‘Als ik tijd heb, vlieg ik naar Eindhoven om een wedstrijd van PSV te bezoeken’

JABLONEC NAS NISOU - André Kruf (49) kwam in het voorjaar van 1995 in Tsjechië terecht. Hij zou er een jaar of drie blijven, maar dat werden er 23. “Het is een beetje uit de hand gelopen”, lacht de Brabander. Tegenwoordig is zakenman Kruf onder meer voorzitter van tweevoudig bekerwinnaar FK Jablonec. Een interview over onder meer de Galácticos van Jablonec, de staat van het Tsjechische voetbal, Václav Cerny, de veelbesproken clubbaas Miroslav Pelta en de nieuwste aanwinst van AZ.

Door Gijs Freriks

Ondrej Mihálik
Nog nooit kwam een Tsjechische voetballer uit voor AZ, tot Ondrej Mihálik anderhalve week geleden in de competitiewedstrijd tegen Willem II zijn debuut maakte. De twintigjarige aanvaller kwam bij een 0-2 stand, na 78 minuten voetballen, in het veld voor Oussama Idrissi en hij deed vervolgens ook mee tegen PEC Zwolle (4-1) en Roda JC Kerkrade (2-2). In de spaarzame minuten die Mihálik van trainer John van den Brom kreeg heeft hij nog niet veel kunnen laten zien, maar André Kruf is ervan overtuigd dat het talent het in zich heeft om te slagen in het AFAS Stadium.

“Ik denk dat AZ in de toekomst zeker van hem gaat profiteren”, vertelt Kruf aan Voetbalzone. “Hij maakt soms nog verkeerde beslissingen doordat hij in zijn acties te veel tijd neemt, maar het is een snelle en doelgevaarlijke aanvaller die makkelijk scoort en goed is in de één-tegen-één-situaties. Ik denk dat AZ een goede deal heeft gedaan.” FK Jablonec ontving veertig miljoen kroon, omgerekend ruim anderhalf miljoen euro. Met die transfersom is Mihálik na Tomás Pekhart de duurst verkochte speler aller tijden van Jablonec, maar toch heeft de huidige nummer acht van de HET Liga volgens Kruf ‘niet de hoofdprijs’ gekregen.

“Het is een goede deal voor Jablonec, want het geld is meer dan welkom. Maar”, legt de preses uit. “In potentie is Mihálik meer waard. Die waarde bouw je hier alleen niet op. Als spelers hier twee jaar goed presteren, worden ze daarna vaak verkocht en voor spelers in Tsjechië wordt doorgaans niet meer dan twintig tot dertig miljoen kroon betaald. Dat is acht ton tot 1,2 miljoen euro, meer geven clubs er niet voor. Met wie Mihálik te vergelijken is? Hij is geen spits enkel voor de zestien. Hij is geen Luuk de Jong of Klaas-Jan Huntelaar, want Mihálik kun je rustig de diepte in sturen. Hij is snel, misschien een beetje een type-Edwin van Ankeren. Hij past in ieder geval goed in de Eredivisie en zal ook fysiek kunnen meekomen.”

Werder Bremen
Pista Mihálik maakte voor FK Jablonec 14 doelpunten in 58 wedstrijden en zijn transfer zet de groenhemden in ieder geval in Nederland weer even op de kaart. De meeste voetbalvolgers zullen Jablonec vooral herkennen als de club die het Ajax in 2015 heel lastig wist te maken in de play-offronde van de Europa League. Jablonec verloor in Amsterdam door een strafschop van Arek Milik met 0-1 en in Stadion Strelnice (‘Stadion Schietbaan’) werd het vervolgens 0-0. Eerder, in het seizoen 2011/12, werd Jablonec in de derde voorronde van de Europa League uitgeschakeld door het AZ van Gertjan Verbeek. Maar wat waarschijnlijk niet veel Nederlanders weten, is dat Jablonec sinds september 2016 wordt voorgezeten door PSV-supporter Kruf. Zelf had hij 23 jaar geleden ook niet kunnen bevroeden dat hij nu de baas zou zijn van een club in de Tsjechische eredivisie.

Kruf speelde voor RKSV Halsteren alvorens hij in de jeugdopleiding van RBC Roosendaal terechtkwam. “Ik speelde samen met Henk Vos en heb in de jeugd ook nog tegen Pierre van Hooijdonk gevoetbald. Met hem oefende ik ook vaak op vrije trappen en toen ik Pierre bij de Champions League-finale van 2014 tegenkwam, moesten we toegeven dat we allebei veel waren veranderd.” In tegenstelling tot Kruf brak Van Hooijdonk wél door bij RBC en speelde hij voor grote clubs als Celtic, Benfica, Feyenoord en Fenerbahçe. De voetbalcarrière van Kruf eindigde in het tweede elftal van Werder Bremen, maar daarmee begon tegelijkertijd wel zijn avontuur in Tsjechië. “Ik was in dienst in Stolzenau en de vader van mijn toenmalige vriendin werkte als administrateur in de kazerne: Louis ten Elzen. Hij was tevens scout voor Werder Bremen.” De bijnaam van Ten Elzen luidt ‘De Wortelman’, omdat hij het Nederlands elftal al decennia achterna reist naar interlands en op de tribunes steevast een helm draagt met daaraan een bos wortelen. Hij geldt als een boegbeeld van het Oranjelegioen.

De kazerne had een eigen voetbalteam en daarin speelde Kruf samen met Arie van Lent. Ten Elzen raakte onder de indruk en tipte zowel Van Lent als Kruf bij wijlen Rolf Behrens, de manager van de amateurtak van Werder Bremen die ook jongens als Frank Rost, Tim Borowski, Marco Bode, Dieter Eilts, Günter Hermann, Frank Neubarth en Frank Ordenewitz ontdekte. “Van Lent brak door, maar ik werd na drie, vier maanden te licht bevonden”, aldus Kruf. Hij probeerde het nog even in de lagere regionen van Osnabrück en na het afronden van zijn studie besloot hij zich te richten op zijn maatschappelijke carrière. “Het was moeilijk om een baan te vinden. Louis had nog contacten bij de Gauselmann-Gruppe, een exploitant in casino’s en speelhallen. Op een gegeven moment belden ze met de vraag of ik naar het buitenland wilde. ‘Ja, goed’, zei ik. Ze vroegen: ‘ook Tsjechië?’. ‘Ja, goed’, zei ik weer.”

FK Príbram
“Ik vertrok in maart 1995 naar Tsjechië en zou er in principe twee, drie jaar blijven, maar dat is een beetje uit de hand gelopen”, glimlacht Kruf. “Er gebeurden intern een paar dingen en mij werd gevraagd of ik directeur wilde worden. Dat wilde ik wel. Ik moest bij Gauselmann op zoek gaan naar nieuwe locaties voor speelhallen in Tsjechië en Slowakije, daar bestond mijn job voornamelijk uit.” Het voetbal helemáál loslaten, dat kon Kruf niet. Hij schreef zich in bij de amateurvereniging van zijn dorp Cernolice en speelde samen met onder anderen voormalig PSV’er Jozef Chovanec en Sparta Praag-icoon Ivan Hasek. “Allemaal dorpsgenoten, heel leuk. Het was de club van een vriend van mij, Ludek Macela. Hij was een legende bij Dukla Praag en werd in 1980 als aanvoerder van het Tsjecho-Slowaaks elftal Olympisch kampioen. Hij overleed in de zomer van 2016. Tegenwoordig speel ik nauwelijks meer omdat ik problemen heb met mijn rug. Ik ben ook bijna vijftig…”

Kruf bleef overigens niet al die tijd bij de Gauselmann-Gruppe werken. Hij richtte een aantal bedrijven voor zichzelf op, waaronder eentje in de textielbranche, maar bleef actief in de gokwereld. Met sportwedkantoor TipGames werd hij sponsor en later ook hoofdsponsor van FK Príbram, op 25 minuten rijden van Cernolice. Kruf trad toe als vicevoorzitter van de Raad van Bestuur van de Fotbalová Akademie 1. FK Príbram, de voetbalacademie van de club. “Pavel Kuka, een legende van Slavia die ook nog lange tijd bij FC Kaiserslautern heeft gespeeld, vroeg meerdere keren of wij interesse hadden om daar wat te doen. Hij was de algemeen directeur van FK Príbram. Ik ben er toen met een vriend ingesprongen. We hebben een academy opgezet en die vervolgens helemaal vormgegeven. Václav Cerny komt er vandaan, net als Ales Mateju van PSV. Nu speelt hij bij Brighton & Hove Albion.”

“Dominik Masek (ex-Hamburger SV en SC Cambuur, GF) is een ander product. Steeds meer spelers uit de jeugdopleiding van Príbram timmeren aan de weg in Europa.” In die periode kwam Kruf via een kennis in contact met Miroslav Pelta, de voorzitter van de Tsjechische voetbalbond en voor tachtig procent de grootaandeelhouder van FK Jablonec. “Ik ging met hem naar een wedstrijd van Chelsea en we brachten een paar dagen in Londen door. We hebben toen goed met elkaar kunnen spreken. Met TipGames waren we sponsor van de handbalbond, maar dat contract liep af en dus probeerden we iets te regelen met Jablonec. Sponsor worden van Sparta of Slavia Praag zat er immers niet in, want daar zoeken ze echt een grote sponsornaam. Jablonec was klein en provinciaal, een club die de sponsors goed kon gebruiken.” TipGames werd sponsor van Jablonec op het moment dat Pelta grootse plannen zei te hebben met de club. “Hij had een Galácticos-project, zo noemde hij het.”

Miroslav Pelta
Pelta hoopte met het aantrekken van grote namen als Jean-David Beauguel, Milan Skoda, Nivaldo, Jan Lastuvka, Martin Posísil, Stanislav Tecl en Tomas Wagner de concurrentie aan te gaan met Viktoria Plzen en de grootmachten uit Praag, maar in december 2015 kwam er een abrupt einde aan dat tijdperk. Vier maanden na de uitschakeling tegen Ajax zei Pelta: “Vergeet de Galácticos. Jablonec wordt weer een provinciale club. Mijn ambities en filosofie zijn veranderd, hoewel ik mij met de club nog wel graag wil blijven plaatsen voor Europees voetbal.” De investeringen hadden te weinig opgeleverd, concludeerde de grootaandeelhouder: “Daarom ga ik in de winter ook een of twee spelers verkopen.” Diverse sterkhouders vertrokken en ook trainer Jaroslav Šilhavý en sportief directeur Martin Dolezal moesten het veld ruimen.

De kritiek op Pelta en zijn beleid nam na die hectische maanden steeds hevigere vormen aan en dat deed hem er in mei 2016 toe besluiten om terug te treden als voorzitter. Hij droeg de hamer uiteindelijk in september van dat jaar over aan Kruf. “Ik kon ook aandelen kopen van de club, maar dat heb ik niet gedaan omdat ik deels in de Verenigde Staten leef. Mijn vrouw Radka heeft in Florida een bedrijf waarmee ze keukens en badkamers ontwerpt en ook mijn twee jongste kinderen wonen daar. We hebben plannen om ons binnen vijf jaar definitief in Florida te vestigen, dus een aandeel nemen in Jablonec had niet veel zin.” Pelta maakt overigens nog wel deel uit van de Raad van Bestuur van de voetbalclub en bepaalt het sportieve beleid.

Toen Pelta in 2017 in hechtenis werd genomen omdat hij verdacht wordt van verduistering van overheidssubsidies, moesten zijn taken worden overgenomen. Kruf en Pelta’s vrouw namen de honneurs waar, onderhandelden over spelers en bepaalden welke contracten wel en welke niet werden verlengd. “Van de ene op de andere dag hebben we geprobeerd om alles op te vangen. We deden de contracten, namen een paar spaarmaatregelen, enzovoort. Het was een moeilijke periode, want doordat Pelta wegviel, haakten ook sommige sponsoren af. FK Jablonec is toch een soort onemanshow, want Pelta is de eigenaar en heeft ook de juiste contacten bij de lokale politiek. Veel clubs kunnen enkel bestaan wanneer ze ingangen hebben bij mensen met invloed. Je ziet dat ook in Europa gebeuren: ADO Den Haag, Roda JC Kerkrade, Vitesse… Er zijn investeerders nodig om clubs gezond te houden. Tsjechië is een kopie van West-Europa, maar dan op kleinere schaal met kleinere budgetten.”

Het proces kan volgens Kruf weleens ‘vier jaar’ in beslag gaan nemen: “De impact is heel groot. Er zijn veel mensen bij betrokken en politici en zakenmannen moeten gehoord worden. Dat gaat lang duren. Het probleem is dat Pelta niet alleen voorzitter van Jablonec was, maar ook de voorzitter van de voetbalbond en de vicevoorzitter van de overkoepelende sportorganisatie van het sportministerie, de NOC*NSF van Tsjechië. In die functie ging hij over de subsidies. Hij vroeg subsidies aan voor de roeibond en skibond, maar ook voor zijn eigen voetbalbond. Hij bepaalde in een commissie bijvoorbeeld hoeveel geld er besteed zou worden aan kunstgrasvelden en welke jeugdopleidingen hoeveel subsidie zouden krijgen. De vraag is dan waar precies de grens ligt. Het is moeilijk om te zeggen wat hij fout heeft gedaan, want er is niet een groot voetbalproject gerealiseerd. Er is geen stadion uit de grond gestapt, bijvoorbeeld. Ik denk dat het oké is, maar het is de vraag hoe het nu verder gaat.”

André, Miroslav Pelta heeft eerder laten weten dat hij zijn aandelen wil verkopen. Waarom?
“De politiek plaatste veel kritische noten bij zijn dubbelfunctie. Pelta was immers voorzitter van de bond én voorzitter, eigenaar en grootaandeelhouder van FK Jablonec. Men vond dat hij moest kiezen. Hij speelt daarom met de gedachte om zijn aandelen te verkopen, ook om economische redenen trouwens. Het is in Tsjechië heel moeilijk om break-even te draaien als club. De sponsor- en televisiegelden zijn heel anders dan in West-Europa, de salarissen zijn minder, enzovoort. Het is ook moeilijk om sponsoren te werven omdat de toeschouwersaantallen en de entreeprijzen laag zijn. Je kan hier voor drie, vier euro naar het stadion. Dat betaal je ook om het terrein op te mogen van een dorpsclub in Duitsland. Als er dan ook nog maar twee-, drieduizend mensen zijn, dan tel maar uit wat de recette is. Hiernaast is er nauwelijks merchandising, ook niet bij topclubs als Plzen, Slavia en Sparta. Er worden weinig shirts verkocht, terwijl in Nederland 20.000 supporters een shirt van tachtig euro kopen. Dan krijg je als club een heel ander budget. De financiën zijn in het gehele Tsjechische voetbal een probleem. Veel clubs zijn in handen van mannen als Pelta, die de club als hun baby zien en die liefde hebben voor het spel. Alleen zo kan je het volhouden.”

Hoeveel tijd neemt het voorzitterschap van FK Jablonec in beslag?
“Het is geen fulltimebaan. Je moet het vergelijken met Michael van Praag. Hij is de voorzitter van de KNVB, maar neemt de dagelijkse leiding ook niet. Die ligt namelijk in handen van de directeuren, voor zover ze die hebben daar. De rol van clubvoorzitter is hier ook wat meer representatief. Ceremonieel? Ja, inderdaad. Alhoewel Pelta er wel dag en nacht mee bezig was. Hij bepaalde zelfs welke stoelen de mensen kregen toegewezen als er een voetbalgala was. Verder hebben we een keer in de maand een vergadering met de Raad van Bestuur. We zitten daar met z’n vieren in, met onder anderen Pelta dus. Ik ben wel fan van Jablonec, natuurlijk, maar ben meer supporter van PSV. Als ik tijd heb, vlieg ik naar Eindhoven om een wedstrijd te bezoeken. Het is daar altijd heel gezellig.”

Wat zijn de ambities van FK Jablonec?
“We hebben ons stabiel in de top zes van de competitie genesteld. We staan nu achtste, maar hebben een budget om ook bij die eerste zes te eindigen. Dat is de doelstelling, al hebben we dit seizoen wel veel punten onnodig laten liggen. Hiernaast zitten we nog in de kwartfinale van de beker en via die weg kunnen we ook Europees voetbal halen. We spelen op 28 februari tegen Slovácko.”

Jullie zijn Ondrej Mihálik kwijtgeraakt aan AZ, maar ook de andere spits is vertrokken. Stanislav Tecl is teruggekeerd naar Slavia Praag. Een probleem?
“We proberen Jan Chramosta te halen van Mladá Boleslav. Hij traint al met ons mee en heeft in een oefenwedstrijd tegen Hammarby IF twee keer gescoord. Het is bijna, maar nog niet helemaal rond. Op de andere posities ziet de groep er goed uit en met onze kwaliteiten moeten we hoger kunnen eindigen dan de achtste plaats. We hebben trouwens ook geprobeerd om David Lafata van Sparta terug te halen, maar hij was niet haalbaar. Hij is al jaren de aanvoerder daar, dus dat zou wel een publiciteitsstunt zijn geweest. Ik denk dat Chramosta en Lafata elkaar goed hadden kunnen aanvallen. Het is jammer dat Tecl weg is. Hij scoorde veel, maar de spits van Slavia raakte geblesseerd en daarom hebben ze hem teruggehaald.”

Doen jullie ook weleens pogingen om Tsjechische talenten te huren die bij grotere clubs niet aan de bak komen. Bijvoorbeeld een Cerny van Ajax?
“Het is moeilijk om een speler van zijn kaliber te halen. Op spelers die daar een niveau onder zitten, maken we meer kans. We merkten het ook bij Václav Kadlec, die we hebben geprobeerd te huren van Sparta. En we waren ook geïnteresseerd in die andere lange spits, Tomas Necid. Dat bleek ook moeilijk. We blijven een regionale club ondanks mooie woorden als de Galácticos. Pelta heeft die bijnaam bedacht en iedereen heeft er wel om kunnen lachen. Maar een echte betekenis heeft die bijnaam voor onze club niet.”