‘Ajax gooit zijn alleenheerschappij in Nederland kinderlijk te grabbel’

In de rubriek Tribunegeluiden draait Voetbalzone de rollen om! Wekelijks krijgt een VZ-lezer met schrijfambities de kans om een opiniestuk, column of ander interessant artikel over voetbal te publiceren op onze website. De aftrap is aan Ajacied Torben van der Voorn, die zich zorgen maakt over zijn club. Torben voelt dat Ajax het momentum na meerdere succesvolle seizoenen langzaam uit handen laat glippen. In dit opiniestuk lees je waarom!

Door Torben van der Voorn

Wat heeft Ajax mooie jaren achter de rug. Nadat zich in 2017 al voor het eerst tekenen van herstel hadden aangediend, volgde de definitieve doorbraak in het seizoen 2018/19. Belangrijke reden bleek de introductie van een nieuw beleid waarbij het salarisplafond werd opengebroken. Plots werden er spelers uit de Premier League aangetrokken: Dusan Tadic kwam van Southampton en Daley Blind, kind van de club, maakte de ongebruikelijke overstap van Manchester United naar de Johan Cruijff ArenA. Direct was daar het resultaat met een overtuigende kwalificatie voor de groepsfase van de Champions League.

Er volgde een prachtig seizoen met de eerste titel in zes jaar plus de winst van de TOTO KNVB Beker. En als klap op de vuurpijl werd de halve finale van de CL gehaald, na historische overwinningen op grootmachten Real Madrid en Juventus. Dat er in de 96e minuut van de halve finale werd verloren van Tottenham Hotspur vormt misschien wel het allergrootste voetbaltrauma voor iedereen die zichzelf Ajacied noemt. Maar één ding was duidelijk: Ajax was terug, terug aan de top van het internationale voetbal.

In de drie daaropvolgende jaren werden verdienstelijke CL-campagnes afgelegd, met eenmaal overwintering en een kwartfinale in de Europa League, en eindigde de club steeds bovenaan de ranglijst in de nationale competitie. Deze reeks successen heeft Ajax financieel geen windeieren gelegd. Naast alle premies en recettes die voortvloeiden uit de Europese successen, werden er ook gigantische transferklappers gemaakt met Frenkie de Jong (86 miljoen euro), Matthijs de Ligt (85,5 miljoen), Hakim Ziyech (40 miljoen) en Donny van de Beek (39 miljoen).

Daarnaast bleek Ajax ook over een zakelijk talent van de buitencategorie te beschikken met commercieel directeur Menno Geelen, die het sportieve succes wist om te zetten in meerdere lucratieve sponsordeals. Het resultaat is dat de club met naaste concurrenten PSV en Feyenoord qua financiële mogelijkheden een gat heeft geslagen dat zijn weerga bijna niet meer kent. Om het concreet te maken: het eigen vermogen van Ajax bedraagt het duizelingwekkende bedrag van 224 miljoen euro, daar waar PSV en Feyenoord het moeten doen met respectievelijk 17 en 1,5 miljoen euro.

In het seizoen 2022/2023 is Ajax wederom verzekerd van groepsfase Champions League en heeft het zich daarmee verzekerd van nog eens minimaal 40 miljoen euro aan inkomsten (startpremie). Tel daarbij op de uitgaande transfers van Sébastien Haller (31 miljoen) en Ryan Gravenberch (18,5 miljoen) en het aandeel van tien procent in de monstertransfer van Sven Botman naar Newcastle United (3 miljoen) en je komt alweer bijna op 100 miljoen uit. En dan rekenen we de circa 55 miljoen euro van de vrijwel zekere transfer van Lisandro Martínez naar Manchester United nog niet eens mee.

Je zou denken dat je met een dergelijke financiële huishouding de concurrentie een definitieve klap uit zou kunnen delen, maar niets lijkt minder waar. Waar concurrent PSV al een aantal grote klappers op de transfermarkt heeft gemaakt, neemt Ajax rustig de tijd voor de handtekeningen van een aantal toptargets. PSV haalde met Xavi Simons een talent in huis dat door topclubs als Real Madrid werd begeerd en oude bekende Luuk de Jong werd aangetrokken voor de nodige doelpunten. Ook werd de minst gepasseerde doelman van de Franse Ligue 1, Walter Benítez, knap aangetrokken om de vorig jaar onzeker ogende Joël Drommel te vervangen. Daarnaast komt het Braziliaanse talent Savinho en werd Guus Til overgenomen van Spartak Moskou.

Gerry Hamstra en Klaas-Jan Huntelaar hebben weliswaar Steven Bergwijn en Owen Wijndal aangetrokken, er is (vooralsnog) echter besloten geen vervanger te halen voor Gravenberch en momenteel is er niet één volwaardige centrumspits in de selectie. Daarnaast is er nog niet geanticipeerd op het vrijwel zeker lijkende vertrek van steunpilaar in de verdediging Martínez en op de mogelijkheid dat sterspeler Antony nog kan vertrekken. Tijdens het eerste trainingskamp van de voorbereiding werden de ogen gericht op de jeugdopleiding. Zonder de spelers die internationale verplichtingen hebben gehad aan het einde van vorig seizoen werd er een week getraind en werden er twee oefenwedstrijden afgewerkt. Het bleek een ‘leerzame week’ volgens Alfred Schreuder.

Ik vond dat iets te positief. Er waren zeker een paar lichtpuntjes, zoals de wederopstanding van Mohamed Ihattaren en het goede spel van Sontje Hansen, Naci Ünüvar, Kian Fitz-Jim, misschien Youri Regeer. Daar houdt het alleen wel echt mee op. Duidelijk werd bijvoorbeeld dat de hele verdediging absoluut Ajax onwaardig is. Door het centrale duo Lisandro Magallan en Kik Pierie kan definitief een streep, omdat ze op werkelijk alle fronten te kort komen. Op linksback maakte Youri Baas een mindere indruk dan de door Club Brugge begeerde Anass Salah-Eddine. Rechts in de verdediging werd ook maar weer duidelijk dat Sean Klaiber niet een speler is die Ajax sterker maakt. In de spits werden zowel de jonge Christian Rasmussen (19) als Jay Enem (19) uitgeprobeerd. Deze jongens zijn duidelijk nog te licht voor Ajax 1. En alle spelers die steeds in de tweede helft mochten spelen, zijn te jong of simpelweg niet goed genoeg.

Op basis van de eerste fase van voorbereiding denk ik dat het goed is om een boodschappenlijstje en/of ‘to do’-lijstje op te stellen voor H2:

• Het verlengen en opwaarderen van het contract van Jurriën Timber. Timber heeft zich ontpopt tot absolute leider van de verdediging en vormt een belangrijk fundament voor dit Ajax.
  


• Na het aantrekken van Wijndal zullen er minimaal nog twee verdedigers bij moeten: een rechtsback en een linksbenige verdediger die zowel centraal als linksback kan spelen. Wellicht nieuwe Zuid-Amerikaanse grinta?
  


• Een multifunctionele middenvelder die op 6 en 8 kan spelen, het liefst met ervaring. Talenten dienen zich aan met Kenneth Taylor, Mohammed Kudus en Fitz-Jim. Maar, staan deze jongens er al een heel seizoen?
  
  
• De spitspositie, toch wel het grootste zorgenkindje. Verhuist Tadic terug naar de spits, geflankeerd door Bergwijn en Antony? Dan heb je minimaal nóg een spits nodig, maar een echte pinchhitter lijkt toch ook geen overbodige luxe.
  

We zijn inmiddels al twee maanden onderweg sinds het einde van het vorige seizoen. Een seizoen waarin duidelijk werd dat PSV nadrukkelijk dichterbij is gekomen. En sinds de technische leiding (Marc Overmars en Erik Ten Hag) de deur (deels noodgedwongen) achter zich heeft dichtgetrokken, zou Ajax in de daaropvolgende transitiefase extra alert moeten zijn. De verworven positie dient immers met man en macht verdedigd te worden. En daar zijn gelukkig ook de financiële middelen voor aanwezig. Toch verloopt het hier vooralsnog stroperig. Zo werd ervoor gekozen een onervaren technisch duo neer te zetten als vervanger van Overmars. En dat is toch een vreemde keuze als je kijkt naar de transferbalans van Overmars. De financiële positie waar Ajax momenteel in verkeert is voor een belangrijk deel op het conto van Overmars te schrijven. Grote namen boden zich in Amsterdam aan om het stokje over te nemen, maar de directie besloot anders.

Een onervaren duo moest de kans krijgen, onder het mom dat Ajax een opleidingsclub blijft. Een prachtige filosofie, maar tijden veranderen en Ajax dient mee te veranderen. Ajax heeft de financiële mogelijkheden om de Nederlandse competitie compleet te domineren. Sterker nog, er is een situatie gecreëerd waarbij het eigenlijk een schande is als je geen kampioen van Nederland wordt. Alleen dienen daar wel de juiste mensen voor aangetrokken te worden.

Edwin van der Sar is geen sterk en charismatisch leider zoals Marcel Brands dat is. Dat is niet erg, maar stel dan een technisch duo aan dat ervaren is en het klappen van de zweep kent. Ajax heeft de concurrentie al twee keer tien tellen gegeven, maar weigert een definitieve KO uit te delen. Onbegrijpelijk, en wellicht de aloude valkuil van de Amsterdammers? Onderschatting en arrogantie? Of is het gewoon onkunde van de huidige directie? Naar mijn mening is het een combinatie van beide.

Als Ajacied is het zonde om dit aan te moeten zien en onbegrijpelijk dat dit bij een beursgenoteerd bedrijf, in zo’n positie, alsnog kan gebeuren. Is het dan zo moeilijk om een voetbalbedrijf goed te leiden? Het is inmiddels twee voor twaalf voor de huidige directie. Snel zullen er nieuwe deals beklonken moeten worden en op 30 juli (wanneer de wedstrijd om de Johan Cruijff Schaal wordt gespeeld) zal voor het eerst de balans worden opgemaakt. In het geval van een teleurstellende competitiestart zou eind augustus wel eens een belangrijk meetmoment kunnen plaatsvinden. En dan zal er alsnog de knip getrokken moeten worden, maar dan om het leergeld van de nu opgelopen vertragingen en gemiste kansen te betalen...

Zelf schrijfambities of een mooi verhaal dat een groter publiek verdient? Speelt er iets bij jouw club dat je echt kwijt moet of heb je een mooie anekdote over voetbal? Voetbalzone plaatst wekelijks een inzending. Mail jouw verhaal (max. 1500 woorden) naar wessel.antes@footballco.com en wie weet is het binnenkort te lezen op Voetbalzone!