‘Bayern gebruikt zijn oude principe door andere clubs te verzwakken’

MAINZ/GELSENKIRCHEN - In het duel tussen 1.FSV Mainz 05 en Schalke 04 (0-1) begonnen Leon Goretzka en Max Meyer op de reservebank. Na de rust besloot Domenico Tedesco, trainer van die Königsblauen, Goretzka in het veld te brengen. Met de 23-jarige middenvelder in het veld trok Schalke in de tweede helft de wedstrijd naar zich toe. Komende zomer ziet de club de Duits international, evenals groeibriljant Meyer, echter transfervrij de deur uit wandelen.

Door Chris Meijer

Thilo Kehrer speelde in Mainz wel in de basiself en wordt beschouwd als de nieuwste groeibriljant uit de florerende jeugdopleiding van Schalke. Maar voor de 21-jarige verdediger wacht volgend seizoen mogelijk hetzelfde scenario als zich nu voor Goretzka en Meyer afspeelt. Kehrer ligt nog tot medio 2019 vast en Schalke wil zijn contract dolgraag openbreken. BILD schreef onlangs dat de club hem in de zomer van 2017 al een contractaanbieding heeft gedaan, met een jaarsalaris van circa één miljoen euro. Kehrer wilde de ontwikkelingen bij Schalke echter afwachten en Christian Heidel, sportief eindverantwoordelijke, beaamde in gesprek met de Duitse boulevardkrant dat de mogelijkheid bestaat dat Kehrer transfervrij de deur uitwandelt over anderhalf jaar: “Dat is een mogelijk scenario. Thilo heeft afgelopen anderhalf jaar de weg bewandeld die we voor hem voor ogen hadden. Het is snel met hem gegaan: hij is van de Onder-19 naar wisselspeler in het eerste elftal naar basisspeler in de hoofdmacht gegaan. Dat moet hij niet vergeten als hij onrustig wordt en aan een transfer denkt.”

56 miljoen
Toch is de druk op Heidel behoorlijk groot. Na Meyer en Goretzka kan Schalke het zich eigenlijk niet veroorloven om ook Kehler transfervrij te zien vertrekken. Volgens Transfermarkt bedraagt de marktwaarde van Goretzka momenteel veertig miljoen euro. Zo’n beetje de gehele Europese top zat achter de middenvelder aan, maar Bayern München trok uiteindelijk aan het langste eind en haalt hem komende zomer gratis op. De waarde van Meyer ligt volgens Transfermarkt op zestien miljoen, maar ook aan hem zal Schalke geen cent overhouden. De 22-jarige middenvelder gaat zijn aflopende contract niet verlengen en heeft de clubs voor het uitzoeken. Onder meer Bayern, Arsenal, Liverpool en Atlético Madrid willen Meyer naar verluidt graag oppikken. In totaal loopt er straks dus ongeveer 56 miljoen euro aan spelerskapitaal de deur uit. Het is bepaald niet de eerste keer dat Schalke, al dan niet gratis, beroofd wordt van zijn beste spelers.

Schalke leverde afgelopen seizoenen een indrukwekkend aantal spelers af aan de Europese top. Manuel Neuer, Sead Kolasinac, Leroy Sané, Julian Draxler, Mesut Özil, Joël Matip, Ivan Rakitic: zomaar een lijst spelers die de afgelopen jaren in de Veltins-Arena onder contract stonden. Kolasinac (in 2017 naar Arsenal) en Matip (in 2016 naar Liverpool) verlieten Schalke, evenals Meyer en Goretzka komende zomer, transfervrij. Werder Bremen haalde Özil in januari 2008 voor slechts 5 miljoen op, terwijl Rakitic Sevilla maar 2,5 miljoen kostte. Voor Sané (in 2016 voor 50 miljoen naar Manchester City), Draxler (in 2015 voor 43 miljoen naar VfL Wolfsburg) en Manuel Neuer (in 2011 voor 30 miljoen naar Bayern) ving Schalke weliswaar een aanvaardbare transfersom, maar de twee laatstgenoemden vertrokken wel naar een directe concurrent. Waardoor slaagt de club er niet in om zijn groeibriljanten binnenboord te houden?

De omvang van de club Schalke moet niet worden onderschat. Iedere thuiswedstrijd trekt men ruim 54.000 mensen naar de Veltins-Arena. Schalke heeft 150.688 leden; alleen Bayern (290.000) en Borussia Dortmund (153.787) hebben in Duitsland meer leden. Met een omzet van 230,1 miljoen staat de club op de zestiende plaats in de Football Money League van Deloitte, een lijst met de twintig bestverdienende clubs in Europa. Met een geschatte waarde van 629 miljoen bezet Schalke dezelfde plaats in de door Forbes opgestelde lijst met meest waardevolle clubs ter wereld. Op deze lijstjes kan de Duitse club zich meten met Dortmund en Bayern of zelfs met de Europese top, maar op het veld is dit de voorbije jaren niet het geval. In de afgelopen tien seizoenen eindigde Schalke weliswaar een keer als tweede (2009/10) en drie keer als derde (2007/08, 2011/12 en 2013/14), maar ook als achtste (2008/2009), veertiende (2010/11), zesde (2014/15) en tiende (2016/17).

Vicieuze cirkel
Daarbij moet wel worden aangetekend dat Bayern het afgelopen decennium onaantastbaar is in Duitsland, iets waar ook Schalke’s aartsrivaal Dortmund alles van weet. Die Borussen wisten Bayern in 2011 en 2012 van de landstitel af te houden, maar verloren door de jaren heen ook met onder meer Mats Hummels, Robert Lewandowski, Mario Götze de nodige spelers aan der Rekordmeister. Heel raar is het niet dat Bayern spelers weg kan lokken bij de concurrentie, want de Zuid-Duitsers betalen in het seizoen 2017/18 gemiddeld 5,5 miljoen euro per speler. Dit is vele malen meer dan Dortmund (2,9 miljoen) en Schalke (1,74 miljoen). Het voornaamste probleem is echter: Schalke verliest, ondanks zijn status, de laatste tijd zijn groeibriljanten zonder daar iets aan te verdienen. Dat werkt uiteindelijk door, want er komt immers geen geld binnen om de beste spelers te vervangen. Zo komt Schalke in een vicieuze cirkel terecht. Want als de beste spelers vertrekken en niet vervangen kunnen worden, laat zich dat ook voelen in de sportieve prestaties. Als de sportieve prestaties tegenvallen, zijn spelers eerder geneigd om Schalke te verlaten.

Mede door de wisselvallige sportieve prestaties heeft Schalke afgelopen jaren de nodige trainers versleten. Sinds 2013 had de club met Jens Keller, Roberto Di Matteo, André Breitenreiter, Markus Weinzerl en Tedesco vijf trainers in vijf seizoenen. Op bestuurlijk vlak vond vorig seizoen ook een wisseling van de wacht plaats, toen Heidel de functie van sportief directeur overnam van Horst Heldt. De trainerswissels hebben er ook aan bijgedragen dat de nodige spelers hun conclusies hebben getrokken en hun geluk elders hebben gezocht. Het heeft ertoe geleid dat Schalke afgelopen seizoenen daardoor enkele keren de portemonnee moest trekken om de selectie te versterken. In 2017 leed Schalke een verlies van veertien miljoen, mede door het mislopen van Europees voetbal en de gedaalde transferopbrengsten. Desondanks heeft Peter Peters, de financieel verantwoordelijke in Gelsenkirchen, onlangs de ambitie uitgesproken om Schalke binnen afzienbare tijd tot de wereldtop te laten behoren. “We hebben ooit bij de beste vijftien clubs van de wereld gehoord, dus laten we daar weer terugkeren. Dat is een realistisch en haalbaar doel”, werd Peters tijdens het SPOBIS Sports Business Congress geciteerd door de Westdeutsche Zeitung. Uit het ultieme contractvoorstel dat Schalke Goretzka deed, sprak de nodige ambitie. De middenvelder kon volgens BILD twaalf miljoen op jaarbasis gaan verdienen, maar koos toch voor Bayern.

Op financieel gebied hanteert Schalke een verschillend beleid vergeleken met andere clubs. Schalke verkocht tot dusver nog geen aandelen. Dertig procent van de aandelen van Bayern zijn bijvoorbeeld in handen van Allianz, Audi en Adidas. In plaats daarvan heeft Schalke altijd geld geleend, waardoor het momenteel een schuld van circa 129 miljoen op de balans heeft staan. “Door een duurzaam beleid kunnen we als club weer vooruit, niet door impulsief handelen. We hebben de mogelijkheid om onze eigen manier van werken te kiezen. Het is misschien saai, maar dat maakt ons niet zoveel uit. We zien dat de rechten steeds meer waard worden en we denken dat dit beleid zich uiteindelijk terug zal betalen”, legde Peters uit, die erkende dat Bayern oppermachtig is in Duitsland. “Natuurlijk zouden we meer spanning in de competitie willen. We hebben te maken met een vrijemarkteconomie en Bayern gebruikt zijn oude principe door andere clubs te verzwakken.”

Vraagtekens
Dit seizoen maakt Schalke op sportief gebied een uitstekend seizoen door. Dankzij de 0-1 overwinning op VfL Wolfsburg van vorig weekeinde bezetten die Knappen momenteel de tweede plaats in de Bundesliga, met een achterstand van zeventien punten op koploper en aanstaand kampioen Bayern. Daarnaast is de ploeg van Tedesco nog in de race om de DFB Pokal, waarin men in de halve finale stuit op Eintracht Frankfurt. Op dit moment ligt Schalke dus op koers om weer terug te keren in de Champions League, waarin men recent toch redelijk succesvol was. De vraag is echter met welke selectie de club volgend seizoen eventueel deel zal nemen aan het miljardenbal. Goretzka en Meyer vertrekken in ieder geval, tot teleurstelling van trainer Tedesco: “Maar we stoppen niet met voetballen bij Schalke. Dit zijn dingen die nu geen invloed uit mogen oefenen, maar pas in de zomer. Ik had gehoopt dat Leon zou blijven. De afgelopen tijd sprak ik veel met hem en ik liet hem de perspectieven zien. Ik heb alles gedaan wat in mijn macht lag, maar hij moest de beslissing nemen.”

Goretzka en Meyer zijn waarschijnlijk niet de enigen die komende zomer uit Gelsenkirchen vertrekken. Volgens BILD moet men bij Schalke ook rekening houden met het vertrek van Nabil Bentaleb, Yevhen Konoplyanka, Matija Nastasic en, zoals eerder aangehaald, Kehrer. Talenten als Weston McKennie, Breel Embolo en Amine Harit hebben wel nog een contract tot medio 2021 of 2022. Maar wanneer hun contracten aflopen, zijn ze halverwege de twintig en waarschijnlijk tot volle wasdom gekomen. Tegen die tijd moet blijken of Schalke een stap verder is dan de club op dit moment is.