentig had zijn imperium ruim achthonderd werknemers en speelde hij met een idee om in het Vietnamese Ho Chi Minh-stad een wolkenkrabber met zijn naam op de gevel te laten bouwen. De zakelijke carrière van Windhorst ging echter niet alleen over rozen.

In 1996 ging een van zijn bedrijven voor het eerst failliet, maar Windhorst kreeg zeven jaar later een grotere tegenvaller te verwerken. De zogenaamde ‘internetbubbel’ klapte en hij had in de jaren ervoor ruim tachtig miljoen geleend om zijn bedrijf overeind te houden. Toen in 2003 het faillissement moest worden aangevraagd, zat Windhorst ook persoonlijk aan de grond. Hij kon niet eens een telefoonabonnement afsluiten en moest zijn ouders smeken om een lening van 16.000 euro. Dat Windhorst zich in financieel opzicht weer wist op te richten, was te danken aan twee investeerders die hem ruim vijf miljoen euro gaven om weer opnieuw te beginnen. Zijn bedrijf Sapinda, dat hij met de Zuid-Afrikaanse ondernemer Rob Hersov opzette, was binnen korte tijd meer dan een miljard waard. Windhorst kwam echter in 2007 andermaal in zwaar weer terecht, niet alleen in financieel opzicht.

Windhorst overleefde ruim twaalf jaar geleden wonder boven wonder een vliegtuigongeluk in Kazachstan. Een van de twee piloten en andere passagiers kwamen om bij de crash, terwijl de Duitser ernstige brandwonden opliep en zijn oorlel verloor. Na het vliegtuigongeluk volgde voor Windhorst ook nog een behoorlijke zakelijke tegenvaller, toen de financiële markt in 2008 crashte. “Na het vliegtuigongeluk, stortte de financiële markt in. Daar was ik niet op voorbereid. Ik was alleen, zonder team of risicocontrole”, zei Windhorst in gesprek met de Financial Times. De crisis bracht hem niet alleen financiële sores, maar leverde tevens een reeks strafrechtelijke aanklachten op. Windhorst werd maar liefst 35 keer aangeklaagd voor verduistering, fraude en vertrouwensbreuk. Met een boete van 950.000 euro, een voorwaardelijke celstraf van een jaar en het verplicht terugbetalen van 2,4 miljoen aan de slachtoffers kwam Windhorst er nog relatief goed vanaf. Hij ‘vluchtte’ naar Londen en bouwde mede dankzij goede adviseurs en uitstekende persoonlijk relaties weer een miljardenimperium op, dat tevens een vestiging op Schiphol heeft.

Ook in de laatste jaren is Windhorst, die een ‘kat met negen levens’ wordt genoemd, niet onbesproken. Onenigheid met investeerders, rechtszaken aangespannen door beleggers en een beslaglegging op zijn wijn- en kunstcollectie en privévliegtuig: Windhorst bouwde in de loop van de tijd een enigszins dubieus imago op. Toch weerhield het Hertha er niet van om hem binnen te halen als mede-eigenaar en investeerder. Sterker nog, de club uit Berlijn zat met smart te wachten op iemand als Windhorst. Mede dankzij investeringsfonds KKR was Hertha de afgelopen jaren financieel stabiel geworden. De Amerikanen hadden zich voor ruim zestig miljoen ingekocht bij die Herthaner en hadden uiteindelijk 36,3 procent van de aandelen in handen. In de overeenkomst met KKR was een clausule opgenomen, waarmee Hertha voor 71,2 miljoen het aandelenpakket kon terugkopen. Eind 2018 werd die optie gelicht, mede dankzij twee verschillende leningen en commerciële opbrengsten. Het doel was duidelijk: Hertha was ervan overtuigd dat dit de deur open zou zetten voor een vermogende investeerder.

Met Windhorst kwam er dus inderdaad aan miljardair met torenhoge ambities binnen. Het werd echter wel direct duidelijk dat de zakenman het op een andere manier zou aanpakken dan zijn Amerikaanse voorganger. KKR had één zetel in het bestuur van Hertha en bemoeide zich verder niet met de dagelijkse gang van zaken. De Amerikaanse investeerders hadden vanuit de achtergrond een financieel stabiele situatie gecreëerd, iets waar het bij de grootmacht van voormalig West-Berlijn in de afgelopen jaren meer dan eens aan scheelde. De rol van Windhorst is echter heel anders: het is geen geheim dat de zakenman graag op de voorgrond en in de publiciteit treedt en hij lijkt van plan zich actief te gaan bemoeien met de dagelijkse gang van zaken bij Hertha. Windhorst heeft twee zetels in het bestuur en de uiteindelijke aanstelling van Jürgen Klinsmann als trainer vormt voor velen het bewijs dat hij niet alleen gekomen is om heel veel geld te investeren.

Klinsmann heeft weliswaar een bijzondere band met Hertha door vader Siegfried, die in de buurt van Berlijn opgroeide en fan was van de club. De 55-jarige oud-spits is zelfs al jarenlang lid van Hertha, maar toch kan zijn komst niet los worden gezien van de rol van Windhorst. Klinsmann werd begin november aanvankelijk als afgevaardigde van het Tennor van Windhorst aan het bestuur toegevoegd. “In alle gesprekken die ik met Lars heb gevoerd, kon ik het enthousiasme, de blijdschap en het vertrouwen voelen. Ik ben ervan overtuigd dat ik de club kan helpen om succesvol te worden met mijn ervaring en netwerk”, sprak Klinsmann bij zijn aantreden in het bestuur. Hij hield het echter nog geen maand vol in deze functie, want achttien dagen later werd Klinsmann aangesteld als de opvolger van de ontslagen trainer Ante Covic. De 44-jarige oefenmeester, geboren in Berlijn, werkte al jarenlang bij Hertha en werd afgelopen zomer aangesteld als de opvolger van de vertrokken Pál Dárdai, maar kon al na een aantal maanden zijn biezen pakken toen de ambitieuze club zich in de kelder van de Bundesliga bevond.

“Lars is heel geïnteresseerd in wat we doen. Hij vraagt dingen, wil weten waarom iets op een bepaalde manier wordt gedaan. Het is heel mooi, voor deze club is het fenomenaal om iemand te hebben die zegt: ‘Ik ben hier om te helpen’. Op de achtergrond wordt op een hele rustige manier informatie uitgewisseld. Hij is heel enthousiast over deze hele onderneming”, zei Klinsmann kort na zijn aantreden als trainer in gesprek met Kicker over Windhorst, als reactie op kritische geluiden onder de achterban. Zijn dubieuze reputatie van ongeduldige investeerder zorgt bij een deel van de fans voor zorgen, al lijkt Hertha op papier weinig risico te lopen. Het geld van Windhorst zou reeds ontvangen zijn en de club heeft een flinke winst gemaakt op het aandelenpakket dat teruggekocht werd van KKR. Door de ‘50+1-regel’ kan Hertha altijd zelf de regie in handen houden. Bovendien heeft Windhorst nooit onder stoelen of banken gestoken dat hij puur is ingestapt om geld te verdienen, waardoor het aannemelijk is dat hij alles op alles zal zetten om het project winstgevend te maken. Als Windhorst niet extra investeert, verandert er in principe niks en blijft Hertha normaal gesproken de grijze middenmoter die het ook de afgelopen jaren was. Wat dat betreft heeft de club uit Berlijn eigenlijk weinig te verliezen.

Sportief directeur Michael Preetz liet eerder al weten dat men van plan is om het geld van Windhorst gefaseerd uit te geven en zo op de ‘middellange termijn’ mee te doen om Europees voetbal, terwijl Hertha tevens van plan is om de komende jaren een nieuw stadion te laten verrijzen. Desondanks wordt er momenteel meer verwacht dan de huidige twaalfde plaats in de Bundesliga, waarmee de hoofdstedelingen door verschillende Duitse media worden bestempeld als ‘teleurstelling van het seizoen’. De selectie van Hertha is momenteel in Florida voor een trainingskamp en was daar deze week volgens de Berliner Zeitung te gast op de boot van Windhorst. Met een uitgebreid diner wilde de zakenman de spelers ‘dolgraag’ beter leren kennen. Het is hoopgevend nieuws voor de supporters die hopen dat Hertha onder Windhorst de Europese top gaat bestormen. Voor hen die Hertha liever een grijze muis zien blijven, zal het wat minder zijn. Al is voor hen misschien toch al te laat, want door de aanwezigheid van Windhorst zal Hertha de komende tijd hoe dan ook in de spotlights staan in Duitsland.