Alleen in Nederland meer tegenstanders dan voorstanders van knielen

Voetbalsupporters in West- en Zuid-Europa staan in meerderheid achter spelers die voorafgaand aan wedstrijden knielen. Onderzoeksbureau YouGov peilde meer dan 4500 voetbalfans in negen Europese landen en merkte dat er in Portugal, Italië, Spanje, Duitsland, Engeland, Wales, Frankrijk en Schotland meer voor- dan tegenstanders zijn voor het statement. Alleen in Nederland zijn er meer tegenstanders dan voorstanders: 45 om 44 procent.

Het knielen dient als statement tegen raciale ongelijkheid en buitensporig politiegeweld en wordt gemaakt om steun te betuigen aan de Black Lives Matter-beweging. Woensdag toonden de spelers van Engeland en Oostenrijk (1-0) zich eensgezind voorafgaand aan het vriendschappelijke treffen in het Riverside Stadium in Middlesbrough door te knielen. De actie werd niet door iedereen in dank afgenomen in het stadion. Voetbalfans in heel Engeland zijn echter een stuk positiever. 54 procent steunt het statement; 39 procent is tegen. In Wales (53 om 37 procent) en Schotland (49 om 42 procent) is eveneens een grotere groep voor dan tegen. Onder Britten van etnische minderheidsgroeperingen is het percentage voorstanders nog veel groter: 78 om 12 procent.

Portugese voetbalfans (79 om 15 procent) zijn volgens het onderzoek het meest positief, terwijl ook Italianen (73 om 19 procent), Spanjaarden (71 om 22 procent), Duitsers (60 om 27 procent) en Fransen (52 om 32 procent) het statement steunen. Nederland is van de onderzochte landen het enige land dat meer tegenstanders dan voorstanders kent, al valt het verschil vermoedelijk binnen de niet-gerapporteerde foutmarge. In alle landen zeggen voetbalfans de redenen achter het statement te kennen; in Nederland gaat dat om 69 procent, terwijl 28 procent zegt niet bekend te zijn met de redenen om te knielen, een gebaar dat wereldwijd aandacht genereerde toen NFL-speler Colin Kaepernick ermee begon in 2016 tijdens het Amerikaanse volkslied.

Binnen de onderzochte landen heerst wel verdeeldheid over de vraag of het knielen belangrijk is in de strijd tegen racisme binnen het voetbal. Fans in Portugal (76 om 22 procent), Spanje (66 om 30 procent), Italië (57 om 39 procent), Duitsland (48 om 42 procent) en Frankrijk (48 om 43 procent) denken dat het knielen helpt, terwijl fans in Nederland (47 om 48 procent), Wales (41 om 53 procent), Engeland (37 om 57 procent) en Schotland (36 om 57 procent) het statement niet belangrijk vinden in de strijd tegen racisme. Britten van etnische minderheidsgroeperingen denken wel dat het statement helpt: 61 om 32 procent is die mening toegedaan. Het onderzoek van YouGov is tussen 21 februari en 31 maart uitgevoerd.

Deze week werd duidelijk dat de selectie van Engeland zondagmiddag zal knielen voorafgaand aan het EK-duel met Kroatië, terwijl de tegenstander daar niet voor zal kiezen. "De Kroatische voetbalbond en de nationale ploeg keuren alle vormen van discriminatie af. We respecteren ook het recht van ieder individueel en iedere organisatie om zelf te kiezen op welke manier een statement wordt gemaakt", schreef de Kroatische bond in een statement. "Wij vinden dat spelers het recht hebben om zelf te bepalen hoe zij met onderwerpen als racisme en discriminatie omgaan en of ze willen meedoen aan activiteit om hun mening te uiten."

Afgelopen zondag, voorafgaand aan het oefenduel tussen België en Kroatië (1-0), ontstond een soortgelijke situatie: alleen de Belgen zaten op hun rechterknie. "De spelers van Kroatië hebben voor het oefenduel met België besloten om respectvol te blijven staan tijdens het knielen van de Belgen", aldus de Kroatische bond. "De voetbalbond van Kroatië heeft respect voor deze opstelling van de spelers en gaat de selectie niet verplichten om te knielen. Dit gebaar staat in de context van de Kroatische cultuur en traditie los van de strijd tegen racisme en discriminatie."